De noxa saturni : dissertatio inauguralis toxicologica ...

11쪽

g. 5. Ad salia plumbica transgressi primum Cerussae albae et usum ei noxam consideremus. IIaec

quidem quum pigmento albo I) pictoribus est, iumlaeo quibusdam seminis, quae arie naturam corrigere inani dolo student. Verum istae non impune Aimulata pulchroludine nos seselle rini. Ipsae enim salsae, quam corrigere voluerint cutem, mox priore colore tinctam et ingratis rugis corrupiam lugebunt. Pictoribus autem, si qui pigmenta plumbea iraciant, iisque, qui ierentes illa praeparani, majus est periculum, quum facillime et saepissime in iniima eorum corpora inseratur venenum. Qua de re posthac agemus. Ex iis, quae de plumbi integri, non Oxydati usu et NOX a Commemoravimus, quaedam huc quoque reserenda sunt, Qua enim alia re nocere poterit aqua, quae in iubis aliisve vasis plumbeis inerat, nisi quod plumbum, arro piis ex aqua et aere Oxygenio acidoque carbonico, in eandem hanc Cerussam sese mutavii, mutatumque in illa aqua soluium inhaeret g. 6. Ex omnibus plumbi praeparatis plumbum aceti cum Aceias plumbi c. cum aqua, Saccharum Saturni) maxime noxium est, quippe quod iacillime solvatur. Permulta exstant exempla a celeberrimis viris Ob-SerVaia, Permulta quoque experimenta ab iisdem instituta, quae omnia gravem plumbi aceiici effectum probant. Ex tot tantorumque virorum, qui hac de re optime meruerunt, numero hos lanium laudemus: James, Tis sol,

Merai, Barruet, orsita, Gas parit, Campbell, ni is chortich. Artificos quidam Saccharo Saturni pro pigmento

12쪽

uiuntur ei inprimis ii, qui pannos variis coloribus decorandos impressione pingunt. Hic etiam locus est, ubi de pravitate niataque fide conqueramur istorum hominum, qui ad corrigendum vini saporem Lithargyro abutuntur. Quod enim, vinoesservescenio, natum est acidum a celicum, hoc plumbioxydo arripitur arre piumque ad plum b. acei. consor mandum consumitur. Qui sit, ut vinum ita tractatum et deprava ium non amplius praebeat reactionem, qualem Semper vinum integrum, acidam.) Cujus salis incredibilis soro copia brevi temporis spatio vino solvitur, ut Merat et Barruet experimentis monstrarunt. Inde otiam Bour dolin deducit Colicae illius originem, qua qui eam Parisiorum pariem habitant, quam vocant ΜΝ i. Germa in ,α Saepenumero corripiuntur. Neque ThierryColicam Madrida nam hoc ex sonio derivare dubitavit. Quam quidem opinionem rejicere nolimus, de more iractandi vini apud Hispanos solito certiores saeti Ι . g. 7. Jam de ea plumbi forma quaerendum est, ubi in particulas minimas disperitium et dispersum Sub illissimi pulveris naturam induit. usmodi pulveres nascuntur in ossicinis, quae Cerussae pro pigmentis consciendis sunt. In his enim vapores acetici ad laminas plumbeas adducuntur, donec hasce eroserini ; quo facio plumbi illius aliqua pars jam in Cerussam mutata esl, eo probabiliter, quod acidum aceti cum dissolutum suppeditavit acidum carbonicum . Necquid quam tunc restat, nisi ut sal hocco carbonicum

13쪽

do laminis deradatur. In hoc vero opere qui occupati sunt, prohibere ViX poSSuni, ne pulveres Cerussae ex ei ientur ei in aere dissipati haereant; ne igitur iidem a se inspirentur et salivis immixti in ventriculum aut alia qua via in corpora Sua ingerantur. g. S. Alii autem pulveres plumbei in aliis artifi- eum Ossicinis nascuntur. Sic in metallis plumbeis Lilhargyri aliqua pars pulverulenia aere vehitur. Et nimaera, quibus admixtum Lithargyruin reperitur, si hujus magnae moles in Suni, malleo discutiuntur; sin parvaeianium particulae, iota aut contundendo aut terendo in pulveris subtilem sormam rediguntur. Quo facio plumbum, quod eSi graviore pondere, a reliqua massa facile secerni ac sejungi potest. Et Corussa ei oxydum plumbi cum praetereaque etiam Minium, ut supra monuimus, in Variis pictorum pigmen iis insunt. Quae qui ierentes praeparani, hi quoque, ejusmodi pulveribus excitatis, haud raro in morbuin

Saturninum ruunt.

g. 9. Hos, de quibus adhuc loquvii Sumus, pulvereS: et Cerussae quum albae ium citrinae Ι) et Mini inimicissimo in artifices essectu esse, per se ipsum intelligitur. Verum etiam fabros plumbarios, qui ex integro mei allo, calore haud adhibito, malleo ei lima aliisque ejusmodi instrumentis usi supellectiles parant in re

domestica utilissimas, plumbeae in i Oxicationis Signa Saepenumero οXhibere, cXperientia docuit. Cujus rei eulpam cerie omnem securii ait ei immundiit ei istorum hominum, qua cibis plumbum temere immisceani. transmittere equidem nolim. Non meherclel quicunque eorum I Quibus adjungere possimus pulverem vitri coIoribus de

corati etc.

14쪽

morbo Saturnino eorre pius fuerit, levis ac temerarii animi vir jure orti arbitrandus. Inter omneS enim con Stat, ex iolo horum artificum numero plurimos certe, si aetate sint magis provecti, in Statu verSari plus minusve caehectico. Num inde, quaeSO, conjicias maximam eorum pariem iam longe a recta ratione discedere, ut non cautiquam miseri esse malini P - Sed non esi, cur hanc, quam modo ex POSiluru S Sum, Senientiam respuas: plumbi otiam metallici, si malleo et lima ira cietur, pulvereS lsubtilissimos huc illuc dispersos eSse iam quam Semina morborum apud hos artifices solitorum. An negas illa

soriasse vinciuS Senientia, quam Supra posuimuS celeberrimorum virorum e X perientia ac testimonio confirmatam: plumbum integrum, metallicum per se ipsum noxiam vim non exhibere Τ Mille timorem, ne huic con- ira dicamus. Quum enim jam plumbi magnae moles iam tacito iamque brevi tempore i Oio ambitu in Oxydum mulentur, nonne mulio cilius ac potius plumbum iam subtilitor disperitium, Sive eonjicias in corpore demum, favonii bus ibi materiis huini dis et acidis, sive jam antea, favente aere circumdante g. I 0. Superest, ut de vaporibus plumbeis disseramus. Quorum infaustissimos esse cius in animalia non Solum, Med in plantas quoque Sandor ei multi alii observariani. Hac enim deflorescunt, illorum quaedam, inprimis aves, Subito de moriuntur, gravida ab Orium

edunt.

g. 11. Si omnes artificiales in variis ossicinis operationes, quibus vapores plumbei excitantur, accuratius describere vellemus, amplissima tunc nobis esset disse. rendi materies. Sed temporis ac spatii arciis sinibus

coacti longiores hac in rc esse vetamur.

Plumbum non Oxydatum, sussicienti calori traditum.

15쪽

ipsum in vapores expanditur. Eiusmodi vapores eriguntur, ubi plumbum calore liqua iur, ut in vaRa cujuS- vis formae, quam eandem induat, transfundi possit. Hac enim ratione consciuntur variae ros tum hominum delectationi tum usui destinatae, o. g. globi illi letales, quibus homines sibi ipsis et animalibus moriem machinantur. - Omnes, qui hoc modo plumbum praeparant, artifices ex his vaporibus haud parvum valetudinis

damnum capiunt I). g. 12. Neque minus ii, qui plumbi Oxydati cite.

vapores inspirant. Huc perii neni, qui in iis ossicinis vitam degunt, ubi Lithargyrum, ni ab anneXis Substantiis sejungatur, calore liquatur. Eienim ei ipsum Lithar- gyrum caloris magna vi ita expanditur, ui, vaporis indole indula, in alium tollatur. Hinc etiam artifices, qui in vitro parando occupati sunt, inprimis vero figulorum totus ordo, hujus vaporis noXam Subeunt, quippe quibus sit Lilhargyri calore solvendi ingraium munus. Eadem de causa ii quoque, qui in Officinis sunt quum pro parando plumbi Oxydo tum Minio, in malae valetudinis periculum ruunt.

I. 13. De his omnibus plumbi effectibuη profecto

non miramur. Sed illud sane mirum videatur, quod morbus saturninus etiam apud piciores frequentissimus est ei sere solitus, quum plumbi ei Oxyda ei salia, quae quidem Saepe in eorum pigmentis soluta in suo i, non ea lore applicato ira cient, quo in vapores mutata abeant.

I) si quis autem est, qui nobis opponat, ill ipsum non COn- Venire cum sententia, quam de plumbi non oxydati inefficacia Supra Posuimus, is conserat, quaeso, quae Sub finem S. 9. expli- Cita Sunt, eaque litic quoque aptissime referenda esse int Iliget.

16쪽

Qua praesertim re permotus ner ai I) hanc senioni iam posuit: Plumbum eo solo, quem Spargit, odore Colicam saturninam procreare pOSSP. Quam opinionem eo probare voluii, quod in aegroti hoc morbo laborantis omnibus exere ii η ne minimum quidem plumbi vestigium reperire potuisset, licet, assumio viro rebus chemicis ot peritissimo ei dexterrimo, accuratissime disquisivisset et pervestigasset. Tamen hoc argumento non coli vinci mur, si consideramus, soli iis re agentibus adhibitis nomajorem quidem plumbi copiam, quod in corpore animali eum substantiis organicis intime conjunctum exsiet, indagari posse, ne quo, nova etiam ei meliore inquirendi ratione, qua Mi is cherii cli usus esi, in sanguino aut lolio animalium, quae plumbi sat magnam copiam sumserant, illud reperiri potuisse. nsirai id quoque adprobandam opinionem suam asseri, quod ii magiS, quorum est plumbum calore Praeparare, quam qui non calore, valetudinis detrimentum eapiunt. Aero enim calido facilius particulas istas imponderabiles, quae nonnisi olfactorio sensu percipiantur, solvi ei suscipi et auferri. Neque vero hoc argumento, ui concedamus, permovemur; Ρraesertim quum eadem Signa morbosa eos superveniani, qui plumbum tractant non calidum,ac qui ita ardens, ui vapores saturninos intima arii si- eum eorpora penetrasse eoti Stet. Inde equidem conjicere malim, plumbi plurima praeparata eSSe ad eXpandendum iam prona iamque apia, quae, praesertim Sisini soluta, etiam non ita magno calori tradita, minimas particulas easque in aeris Subtilissimam formam dispersas mitiani. Unde eluceat, eur, qui plumbea pigmenta aut alias ejusmodi res, etiam frigidas, tractant, 1 in Trai te de la colique metallique. II. edit. Par. B12.

17쪽

hi quoque saepe morbo saturnino corripiantur; inde otiam intelligas, eur plumbum calore iractatum magis sit noxium, quam calore non adhibito. Et si interest, ut similia similibus confirmemus, non longe repetere opus est, quod huic rei respondeat. Inter omnes enim constat, livdrargyrum quoque particuli' suis, quas mittit, ayrois iamque An bi ilibus, ut sub sensus non cadani, gravem producere salivationem, artuum ire morem ei alia intoxicalionis sympio mala.

A. Sympio mala applicatione externa oriunda. I. Id. Quotidie sere occasio datur, plumbi externo appliciti vim observandi, quod crebro ad curanda vulnera si ulcera a Chirurgis adhibetur. Quibus si impositum est, sive humoribus quibusvis solutum sive inunguenti formam redacium, illa siccescunt, sublatis se-eroilonibus et limpidis et puriformibus. Si majore copia applicitum est, ita ut ultra agere queat, tum paries prope adjacentes, ei tela cellulosa et musculi si vasa

sanguifera et nervi, afficiuntur: exsiccatae primum et coniracia o dein eorroduntur , ut colorem albescentem praebeant ei facile conieri possint. -- Haec Saturni vis mini illum ianium speciet locum, cui illa ius est, an latius Serpat, ut, resorptione facia, totum corpus penetrare

et inficere queat; haec adhuc sub judico lis os t. Baher, Boerha ve, IV e d e k i ta d, de B r a m b i l l a , Η a o ber l, Ρer civat, Wali dixerunt, unguentis plumbeis

applicatis Colicas saturninas se vidisse exorias. Conirantis ch e r licti I), experimen iis prudenior et accurate

18쪽

saciis, applicatione externa in toxicationem producere non potuit. Huc quoque perlinei, quod Bahor Observavit: accidere nonnumquam, ut, qui typos tractassent impreSSorios, siquidem hosce, ut siccessereni, diutius igne foverant, digitos vix ei ne vix quidem e Xiendere posSent. Praeterea etiam Chirurgis quibusdam accidit, ut, quum

in aquam Saturninam manum saepe immersissent, digitos per temporis spatium habere ni sensatione sublata stupe- facio S. B. Sympio mala Saturno in intimum corpus recepio Oriunda.

g. 15. Distinguendum nobis est inter duas sympi O- malum. Series, quae plumbo aut per ventriculum auialia qua via in corpus illato provocantur. Quarumuira proditura Sit, quum a praeparato, tum a dosi sumia pendet. Alteram sympio malum seriem comprehendimus nomine morbi saturnini acuit, alteram chronici. Altera provocatur sumia majore dosi praeparati plumbici, quod facile succis corpore secretis solvituri altera minore dosi cujusvis praeparati saepius Sumia, aut Pulveris vel vaporis saturnini diuturno et eontinuo in eorpus influXu.

I. De morbo saturnino acuto. g. 16. Haec Suni sympio mala, quae eAperimen iis,

in animalibus insiliuia exhibuerunt 1 :

I) Mit schcr I. I. c. - Haec experimenta cum Plumbo acet facta sunt. Quum hoc ex omnibus praeparatis solutu facit Iimum sit, ut maxime hanc intoxicationis speciem Producere queat, quum de hujus actione in corpora et hominum et animaliuni Plurimae observationes et experimenta facta sint; sufficial, si de

19쪽

Vomitu vehementissimo massa albescens, coagulata oditur. Si iis permagna. Appeientia ciborum magis magisque cessat. Mox debilitas quaedam et emaci alio incipieris animadvertitur, quae Uiraque magis magisque augetur, ut tandem, paralysi accedente, incedere animal non possii. Lotium parciu8 excerni iur, alvus aut spissa aut liquida, nonnumquam cruenta. Respiratio difficilis.

Convulsionibus exoriis mors supervenit. g. 17. Sectione facta haecce reperiuntur: Invontriculo pi in intestinis parca copia maSSae muCOARP, crueniae, colore bruti eo- flavescente. Vontriculi et in io-stinorum loca qua pilam colorem praebent atro - rubicundum; ubi neque injectio vasorum ramis Ormis neque capillis armis neque punctata animad erienda est; nequei elae harum partium molliores solii O apparent. Haec igitur rubodo non inflammationis est, Sed, quod e X aceu ratissima disquisitione liquebat, a Vasis villorum Saninguine admodum repletis deducenda. In testinorum nul- tibi contractio. Sanguis coagula ius, colore air O- rubi- eundo; serum haud parcum, mucosum. Pulmones peni- ius condens ait, sere PASangu PS, aeri S plane PX perie S. g. IS. Animalia, quae vomitu carent, iiii caniculi, haeo prae boni in toxicationis signa l . Primum sanguinis circulatio ei respiratio acceleraiae stini. Si iis admodum aucta. ΕΑ retorum alvinorum eo pia plerumque solito major, ium quo etiam lolii. Ipsum luitum saepe cruentum apparet, Saepe noce ut OA al

liuius lanium actione hic loquemur , tamquam normali, cui reliqua plane respondeant. I) Eadem fere symplo mala in lucem prodeunt, Si qMod animal, oesta phago per ligaturam occluso, quominus V Omat prohibetur. cf. Orsila, Toxicolog. gener. T. 1.

20쪽

bidos continet. Cetera sympio mala eadem, qualia supra

I. 19. Sectione facia haecce reperiuntur: Quas ventriculus eo ni in ei ciborum reliquias, eae solito molliores, plerumque colore griseo, et socculis albis, non solubilibus insignes existunt. Membranam mucosam obducti massa albida, quae constat quum ex muco secreto tum ex epithelio, plumbi vi mutatis. Ipsa membrana muccisa in massam gri se am, hic illic albe- Sceniem , siccam, contritu sacillimam abiit. Qua o subjacet tota cellulosa quibusdam locis ex bruneo rubra conspicitur, quia vasa sanguifera Sanguine coagula io abundani. Tunica muscularis partim in superficie tantum, partim penitus alba apparet, partim vel integra. In infestino tenui massa fluida, copiosa, plerumque albida, Saepius sero cruento similis, immixta massa socculenta.

Et haec ei illa massa, apiis adhibitis re agentibus. plumbum exhibet. Cuius intestini, quo propius ipsum est

Pyloro, eo magis mulata membrana mucosa. Et hujus membranae ei muscularis eadem sere ratio, quae in veniri culo. Saepissime etiam praeterea lotum hoc intestinum hic illic rubrum existebat, tumque simul Serum

cruentum in intestino et saepe etiam in cavo abdominis inerat. Nic. accurata disquisitione facia, vasa majora reperiebantur Sanguine airo, coagulato abundantia, ai-que iis locis, ubi albedo illa membranam mucosam iransgreSSa m UScularem corripuerat, vasis majoribus plumbo attaciis, ecchymo mala conspiciebantur parva, crebra.

Membranarum corruptio non ultra Coec una proce SSerai.

- Τoia intestina non angustiora neque ulli bi coniracia apparebant. Sanguis colore est solito magis atro, admodum eo agula ius, minuia Seri copia. Pulmones colorem Prae'