De tartaro stibiato nonnulla experimenta : dissertatio inauguralis medica ...

21쪽

g. T. I e methodo Pescheriana. Pectoris inflammationibus T. stib. permagna d0Si curandis non primum P0 schier, sed ante eum jam Ricliter, Baitham et Balsour Operam dedisse est no-ium. Inde vero a Pes cliter inter doctissimos viros de

hac re controversia Summa est mota, nec res jam confecta. Laudaverunt hanc methodum Pes cliter, Laen- nec, Delagarde, Tour tuai, Wie de mania, Frit Ze, Ziegler, Seis seri, Lucas, Brosius, et tanti eamaeSiimaverunt, ut venaesectionem plane rejiciendam putarent. Tantum venaeSuctione instituta, illa methodo usi sunt Ricliter, Huse lanii, Vogel, Lehmania, GOeden, Ellison et Tisso t. In pneumonia protracta, Ubi venae secandae dubia sit indicatio, Melit hausen et Ba-Sed O v commendant; methodum plane repudiant Rhode, I laat sch, Dance, Vogi et V a quin. Tot et tantis

pugnantibus viris, quantum tironis judicium Valeat, ego- quidem optime scio, quare in utramque partem disseram rem non dijudicaturus, sed accuratius ipSe cogniturus. Coagulationis sanguinis impediendae vis, qua I ali nitricum, K. carbonicum et alia salia antiphlogistica gaudent, Τ. sti hiato non inest. Tamen haud raro sausium exitum in pneumonia adducit, quin VenaeSeutionem Supervacaneam reddit. Qui sit hoc y Tartari stibiali largiores do-Ses copiosissimam tunicae iuncosae secretionem efficere vidimus. Quae secretio aucta tum mechanica tum dynamica vi agit; solvit enim retentioneS, eaSque e corpore

eliminat, qua re circulatio sanguinis liberatur et stasis minans impeditur, jam eXorta tollitur, deinde sanguini multas partes d0sumit, vitalitatem auctam deprimit, Organismum debilitat, statum Sthenicum frangit, denique deri-2

22쪽

vaiionem in iunicam mucosam intestini et scit, quasi vesicatorio inieriae adhibito. Deducit Si eburgundi

salubrem in pneumonia ab inflammatione superficiali, quam T. Stib. in tunica mucosa intestini elicit, quod Rasori theoriam nobis in memoriam rex Oeat. Sed periculum alterum altero adducendo, quod uirum majus an minuS flaret, incertum est, pellere non

ausim. - Unius iuni ae mucosae sun citone intensa, otiam caeterarum muc OSarum sinctionem augescere

et physiologia et palliologia nos docet, cujus rei Sympathia telarum aequalium est causa. Ita sit, ut T. stib. interne adhibito etiam pulmonum tunica musto Sa plus

secernat, ut vitalitas ejus augeatur et sanguinis assuXus ad eam majore gradu tendat. Quare non solum congestio Sanguinis a paren chymate pulmonum arcetur, Sed crisis localis, expectoratio scilicet, efficitur. Porro secretione in tela altera adaucta, resorptio s0rtior in altera sit. Quo plus igitur mucosae secernunt, tanto plus telae cellulosae resorbent, unde eXSudationes pathicae paren chymatis pulmonum in pneumonia T. Stibi aio res0lvuntur. In pleuritide et pleur0pneumonia etiam antagonismus tunicarum mucosarum et Serosarum est respiciendus. Catarrhum pulm0num subito suppressum hydrothoraX Sequitur, ascites diarrhoea et urinae seeretione audia t0llitur; in eX- perimentis tunicam serosam intestinorum Semper sanguine

carentem Vidi, et aequali m0d0 T. stib. in pleuritide et pleuropneumonia salubris esse potest. Quod attinet secretionem tunicae muc0sae largissimam, hanc multi auctores sanguini tantum fluidas partes, serum nempe nec

vero fibrinam, eripere c0ntendunt. Coutendunt quidem,

23쪽

sed non demonstrant. Muciis vero secretus In aqua non solvitur, epithetium secretum etiam est solidum et caetera secreta T. stibiato essecta n0ndum sunt eXaminata. Quare ista contentio nullius momenti est habenda. Sed sit ita concedaturque T. stibiatum tantum sui das partes sanguini demere; tum resolvens quae ei inest vis eo magis sese praebet, sanguis enim fluidis partibus carens, ut sibi has restituat, eXsudationes resolvit, resolutas imbibit. - Nunc quid emesis in pneumonia valeat videamus. In vomitu musculi ad respirationem pertinentes omnes subito et Vehementer excitantur, sere spasmodice contrahuntur, Spatium cavi ab dominis minuitur, intestina et vasa majora

comprimuntur, diaphragma tollitur, pulmones impediuntur, Sanguis circulare nequit, in cerebro et pulmonibus haeret. Quibus omnibus in quot et quanta pericula organismus committitur, quot et quaniis laesi 0nibus tum mechanicis tum dynamicis tentaturi Adde etiam pii eumoniam, ubi jam in tam gravi organo stasis adest, et

quantopere Vomitus nocere possit videbis. Sed naturan0n ita est crudelis, pericula modo descripta raro irruunt, et plerumque vomitum p neumonicis prosuisse eXperientia docet, nam vomitum seliciter transactum inflammationis resolutio et eXpectoratio saluberrima Sequitur. . 8. De ratione, qua T. Stib. in tunicam mu-c0Sam o r g a n D r u ui respirationis applicatus

T. sit hiatum certam ad organa respirationis habere relationem, constet, quas mutationes in tunicam muc0sam

tracheae et pulm0num applicatus T. Stib. efficiat, eXperiri studui. Quare canicidium sacere decrevi.

24쪽

ΕXp. V. Cani sam. britannico per arteriam asperam incisam T. stib. gr. V. soluta inieci. Animal nauseam prodidit tristis suit, sed non v0muit; optime dormivit. Altero die alacri0r est et bona valetudine fruitur. Faeces sunt m0lles, Vulnus pus bonum secernit, in dies canis convalescit. I Xp. VI. Eidem britannico, quum jam optima gauderet valetudine, tracheam iterum incidi, et T. stib. Serup. I solutum injeci. Νonnullis minutis post canis alvum fluidam solvit, tum bis vomit. Inquies est summa, anXietas vehemens, vomituriti0nes frustraneae, di arrhoea aueta saetos fluidae e canis jam latere incumbentis alio magnavi, ut eX Siph0ne, Haculantur. Post horam canis pulsus LX irregulares et debiles, respirationes XX cum rhoncho crepitante in minuta offert, vehementissime modo 'in tergum modo in latus sese jactat, labium inserius demittit. Post h0ram et dimidiam vomitus, musculorum cervicalium motus spasmodici, trismus, pulsus XL irregulares et lx respirationes in minuta, rhonelius bullosus, oculi acu tacti non clau-

duntur, pupilla est c0ntracta et ViX Videri potest, quum cornea semper ad angulum oculi internum tendat. Spasmi iuniusculis trunci, tum extremitatum. Canis in latere dextro incumbentis pelvis et eXtremitates p0steriores tam vehementibus c0nvulsionibus modo t0lluntur, modo humi dejiciuntur. ut singuli ictus s0num eX intervallo satis magno facile auditum es sciant. H0ra secunda finita canis moritur.

Sectio. Pulmones sunt collapsi, ruberrimi, l0bi inferiores hepatis ali. Tunica mucosa br0nchi0rum eXiguae inflammati0nis signa offert. Trachea ejusque rami-

25쪽

scationes spuma spissa et alba valde sunt oppletae. in qua multas cellulas vibratorias video; attamen epithetium in mucosa non 'desidero. Tunica serosa intestinorum normalis, Vasa majora maxime in veniriculo, duodeno et recto turgent. Ventriculus internus colorem e violaceo albescentem, e Xceptis pyl0ro et cardia praebet, epitheti0que gaudet. Iii duodeni mucosa valde inflammata epithetium desideratur. Caetera intestina muco illo characteristico abundant, tantum glandulae majores epithelio sunt munitae indeque prominent. Recti tunica mucosa inflammationis summae signa offert, cerebrum et medulla oblongata sanguine sunt oppleta. Νοnnisi haec duo experimenta seci. In primo T. stibiatus reactionem non ita magnam, tantum nauseam et diarrhoeam essedit, in altero vero vim suam summo gradu prodidit. Haud enim saepe circulationem ita impeditam, respirationem ita raram, di arrhoeam ita rapidam, convulsiones ita vehementes, medullam oblongatam adeo Sanguine abundantem observavi. Neque hoc mirum, quum

pulmonum tunicam mucosam ad resorpti0nem maXime esse idoneam con Stet.

. 9. De T. stibiato immediate circulationi

inducto.

Hue injectio in venas et applicatio in vulnus recelas pertinent. Scopo injiciendi nonnisi fluida forma uti licet, pulvis enim et vasis non bene induci potest, et si contingit, facile vasa capillaria obstruit et mechanica circulationi impedimenta insert. In vulnus pulvis inspergi potest, quia in Vulneris secreto solvitur, et ium solii iis vasis eXcipitur. Campeli, Rayer, Schloepser, Krimer, Heri Wieli, Schubarth et alii in animalibus

26쪽

hua usmodi experimenta instituerunt. Quos observaverunt offectus hi sunt: vomitus, diarrhoea, languor, S0m nolentia, motus convulsivi, respiratio dis scilis, mors brevi post aceedens. InteStina, pulmones et cerebrum inflammati0nis signa dant. Jam, quae hac de methodo seci, eXperimentorum duo enarranda eligam.

Cani sana. aviculari in venam cruralem deXtram T. stib. gr. X s0luta injeci, tum venam ligavi et vulnus clausi. Nonnullis momentis post alacris in carcere canis circumit, tum vomitat, alvum s0lvit et dis scite respirat. Post horam respiratio est rarior, rhoncho niue0S0 eXSpirationem comitante. Post horam et dimidiam in dextrum sese animal pr0 sternit latus, eXtremitatibus vehementer agitat, anXietatem summam prodit. Post duas horas valde raro respirat, ita ut tantum XIII inspirationes in minuta

Observem, et mOX moritur.

Sectio. Tunica interna venae cruralis dextrae haud procul a ligatura paululum est rubra, caetera tunica

vas0rum et cordis communis non est mutata. Pulm0nes

collapsi, hepati sati, superficiem praebent lividam maculis rubris interpositis. Epithetium tracheae et bronchiorum muco membranaceo obductum, sacile abradi potest. In cerebro et medulla spinali magna sanguinis congestio. Externa intestin0rum superficies vasis injectis abundat, colore rubicundulo gaudet, exceptis illis locis, ubi valvulae conniventes et glandulae Pelerianae intus sunt sitae, ita ut valvulis et glandulis

internis eXternae striae et maculae albae correspondeant. Τunica serosa veniriculi et recti caeteris intestinis minus rubra est. Tunica muc0sa ventriculi est livida.

27쪽

gris eis maculis interiectis et in regione pylori ulcus, magnitudine et sorma sabae et tenaci substantia alba obductum offert: haec substantia globulus magnitudine globu-l0rum puris continet, et ipsa abrasa basis ulceris ruberrima apparet. Caetera intestina, recto eXcepto, tunicam mucosam habent purpuream, epithelio carent et muco illo luculenter completa sunt. Intestini recti mucosa normalis videtur.

Lep0ris cuniculi seniori deXtro interno vulnus 1y0 longum et tam profundum, ut musculi apparerent, inflixi. Ν0nnisi vasa capillaria sunt laesa, ita ut sanguinis emissio sere nulla esset. T. st. pulveri sati gr. IV. inspersis vulnus obligavi. Post horae quadrantem cuniculus sit inquietus, multum agitat, m0X diari hoea et respiratio dissi ellis aecedit, animal caput demittit quasi somno succumbens, tum subito eXSurgit quasi terrore eXcussum, urinam reddit, saepe retrorSum incedit, denique c0nvulsionibus arreptum, h0rae tertio quadrante inde a vulnere dato vix elapso, moritur. Secuto. Vulnus inflammationis sympioniata non praebet, serosa intestinorum paullo rubrior normali, mucosa epithelio caret, mucus ille in intestinis largissimus pulmones hepati sati maXime inseriores, venae et cor deX-trum sanguine nigro Sunt repleta. Quibus enarratis, T. stibia tum in circulati0nem latum eosdem habere effectus ac ventriculo inductum, patet. Quum vero resorbeatur non necesse sit, sed stati,neum sanguine totum percurrat organismum, etiam minoribus d0sibus celerrime et vehementissime agit. Praecedentia m0rtem signa haec sunt; inquies, x0mitus, diar-

28쪽

rhoea, urinae Secretio aucta, languor, respiratio et circulatio sanguinis retardata, deni ple c0nvulsiones. Symptomata localia haud gravia sunt. Venae, cui T. Stib. injiciebatur, tunica interna paullo rubrior est. Qui quidem color tum incisura, tum siphonis inducti mechanica irritatione, tum fricti0ne sui di vi quadam injecti ex0riri p0test, tunica enim interna caeterorum vasorum non est mutata. Νest Vulnera, quibus T. Stib. in Spergebatur, re-aeti0nis signa praebent, Sanguis Vero globulos normalibus minores os sert. Venaesectione sanguinis emissi coagulationem T. stib. nec adjuvat nec impedit, globulos vero minores reddere videtur, nequaquam hos, uti M agendi econtendit, discerpens. Ut tetanum, Vel m0rbos psychic0scurarent, Vel ut corpUS eX 0eS0phago Vomitu removerent, Knops, Koeliter, Ricliter, Kraus S, Husela Dd, Grae se, Diessent, acti, alii h0minibus T. stib. in venas injecerunt. Vomitus plerumque h0rae quadrante post accedit, interdum convulsiones irrumpunt. Fortissimus Krimer Horii 's Archiv 1816. Sept. 0et.) in se ips0, quae enarrando digna sunt, duo instituit experimenta . Vulnus sibi fecit culaneum superficiale, eique Τ. stib. gr. 1 V. intulit. Quo facto circa vulnus vesica erupit, Sed nec naUS ea nee Vomitus accessit. Quo es ectu non contentus, alterum Vulnus sibi instiXit Krimer prosundius atque in musculum Vergens, et T. Stib. gr. II. applicavit. Qu0 saeto septies vomuit, vesiculae vero n0uapparuerunt. Magendi e 0rsit a. l. c. I. 209.) qui multa de injecto T. stib. in venas experimenta instituit, hunc ad nervum X. certam habere relationem docet. Ubi enim tribus canibus eadem sere aetate et magnitudine T. Stib. gr. XII. in venam injecit, primi canis nervo

29쪽

viroque vago, alterius tantum alterutro, tertii vero neutro dissect0, primum quatu0r horis post, secundum duabus horis post, tertium, etiam minore temporis spatio elapso, mortuum invenit. Qui hoc sit ' Emmeri et Bise hos in omnibus mammatibus lepore cuniculo, sue, talpa et nonnullis aliis exceptis) n. vagum et symphaticum tam arcte conjunctos esse, ut nulla alteri nervo vis inferri possit, nisi ei iam alter laedatur, observarunt. Magendie igitur

non solum n. Vagum, Sed etiam sympathicum secuisse puto. Tartarum Vero semper in tunicam intestinorum mucoSam, quacunque Via organiSmo sit inductus, agere, vehementissimeque ibi non solum Vasa, sed etiam ner-v0s irritare vidimus. Quae irritatio nervorum sacillime per nervos ipsos ad cerebrum pervenit. Nervis vero his dissectis cerebrum vagi irritationes omnino nullas et sympathici n0n tanto ambitu persentit; qua re mortem paullulum retardari posse arbitror. . 10. De solutione T. stib. in cutem adhibita. Remedia externe adhibita epidermide resorbeantur necesse est. Virtus Vero epidermidi resorbendi non magna est, niSi apta praeparetur rati0ne. Licet digitum salva epiderinide, acido hydrocyanico imbuas, non detrimento est tibi. Tamen multi T. stib. s0luti0nem cuti esse valde n0Xiam contenderunt. Sher Wen Mem. os

Lond. med. soc. ΙΙ.) et sibi et discipul0rum nonnullis T. stib. gr. V- VII. soluta in volam manus inspicuit et paullo

post nauseam, Sudorem nee non alVum Solutam observavit. Ilutch inson Mem. os Lond. med. Soc. V. 81.), qui idem explor mentum instituit, nausea et summa dormiendi cupiditate, cui resistere haud p0tuit, est vexatus.

30쪽

Savary corvi sart. J0urn. de Med. XXVI. p. 221.

saporem insipidum et salivae auctam secretionem sensit.

stib. solutum in volam manus et regionem epigastricam infricuerunt, nullum observaverunt effectum. LaVi manum, antibrachium T. si ib. soluti gr. V. -X.-XX., nec D0nidem amici secerunt experimentum, ad nullum esse etiam

num Sensimus Lavacrum quodque jam parva efficacia gaudet, sere nulla vero illud, quod sal non bene s0lubile continet. Lavando enim aqua evap0rat, qua eVaporatione jam salis particulae sursum rapiuntur, restans, vero in epistermide sui dum ad solvendum sal non sus scit, quare in crystallos redigitur, qui epiderinide quasi sit tro retinentur. Νeque vero ita imp0iens est, quod in epiderm idem balneo emollitam, seu alia Via ad resorptionem magis idoneam redditam, applieatur lava erum. Manum balneo tepido per h0rae quadrantem immisi, tum T. Stib. gr. XV. Solutis manum lavi. lloc experimentum , quum meli 0re sit gavi Sum essectu, per mensem enim rigiditate et des quam alione manus lab0ravit, in amicis repetit, eundemque observavi esse etiam. Squamulae diametrum mediam circiter l0ngam, maculamque albam in centro praebuerunt, atque e margine primum sese ab epidermide solverunt. Epiderinidis igitur emollitae cellulae en d0sm0si T. stib. imbiberunt, qui jam iucutem agens, ejus vitalitatem ita, ut celerius et frequentius epidermidem secerneret, auXit. Quae vero T. stib. actio n0nnisi localis suit, nec enim nauseam nec diar-