Dissertatio medica inauguralis, continens historiam naturalem corticis Peruviani ...

13쪽

Ut legi, qua cuiviδ, qui lauream doctoralem

faciam , diu dubiuδ in illa mihi eligenda hae/i,

multiδque fiam aliiε perpeNδiδ et dein ruraua nariaδ ob cauaaδ, Sive in mearum virium tenuitute, Sive in materiae tractandae dispicultate altaδ, repoδitia, tandem multis nominibu3 levioribu3, quam quae hιο memorarem quoidam de Cinctionis emplicare mihi arriait. Plura huc addere et eaetra meum propoδitum eδt et profecto δuperoacaneum , cum faciliore negotio ad aliarum Dia3ertationum praefationes, adeant qua Scunque velint, meOδ lectoreδ ablegem.

quarum altera cuncta, quae univeroalem vectant

corticia Peruviani hiytoriam, amplectitur, altera vero corticea minae sum stenuinoδ cum δPurioS exponit. Atque hic δalia opportune verbia δuper3edere poδδem, ni mihi adhuc pium atque gratum δimul ossicium incumberet, quodque δilentio praeterire nec ainit praeteritorum mea memoria grata et benesi-oiorum mihi quacunque in vitae conditione praeati torum amplitudo. Voὰ enim Viri varii/ in doctrinae VeneribuS

saeimii, quoδ in o ludiorum meorum curau cum Prae-

14쪽

oeptores doctiεδim9δ tum patronoδ fideliεδimos expertuδ δum , accipite mea δ δincera ε eae intimo pectore prompta δ grateδ, tuquo praeprimia vir mazime venerabiliε Q. VBOLiK, Athenaei Am/tolae menδίε Neator, et Nunc etiam, ut δemper, Scientiarum columen, pro beneficiiδ innumeris, quae non εolum ut praeceptor verum ut Pater mihi Semper prae/li

exaudiat, δenectute vegeta te beet, tιbique adhuc diu in omnium bonorum δalutem in acientiarum emolumentum parcat.

etiam priaeceptori Viro G. ALEXANDER, moris eheu erepto, nunc publice gratum omnium teδtari poδεem.

Id quod po/δum tamen, pi6 hoc loco prositeor, me δaepiuὰ adhuc cogitare fructuoδaε illaε lectioneε, quibuν frui mihi contigit, cum in No/ocomio Mili tam, quod Ultriauectι εδι, discipuliδ υua adεcriptυε eram, cum mihi primaδ pathologiae lineaε doceret et praxeoa modicae elementa e licaret, meque ita in/litueret, ut sideliter poεtea Medici Militaris munia eaeδe, ut p9δδem, ad quod aδδequendum haud

purum vobis. Viri Dq. VAN WIJΚ et M. CUIPERS, quo3 praeceptoreδ doctiδδimoδ in dicto Noso omio nactu3 aum, me debere utiquo Rentio ingenuequo prositeor. Dein Promotor Aeδtumatiδεime ceterique Viri Cl. Medicinae in Academia Lugduno-Batava Pro feδδONS, me, δtudiorum cauδα, veδtram palladem adeuntem, ea accipere voluistiδ benevolentia et humaraitate, quam qui νοδ, Curiooerunt, merito celebrant, pro quam gratia3 regenti, non nisi debito

lioet fungi olpicio.

15쪽

Tempuδ, quo Europaeia corticia Peruviani usua innotuisae videtur. Ut multa, quae ad remediorum inventionem et sala pertinent, admodum dubia et obscura sunt, sic pleraque etiam, quae primam corticis Peruviani historiam spectant, incerta esse videntur. Ex testimonio STEPHANI FRANCISCI GEOFFROII si , secundum veteris traditionis auctoritatem, Cinchonae arbores a procella prostatae, in stagno qu0dam jacuisse dicuntur, cujus aquam quum homo febre correplus fortuitu bibisset, et sic sanitatem suam recuperasset, ipsum medicamentum labrisugum inventum esse perhibetur. Alii, et inter hos ALExANDER HUMBOLDΤ1us s2), mentionem secerunt de sabula, cujus auctoritate homines exem-

16쪽

plum imitati esse dicuntur, solis concoloris aliarum vehestiarum , quae, febre intermittente laborantes , una tura ad corticem hunc rodendum impelluntur. Nec etiam de tempore, quo notitiam C. Ρ. accepi mus, auetores consentiunt. Plerique quidem, et inter hos quoque celeberrimus ALEXANDER BUMBOLDTIUS, Opinantur, anno 1640 prima corticis Peruviani specimina in Europam translata suisse: attamen huic sententiae adversatur antiquissimi scriptoris sEBL8ΤIANI BADI le8timonium. In hujus quippe Anaalaai corticia Peruviani, anno 1663 Genuae editu, excerpta quaedam conlinentur ex epistola Hispani Medici IOsΕΡΗI VILLE ROBEL, ex quibus apparet, anno 1632 primum corticem Ρeruvianum in Hispaniam venisse. Nec tamen hoo tempore, cum medicamento recens allato et maximam partem incognito experimenta saeta esse videntur.

Anno demum 1638 medicamenii hujus vires paullo

accuratius innotuerunt. Hoc quippe anno comitissa DELCINCHON, uxor Domini GERONIMO FERNANDET DE CABRERABOMBABILI A Y MENDOSA, comitis Cinchonae, proregis

Peruant, quae diu laboraverat febre intermittente tertiana maxime rebelli, aliisque frustra remediis impugnata, hujus medicamenti usu, suadente Ρraesecto Lorae, DOD JUΑN LOPEZ.DE CANNIZARES, a morbo liberala est 1). Ilaque haec comitissa, in cujus me moriam MN ΝΛΕΠs anno 1742 arborum generi, quod corticem Ρeruvianum nobis largitur, nomen Cinchonae dedit, sanitatem suam seliciter iterum adepta, quum

ij c. L. BE LA. CONBAMINE, sur I'arbre du quinquina; dans Iessemoires de I Academie Royale des sciences etc. Paris 1733, 4 Q. pag. 233 seq.

17쪽

maritus munere suo delanctus et in patriam revocatus,

anno 1640 ox America abiret, remedii hujus famam in Hispania divulgavit et magnam praestantissimi me dicamenti copiam Jesuilis concessit, a quibus cortex praestantissimus spulvi/ comitiagae, cortem Je3uitarum aut pulvia patrum tunc dictus) sensim est divulgatus. Hi enim tum ab ejusdem ordinis si a tribus, in America meridionali degentibus, magnam acquirebant salutaris remedii copiam, tum vicissim hanc medicinam cum sociis sui, , in Italia degentibus, communicabant. Romae

autem, qui ex Jesuilarum Societate erat, IOHANNES DE

LUGO , ex Hispania oriundus, et anno 1643 Cardinali

dignitate ornatus, huic medicamento novo maxime saxebat. Hoc suadente, INNOCENTIUS DECIMUS remedium accurale explorari ju88it. Itaque, quae THOMAE BARTHOLINI erba Sunt: si Archiater pontificis maximisi I ocΕNΤII X pulveris naturam et indolem, suasusi Cardinalis DE Lugo, diligenter indagavit, et propriis

si experimentis edoctus, non innoxium Solum, sed si etiam saluberrimum esse deprehendit. DRoma igitur, per aliquod tempu8, praeeipUum re medii emporium sb. δtape laais, os markq, et inde achedula monitoria Romana munitum, in varias mit tebatur Europae regiones. Hunc Scedulam nobis servavit THOMAS BARTHOLINUS si), ex cujus testimonio sequentia in ea legebantur praecepta: si Cortex hic ex Ρeru regno si adfertur vocaturque China China seu febris, qui si febribus quartanis et tertianis cum frigore invadensilibus adhibetur. Hoc modo in Usum vocatur: Su-

1) Histor. anatomi c. et medio. Centur. V. Ustor. 50.

18쪽

simuntur drachmae duae, subtilissime tritae, et per scribrum pollinarium transiiciuntur. Τribus circiter si horis ante paroxysmum insundantur in phiala vini si albi generosissimi, et ingruente sebrili horrore pri simoque paroxysmi indicio vel levissimo, universa dosis

si praeparata a88Umalur, et aeger lecto committatur. si Nolandum, exhibendum esse laudatum corticem prae

si dicto modo in febre tertiana, aliquot dierum decursu

si inveterata.

KΡraeterea exhibeatur quoque praedictus cortex in si febre quotidiana cum rigore incipiente, et post labris si declinationem aeger quietus permaneat; DUC 38SUmn silur, nisi elapsis viginti quinque vel triginta diebus, si ex consilio D. D. Medicorum. Experientia longa omnes sisere illos liberaxit, qui eo usi sunt, purgat 0 primum

si bene corpore, nec ullo alio medicamento per qua si tuor dies ab assumptione propinato. Ca Vendum tamen, sine porrigatur sine D. D. Medicorum venia, ut judi-ucent illi rectius commodum sumendi tempus. Obser si Fandum, Opus non esse sorti alia purgatione ad hujus si pulveris usum, si per morbi necessitatem corpus si satis expurgatum: sufficiet pridie alvum suisse laxam si quocumque leniore medicamento, vel clystere. ΜΡaulo post cortex Ρeruvianus per aliquot annos, remedii anglici litulo vendebatur, quia sub hoc nomine empiricus quidam TABOR vel ΤΑLBOΤΗ multa cum eo instituit experimenta. Ab hoc medicastro LUDOVI-

css XIV rex Gallorum, hujus medicinae arcanum anno 167s) emebat pro bis mille nummis, qui Fran eice dicuntur Lovis d'or, praeter annuam penSionem 2000 nummorum, qui Francice lix res dicuntur, et

19쪽

edictum, quo unicuique praeter ΤΑBOR interdictum erat, ne remedium per primos decem annos Venderet 1), insuper insigni ordinis equestris honorabatur. Sanalio a febre, qua principes CONDATI et COLBERTUS Vexali fuissent, primis caussis, cur Rex hoc arcanum emeret, tribuenda videtur; nonnulli autem dicunt ΤΑBOREM etiam De inum Franciae sanavisse, quod tamen dubitandum videtur, quod LAPONT LINIUs in carmine Suo

de Quinquina 2) hac de re nullam facit mentionem.

Praeter DE LA CONDAMINE et 1. DE JUSSIEU, MUTIS

circiter Α'. 17 2 prope δanta Fe et novam Grerradam, species aliquot ossicinales detexit, a se descriptas; in Ρeru quoque a RUIZ aliae species Sunt ObSer

Fatae; porro ZEL, TAFALLA praecipueque ALEXANDER HUMBOLDTIUS et BONPLANDTIUS , multum contulerunt ad Cinchonarum nolitiam perficiendam, quorum exemplum cum laude seculi sunt RHODIUS, LAUBERTIUS, GUIBOUR TIUS, FEEUS et VON BERGEN.America meridionalis vera Cinchonarum patria est dicenda, imprimis Ρeru et regiones ab occidente catenae

20쪽

montium quae dicuntur Andes , habentes, inter gradum 20' ad latitudinem meridionalem et 11' septentriona lem , 4800-8900 ped. supra superficiem maris Silas; quin etiam nonnullae species 9050 ped. supra mare.

Cinchonarum characterea botanici, corticea colligendi modua, horumque notae externae.

Perlinent ad familiam rubiacearum, et Classem V. Ord. I. peni. monog.) systematis Sexualis I I xAEI;

characleres essentiales generici sunt: Calyx Campanulatus superus, quinque-denlatus, pilosus; corolla infundibilisormis , ad marginem quinquies incisa, pilosa stamina corolla breviora; pistillum divisum; pericarpium obl0ngum, biloculare, bipartitum, valvulae parallela ratione decurrentes; semina crebra, margine membranosa circumdata; solia Ovalo- lanceolaia, integra, acuminata.

Secundum RUIE Operae, qui Chinam abscindunt, αδoarilleros dicuntur. Mutatio coloris corticis abscissi, Cum aere in conlaclum venientis, ad judicium dematuritate serendum juvat; quo enim quodammodo rubescunt. Inde a mense Septembri usque ad mensem Novembrem, tempestate sicca colligitur; rami per longitudinem ad crassitiem corticis inciduntur, qui dein instrumenti idonei ope deglubuntur, frusta aestu solis Siccantur, unde Conv0lvuntur, praesertim frusta tenuia, quippe quae a ramis junioribus collecta sunt; qua re patet, partes bene conxolutas vel se usiorum volumen non characterem distinctivum speciei cujusdam singu-