Collectio Romana bipartita veterum aliquot historiae ecclesiasticae monumentorum, edi coepta a Luca Holstenio Vaticanae Basilicae canonico, ... absoluta post eius obitum; notis ipsius posthumis adiunctis

431쪽

L Em IV. Iastius iudicibus hanc aliter veritatem honorifice attollant. uartadecimo, Vt sacerdos,aut quis alius in Ecclesiastico ordine prouectus, 1i in eo scelere inueniatur,quo abiiciendus sit, depositus prouidentia Episcopi

bene prouiso loco constituatur; ubi peccata lugeat, ulterius non com

mittat.

Euintodecimo , Ut si Episcopus,pres.

byter, diaconus, vel subdiaconus dia, quacunque semina crimines inicatio nis suspicatus, post primam secundam tertiam admonitionem Metropolitani, vel alterius Episcopi, aut eius, cui subiacere videtur, inueniatur fabularicum ea, aliquove modo conuersari canonice iudicetiit quia cui propriam habere uxorem non permittitur,abomni semina debet se abstinere. Sextodecimo, Vt nulli Episcoporum liceat res immobiles de subicctis plebibus alijsque pijs tollere locis ne in

tali facto pauperes inueniantur contra agens canonica auctoritate coarctandus existat.

Septimodecimo , Ut presbyteri omnium ad se currentium in quibui cun-

432쪽

i 16 sque sacris locis oblationes ad illarum solemnia recipiant quia cum Dei hominum mediatores existant, in exercendis votis relaxandis peccatis la gissimam debent orationem peragere. Octauodecimo, 't Episcopus sibi subiecto lacerdoti , vel alio clerico nisi ab alio postulatus dimistarias non faciat: di ne salsae ut vera credantur, veraestselsae suspicentur,uniuersaliri Pontificis, vel Imperiali, vel Metropolitani bullaeas roborari Oportet. Nonodecimo, Vt Episcopi, uniuersique iacerdotes, quia ad solam Dei laudem , bonorumque operum actionem constituuntur, debeant tam pro Ecclesiasticis, quam pro proprijs suis actio-mibus,excepto publico crimine,habere aduocatum; non malae famae suspectum, sed bona opinionis,& laudabilis artis inuentur, ne dum humana lucra intendunt, aeterna praemia perdant. Vigesimo, Visi quispiam sacerdotum inuemus fuerit, qui aduocatum in iudicio proferre non valeat, coram plebe propria suus Episcopus ipsum sacer dotem discutiat, si bonae, an malae conuersationis existat; aut cuius rei causa

433쪽

malae vero inuentus, pro qualitate culpae secundum canonum normam emendari cu etur.

Vigesimo primo , Ut monasterium,vel

oratori uin canonice constructum a dominio constructoris eo inuito non auω feratur; liceatque illi idem presbytero, cui voluerit. pro sacro officio illius dice-ceseos ' bonae auctoritatis dimissoria cum consens Episcopi, ne malus existat, commendare: ita ut ad placita,&iustam reuerentiam illius Episcopi obedienter sacerdos recurrat; alioquin canonicis vltionibus subiaceat.

Vigesimo cundo. Sanciuit, ut si quispiam coria probatus inuasor dicat pro parte Ecclesiae se egisse, de priuata sibi re peltinente ab ipso, suoque haerede persoluatur inuasio. Sacerdos denique in tali culpa pauper inuentus a proprio canonice iudicetur Episcopo , Episcopus a Metropolitano ut non Ecclesia sibi commisia damnum sustineat de in

uasione.

Vige a tertio, De monasteriis monachorum siue sanctimonialium , de omnibus alijs pro diuersis necessitati-

434쪽

hus ad eleemosynam constitutis prae-, cepit, ut per Episcoporum solicitudinem, in quurum dioecesi haec existunc, ordinentur ad easdem utilitates,quibus constituta sunt Uigesimo quarto, Disposuit de Eccles s , quae in diuersis regionibus sacer dotibus solitudine destitutae nullo debito ossicio resonant, ut Episcopus, si proprio iuri Ecclesiae sunt subiecta, ibidem sine interrassione presbyterum constituat cisi secularium hominum sunt sub iurecisistitutae,ab Episcopo admoneantur: si admoniti presbyteros infra trium mensium pactum ibidem neglexerint constituere, absque neglectu Principem urgeatEpiscopus,ut eius

serventia emendetur. I , . :

Vigesimo quinto, Vt Ecclesia intrarii bet destructa proprio stipendio restaurentur non suffciente vero necessario, a populo plebis auxilientur .. Uigesimosexto , Ut nulli Episcopo, Tum liceatia subiecto sacerdote vel alio quolibet clerico e&iij locis donationes vltra saluta Patriarii erigere', aut super apostra in angarijs inseri nrigesimo primo, Vt Abbate M tales

435쪽

constituantur, qui sui vocabuli ministerium Deo possint indubitanter supplere cita docti, ut quaecumque fratrum negligentia acciderint, ominnino cognoscere possint & emendare. Vigesimo octauo , Ut episcopus inta sua dioecesi diligenter perscrutetur illos, qui selo habitu monachi existunt, cad proprium monasterium redire eos cogat, aut prospectu congruo in aliud mittat, Vt regularem

vitam seruent.

Vigesimonono, Ut feminet quae habitum religiosum, aut velamen ob tentu religionis susceperunt, deinceps viro sectari non permittantur is praeuaricatae autem ad poenitentiam

coerceantur.

Trigesimo, Ut die dominico nullus audeat mercationes, nisi in cibariis rebus aut quaelibet rustica opera sacere alioquin ut transgresse ad poenitentiam redigatur. Trige oprimo , Ut dominico di personam suspectam, reatu infamem, aut optima satisfactione soluant, aut in custodiis constituant, ut

436쪽

13 SYNODUS infirmatur iudicium dominico dira

depromptum.

Trigesimose unis , Ut nulli laicorum liceat in eo loco , ubi presbyteri Et caeteri clerici existunt, quod presbyterium nuncupatur, quando misis celebratur, consistere quia sicuti in ecclesia singula loca videntur exposita , ita virorum pars Mulierum partibus suis debet esse contenta. Trigesimotertio statuit, Vt sicut hi qui monasteria elegerunt, a monasteriis egredi non permittantur ita hi qui inuiti monasteriis sunt intromissi,

nisi volentes non teneantur quia quod non petunt, non obseruant.

Trigesimoquarto , Ut magistri, doctores in singulis locis , in quibus necessitas occurrit, constituantur, qui liberales artes assidue doceant: si tales non inueniuntur, tamen diuinae scripturae magistri, & institutores ecclesiastici ossicii nullatenus desint Trigesimoquinto, Ut sacerdotes admoneant Viros ac mulieres , qui festis diebus ad ecclesiam occurrunt , n ballando, turpia verba decantando choros teneant ae ducant , similitudi-

437쪽

LEONID IV. 3Inem paganorum peragendo quia sirales cum minoribus peccatis ad clesiam veniunt, cum maioribus reuertuntur . Si vero non cessant admoniti , a communione modis omnibus suspendantur. Trigesmosexto, Ut nulli liceat, excepta causa fornicationis VXorem relinquere, taliam sibi copulare alioquin conuenit transgressorem sociari priori coniugio . Si autem viri uxor solummodo pro religiosa vita diuortire inter se consenlerint nullatenus

sine conscientia episcopi fiat, ut ab eo singulariter prouiso constituantur loco' nam Xore nolentes, aut altero eorum, etiam pro tali re matrimonium non soluatur.

Trigesimose imo, Ut nulli liceat uno

tempore habere uxorem concilbinam quia cum domi non sit lucrum, anima fit detrimentum talioquin ecclesiastica communione videatur indignust, si perseuerauerit, ab ecclesia penitus amputetur.

Trigesimo octauo , Ut de propria cognatione, vel quam cognatus habuit,n ullus audeat in coniugium copulare:

438쪽

siquis vero fecerit,i perseuerauerit, sciat se vinculis anathematis inno

datum a

Trige onon , Ut millus abselute

presbyter ordinetur ut iuxta facultatem rerum ecclesiae in oblationes vel reditum clerici ordinentur Euadragesimo Vt presbyteri urbani, & suburbani, iurales omnes indifferente ad concilium episcopi Veni an , aut canonum correptioni bus subiaceant.

2uadragesimoprimo , Ut Iaicus qui presbyterum sine consensu episcopi proprii sua potestate ecclesiae cuicumque instituerit, a fidelium communione separetur . Presbyteri, si tertio ab episcopo, vel legato eius de alterius ecclesia recedere admoniti obedire noluerint , proprii ossicii gradum amittant.

Ultimo vero capitulo immutabiliter praecepit ne ullus abbas , aut quilibet alius praesumat presbyteros in ecclesiis statuere, nisi qui Sc sacerdotis gradus licite dare potest, ianOnice de neglectis presbyteros increpare. Sed ab his venerabiliter facer-

439쪽

LEONIS IV. 33 dotes ad diuini ministerium ossicii expetantur epitcopis, quibus singulariter, dioecesses pertinent, qui canonice debent ipsis ecclesis praeuidere, iraeuisas ordinare. Praedictus Pontifex in praedicta synodo Anastasium presbyterum in aliena dioecesi morantem,& saepenumero vocatum, demumque eXcomu nicatum in tamen ad propriam parochiam redire nolentem deposuit,de penitus sacerdotali honore priuauit. Item in eadem synodo monuit,

apostolica auctoritate praecepit, ut unusquisque episcopus per dioecesses Sc parochias suas, per se, per sacerdotes suos subiectum sibi populum moneat, Ut primitias, decimas inclinetanter persoluant i has autem dare nolentes , quousque suppleant, a cibo, potu suspendat.Quod si nec pro hac suspensione supplere curauerint, sancta communione priuentur.

Item in eadem irrefragabilitera Trinando instituit, ut nullus episcoporum vel sacerdotum rem sui tituli stupare aut alienare praesumat

440쪽

134 SYNOD Vsqui autem hoc fecerit , canonicam sine dubio subeat ultionem.

IOANNES P APAE VIII epistola CXCvIII ad aliquot Gal

liarum episcopos , nonnullos

huius 6 nodi canones affert,

di confirmat.

Stephanus videlicet , Eugenius atque Leo synodali decreto tale nefandum coniugium fieri prohibuerunt, dicentes , Ut consobrinam , neptem nouercam, fratris uxorem, vel etiam quamlibet de propria cogoatione nullus praesumat sibi in coniugio copulare, c. Hoc etiam cum illis pariter iubemus , ut nulluS propriam relinquat uxorem, illa vivente alteram sibi sociare praesumat nec liceat ei uno tempore duas habere uxores, Xoremuein concu binam Iubemus etiam , ut nulli sacerdotum , nullique laicorum liceat res immobiles sub qualibet occasionea piis c venerabilibus locis subtrahere, Inproprio usu habere qui vero