De cauteriis : dissertatio inauguralis medico-chirurgica ...

41쪽

S. XII.

De variis serramentorum formis R).

Diversissimae formae ferramenta ad urendas partes medici adhibuerunt, quod mirum esse non potest, quoniam urendarum partium diver- Sitas, et Varium etiam urendi consilium varios modos requirere videntur. Optime has formas et describendo et delineatis figuris illustravit celeberrimus apud Francogallos do URDAN R). Usitatissimae igitur hae sunt: 1. Terramentum nrammiforme '), quod in xtremo ba illo ferreo laminam ad similitudinem nummi rotundam refert. Cautero a Pliaque ronde0 Hoc adhiberi Convenit , ubicunque facies cutis plana urenda est, ob nullum aliud Concilium, quam ut ulcus derivatorium superficiarum formetuΓ.2. Perramentum cui tutatum '), Gaiatereis botito G maxime ad urendas arterias reconditas, quae Sanguinem Periculose fundunt, nec ligamento Commodo excipi possunt. Capitula autem et forma et magnitudine disserunt. 3. Terramentum cylindricum β) , Cautere en rosear quod vagina inclusum reconditae

42쪽

parti, v. c. faucibus Varium ob consilium admovetur. 4. Terramentum Conicum Sibe acumina-

dum. Cautere a Poluteo Maxime hoc ad

perforandas parte S utimur, V. C. ad foramen in abscessibus aperiendum. 5. Perriamentum PriSmaticum sivo cuneia forme, ex RUSTII Sententia optimum, longe quo plurimis urendi consiliis accommodatum. Ho enim si nihil amplius opus est, angustam Solummodo striam cuti inurere possumus. Calorem quoque, quum longe maior quam ceteris incautoriis massa ignita sit, diutius retinet. Prao terea loco aliorum, maximequo nummiformis Commode in Usum Vocari Potest, et eo quod facilius ot huc illucquo moveri et imprimi potest, Varios ustionis gradus efficit. Leviter impositum tantum cutim exulcerat, vehementius, telam Cellulosam, magna Cum Vi, SiC Ut in Pa tibus mollibus ferro condatur, subiectos etiam

dum synciput '). Cautores circumire de ΡΕnCYPOur i ustiora Sync itale.9 Notum est, quam sedulo hio auctor pyrotechniae amplificandae

43쪽

operam dederit, huius vero ferramenti usui omnium facillime supersederes licet. Minus quidem dehonestamentum effficit , facile quo ustum ad cicatricem perducitur, in morbis autem, qui syncipitis ustionem indicant, ad eiusmodi res haud r spiciendum eSSe Credo. 7. Perramentum cultriforme ') , Cautere cultellair ; lamina ferrea acie instructa atquctad similitudinem securis formata bacillo affixa est. Facile quispiam inutile hoc ferramentume Sse primo adspectu crediderit. Fieri autem Potest, ut pars quaedam simul secanda, simul

Urenda sit, ut nuper gravissimum ustionis CX-

perimentum narravit KLLINius, in nervo faciali Prope egressum huius ex foramino stylomasto ideo institutum. Senex quidam atrocissima pertina cissimaque prosopalgia misere Consti latus, omnibus medicamentis in assum adhibitis tandem huius sectionis ustoriae ope plane liberatus est y φ .8. Ferramentum Octogonum, Planum, eundem usum ac nummulare habet. Denique KLEINIUS

9. Perramentiam furcatum δ adhibuit, laminis duabus extremae furcae bacilli affixis, ad

44쪽

utrumque latus spinae dorsalis Simul urendum. Haud maguam sane Utilitatem hoc ferramenti genus pollicetur. Vix magna enim mora reta damur id om simplici ferro perficientes.

Ceterum medicus CXerCitatus omne ferramentum ad usum suum a CCommodare facili negotio , poterit. Praecipuas tantum formas breviter indicare volui, Praeter has etiam inventioni latus Campus relinquitur.

S. XIII.

Operationis descriptio. 1. Instriamentorum a Paratus. Haec sere ad omnem ustionem ne Cessaria sunt: Plura ferramenta, formae ad Casus proprietatem TeSpondentis; prunao in batillo laete candentes, follis aut sabolli opse subind0 afflatae, forceps et reliqua ad alendum ignem pertinentia. Ad deligandum Vulnus pra ter linteolum adipe illitum,

quo es Chara Contegenda est, ne Vestimentis agglutino tur, et fas iam satis longam nihil opus est. Batillus vero extra conclave in quo aeger Uretur habendus est, ne prunae noxios VaporeSSpargant, neves illi tristi ignis et ferramentorum atro Ces dolores minantium adspectu perturbetur. Notum enim est, quantopere doloris alicuius eXPe Ctatio noceat. Ceterum ferramenta bene Candes Cant necesso est, quo Candentiora enim Sunt, eo Citius urunt, eoque minores doloreSofficiunt.

45쪽

2. Ministri duo, tres adeoque quatuor adsistero debent, quorum unus ferramenta inspi- Cero, eademque medico suppeditare debet, reliquis aegrum undique tenentibus. Aeger pro Variis rerum conditionibus vel cubare vel sedere Potest, sic ut locus ele Ctus Commode Uratur, ipsumque ferramentum sollicito aegrotanti lateat. 3. Locus etiam electus accurate ad ustionem praeparetur oportet. Siccanda cutis, deradendus capillus vel pili, purganda Vulnera sunt, Si pure Vel ichore abundant, noc minus, si sistendi sanguinis causa ferrum candens admovetur, Vasa prius quantum fieri potest Comprimantur, ne sanguine illud nimis perfundatur. 4. Ipsa urendi osteratio pro variis Terum conditionibus diversi modo instituitur. Quodsi partem ExulCerare nolumus improsso ferramento, sed calorem tantum altioris gradus adhibere, ut Ill. AnniΕu in glandula tumefacta exulCerataque,

quod exemplum supra S. XI. 4. descriptum est, illud ad distantiam trium duorumve linearum laboranti parti admovendum, itaque Pertres aut quatuor seCundas tenendum est. In admovendo etiam ferramento, sic ut partem urendam contingat, magna differentia obtinet. Modo enim hoc ducendum in cuti, modo leviter et per temporis solummodo momentum, modo adhibita vi firmitor 1mprimendum est. Si indicatio postulat, ut ferramentum ducamus, primum locus urendus Carbone notetur oportet; ad hunc

46쪽

finem commodissimo ferro Prismatico utimur,

quod singulas ductiones facillime perfici sinit. Ut in ceteris vero, ita in hac operandi methodo

inexercitato probe tenendum est, ferramentum protinus firmiter tenendum et imprimendum esse,

ideo quod liquefactus adeps et humores inter urendum profusi Cutina lubricam reddunt, quo fit ut impositum ferramentum facile delapsum proximas partes inutiliter laedat. Qua do causa illud utraque manu firmiter tenendum et intrepide ducendum est. Absoluto primo ductu alter deinceps sesquipollicem vel duos pollices a priore

romotus perficiatur oportet. Inter ducendum Vero pro Variis rerum Conditionibus vi maiori aut minori imprimondum est, ipsamque ductuum longitudinem Variam esse debere, non est quod pluribus Commonefaciam. Quodsi brevi contactu ferrum adhiberi convenit, ut in relaxationemus Culorum aliis quo affectibus, temporis tantum momento et leviter imprimendum erit. In Vitio

modo Commemorato nonnulli cutim ad mus Culum usquo relaxatum incidondam; dein do linamentum aqua madefactum proximae Cuti impo- nondum suadent, ne frustra laedatur, denique ferro musculum leviter contingondum. Si diutiusta Ugendo urendum est, ultra duas aut quatuor Ses Undas ferramentum imprimere haud Convenit. In retrahendo ferro semper cavere oportet, ne CSChara avellatur, qua do causa leviter rotando

retrahatur. Ceterum quod ad singularum ferra-

47쪽

menti formarum usum, pertinet, supra, S. XIL

iam CommemoraVi, quibus . morbis quibusque rerum sub conditionibus singulae respondeant. Quodsi recondita in parte ferramento utimur vagina incluso, haec prius dein do illud domittendum, denique et ipsum leviter rotando extrahendum est. Ceterum ferrum Candens non aqua refrigerari convenit, hac enim facilius oxydatur, tantum in loco ponendum est, quo nihil comburere poterit.

5. Deligandi rationem iam supra S. XIII. 1.)breviter attigi. Saepissime nihil imponatur necesse est, praeter linteolum vel linamentum Unguento aliquo simplici inductum ad sedandos dolores, qui tamen brevi per se cessare solent. Praeferendum est unguentum STAHLII ex cerae flavae et butyri insulsi paribus portionibus Commixtis. Hoc prius aqua refrigeretur oportet. Quodsi

inflammatio et suppuratio ustio nona SeCuta Θ Parum sufficiunt, fomentationes emollientes adhibendae sunt, Profusa autem suppuratio linamen-tnm siccum et medicamina si opus est adstringentia, exsiCCantia exigit, V. C. decoctum Corti-Cum nucum iuglandis, Corticis quercus, hippo astant rel. Si vulnus citius solidescero Videtur, unguento sabinae vel alio quovis irritante, adeoque impositis pisis impediendum est, quo minus ad cicatricem perveniat. Si brevi sanare vulnus Convenit , Unguentum STAHI H quotidie recens impositum sufficit. Quod si striae cuti inusta o

48쪽

Sunt, Opus est Ut Caveamus, ne cutis his intemPosita suppuratione Consumatur. Suppuratio autem ustionem Secuta, quum benignissima osso Soleat, raro tantum BC non nisi cachecticis in corporibus mala SymPtomata SVPOTVeniunt, quibus propria medela o CCurrendum foret. Largior tamen suppuratio a Stringentia requirit, gangraena antiseptica et c. Si ob sanguinis profluvium ustum et esChara rupta est, ustionem utique iterare convenit δ).

Caput Se Cundum. S. XIV.

Immae nomen apud Sinenses et Iapanenses cylindrum ustorium significat ex soliis Contusis vel modulla Artemisiae Chinensis ConseCtum. Vetustisimum hoc urendi auxilium esse, nisi alia testimonia historica Confirmarent, iam CX eo intelligero liceret, quod ab his gentibus primum

in uSum vocatum est, omnium facile antiquissimiS , quae ad novas res inveniendas Parum 3Ptae, tantum quod a maioribus per haeredita-

49쪽

tem a Coperunt, Pertinaciter servant δ). Ab his Cum Ceteris gentibus moxae usus CommuniCatus est, variique eam adhibendi modi excogitati Sunt. Sinenses artemisiae suae medullam Vel folia charta involuta deurunt, Indi medulla iunci alicuius utuntur eodem modo, Persa ct fimum Caprarum in cylindros redactum, Armeni agari-

Cum quercinum, Thessali musci quoddam genus adhibebant, Lappones betulae lignum putridum Phosphorescens praeferunt , Aegypti primum

gossypium in usum vocarunt, deinceps a reliquis nationibus adhibitum. PERCos novum moxae genus invenit, facile praestantissimum.

e gossypio Circumvoluta, quae natura nitro instructa, facile igni concepto deuritur. Hoc genus nuper in GnΑΕPII Ephemeridibus chirurgicis descriptum est, ad quos lectorem plura Cogno-SCere Cupientem amandare liceat λ . Eiusmodi moxae tantum simpli Citer agglutinantur cuti, tum deuruntur. PERCYus etiam instrumentum ad eas firmiter tenondas doscripsit et dolineari curavit, quod ex annulo chalybeo Constat manubrio Co

I in Cons. Dietionna ire des sciences medicales, voc. Μoxa et Moxibustion. Per horum tractatuum auctor est, reliqua dctmoxae scripta iam supra commemoravi.

50쪽

venienter instructo; sistula quoque Cuprea utitur tenuiori ad amandam moxam, quod genus amandi

Praestare affirmat μ). In universum caedem urendi indicationes moxae usum ac ferri Candentis requirunt, disserentia tantum in eo POSita est, quod moxa vehementiorem longioremque dolorem excitat, ideoque ad derivandum magis valet, ubicunque tales dolores ad debellandum morbum exiguntur. Brevior itaque esse possum, quum generali Ora

huc pertinentia iam supra S. VII. . satis Percensita sint. ΡERCYUs, Cui in tota pyrotechnia multum debemus, ex viventibus chirurgis longe plurima experimenta de moxae offectibus instituit, qua de Causa non dubito brevem horum C On Spe Ctum adiungere, ex quo moxam adhibendi rationes facili negotio deduci poterunt. Amau- rosin et amblyopiam saepe feliciter sanavit, Vel Certe earum progressui obicem posuit, moxa ad Pro CeSSum masto id eum prope nervi faciatis ex

foramine stylomasto ideo egressum deusta ' . Gustum eodem remedio restituit centurioni Cuidam, cuius lingua tuberculis syphi liticis obtecta