Commercium litterarium clarorum virorum e museo Rud. Aug. Noltenii

91쪽

istine allatum ' Turbas excitatas, vicos direptos , inermes etiam trucidatos, periisse aliquot millia arrepta Utrinque arma. Velim ex tuis de isto motu cognoscam , quod hactenus fama nonnisi incerta nuntiantur: sorte abieritis, aut alio vos conseretis. Illustrissimis &aulae magistro cupio esse 'commendati Timus.

Vale, Helmst. ex academ. Iul. Kal. Octobri

Nauti mandas sive promittis ii exequar Omnia zargentum hodie reddam typographo: adeuius praesentem numerationem promtior ille semper est: neque deinceps erit mora: sed

chartae elegantioris duos adhuc fasces postulate si quid supererit, eo mihi utar. Exempla tua erunt omnia . praeter ea , qnae ego edito opusculo a te distribuo hic paucis , plurima longe gentium dono mittam aliis. Eram laudationem de ncto Comiti scripturus, sed, quibus opus erat, ea adhuc desidero. Cras solemni ' ter introducitur acu ia Gissensis. quod pro grammate edito significatum est, non satis luculento: oblitus fuerat sive non didicerat scri-Ptor, luculentum esse principium rei faciendum , quod luculentus dixit Pindarus. Vale,

92쪽

. XXXIII. M

Ex appendice ad EBERI ARDUM

A pud nos gener meus Cl. vir D. Theodorus Adamius. funebrem orationem scripsit cum admiratione.auditorii pronuntiavit publice et denique typis expressam in aulas misit:

neque tamen remuneratione, nequei litteris

gratam esse responsum fuit. Non hoc illum ted me male habuit. Neque enim ille eget, neque avarus est. Dolui di doleo, apud pr Ceres non magis in honore esse exquiutissimum aliquod ingenii monumentum, quam exerci'ticim adolescentuli in aliquo ludo puerili. Ad Unguem erat perfecta, quod tu quoque dixeris. Nam nisi fallor, exemplum illius orationis a longo intervallo ad te misi. Cum vero audiam , Illustr. Comitem vestrum magnifi-cUm esse in omnibus. velim etiam sit erga sidia sapientiae. Si esse cognoscam S tu non improbas, aliquam mearum lucubrationum ad ipsum mittam.Nais ne ignores ex his turbis & crebris academiae mutationibus in magno aere alieno sum: neque hodie quisquam est, qui Caselium respiciendum apud nos censeat. Ε Polonia. Archiepiscopus Salicovis s. opesi cum mihi amici. tia fuerat . in adolescentia ad Albim , deinde Zamasciur his desunms , Zam oscii filius di hoc anno Palatinus Craco viensis munera ad me '

93쪽

EPISTOLAE IOAN cksΕLir lmiserant. Absque his sitisset, esurirem, qui iuventuti inserviam docens in academiis annos , iam quinque & quadraginta. Huius loci motus me perdiderunt: calumnia quorundam muhi . meis & familiaribus infestam aulam reddidit: imo S litterarum studiis. Nos ger contemtum Caseliauos nominant quidam exteri novae eruditionis homines & qui cum his faciunt: ipsi cum factiosi sint. de publico bono parum selliciti. gratiosi & divites , nobis factio.

nis nomen assingunt. Ita vivimus vitam quandam in academica aulicam: alia erat ratio in

academia Rosiachiana, ubi nihil inicitiarum, nulla odia , vix inter unum atque alterum aliquid simultatis. Verum haec queror frustradi deploro senilem in morem. Vale.

uiuum facimus, ut tuos ego, tu meos a mes, & iuvemus, qua re valeamus, hoc est, potitis societati mortalium, quam nobis inter nos serviamus. Nam quod tu a me aliis, ego aliis a te praestamus, id in nos hoe solo nomine redundat, quod quae virtutis & ossicii lsunt, non negligimus. igitur laudis aliquid nostrum est, absque utilitate. Quae mittis, communicamus porro aliis: quae ab eo tempore evenerint . non cognovimus. Non. Octobr. sisten π

94쪽

Gisensem academiam inaugurastam , ignorare non Potes . qui cathedram primus illic ascenderis ad disputandum: declaratur, unus Theologus. XII. Philosophi. Academiarum .es tu Germania satis: doctrinae non nimium, quando

in campum veniunt exercitus scribentium, qui mul-' titudine leolores facile vincunt. In illis ipsis me quoque video, etsi rarius appareo: qui' enim ausimi qui acres habeo emendatores, . etiam ipsa inscitia superbos. Sed hanc ritana' tu amas. neque hoc reprehendo, qui hic te cum senti': sed quod tuam reprehendis dis-- sentio. Nec te, dignum est, genus vitae detestari cum ista dignitate. Est autem hoc dignior, quo cum laboriosior tum ad publicam salutem utilior atque magis necessaria. Si mihi minus credis, audi Philosophum Sparce imperatori: Μιαετι, inquit Antonius,

τον-Sed satis est, inquit ille, philosephatum apud Comicum. Vale, Hesmst. ex acad. Iul. XVI. Kal. Novembr. cla lae VII. u

λlonuit me gener meus de libello , cuius spem ante feceram. Cum enim de educatione filiorum tuorum ageremus, dixi me illo attigisse , quaedam etiam cum diligentia expo

95쪽

explicasse, quae eo pertinere iudicarem & doctissimos homines prisco laeculo dc nostro etiam spud cultissimas gentes observasse comperissem. Mitto ad generositatem tuam in praesentia potiorem eius partem. Quae enim praeterea ad

ieci confirmationem sirperiorum faciunt

Nee dubito, quin, ubi p*rcurreris , & rationes eonsideraveris, ab explicatione nostra non longe abiturus sis. ' Libenter autem di ino ab iis qui non nisi sua probant, &ementitis compendiis optima etiam ingenia in saudem illiciunt: quae res etiam standi est rei publicae. cum ad speratam selidam seugeri perperam

educati , raro aut vix unquam perveniant Dabit praeterea tibi legendos' gener quosdam a me longo sane tempore elaboratos , certe me dilatos versiis: in qua lucubratione quaedam

deirdinibus Imperii attigi perscrutatus potiL

vimum, quae ad civitates pertinent', vera, uti spero, olim aut certe ad Veritatem proxime

accedentia: quibus : sancte observatis feliciores erimus, quam hodie sumus in hac viciniar similem controversiam vidi olim in litto e Babthico, illa fuere noxia satis, haec multo det riora sint. Nos hactenus latet, qua in spe sint omnia. . Vale. Helmst. ex acad. Iul. XL

Kal. Novembr. cla lac VII.

XXXVI.

96쪽

rbium filiorum tuorum ingenia praedi rat mi hi gener meus Theodorus Hup re propterea ostendit constituisse te, eos huc mittere, sacris musarum de more initiandos, & quidem domum meam, si mihi esset comm9dum. . In re tantilla tanti Viri filiis lubentes gratificabimur: cumque Omnes domUs meae partes habitentur, familia, quae una Veniet, diverteri in viciniam. Quae de more vobis legenda mitterem . non habebam, nisi quae saluti publicae consecrata meditatus sum mense . altero: de rei veritate vos, qui praeestis summae rei iudicare, .non aegre fero. Proposui mihi veritatem . qua perspecta patescet ad iustitiam aditus: ex huius le-igibus cum ab omni parte geruntur omnia. salis iva pleraque necesse est. Quod si eius generis consilia usurpata fuissent initio, nihil fuisset natum mali, ut ego suspicor: hodie concordiam votis quaerimus, manu neque prehendimus. cuius demum homines non absque magno malo fiunt compotes. Hoc enim futurum Omiis nari malo, etsi compositionis initium nondum prospicimus, de qua divina re sive e fama ver-ha facere non nullos audio. Vale, Helmst. ex

acad. Iul. VI Kal. Novembr. cla lac VII.

97쪽

Dis te hac transeuntem vidi: utraque vice. Ut te agnoscerem a comite; monitus: velim &quaese, ut hae transiens ad sermonem horulae domum meam declines: sorte ex te aliquid audiam, aut erit, quod ex aliis tibi commemorem. Adfuit mihi proxime familiaris tuus Herutar. aiebat quidem ille, patriam vacare contagio: quod cum, alii secus' narrent, fieri potest, ut domum neque dum reverterit. Academiam Iniensem pestis prorsus dissipavit, &nu ciant, qui inde ad nos venere ante triduum: hactenus in tuto sumus: quod faxit ipsa salus perpetuum. Frater tuus S Ioachimus e Germania deeedentes ad nos scribant: item ad me litteras dedit. Lutetia nihil fere nisi de Cafaisono, & itineribus, quae in Gallia una facerent. Neque ipse modo habeo, quod num ciem. Etenim neque . rediit , neque e regia Imperatoris certi aliquid adfertur: in urbe in bona spe sunt, controversiam omnem compositum iri: id vel precantem olim, vel initio actum oportuit, modo a tantis fluctibus repente serenitatem sperare , lationis, parum i habere mihi videtur: forte tamen quae utritique dissicultates sint, frangent utrobique studium, si quod fuit discordiae: quod corte non fuit ab hac parte: negabunt di alteri: voluisse, se

98쪽

se in libertatem asserere negantibus nemo credet , nisi qui sine causa assentiatur omnibus. 'Vale, Heli adii, ex acad. Iul. ti . XXXVIII.

in Marchia Veteri.

Nondum obsignaveram litteras, quas ad te genero meo eram daturus, cum domum meam praeterveherentur tres filii tui. Eorum praeceptor cum tuas mihi reddidisset, statim constituimus de initiatione. Haec cum eXara- rem . nihil amplius, desiderabatur: non solet Iudicra ad quorundam agrestia ingenia introducta & visa necessaria: modica tamen apud nos est: exploratio animorum, ingeniorum S proseinis potior est: hic ita steterunt, Ut non absque causa apud nos I udati ante fuerint, qui impuberes ea didicerint, quae plerique adultiores non attigissent. Sed ea eorUm & huic annata sive innata Facis dignum sapiente patre, qui tuos statim procul a deliciis abductos educas ad laborem, , modestiam S pietatem: quae sunt verae deliciae, non solum quod minime paenituit . ita fuisse educatum sed quod aliis videretur acerbum, ita institutio in solidam voluptatem transit. Accepere iam collationes ab aliis: non ego 'aliter eos dimittam, onerabo etiam praeceptis, quo

99쪽

rum meminerint. Magnam etiam & veram laudem meretur qui tot annos tanta

cura & diligentia hoc munus molestiae plenum, vulgo vulgare habitum, sed prorsus magni aestimandum, recte & seliciter gessit: nec potuit a te constitui prudentius, quam ut a probo S erudito viro quasi e cunis educarentur, donec utriusque linguae principia integre 'accepis- sent. Neque vero etiam leviter degustavere nonnulla in studiis sapientiae prima vel cum primis necessaria. ' Est autem qui alteri magistro successit, ea doctrina. ut ego iudico, &ea fide, ut res ipsa loquitur, ut filiis tuis optime in omnibus conuilturus videatur, quem modo non nisi hoc monendum putavi, ingenialsa atate obrui non expedire, is intervasso quietis dari vel etiam imperari imis oportere. Video enim eos se inter se aemulari, di ita fieri ut contentius pr0eurrant, quam Ut gradum sidere

posse videantur. Sed hae de re, di si quid opus esse praeterea putabimus, namque dc familiares mei mirifice volunt filiis tuis. Squid iis, . quando ex usu sit, dispiciunt) scribam aliquando cum diligentia, praesenim cum id iubeas. Aut enim suggeram, quae negociis publicis semper occupatum sorte fugiant, &. VOS in.iis, 'uae recte persecteque constitueritis, non auctoritate, sed rationibus,, quae in hoc genere tutissimae sunt, confirmabo. Iis ego dum insisto, non sequor eqs,. qui, qua via ipsi non aggressi sunt, eam ectam iuventuli mula

100쪽

detit. Nisi enim hoc aserent, statim exciderent opinione sapientiae, qua auctoritatem suam in vulgus fulciant. Tui observantia Scitudio tuorum me cedere nemini si statuis, de me & amice &vere sentis, de tuo erga me me . osque animo dubitare mihi in mentem non ve

nit. Vale, Vir Amplissime. IV. Mi. Novi

. , XXXIX.

mensis Rectori. . die subscripto alteri epimiae vides, quando

Cornelius hominem conduxerit. qui Sumdium iret: sed hic delicatus admodum cum gravior tempestas incidisset, se domum potius cum incommodo recepit , quam eum lucro pereeret: illi ambo succensiimus, sed ille gravius, cuius maxime interesset. Mitto iam primum sesciculum, in quem coniiciam nescio quae praeterea. Interea nihil occurrit, praeter vitia meae obitum, quae aliquot anniscentesimum dicitur: & heri funus factum. Eius ego mihi longaevitatem propterea non optarim, quod ad annos per se calamitoses semper accedunt novae miseriae, cum. privatae tum .publicae, quibus senes magis assiciuntur: debLh t. minus, . quo prudentior essent, Ε, ' esse