장음표시 사용
21쪽
Aut turtur,multum nutrit, sic ue inora inquiti Atq; modum pi ae ter quia diligit ostrea, cancros, Lampretas, mullos, Troistas:quia Carpio cordi est, Suavis odor, silauis gustus, sua quaeq; colorem Excrementa ferunt auraium, & vescitur auro ut referunt, ergo stagni fluuiiq; marisq. Piscatur pisces, bene scit quoscunq palato Vigratum faciat: cupit omnes scire liquores Prae ter aquam : tamen hanc,quia magni dicitur usus Extremis audet tantum gustare labellis: Quod satis est, placide Cereuisia guttura transit, At calices poscit maiores, nobilis alia, 'Sed vina o diuina placent in viscera mitti, Et nisi damnose bibimus, chonchylia, rhombi Ilia damna serunt, nisi turgent ilia vino Credas Vibidio,vel caecus credat Homero,
Alba rubris, antiqua novis, & dulcia acerbis Non operae illius precium est distinguere : vires Ille inuestigat: cum vino ut pabula prosint. Vtq; nocent, parochi nasum nec tingere possint, Ut Nasidieni: si sumpta ut regula monstrat,
Quando, quid, & post quod, quid cum quo, quomodis
Iurares Cati, longe superare Magictrum. quantum. His gradibus tandem sibi nactus Apollinis artem, Nescio quid Monachus foret iste moratus in antro,
Quidue preces possint, vel quid prodesse Cucullus. Altera doctrina est, sic fiat & altera vestis :Non prece sed pretio posthac sibi vendere par est Quagi studio & praxi partam sibi possidet artem. Fas putat omne forum posthac spectare, lucrumq; omne bonum putat estis sua quod colligat arte.
22쪽
Quis negat f est medicus: prima artis limina libans Se culmen tetigisse putat, dare pharmaca & audet. Sed quid Frater ait, cui vires corporis atq; Ingenii dotes fratrarunt non sibi natus Sed prodesse aliis, iam protinus ergo talentum Omne quod inuitus sibi longo temporc claustris
Occuluit, palam faciat: quo numine morbos Persanare valet, Medicorum turba priorum Quos nunquam agnouit: tantum & plorare videntur Praesentes Medici,nunquam curare: diaeta Et facili, & minimo curat medicamine Frater.
Ventriculi inprimis si virtus languida, seu vis
Laxa nimis renum fuerit, seu lapsa potestas Corporis eX Veneris, saepe ut contingit, abusur Maturate, inquit, Phasenq; ad Colchidis amncm Ite, atq; illic auem, licet & magni emptam, Phasia mFerte, facit fanum quia, vulgo dicta Fasan m. Ferte huc cuniculum, propere huc afferte caponem: Ista cith & facile nutrire cibaria certum est. Queis fi continuo tibi non videare refectus, Continuo possum restaurativa parare Mespila, castaneas, pistacia, punica mala, Persica, & alterius generis cydonia, sorba, Cuncta parare queo quot terra, aer omne Vel aequor Vsibus humanis pand unt, morbisue medendis. Agninos mihi ferte pedes, aut ferte caprinos, Aut prae aliis testes gallorum,eryngia,bulbos, Caetera quae affatim nutriunt, valideq; sopitam Vim stimulant: sunt hec arcana, probata, Doctrinaeq- meae locupletes sunt mihi testes: Hinc mihi plaudo, grauis cum me censura grauaret Sive canon premeret iuris sine iure: Sacerdos,
23쪽
Frater nee Monachus, nec Presbiter audeat vitas Dufre se medicum, ne unquam muliebria tractet.
Impius hic Canon est, rigidus nimis & nimis arctus:
Expungi merito dignus: Fraterne sororem Non lapsam attollat, vel non succurrat egenti H Nec Medicas adhibere manus permittitur aegrae' Hunc Canonem cupiat stultus seruare Sacerdos; Seruus nemo sapit, seruus timet & nihil audet: Presbiter efframis,liber, quam nouerit artem, Mille vetent Canones, tamen hanc eXercet, & audet, Non audet Stygius Pluto tentare quod audet. Falleris, & tantum iunior Fraterculus audet,
Semidi, et Zelo, puri putiq; Ministri :Amplius hi quamuis non publica pulpita tangunt,
Ulterius nec sunt animas occidere passi,
Extemplo fiunt Medici, doctiq; putantur
EX Templo o curant, si fas sit credere, morbos omnigenos, omnis generis sua pharmaca praebent Lurida Linigeri miscent aconita Ministri, Non audet Stygius Pluto tentare quod audent. Proxima gens istis su rgit Capitaneus Osudax, Qui vel pertaesus belli sua castra relictus, Vel ob commissum crimen depulsus aberrat, Cernere cum faciem non amplius audeat hostis, Aut pius in pugna nolens occidere plures Fit Medicus, glandes & enemata suauia libans Natibus AEgrorum, quod nec sua turpis egestas Neve inhians lucri, ut faceret, spes vlla coegit, S ed pietas animi, nolens sua dona tacere, Caesitus in castris sibi missa,abscondere nolens
Splendida sub modio pua lumina, pharmaca nempe, Et preciosa quibus se restit uisse saluti
24쪽
Plures pro vero dicat, neq; credite, iacta Quam quos in varia pugna diniis erat Orco. Hi, vulgus cile credens sua pharmaca sumit, Pharmada selecte V mitiua, Carbartica, quaeq Non audet Stygius Pluto tentare quod audet
Infimis factus Dector, Capitaneus audax.
At tu Belligeri Dux & praefecte cohortis, Cui clypeus datur Argiuus, fortisque videris,' Macte tua virtute, & famam extendere factis Hic labor hoc sit opus: quod si te Castra iuuarunt,
Non teneant te Claustra domi, nec iniqua taberna.
Quod tibi si lapis, vires,adimente senecta rSaueia dissicili usi sint certamine membra. Ne tibi quod nunquam docuit Bellana, videre Artis Apollineae Doctor, quam nescis ineptus, Nescis & ignota tibi ne ampulleris in arte. Nam si forte Deus Medicorum inuiseret olim, Germanosque sui natos tentaret, opinor, Non medicum agnoscat statim, nec pontine satum, Ridicule audacem sed te censebit ADrtam. Quidnam igitur faciam iam fractus membra labore Dux ait ' hoc dicam, quondam ut Veianius, arma Herculis ad possem donatus iam rude figas, Te quoq; post pugnas placide invi uaria ponas: At nollem stabulari, inquis, nec in otia mitti, Sed partem in stadio nondum lassatus haberem
de unde extricem nummos, rem tempus ad usq; Supremum propria si nummus dulcis in arca.
Siccine tu nummos inhians per fas'; nefas': Corradas, fallens fucisq; doli'; popellum Perge age, non sic olim fortes secere Priores
25쪽
Perge,age, cumq; pudor re non deterrea audi, Vana sis & mbulo, tandem miser esto libcnter. Sed quisnam est quem cerno procul l Protevie marinus An Prothe.s, graecis quondam eductoribus unus e
Plotinns ' an vero Padabrius, arte medendi Magnus apud Dana/s, gnarus quoniam atq; peritus Caerulea iam nunc indutus veste videtur, Atq; humeros supra sunt candida lintea, dextra Saepe manu pecten,ispe& cultellus eadem, Sanguine fumantem mox cernere possis eundem, Telaq; tractantem & vibrantem spicula dextra: Hunc alium statim videas, seu Papineanum, Seu quendam legum Doctorem iura docentem, Cum quadam Venere & corpus,caput,Osit, mouentem
Et iam fit Medicus, lotiumq- inspeetat, ct aegri
Contrectat pulsum venarum,hypochondria entrem
Molliter, miror, si non compresserit imum. Summe Deus quisnam est qualis: vel quantus & unde Venerit Inquiram. Sua sunt insignia palam. Pectine quem cernis scalpit caput, atq- capillos
Pectinat, erroneos sed forfice lcindit acuta, Postea descendens ad malas, labia, mentum, Corrigit his crines, faciem vero irrigat omnem Suaviter & barbam,quam candida lintea siccant. Hic labor,hoc opus est, hinc sarbitonsor habetur. Qinfitianguineus, spurcus, foedus cruore Horrida cur secum gerit Instrumenta s Chirurgus Vtitur his, dum vasa aperit,loculo' recludit bSanguinis atq; aliquas partes & membra coercens,
Putrida detruncat ne corpus corruat omne.
Hic labor, hoc opus est; hinc dicitur esse Chirurgus, Conuenit Officio nomen,debentur virilProemium
26쪽
Proemium honosq: olim magno concessa CfrowLSed bona pars horum proprio vel amore superba, Sive pudore carens, sieu capta cupidine fallia, Non fatis esse putat se dici posse Chrurgos, Nomina Doctorum nisi surripiant Medicorum, Affectentq; alios, quos non mereantur honores. Inde superciliis tractis, humeris'; retractis Atq; toga assumpta, praegrandi consule digna, Magnifice incedunt, celsias & cornua tollunt, Quidni quoq; die phaleratus quis'; pervibem Nutu ac voce graui iubeat saluere popellum ostendatq; caput solidum c ostentetq; cerebrum, Ista cis peperit nullum nec Pergama tantum Non audet Stygius Pluto tentare, quod audet Hoc caput, hoc cerebrum, solo vel pondere magnum. Proximus his oculi ta audax, Vagabundus Ag)rta; Et qui omnes superat cinio Paracescus, omnis Empiricus, magno qui singula spondet hiatu. Doctior Hippocrate est istorum quisq; Galanum Iudicio vulgi superat Satrapamque, a icennam, Quos prior Archiatros, & digne senserat,artas. ordine nunc medicam mulierum dicere gentem Inciperem, interia sied nascitur ordo novellus, ordo crucis R oseae, sacer & venerabilis ordo, o nunquam dignus mergi sub fluctibus, ordo, Mysticus, & fallor nisi, miscens facra prophanis. Sed fluat, & Gavis sese intermisceat undis, de olim ntonius numeroso faenore diues Abstulit, & facile potabile fixerat as um. Ille abiit, nec quicquam Ultra sua pocula prosint, Nec noceant,utinam siua,si commisierat ulla,
Et secum prorsus fuerint delicta sepulta. Et
27쪽
Et nunc lamineum placet istis iungere sexum, Non minus audacom dare toxica, pharmaca vellem Dicere 'amq: olim medicas exercuit artes, Atq: perita nimis censetur gens mulierum, Τempore itin abs illo quo primum conditur orbis. Non domus vlla quidem est, aut saltem villa reperta, In qua saga, nurus vel anus, vel tamina prompta Non medicas didicit vel non exercuit artes: Artes faciserae docuit quas silia motis, Filia Tartarei Regis, quaeq- imperat umbris, Fataq; caelorum, terraeque mariss gubernat, Multipotens Hecate, catulis quae terror & horror, Quorum atro pro more solet de sanguine pasci Lurida dum sacra promiscet pocula dextra rGranaq, tosta, meri vim, mella, coagula lactis,
Quiq; sub his latitant furtim dulcedine succos Adlicitatq: viris haec offert mista misellis, Qui induti facies, vultusq; & terga ferarum, Protinus & isui fiunt ursiq, lupiq;
Has Hecate Magicas & miras callula artes, At non occestut 'd plures haec Medica iras Fecit & instruxit primum charam sibi Orcen, Postea Medeam,& Suadae natam Motacidam, Q lae quia amata Ioui sacro medicamine fertur, Nominis illius fit Auis Iunonis ob iram rEt sua quando parant seu pharmaca, siue venena, Seu quicquid posthac faciunt St gesseriaria, Nereides N)mphae, mHieram, vel genus omne, rimbubaiarum Costegia, Pharmacopolae Carne solent omnes prae aliis vesci malacit Sicut & in motu semper cauda est moturigae, Sic amo ingenium est malierum, garrsia Petrea,
28쪽
Plaerumq, absurda est, vix unquam foemina surda a capite ad caudam prurit Omne genus mulierum. Sentio venescas mulieres, & medicastras, Nominis &famae quascura pudorq; reliquit: Quas Hecate scires doctas, Ereboq; oriundas, Quas scelus & sceleris patrandi amor occupat omnes:
Non quas possedit pietas probitasq; Matronas, Virgmeum Choros pudibundas & taciturnas, Quarum faeta ferunt virulem, dicta pudorem, Vti aq; c'lestes animas, caeloq; Oriundas. Absit ut has culpet Musa, aut perfundat aceto; Absit Apolloticos ut carpat Musa miniseros,
Aut vere Puros mea tangant Carmina Fratres. Qigi se Scripturas dicit callere Sacratas,
Nunquid ei liceat, dicat mihi, mitter alcem In messem alterius ' Reuerendus & Ecesesiastes, Praeco Sacer, sacri qui fundit semina verbi; Chrsi comm es, & inunctas chrismat acro, Nunquid ei ingrato dotes & dona tacere Atq; gradum reprobi Simeonis sumere fas est Qui quaecunq; volunt,faciunt,audentque necesse est HOS mala, quae nolunt, iterumq; audire patiq,: Sic ratio suadet, leges'; ac iura metiri Vemque suo modulo permittunt o pede: verum est
Atq; Vetus crepidum ne sir Sutorius ultra.
Forte sed obiicias, quod Lepius accidit, ct quod
N uper erat nobis obiectum vir bonus o qui Doctus ita ut meruit primarius esse Sacerdos: Hic mentis dubius iam, restigionis & ergo Vtq; Characterem, cuiusq pudctq; pigetq; , Deleat, & patriam charam, patrios'; penates Deserit, ut cum iam fuerit prouectior aetas, Doctior
29쪽
Doctior & fieret, meliorq; & ditior, arti Incumbit, qua pauperiem, stigus'; iam&nq;
Pellar qua laetus multo impleat aere crumenam. Cumq; animas hominum nequeat sanare monendo,
AEgrotis liceat Membris prodesse medendo. Hoc petit, esto,habeat modo sit satis ille peritus Atq; bonus m edicus. Sed qui foret ille peritus
Iana serio quamuis sero pro more Catonis Qui Graecum didicit fere octogenarius alphar Sic tandem in senio medicos euoluere libros Incipit, &quaecunq; legit medicamina armis Ofert pauperibus, namq; est occasio praeceps, Postea diuitibus, quorum iactura putatur Maior, maioris pretii medicina paratur, se Na inq; i uuare selent melius quo charius empta Et longam quamuis Dictator maximus artem Dixerat, ista cito & facili pede transiit omnem. Ars nec praeceptis, nec multo est parta labore,
Sed miro transmissa modo sic fauit Aposio Milesio quondam ut fertur fauisse Thaleti, Aut summo ex septem sapientum stirpe Bianti, Mis Tripodem e Delphis misit: sic mensa TriposqιDonantur medico sine lucta aut puluere nostro. Vel, male ni memini,tam occulta scientia missa,et Tecta Othonis erat corio quem caelit Apolgo, Quod mensam& Tripodem Phesi velaverat ante.
Ergo, vir iste bonus, miranda & sorte peritus, Quandocunq; Diis offert sua sacra preces'; Non Lupus,aut Porcus, nec Sus sua victima sunto, Nec simulachra hominum, Uberim deiecta placebunt, Ast homines ipsi, pueri, iuuenes'; senesqq, Impuse medico quos tanto occidere fas est: Et redolere solςnt ea cuncta cadauera, tanti
30쪽
Caesa manu medici & terrae mandata parenti. Victima nulla Iohi, nec Phaebo, nulla Saturno, Iunoni ante omnes, nec gratior vlla Dianae: Testis Carthago est, Telgus est Taurica testis, omnis & humano testatur sanguine terra
Placari haud aliter debere Deosq- Deasq;
H rg t. Sanguine placastis ventos et virgine caesa. Macte ergo primuinq; tuos ornare mement Gemmato digitos auro, sis lautus amictu,
Sis': grauis vultu, semper tamen esto Θnaedus, Et quoties aegri sit sors tua tangere pulsum, Cernere vel lotium populo spectante, si perηὶ Attollos eculos, tum si quod forte itiuamen Senserit aegrotus, facit hoc mihi magnus AD,
Sis,memor ut clara resones & voce sonora. Cumq- perire alios cernas medicamine sumpto,
Causeris superos omnes & Fata, Iouis;
Prolem quae cunctos mostales laeserit, Atm. Praecipue caueas ne quis te labra mouentem Conspiciat capiatve canentem, Pulchra Lauerna
Horat. Da mihi fallere, da iustum sanctumq- videri, Noctim peccatis, & fraudibus obiice nubem. Haec impostorum pietas est, haec Nebulonum Relligio, aucupium facta est, medicina Venenum. Fallere nam primum discunt, ut perdere possint .
Et facile fallant sancta sub imagine praui, Et temere perdunt solo qui nomine docti: Conspicui tamen & vultu cubitiq; superbi. Haec species vulgi semper perstringit ocell0S, Sensusq: ut sensu sine sic mirentur Asilas,
Sentiat & Calhed a Medi corum i ure locanGOS, Quos fortuna simul cum vulgo caeca rependit Muneribus aro sint confert dona merenti.