장음표시 사용
81쪽
rant gratiora, quia ex animo illum sacere sciebam , me augebat. At si quid aliquando doli
quissem , postquam diu, multumque omni ex Parte crimen expendisset, ita landem me increpabat , ut tunc Praesertim meum sibi animum, Voluntalemquc magis , atque magis devinciret: adeo severitalcm, quod saepe in. homine adolescentulo desideratur, lenitate temperabat. Quid memorem quanto ille in studiis mihi fuerit adiumento Illi quoties aliquam ex meis lucubratiunculis legendam tradidi, hoc candidus judex haud mihi arridet, ajebat, hic Iocus scedo soloecismo turpatur, hoc ut intelligatur Oedipo opus est, adeo obscure, atque inepte scribis, i ergo, atque usque eo ingenium torque, donec Per te quod insulse,' quod dure, atque nimis antique eriptum est, et cognoscas, et emendes. Quoties de aliquo, aut Horatii, aut Livii loco admodum obscuro illum consului, nunquam , ut antea eram, incertus abivi; imo vero postquam effecerat, ut quid illo sibi locns vellet, intelligerem, etiam causas , cur ita interpretaudus esset addebat ;denique quandiu eodem contuberino cum illo mihi vivere contigit, semper me non secus, a germanum fratrem dilexit. Quae cum ita sint, aequum est, me praesertim illi extrema solvere, illiusque mortem debitis laudibus cohonestare.
At Summopere vereor, ne mei ingenioli culpa
82쪽
deteram potius, quam illius Iaudes angeam; tamen h-c me laetum, animosumque facit , quod tam Patenq, tamque latus, quo excurrere Po,sim , campus milii praebetur , ut potius modus, quam copia in dicendo sit quae enda. Primum igitur, si tempus per quod septa haec immeritus mori adolescens coluit, Percurrere vo- limus, quae, Deus immortriis i , iam tunc virtutis non ob cura dedit signa 'Vos, sanctissimi Dij uaco loci anguli, vos parietes, qui etiam illius desiderium sentire, qui dedorem ex illius morte conceptum ostendore, qui denique lacri mis madero mihi videmini, appello imploroque. Quatuordecim, aut, si non me sallit opinio, quindecim annos circiter erat natus, cum huic sodalitati non invitus nomen dedit , qua aetate quamquam nihil, nisi leve, nisi loquIare cogitari solet, eo quod animum, quo gubernamur infirmum plerumque gerimus, Comes tamen nihil Puerile sapiebat, ita ut consilii maturitas in il Io
deres, quantivis pretii judicares; quaedam in vultu non Simulata, at a natura illi insita inerat se eritas, et quae maxima in adolescentulo Iaus est, Pacua, et ea nunquam alieno tempore illum loqui audii est jam tune libros, dulces amicos, Carissimos sodales, suas delicias, solamenque esse, ipsis in laboribus , omnes oblectationes, omnes
83쪽
voIuptates se invenire ajebat; nullum , ut ita dicam , ne momentum quidem , quo nihil disceret, quod laboris expers esset, abire Patiebatur ; nam et horis nobis ad animos a laboro Iaxandos datis, omnium admiratione ad studium summa animi contentione ille incumbere orat solitus; saeviat hiems, terram frigidus radat Loreas, nive solum albessat, frigore contrahantur
nervi, conclament sodales, quid agis Felix in ipse resploe, cia age defessum tantisper animum refice; ut nimio otio ingenium retunditur , sic nimio labore vires debilitantur, Aethiops Iavatur, turdis verba sunt scopulis, nihil enim Iibris fixum vaIet amovere. O rem admirandam lo omni laude dignum adolescontem l quem utinam nostrum quisque sibi imitandum Proponeret; brevi enim hic Iocus doctrinae sedes, Sanctitatis domicilium fieret; et nostrum nemo et Patriae , et Ecclesiae magnae utilitati, magno nouesset emolumento. Quid observantiam , quid Pietatem in illos . quoriam imp rio obnoxius erat memorem p illos amabat, reverebatur, non SecuSac Parentes Colebat; nunquam non Iibeuter illorum audiit monita, nunquam disciplinae docilis adolescens moderatorum obiurgationes, etsi iniuste accusaretur, aegre tulit ; imo vero si
gulari quodam amore illos complexus est, quippe sic meliorem se fieri, eam esse viam , qua an-
84쪽
nis labentibus ad virtutis fastigium pervenire posse intelligebat. At, dum fortuna nimium prospera, omnibus enim et a Rectore, et a Praece in
ore, nec non ab aliis Seminarii Μoderatoribus in oculis gestabatur, multumque in studiis progressum iu dies faciebat ; dum Prospera inquam fortuna felicem ac beatum se iudicat; dira ecca
exoritur tempestas, navisque, quam tuta jam ionere arbitrabatur, fluctibus absorbetur insanientibus; gravis enim nuncius, Patrem, dum Nea-Polim se consert, in caput delapsum Paucis post diebus miserrime periisse docet. Quo vulnere ille
Recepto, nou , ut Plerumque consilii inopos adolescentes solent , aut aegritudi se totum tradidit, aut dolore, quasi hoc modo extincti reviviscerent consauguinei, furit, atque est debac-ehatus; sed ad Dei sese voluntatem Componens, illiusque manum, qua opprimebatur, exosculans, aequo animo tantum Pertulit infortunium. Quoties vero eari parentis imago ante ora sibi ob- ersari videbatur, lacrimasque ab oculis eliciebat; non alio, ut dolorem, quo mirum in modum Premebatur , mitigaret, quam librorum, quos unice amabat, quibus tantum oblectabatur, quos denique velut filiolos exosculabatur, Perst gio uti consueverat. De pietato in Deu in quid ego nunc loquar cui enim exploratum non est quam Soe Pe, quantaque veneratione seso Chri sib
85쪽
eorpore paverit 7 Quemnam latet qnam Iibeniis si me sacris intorsia erit, aliaque hujusmodi osset apiaestis erit 7 Vos adole, entos, quorum frontemii istitiae veluti nubo inumbratam , quorum oculos solo defixos, quorum denique os lacrymis oti dolorem oppletum video, Vos, inquam, tuque etiam , pientissime Praeceptor , quem nimium
familiariter dulcis tui Alumni desidorium serre sentio, hoc memorato. Quid in sodales p Quantus, quamque se omni ex parte prodens fraternus amor Z Quanta in iuvenes se maior os nata reverentia 3 ita ut alii felices iudicarent parentes, omnia illis bona procurentur, fortunas Iandarent, eo quod filium tali ingenio praeditum haberent , alii Angelum humanis indutum spoliis inter soversari dictitarent, alii alia, quae pietas et ado I scentis virtus illis ab ore extorquebat; atque hinc sactum est, ut qui nostris ot studiis, et moribus
per quam diligentissime invigilai Rector, illius
sidei convictorum classem commiserit, neminem ilIo ad iuvcnes regendos magis idoneum eSSc Certissimus. Qua re adole,centulo nulla ambitione calenti nuntiata, statim tanto oneri suos humeros substare haud posse ratus, turbatur, et tacitis Precibus, atque votis omnes superos, ut alii illiad munus mandetur, satigat, at Rectoris voluntati, imperioque oppugnare nequaquam ausus,
Provinciam bulci Pit, quaru provinciam odii, ini-
86쪽
micitiae , eurae , solicitudinisque plenam quanto
cum decore, quanta cum gloria , quanta denique cum moderatione ille sustinuit 2 testes vos ipsi sodales, qui mecum et lacrymarum imbrem ex oculis sudistis, et ex vita reli aqui putastiscam primum morbo neScio quo iste Correptus , hinc excessit; qualem enim aureum Praesectum
amitteremus nemo non Sciebat, at qualem nobis sors datura foret ignorabatur ; nec mirum , si nihil illo, non minis , atque intolerabili severitate , ut plerique ferreo praediti ingenio Praesecti solent, at pudore, ct metu ad juvenes retinendos magis idoneum inveniri posse omnino dissicile cuique videbatur. Quis enim illo comior, quis mitior at tamen nihil cuiquam impune abire ost unquam passus, dictitans, vitia uu neribus esse similia; nam sicut haec, ni principio omni diligentia curentur, nequaquam, cum jam iuveterata sunt, etsi ipsa aut Machaon, aut Aesculapius , aut alius medica in arte excellens ab Inseris excitetur , sanari possunt; sic etiam illa, nisi nascentia opprimantur , postquam altas in animo fixerint radices , ab illo jam assecto nulla
nec Parentum, nec regentum Cura Possunt Om
nino exstirpari. Qua oratione non solum si qui sibi issensi essent juvenes, eonciliabat , qui I
Pe , qui ipsas Pinuas , ipsa supplicia , qui-
87쪽
hus peerantes assici soliti erant, non aliunde, quam ex nimio in se paterno amore proficisci intelligebant, veriam etiam odium nunquam obliterandum in vitia illis ingerebat, omnes enim
sere, quos illins disciplinae Reetor tradidit, si
quibus sorte vitiis laborassent, statim et aequalium, et Praefecti praesertim exemplo incitati , ipsi sese in viam reducere, novamque vivendi rationem instituere studebant, ut iuvenes, quibuscumque ille praeerat , et aliis magnum virtutis exemplum suturos, et iam tunc ipsos suae vitae modum habere posse arbitrareris. At quid Tes, quae summis etiam oratoribus negotium sa- cessere possent in tanta dicendi inopia exornaro conor 3 quid sigillatim quomodo immeritus mori adolescens hoc in munere sese gesserit eXPO-nere allaboro P mihi tantum dicore satis sit, Dies-
Iam ex his, quae in iuvenum Moderatore requi-xuntur dotes, illi defuisse. Alierum illum diceres
Proteum , adeo formas mutare callebat; cum res Per se severitatem postulabat, tristem , atque superciliosum videres; cum lenitate Opus erat, satilem , alque omnibus commodum sese Praebebat, verbis tuterdum amicis omnes compellabat, nulli ludos abnuere solitus, sed ita ut si quos, aut nimium ludo capi, aut in iracundiam Pr
nos videret, quo omnes rixarum piaecideret Caus--s, ab illo abstinere ridenti vultu juberet, qua
88쪽
re vix pronuntiata, omnes, ludo vale dicto, atque alacres libros continuo arripere videres; tun tam qui ne illi obedientiam Prae,iabat, tanti ab omnibus aestimabatur, ita, quod ne patri quidem familias, praesertim ut nunc sunt mores, eontingit, ama hatur. Quid nunc de hac To ego
plura praedicem p O utinam diu illius consuet dine frui, illiusque sub disciplina vobis, sodales
carissimi, mihique vivere contigisset: nam improbus labor, assiduae vigilias intcrdum enim oculis somnum defraudans, studio ipsas noctes parva lucerna socia dabat optimus adolescens effecere, ut gravem in morbum incideret, quo, medicis, cognatisque hortantibus. atque jubentibus nolens hine sanitati consulendi ergo, domum vix tamdem abivit; quae res offecit, ut illius virtus omnibus, et in omni re iam Spectata magis, magisque Pateret, hunc enim locum , quem suas delicias , cui quidquid doctrinae sibi esset, debere, ubi denique reliquum vitae spatium ab omnibus
remotum negotiis traducere se discupera aiebat, hunc locum , inquam, quamquam eo redactus erat, ut ob virium i mecillitatem ipse sibi esset molestiae, magna non sine voluptate colebrabat; n aliam ob caussam, quam ut sacris frequentius adesset, Christique corpore, quod vestrum nemo non ignorat, saepius sese Pasceret, sodaliumque oculis
illi cariorum congres8u, alloquioque frueretur. Non
89쪽
unguenta olans , ut pleriqtio adolescentium solent his postquam claustris tandem evaSere, non ve stes recentes imitatas formas indutus, aut crinibus calido ferro vibratis spectandus, pulchellisque stipatus juvenibus plateas metiri consuevit, at, quod maxime mirandum est, ne talarem quidem vestem deposuit, ita ut in illo adoleseentiae vim jam deser-buisse diceres; atque ideo quocumque sese Conserebat, probitatis, Sanctimoniae, integritatisque omnibus orat spectaculo, omnibus digito monstrabatur, Praetereuntium oculos, vuItusque in se uuum
Convertebat, alter, quoties in publicum prodibat, haec alteri in auros insusurrabat, o felices, o Artunati, qui hunc tulerunt parentest habent enim, unde se jactent, habent, qui temporis progressu
familiam admodum obscuram e tenebris in lucem revocet, fortunasque mirum tu modum cxaggeret, nihil enim non esι sperandum ab adolescentulo, quem praeter non Pingue ingenium, aurei commendent mores; Mater autem, quam Semper Ob- ervavit, cui semper morigerus suit, quam denique in sinu semper tulit, Spem, Columenque Senectutis suae illuni vocabat. Αt o fallaces spes, D vana, o incerta hominum consilia i qui cum ni hil nobis felicius, nihil nobis beatius terris ESSaeredimus, cum nobis ipsi secundas ob res taciti ratulamur, trino praescrtim ingentia nobis mala impendent, dum maguo molimine ad alta nos at.
90쪽
tollere eonamnr, caelique ardua iamiam eontacturos putamus, cereae ecce liquefiunt alae. Icarique modo magno cum fragore praecipites ea limus. Nam dulcissimus noster sodalis, decus Seminarii , ornamentum huiusce Civitatis, quom nemo est, quin lugeat, quiu Pro Pr o sanguine ct sati saucibus cupiat ereptum, Cum suum mortium in dies magis, ac magis recrudesCere videret , Ariauenses medicos consuluit, qui omnes uno ore, si sanitatem pene Conclamatam reparare di esset , Neapolim, doctrinae sedem , illustrium virorum altricem i Ili petendam esse pronuntiarunt; quorum dictis, ne quid intentatum relinqueret, ille parens, post multos sumptus a Patria remortus, a carae genitricis, ac propinquorum am Ple xibus abstractus, e vita non sine omnium doloro discessit; suem iam morti proximum intueri, at- quo sic moribunda voce loquentem mihi videor audire. Terra vale, homines valcis, vaIe Etiam omnibus cum necessariis, Cara O Parens, quam ego, a Patria quamquam longo terras intervallo dissidens, extremum exosculor, atque complector; vale iterum, meique esto memor , atque Deum
ad quem jam v or, ut, mois peccatis in illa iustitiae lance benigne ponderatis, in caelestes mosedes recipiat, illiusque adspectu , undo caelicolaebeantur , aeternum me fui sinat, Precare, atque obtestare. Quo autem animo nunc eMe, quo do