Iurisconsultorum vitae. Bernardino Rutilio autore

81쪽

tava V. Sempronius tenet C Plautium collegam tuum iisdeauspiciis eodem iure creatum. An huc, non Vt qui optimo iure censor creatus effet,populus creauit tu unus eximius es:in quo hoc prqcipuu ac singulare valeat En quem tu regem sacrificio crees,amplexus regni nomen,Vt,qui optismo iure rex Romae creatus sit creatum

se dicat . quem semestri dictatura, que interregno quinq; diebus contentu fosre putes quem claui figendi.aut ludorucausa dictatorem audacter creest quam isti stolidos ac socordes videri creditis eos,qui intra vicesimum diem ingentis bus rebus gestis dictatura se abdicaues runt aut qui vitio creatiabierunt magis stratu alid ego antiqua repetams nu per intra decem annos QMenenius di .ctator,quia,cum quSstiones seuerius,

quam quibusdam potentibus tutu erat, exercereticoragio eius,quod quaerebar,

criminis ipsi obiectata ab inimicis est Vlpriuatus obuiam iret crimini dictatiara se abdicauit.Nolo ego ista inte mos destiam:ne degeneraueris a familiaim

Periosissima,& superbiisima et non divinon hora citius,quam necessc est,magi

82쪽

Sopnus lxvii

stratu abieris:modo ne excaedas finitum tempus.satis est aut diem aut mensem Censurae adiicere. Iriennium,inquit,&sex meses, ultra quam licet AEmilia lege censuram geram:& solus gera , hoc quidem iam regno simile est. an colle, Ram subrogabis quem ne in demortui quidem locum subrogari fas est.Poenistet enim quod antiquistimum solenne ct Blum ab ipis cui fit institutum deo, ab nobilillimis antistitibus eius sacri an

seruorum ministerium religiosus ceras sor deduxisti ac gcsantiqor Originibus Vrbis huius hospitio deorum immortalium salicta,propter te,ac tuam censura intra anum ab stirpe extincta e , nisi uniuersam Remp.eo nefario obstrinxeris: quod ominari etia reformidat animus Vrbs eo lustrocapta est: quo demor .

tuo collega C. I ullo censore L. Papyrius curser ne abiret magistratu M. Cornelium maluginensem collegam subrogauit,& quanto modestior illius cupidita fuit,quam tua Appi nec solus , nec ultra finitum lege tempus L. Papyrius censuram gessitatamen neminem inuessul,qui se postea autorem sequeretur z

83쪽

l lxviii P. Sempronius

Omnes deinceps censores post morte censoris collegae se magistratu abdicas runt. Te nec quod dies exiit celarς, nec quod collega magistratu abiit, nec lex nec pudor cohercet: virtutem in super bia audaciam in cotemptu deorum ho minumq3 ponis. Ego te Ap.Claudi pro istius magistratu s maiestate ac verecundia-quem gellis non modo manu violatum ,sed ne verbo quidem inclementiori a me appellatu vellem:sed oc haec, quae adhuc egi pervicacia tua &super bia coegit me loqui,& nisi AEmilia: Iegi parueris in vincula duci iubeborne

cum ita comparatum a maioribus sit ut comitiis nisi duo confecerint legitima suffragia,no renuntiato altero comitia differantur: ego te qui solus censor creari non possis. tum celaram gerere patiar. Haec taliau cum dixisset, prehendi censorem inuincula ducitullit approbantibus sex Tribunis actionem colles

ga tres appellanti Appio Auxilio me

runt et summa nuidia omnium ordinum solus censuragesIir. Sophus idem quinto post anno consul cum P. Sulpitio Auerride fuit:quo tempore Roma

84쪽

Sophus dila

m eum Samnitibus bellum gerebant. Qui cum eo anno legatos de pace Rosmam misissent,responsum est P. Sepronium Consulem cum exercitu breui in Samnio fore,eum ad pacem bellum ueinclinarent animi falli non posse. comoperta omnia senatui relaturum:decedentem ex Samnio costilem legati sequeretur. Ita ,cum pacatum Samnium exercitus Ro. hcnigne prCbim eOmmeatu, peragrsmet foedus antiquum post annorum circiter vigui bellum, Samnitibus Tedditu. Ad Aequos inde veteres hossieS caeterum per multos annos sub specie infidae pacis iletos versa arma RO.

quod incolumi Hernico nomine,mis sitauerat stimul cum his Samniti auxilia,&post: Hernicos subactos uniuersa Pspe gens sine dissimulatione consilii pus blici ad hostes desciuerat,&qposta icto Romae cta SamnitibuSDedere, feciales

venerant res repetitum tentatione aiebat esse Viterrore incussis belli Romanos se fieri paterentur:quod quantope re ea optandu,Hernico S docuisse,cu, quibus licuerit suas leges Romana: ci

uitati pro optauerint,quibus lepcdi

85쪽

lis P. Sempronius mallent copia nonsuerit,pro p na neo cessariaciuitatem fore. Ob haec vulgo in conciliis iactata Romanus bellu fieri Requis iussit consules*ambo ad nouum profecti bellum quattuor millia a castris hostium consederunt. AEquora exercitus Vt qui suo nomine per mulotos annos imbelles egimen tumultuas rio similis sine ducibus certis , sine im perio trepidare alii exeundum in acie, alii castra tuenda censent mouet pigros P vastatio futura agrorum ac deincepsicum leuibus prςsidiis relictarum urbitisexcidia Ita* post qua inter multas sententias una quae , missa cura comm

'nium ad respectum suarum quent re/rum auertissiet audita, ut prima vigilia diuersi e castris ad deportanda oia tuenda. moenibus in urbeS abirent: cunacti eam sententiam ingentiassensu accepere Palatis hostibus per agros prima luee Romani signis prolatis in acie consistunt:& ubi nemo obuius ibat,pleno gradu ad castrahostium tendunt. Caeterum,post quam ibi nccp stationes proportis nec quenquam in vallo,nec fresanitum consuetum castrorum animadρ

86쪽

Sophus

uerterimn insolito siletio moti metu insidiarum subsistunt.transgressi deinde vallum,cum deserta omnia 1uenissent rpergunt hostem vestigiissequi Sed vesstigia in omnes aeque feretia parteS. Vt inde lapsis pastin primo errorem faciebant:post per exploratores compertis hostium consiliis ad singulas urbes circunferendo bello unum re quadragini in oppidaintra dies sexaginta omnia oppugnando coeperunt: quorum plSr diruta at incense: nomen Aequoria Prope ad internitionem deletu deu his celebri pompa triumphatum. eXe Plou eorum clades fuit ut Marrucini, Marsii:Peligni,Ferentini mitterent Romam oratores pacis petendae amicitiae is populis foedus petentibus datum. Haruomniatdeo ascripsimus,l alii auspiciis Sepronii tm gesta memorat, pr cipuam certe eius operam in eo fuisse hello id argumeto est ydi Senatus hostibus responderatSempronium in Sanio fore. Tertio deinde anno, cupost magnam contentionem obtinuisset plebs e sui ordinis hominibus iacerdotia quo communicaIcntur Sem

87쪽

Sophus Ixxiii ι

IlIustres.nan*P. Sempronium sophii anno postsuperioris patris opinor cosulatum circiter trigesimo quinto Consulem cu Ap. Claudio Russo Cqcis Ito,in breuiariis reperio-tum Sempro. Blesum bis Coc& M. Semproniu Tusditanum aliquato post mox T. Sempr. Gracchum deinde T.Semproniu Longum anno primo secundi belli punici, post* T. Sempr Gracchubis Cos ante eu Sophu cuius vita hic addemus- Equidem non ignoro P. illum Sempr. Sophu iuris comitu a quo supra scripsimus ,no posse eunde esse cu P Sempr. Tutidano cuius vita subiecturi sumus. ne iS sum qui erroris nota facile scriptoribus antiquis impingi velim , sed

tamen, cum Videam eum quo , quem centies amplius Tuditanum Liuius vocaverat,&sub eo nomine inter multas

laudes etiacognitioe iuris pontificii honestaverat,nihil tale de primo illo locutus,eundem libro eius quarto di trigesi 0 V .

mo Sophum appellari putauitiue dece id g ''ptus esset Pomponius corrigendum,si ue is Tuditanus filius forte aut certe in

ι ter posteros primi illius fuisset Sophi,

88쪽

lxxiiii ' P. Sempronius

conjungendos esse atq; ampliandosis, miliae honores. Itaq; P. Scpronius Tusditanus Sophus,cum bello punico sescundo Cancsi acieaselictis Romanis , qui superstites fuerant alii in maiora castra nam bifariam metati erano alii in minora sese recepissent . ibiq; semier

mis multitudo sine ducibus esset, nuntium qui in maioribus erant, mittunt,du proelio deide extarticia epulis fatigatos quies nocturna hostes premeret, Vt ad se transirent. uno agmine Cannusiu abituros esse.Eam sententia alii tota aspernari. cur enim illos,qui se accersant: is psbs non venire et cum aeque coniungi

possent quia videlicet plena hostium omnia in medio essent: de aliorum,quam sua, corpora lato periculo mallenrobiicere. Aliis non tam sententia displicere, quam animus deesse.P.Scpronius Tu ditanus Tribunus militum , capi ergo mauultis,inquit ab avarillimo & crudelissimo hosteωstimari* capita vestra re exqri prscia ab interrogatibuS Rosmanus ciuis sis, an latinus 2ciust ut ex tua contumelia δc miseria alteri honos

quaeratur:non tibi.No vos quidem L.

89쪽

Sophus Ixxv Aemilii qui se bene mori g turpiter Viuere maluiu& tollant Iimorum viro oxum,qui circa eum cumulatiiacentisimiles estis. Sed antequam opprimat lux rmaiora* hostium agmina obsepiant iter:per hos,qui inordinati atq; incom Possiti obstrepunt portis:erupamuS.Ferro,at audacia iter fit quam viSper confertos hosteis.cuneo quidem hoc laxuat solutum agmen ut si nihil obstet et trasibimusAta te mecum,qui &.Vosmetipsos,& Ren saluam vultis. Haec

ubi dicta dedinstringit gladium: cuneo facto per medios vadit hostes: cain latus dextrum quod patebat: Numis

dc iacularentur transsatis in dextra par tem scutis in maiora castra ad sexcetos euaseruciatq; inde protinus alio magno agmine adiuncto Cannusium incolu omes perueniunt. Haec apud victos magis impetu animorum, quem ingeniustum cui F aut sors dabat:quam ex cossilio ipsorum auiimperio cuiusqua agebantur. Quarto inde anno Acum

sedilis curulis esset primusq; ludos scenicos per quatriduum cum collega. edidisset pinor est in seqvcntem annu

90쪽

lxxvi F. Sempronius

designatus, re Ariminum prouinciana ita tum Cisalpinam Galliam appellas bant habuit ita ut duas legiones a M.

PGponio cui succedebat,acceperit . In eo magistratu Aternum oppidum ex pugnauit:amplius septuaginta homina coepit: & aeris argentiu fgnati aliquan/tumata prorogatum ei in annum Cumis copiis imperium est atq; inde in alterum,ne eo biennio quidsi gestu ab eo memoria dignum reperio. Bienio post antequam Consul fieret censuram obtinuit cum M. Cornelio Cethego,Vtu' agrum Campanum fluendum iocaren ex autoritate patrum latum ad . plebe est plebesu scivit. Senatus lectione contentio inter ccnsores de principe legendo tenuit.Sempronii lectio erat. Caeterum Cornelius morem traditiam a patribus sequendum aiebat:Vtiqui primus censor ex iis,qui viverent fuisset:

eum principem legerent: is T Manlius Torquatus erat9 Sempronius: cui dii sortem legendi ded sient: ius libe lium eosdem dedisse deos. se id suo arbitriosacturum lecturumii Iabiu Maximumquem tum principem Roma μ