장음표시 사용
121쪽
mortem nocentium hoc crimen inchoari possit, aut conVi ho mortuo memoria ejus dampnetur, dc bona ejus successoribus ejus eripiantur. Nam eX quo sceleratissimum quis ceperit consilium, ex inde quodammodo sua mente punitus cs L Porro ex quo quis tale crimen ContraXit, neque alienare neque manumittere eum poste, nec ei solvere jure debitorem decernimus. In hac causa in caput Domini servos torqueri statuimus, id est propter causam faccionis dampnande contra Principes Electores ECCtesilasticos δί Seculares, ut premittitur. Et si decesserit quis propter insertam personam successoris bona serventur, si in causa hujusmodi fuiste mortuus arguatur. Si ceteros Principatus congruit in sua integritate servari, ut corroboretur justicia dc siil ecti fideles pace gaudeant dc quiete: Multo magis magnifici Principatus, Dominia, Honores & Jura Electorum Principum debent
illesa servari. Nam ubi majus incumbit periculum, majus debebit remedium adhiberi, ne columpnis ruentibus basis totius edificii collidatur. Decerni mus igitur & hoc perpetuis temporibus Valituro Canccimus Edicto , quod ex nunc inantea perpetuis futuris temporibus insignes dc magnifici Princi patus, videlicet Regnum Boemie, Comitatus Palatinus Rem, Ducatus Saxonie&Marchionatus Brande aburgesi, terre, districtus, homaaia, Vasalla gia dc aliaquevis ad ipsa sipectantia, scindi, dividi ueti quavis condicione di membrari non debeant, scd ut potius in sua perfecta integritate perpetuo maneant. Primogenitus filius sidccedat in eis, sibique soli jus de dominium competat, nisi forsitan mente capitis, fatuus seu alterius famosi denotabilis desectus eXillerer, propter quem non deberet seu pollet hominibus princi pari. In quo casu inhibita sibi luccessione secundo genitum, si fuerit in ea progenie, seu alium seniorem fratrem, Vel consangUinem laicum, qui pater no 1 ipiti in descendenti recta linea proximior fuerit, Volumus successurum. Qui tamen apud alios fratres dc sorores sic clementem dcpium exhibebit con
tinuo, juxta datam sibi a Deo gratiam dc juxta tuum beneplacitum de ipsius patrimonii facultates, divisione, scistione seu di membracione Principatus dc pertinenciarum ejus sibi modis omnibus interdicta Die qua olempnis Curia Imperialis vel Regia fuerit celebranda, veniant circa horam primam Principes Electores Ecclesias fici de Seculares ad do mum habitationis imperialis, sive Regalis, dc ibi Imperator vel Rex ipse, omnibus insigniis Imperialibus induetur dc ascensis equis omnes Vadant cum Imperatore, Vci Rege ad locum Sessionis aptate, Sc ibit quilibet eorum in ordine, dc modo, sit pra in lege de ordine processionis ipsorum Principum EleChorum plenius dimnito. Portabit eciam Archi cancellarius, in cujus A rchi cancellariatu hec fuerint, stiper Baculo argento, omnia Sigilla δί Ty- paria Imperialia sive Regalia. Seculares vero Principes Electores sceptrum,
122쪽
pomum, ensem, secundum quod luperius eXpr nitur, deportabunt. Pomtabuntur eciam inimcdiate ante ArChie ni Treveren, suo loco transeuntem, primo Aquis granen, secundo Mediolanen Corona : dc hoc ante Imperatorem duntaxat, qui jam Imperialibus est infulis decoratus,quas gestabunt aliqui Principes inferiores, ad hoc per Imperatorem j ta placitum deputandi. Imperatrix eCiam vel Regina Roman suis augustalibus amicta n signi is, post Regem vel Imperatorem Roman, & eciam post Regem Boena,qu1 lmperatorem immediate stubsiequitur, competentis sipacii intervallo, suis ast Ciata Proceribus suisque comitata Virginibus, ad locum sessionis procedat. De inciis Principum Electorum in solempnibus Curiis Imperatorum telRegum Roman. STatuimus, ut quandocumque Imperator vel Rex Roman solempnes Curias suas celebraverit,in quibus Principes Electores sua deserVire seu exertacere debent ossicia, subscriptus in hys ordo fervetur. Primo enim, Imperatore vel Rege ipso in sede Regia sive Solio imperiali sedente, Dux Saxonie ossicium suum agat hoc modo. Ponetur enim ante edificium sessionis In aerialis vel Regie, acervus avene tante altitudinis, quod pertingat usque ad Iectus, vel antelasn equi, super quo sedebit ipse Dux, & habebit in manu aculum argenteum, & mensuram argenteam, que stimul faciant in ponde re duodecim marcas argenti,& sedens sUper equo,primo mensuram eandem de avena plenam accipiet & famulo primitus Venienti ministrabit eandem. Quo facto, figendo baculum in avenam recedet, & Vicem re callus ejus, puta de Pappenticina, accedat, vel eo absente Mare callus Curie ulterius avenam ipsam distribuet. ln es so vero Imperatore vel Rege, ad mensam, Principes Electores Ecclesiastici, videlicet A rchiepiscopi, itantes ante mensam cum csseris Prelatis, benedicent eandem, uecundum ordinem, qui circa hec eis in superioribus eii prescriptus, & benedictione completa, iidem Archiepi copi omnes, si adsunt, alioquin duo, vel unus, Sigilla & Typaria Imperialia sive Regalia a Cancellario Curie recipient, eoque, in cujus Archi Cancellariatu Curiam ipsam celebrari continget, in medio procedente, & aliis duobus ex alterutro latere sibi lunctis, Sigilla & Typaria ipsis, omnes quidem baculum, in quo
suspensa fuerint, manibus contingentes, ea portabunt, & ante Imperatorem vel Regem reVerenter ponant in mensa. Imperator Vero, sive Rex, eadem ipsis statim restituet, & in cujus Archi cancellariatu hoc fuerit, ut prefertur, is majus Sigillum collo appensum usque ad finem mense gestabir, &deinceps donec ad hospicium situm perveniat ab Impetiali sive Regali Curiar H a equi-
123쪽
equitando. Baculus Vero, de quo premittitur, esse debebit argenteus, duo decim marcas argenti habens in pondere: cujus tam argenti quam pretii paratem terciamunusquisque Archieporum ipsorum persolvet. Et baculus ipse protinus una cum sigillis & Typanis debet Cancellario Imperialis Curie asesio nari in usus suos beneplacitos conVertendos. Postquam aurem is, quem
ordo tetigerit, portando Sigillum majus ab Imperiali Curia ad hospitium suum redierit, ut prefertur,itatim Sigillum ipsiim, per aliquem de suis familiaribus , predicto Imperialis Curie Cancellario remittet super equo, quem juxta proprie dignitatis decenciam Sc amorem, quem ad Cancellarium Curie gesserit, ipsi Cancellario tenebitur clargiri.
Deinde Marchio Brandenaburgen Archicamerarius, a Cedat super e quo, habens argenteas pel Ves cum a illa in manibus , ponderis duodecim marcarum argenti, & pulcrum manutergium, & descendens ab equo dabit aquam Domino Imperatori vel Regi Roman manibus abluendis. Comes Palatinus Reni intrabit similiter super equo, habens in manibus quatuor scutellas argenteas, Cibis impletas, quarum quelibet tres marcas habeat in statera, dc descendens ab equo portabit Sc ponet ante Imperatorem vel Regem in mensa. Post hoc Rex Boenale, Archipincerna, veniatsimiliter furer equo, portans in manibus Clappam seu Cistim argenteum, ponderis duodecim marcarum, COOpertUm, Vino dc aqua permiXtum impletum, & descendens de equo, cisum ipsum Imperatori Vel Regi Roman porriget ad bibendum. Sicut autem hactenus Observatum stulte comperimus, ita statuimus, ut
peractis per Principes Electores Seculares pro dictis eorum ossiciis, ille de Fallienstein Subcamerarius equum & pelves Marchionis Brandenaburgen pro se recipiat. Magister Coqui ne de Nortemberge tuum & scutellas Comiti Palatini: Vicet incerna de Limburg, equum & cisum Regis Boemie: Victimarescallus de Pappenheim equum, baculum & mensuram predictam Ducis Saxonie. Si tamen ipsi in Curia Imperiali seu Regali tali presentes exi stant,& eorum quilibet in ossicio suo ministret. Si vero ipsi, vel eorum aliqui a prefata Curia se duxerint abstentandos: ex tunc Imperialis & Regalis Curie cottidiani ministri, Vice absentium, puta quilibet in loco ejus absen iis, cui in Vocabulo, seu Ossicio communicat, sicut geret ossicium, sic tollat in premissis & fructum. Imperialis insuper mensa vel Regia sic debet aptari, ut ultra alias autetabulas sive mensas in altitudine seX pedum sit altius elevata, in qua preter
Imperatorem Roman cluntaXat, Vel Regem, die solempnis Curio nemo penitus collocetur. SedeS Vero & mensa Imperatricis sive Regine parabitur
in aula ita, quod i pia mensa tribus pedibus Imperiali sive Regali mensa sit
124쪽
hassior, & totidem pedibus eminencior stupra sedes Principum Electorum, qui Principes suas inter se in una eademque altitudine sedes habebunt Mmensas. Infra SessionemImperistem mense pro septem Principibus Electoribus Ecclesiasticis & Secularibus preparentur, tres Videlicet a dextris, Mires alie asinistris, & septima directe Versus faciem Imperatoris vel Regis, sicut superius in capitulo de sessionibus & ordine Principum Electorum per nos est clarius dissimium; ita eciam quod nullus alius, cujuscumque digni talis vel status existat, sedeat inter ipsos, Vel ad mensas eorum. Non liceat autem alicui predictorum secularium Principum Electorum, peracto ossicii sui debito, se locare ad mensam sibi paratam, donec alicui suorum Conprincipum Electorum ejus ossicium restat agendum. Sed cum aliquis eorum vel aliqui ministerium stium expleverint, ad preparatas sibi mensas transeant , & juxta illas stando expectent, donec ceteri ministeria sita pleverint supradicta, & tunc demum omnes dc singuli pariter ad mensas sibi paratasse locabunt.
Invenimus eciam ex clarissimis relatibuS &tradicionibus antiquorum, illud a tempore, cujus contrarii jam non habetur memoria, per eos, qui nos precesserunt feliciter, esse jugiter obsie atum, ut Regis Roman suturi Imperatoris in Civitate Frankerii ordie celebraretur Eleccio, & prima Coronatacio Aquis rani, & in oppido Nuriaberg prima sua Regalis Curia haberetur.
Quapropter certis ex causis eciam futuris premissa servari debere rempori bus declaramus, nisi premissis Omnibus, seu eorum alicui, impedimentum legittimum obViaret. Quandocunque insuper aliquis Princeps Elector Ecclesiasticus vel eciam Secularis justo impedimento detentus, ad Imperialem Curiam vocatatus venire non Valens, Nuncium Vel Procuratorem, Cujuscunque di nitatis
vel status transimiserit, missus ipse, licet loco mittentis juxta datum sisi ab eo mandatum admitti debeat, in mensa tamen vel sede, que illi qui ipsum trans mittit deputata fuit, non sedebit. Preterea consummatis hys que in Imperiali qualibet curia sive Regali fuerint pro tempore disponenda, recipiet Magister curie pro se torum editi cium, seu ligneum apparatum Imperialis sive Regie sessionis ubi sederit Im perator vel Rex Roman cum Principibus Electoribus ad celebrandas so sempites curias & seuda, sicut permittitur, Principibus conferenda. Decernimus hoc Imperiali Edicto, ut Principes Electores ecclesiastita ci&seculares, dum seudasiva sive regalia ab Imperatore Vel Rege recipiunt, ad dandum vel solvendum aliquid nulli penitus sint astricti. Nam pecunia, que tali pretextu persolvitur, ossiciatis debetur. Cum ergo ipsi Principes Electores cunctis Imperialis Curie prestat ossiciis, siuos eciam habentes in I ossi-
125쪽
ossiciis hujusmodi substitutos, datos ad hoc a Romanis Principibus & dotatos , videretur absurdum, quod substituti ossiciales a suis superioribus quocunque quesito colore eXenia postularent: nisi forte ipsi Principes Ele ctores sponte & liberaliter hys aliquid largirentur. Porro Ceteri Principes Imperii Ecclesiastici vel Seculares , dum predicto modo eorum aliquis fetida sua ab Imperatore Roman suscipit vela Rege, dabit Officialibus imperialis
sive Regalis Curie sexaginta tres marcas argenti Cum uno serione, nisi eorum aliquis privilegio seu indulto Imperiali vel Regali tueri se poster, & probat e , se solutum Vel eXemptum a talibus atlt Coam alus quibuscumque, quC
solvi in suscepcione seudorum hujusmodi consuev11lent. Predictarum insit per uexaginta trium marcarum & ferronis divisionem faciet Ma ister Curie imperialis sive Regalis, hoc modo: Primo enim decem marcas pro ise metipso reservans dabit Cancellario imperialis sive Regalis Charie decem
malcas. Magistris, Notarus, Dictatoribus, tres marcas, & Si illatori procera & pergameno unum sertonem, ita videlicet : quod Cancellarius MNotarii, Principi recipienti scudum, non ad aliud quam ad dandum sibi te stimonialem recepti fetidi, seu simplicis investitui e litteram, sint astricti. Item dabit Magister Curie Pincerne de Limburg de prefata pecunia decem marcas, Magistro Coqui ne de Nortemberg decem marcas, Vicemare Callo de Pappen heim decem marcas, & Camerario de falliens ein decem marcas : Tali tamen condicione, si ipsi & eorum quilibet in hujusmodi Curiis olempnibus pressentialiter assunt in suis Ossiciis ministrando. Si vero ipsi,
vel aliqui eorum absentes suerint,cX tunc ossiciales Imperialis sive Restalis Curie, qui talibus fiesint ossiciIS, eorum, quorum supplent abscnciam, sin guli singulorum, sicut Vicem, nomenque & laborem iusserunt, sic lucrum
Dum autem Princeps aliquis equo vel alteri bestie insidens seuda sitia ab Imperatore recipit, Vel Rege, equus ille sicli bellia, cujuscumque speciei sit, debetur superioriMare callo, id est Duci Saxon, si prcsiens afluerit. Alio quin illi de Pappen heim, ejus Vicelidare callo, aut illo absente Imperialis si ve Regalis Curie Marescallo. Cum Sacri Roman Celsitudo Imperii, diversiarum nacionum moribus, vita & ydiomate distinctarum leges habeat , dc gubernacula moderari, dignum est Sc cunctorum sapientium judicio censetur expediens, quod Electores Principes, ipsius Imperii Columpne & latera, diversorum ydioma tum & linguarum differenciis instruantur, ut plures intelligant & intelli gantur a pluribus, qui plurimorum necessitatibus revelandis te aree Sublimitati assistunt, in partem solicitudinis constituti. Quapropter statuimus, ut illustrium Principum, puta Regis Boemie, Comitis Palatini Reni, Ducis
126쪽
Saxonie, & Marchionis Brandenaburgen , Electorum filii , vel heredes, &successores, cum verisimiliter Teutumcum in dioma sibi naturaliter inditum scire prestimantur, &ab infandia didicissis, incipiendo a septimo elatis sue anno, in Grammatica, italica & Slavica linguis instruantur; Ita quod infra 14 etatis annum existant in talibus juXta datam sibi a Deo gi aciam eruditi ;cum illud non solum utile, imo ex causis premissis lumine necessarium habeatur, eo quod ille lingue ut plurimum ad usum & utilitatem sacra Imperii frequentari sint lolite,& in hys plus ardua ipsius Imperii negocia ventilentur. Hunc autem proficiendi modum in premis lis posuimus observandum, ut relinquatur opt1oni parentum in filios sitios, si quos habuerint, seu proximos , quos in Principatibus sibi credunt verisimilitei succes lui os, ad loca sua diri ant, in quibus de hujusmodi lingvagiis pos luat ed 'ceii, vel in piopriis domibus pedagogos, instructores & pueros Consocios in hys peritos eis adiungant, quorum ConVersacione pariter & doctrina in linguis ipsis valeant erudiri.
127쪽
si per omnia congruentem, quam hinc Franco furtum abiens d. I 3. ac seqq. Sept. anni 1 68 I in Curia quiam Germ. Romer dicunt praesente Am- ptismi Senatus Archivario, Nobillimo Domino Lib. Rasere, magna cura sconfeci. Et ut tibi magis ob oculos ponerem hanc cum Authentico isto tu iminutissimis etiam concordare, distinctiones s orthographiam ubique retinui , quod Tibi innotescet ex vocibus: indicCione, Xpianum, etiam, so- tempnis, ammodo, benedicCio, quandocumque, dinoscitur, hys, absolucione, redditus, legittimus, attemptaverint, Maguntinen, dumi at, , Boem, Treveren, Columpnis, Brandenburgeri, mendio, emunitatibus,, faccionis, Colonien, Roman, quociens, ientencia, littera, Archiepus,aliis quea imo etiam vitta 'Halia sunt Cap. 2 .pag. Ia din. 3. mundum pro modum lca . 2 q. pag. 29. lin. 8. m truntur Pro metuuntur pag. 2 9 lin 3 a. rimo pro isremto manere pastus stim. Vuonaam etiam in dicto Originali nulla dipht longus ae vel in reperatur, id o non miraberis heic pro curiae N 'lCaesareae semper leges Curie & Cesaree, pro poena offendes pena sc. sc. Capita quoque quia non omnia in Autographo isto numeros a criptos habent, hinc in Apographo hoc idem observavi. Denique non Te turbabit,
quod licet quoad rubrici Viginti & quinque sint Aurea Buri Capita, in
fronte tamen hela tantum XXL Capitum lyllabum videas ,si consideraveris idem in sepe memorato Originali Franc furtensi occurrere. Ne vero iusius Tibi circa dicta secrupulus maneat , ent seupra laudati Domini Archi varii Francosurrani, quo ubjicimus, testimoni uin. Tu H. L. laborem norum hac in parte adhibitum aequi bonique consile, atque certe confide, hoc, quod nunc edimus , esse accuratissimum s Originali Francosuriens
convenientissimum omulum, qua unquam prodierunt, Aureae Bullae exemplar. Faciem grandiusculi gilii aurci authentica huic Caroli IV. Sanctioni adpensi ut me ius cognoscas , illud apio fore summa diligentia depiscium aerique incipum averse Tituli pagi imprima curavi. Vale. Scob. in Academia Heidelbergensi S cense Febr. anno Xμογοάας 1 D.
128쪽
Benevolo Lector1 Salutem Plurimam dicit
I. LLLic. Inclytae Reip. Moeno - Francosuriensis Archivarius. PAlam hac mea allocutione admonendus es, quod cum Excellentissitamus Dominus Jhuismarius AUREAM BULLAM a Gloriosi .ssimo Imperatore CAROLO IV Electoribus & Statibus Imperii re liquis adssidentibus conditam denuo prelo submittere sibi proponeret, nihil magis in votis habuerit quam ut praesentem editionem adhibita in emendandis erroribus Verullitatis solertia Vero suo Authentico , jam per aliquot Seculorum sparium in inclyta Francosertensium Republica fide liter asservato , Conformem & Correspondentem redderet, cujus itaque voti postquam indultu Nobilissimi atque Perstrenui Domini Constitis Seianioris ibidem nuperis autumnalibus nundinis particeps factus, non solum Authenticum dictae Bulla coram intuitus est, ted etiam, me ossicii ratione proesente, utriusque Opera factum , Ut nunC practenS Copia vero Sigillato Originali, habita diligenti Collatione, concordet atque ad Uerbum respondeat. Quod ego in rei fidem atque testimonium publica hac confessio ne, etiam atque etiam id expetente praes audato Domino Editore, agnosco atque profiteor, insuperque de OPere hoc bene atque laudabiliter suscepto finemque optatum sine dubio aflectituro, animitus Congratulor. Datum Francosurti 9. Februarii 1682.
129쪽
Non Deus obsat, abi s nitido radiantia villo vellera cum Mi ispete, cui clarus ason: Nam juvat π Rhenum Pegasaeastu escare, nec culpanda ratis , rapidas per Thasidos undas qua Regem accessit, Ph xeisue vesierasoscens
ad facinus motita vias fuit Inclute Nauta, accedis Regem Carolum, quo divitepraeda non Peloponnesum Tisa virtus occupet; imum sed Themidis regnum teneat, sub brome terena. Remorum assurget studio Parnassia ubes, e salvere jubens; legum vi fraxque carina quam varios edet plausein, quae gaudia mentis frontis oliva dabit Z nec rugas cordis in ulti,n C mcndicatum vultum, faciemve doloriam Invidiae metues quid enim commisit Iason ser P an auricomosollatis vellere Colchis Praedo potenspoenam, vel laudes jure meretur Occidat ingratus, Siculo latretque profundo Scylla rapaxi redamans, gremioque in finis haerensi Dia I hemis sequitur. Vuondam meapectoramomi, his ut vesiculis nomen Isarer amici
Posthac nec ' remo circumsiona oumite THUL E
nec gravis ille iues RI US quo moenia vii Zor VSyiv. t. corripuit, nostrum dirimet, vel vincet amorem l . 2-
130쪽
in Augustissima Libliotheca C area Vindoso
hi si invenitur , atque anno Christ. i oo jussu ENCESLAI IMP. confectum , multisque imaginibus pulcherrime pictis & inauratis en
Ornatum, hic iisdem figuris a Meiseriisesses exhibetur Curant