Liber de curandis hominum morbis

531쪽

DELECTUS

MEDICAMENTORUM.

Nulla artis pars pluribus scatere videtur erroribus, nulla vitiam ardui magis negotii esse, quam quae in remediis eligendis applicandisque versatur. Cum doctrina de corporis humani functionibus

liaudquaquam satis exculta sit, ea etiam, qUae Γemediorum effectus tractat, lacunas bene multas relinquit. In dividuorum enim casuum differentia; ambigua eorum indoles, atque perpetua constituritionis efficacia in medicamentorum effectus difficile reddere iudicium debent de effectibus est certissimis et manifestissimis. Remediorum quidem numerus facillime augeri potest, cum dilucide perspici nequeat, quatenus aliquod remedium effectum eum pro lugerit, qui tisum eius clem sequitur. Multo vero plures parit difficultates, si quis experientiae ope discrimen statuere voluerit inter e I, quae constantia sunt et peculiaria et maioriS momenti ac inter ea, quae fortuna accidunt, peregrina nulliuS que momenti sunt. Hinc rari esse medici solent ii, qui ea duntaxat remedia adhibent, quorum effectus dilucide clareque, experientia docti, Per spiciunt.

532쪽

Delectus me di Cum entΟΓUm. In de etiam praesidiorum , quae vere utilia sunt,

e Xiguus est numerus. Hinc eadem doctrina deserti cuiusdam speciem prae se ferre videtur, cum remediorum delectus venusto sermone comprehendi nequeat.

Quibiis cum assentiuntur Iectores, mihi saltem soli haudquaquam tribuent vitia huius delectus. Immerito praeterea accusarer, si existiment Ie-Ctores, me quae viS remedia, sequenti syllabo non Commendata, eo etiam in titilia declarare. Minime gentium t Ea tantummodo recensui, quae vel ip expertus sum, sive quae facultates veras habere aliorum fide arbitror. Spero etiam a Ciconsido, errores, a me ipso cominissos, aliorum experientia Correctum iri. Simplicia , quae recensui, ea sunt, quibus in Do co- mio caritatis uti soleo. Ad evitandas, quas ratiocinia gignunt, dissicultates, eum ordinem seqitutus sum, quem alphabetum indigitat.

533쪽

scet iam virit.

Iis accensendum est, qυae putredinem arcent; Confert autem, poscae forma, febribus inflammatoriis, biliosis et putridis, confert etiam iis, qui incaute

venena narcotica, cicutam, bellado unam aliaque ingesserunt. Oleo sau autem et spirituosae parteS, qua S Continet, interdum Calefacere, nora nunquam sudorem etiam et urinam prolicere solent. Destillatur itaque, ut ampliuS non calefaciat. Superest tamen

ubique acidum potentissimum , debilius autem , spirituosis et volatilibus partibus nuptum in excipulum abit. Quod ii et vasis stanneis destillatur acetum, facile aliquid metalli solutum, inquinare acetum potest. Satius itaque est, ubi Calefacientem aceti indolem metuimuS, ad acida confugere, quae non fermentarunt, succi citrorum acidique tartarei exemplo. Ρortiones autem dispertire oportet pro morbi ventriculique proprietate. Aonnunquam enim aegri nec acetum nec alia ferunt acida. Consultius

ibi agunt, maXime in putridis febribus, qui vini

pauXillum aceto admiscent.

534쪽

Delectus me di QRmentorum. Incipere licet unciis aliquot in aquae libra soli1-tis, augereque Paullatim eam portionem. Ouodsi

antidoti loco Contra narcotica adhibere acetum cupimus, protinuS magis con Centratum, maximaque copia exhibere Oportet.

. Ac etiam b ezoardiciam. Radicis Angelicae, Valerianae, Herhae Menthae, Florum Chamo miliae vulgaris, Baccarum Iuniperi, - Lauri, singulorum unciam dimidiam, Croci orientalis, Cana forae, singulorum drachmam unam, Aceti vini pondo se X, Digesta, colata dentur. Ici quidem acetum et e Sterne et interne adversus pestem febresque nervosaS, quae Contagio maligno originem suam tribuunt, utiliter adhibetur. Unica drachma per diem aliquoties Propi Data incipitur paullatimque ea portio augetur. V. μοζιο alexi 'harmaca fecuncta In diuturnis morbis, qui insignem asserunt imbecillitatem animaeque defectionibus favent, at caliquodam saturatum, ad drachmam dimidiam exhibetur.

535쪽

D lectus medicamentorum. sce eum scilliticum. Radici scillae aceto superfusae id nomen impertitur. Ibi autem imperatur, ubi ipsa radix nimis irritans vomitum citatura esse videtur: agit vel resolvendo vel provocando urinam. Ρer tres vel quatuor horas quadraginta ad quinquaginta guttae Propinantur. Adversus hydropes, ubi nimis irritare radiX, viresque deficere videntur, acetum scilliticum excipiat tum alcati tum essentias roborantes. U. Oxymel scilliticiam et elixirium resoluens. Acidum tartari essentiale. Tartarus habet alcati quoddam, quod sequenti ratione separatur. CoctuS enim in aqua, quantum fieri potest solutus, saturatur calce pura, quae BCi- dum simplex tartari accipit, salemque format terreum , in aqua minime solvendum. Eluitur deinde terreus ille sal, acidique vitrioli ope tartari acidum separatur: istud enim calci magis assine est. Quod si nobis proposuerimuS aerem

frium, ex acidis cum terris alcatinis evolutum sive ipsum acidum portionibus exiguis in corpus ingere re, praeserendum esse id tartari acidum vulgari tartaro videtur.

536쪽

Delectus medicamentorUm. 512 Acidiam vitrioli. Polentissime resistit sanguinis putori, exhibendum itaque ubivis febricitantibus, qui putredina

periclitantur. Cum concentratum admodum corrodere soleat, multa aqua diluere eam oportet. Sufficit enim unica eius drachma, ut duo aquae pondo acida fiant. Ut is potus iucundum simul suporem adipiscatur, sy-rupum aliquem admiscere decet, quem secundum aegri gustum eligimus. V. mixtiaria acida. Ad ultioribus, qui insigni putredine laborant, quotidie, eo quem proposui moso acidi vis r j olio rachmam propinare licet. Puerulos vero ad potus movere difficile saepius est: sublii tui ibi alumen potest. Commodissimum saepius id acidum adversus scabiem. Neque tanta requiritur portio, Cum drachma dimidia quotidie sumta , suppetat. Aer de ρh logi se i catus.

Ρurus Vocatur aer, quo et nos indigemus ad spiritus trahendos, quemque ignis e Xigit. Eas quamquam proprietates atmosphaera habeat, fixi tamen aeris portionem semper excipit, qui indole ea vacat. Agit autem aer, dum spiritus trahimus, non soluiri ad minuendum sanguinis calorem. Nu

trimen.

537쪽

Delectus medicamento m.

bi olrimentum potius eiu S modi est, eoque inservit, ut noxiae parteS excernantur. Is itaque aer, qui peregrinis omnibus combustionique faventibus partibus privus est, magis id OneVS ad spiritus traheniados videtur, cum experimentiS Constet, animalia, quae in eiusmodi aere tenentur, quater vel quinquies diutius vixisse, quam in Communi aere. Talem vero aurem morbis quibusdam egregio conferre, omnino patet: quivis enim sentit, quam bene sibi purus aer conveniat, quamque importunus sibi corruptus aer sit atque o CCI usus. At vero fixus aer multos etiam morbos iuvit, ex toto igitur utilis esse purus aer nequit. Scorbuticis solet terrestris aer multo melius marino, licet puriori, conferre. Qui putredini favent, aere incligent, fixi aeris portione misto, ne tantopere putredo promoveatur, fixo nimirum impedita. Id etiam praesertim valet de ulceribus internis. Quod si autem phlogisticae partes ex humoribus secerni necesset est, sicut id exigunt variae febres ardentes, scrofulosus et i hypochondriacus morbus, tunc aerem trahant purissimum. Id in nota dochiis conati sunt medici, successibus haudquaquam eae toto proSperis. Recentiores eirea aeris indolem experientiaolucem etiam huic rei fenerare videntur, Cum purum

aurem dephlogisticatum iamiam Hicere possimus.

538쪽

5i4 Delectus medicamentorum.

Elicitur autem e nitro, CUius acidum magnam Continet partem eius aeriS, qui , dum nitrum funditur, ex eo segregatur. Apparatus vero plurimas gignit difficultates,, quas alio indicavi loco. Commodit si me elicitur ex magnesio, levissimique esse pretii solet: magnesio enim iungitur acidum vitrioli.

Eum intelligo, qui recentioribus acidum aereum dicitur. E fermentantibuS humoribus mixtisque acidis cum salibus alcatinis terrisque evolvitur. Is aer putredini resistit, tum ob acorem, tum quod motum internum humorum fermentantium impedit. Commode igitur applicatur ad ulcera cacoethea. Ad eum finem vel vasa in cella cere visae impleta, deinde obserantur, vel acidum vitrioli di lutum in vase quodam cum creta effervescere iube. tur: pars autem affecta vaporibus inde adscendentibus fovetUΓ. Intus duplici modo adhibetur. Vel aqua eam

excipit, a Selterana defectu salis tantummodo differen S, suppurationesque egregie iuvans. Vel sales alca lini terraeve acidis nubuntur, ut coniunctis iis in ventriculo aereum acidum extricatum resorbeatur. Fit id sequenti modo: P. Salis Tartari, drachmas duaS: Solv. in

539쪽

Delectus modi CamentorUm.

Aquae destillatae unciis duodecim. Datae signentur N. I. Iam itaque experiri oportet, quanta acidi vitrioli copia ad saturandas alcati duas drachma S exigatur. Ea copia simili modo aquae unciis duodecim miscetur 5ignaturque N. 2. Tunc vero vas dimidium, quo ad theae potus uti solemus, salis alca-Jm I, protinu lliae aequa portio N. a. propinandarata autem repetendum quaviS hora aut quibusvis duabus horis. Eo modo adhibitus fixus aer sequentes solet effectus producere a. in phthisi pituitosa adeo expedite iuvat, ut totam saepius medelam expleat, dum humoreS co

rigit pulmonibusque Iaxatis irritabilitatem suam reddit;

a. dolores a calculis ortoS saepius mitigat, dum muci generationem impedit, eX quo dolores calculorum e Xponi possunt. Valere autem eum aerem ad solvendum ciculum ipsum, meiS quidem e XPerientiis non liquet. UbicunqUe calculorum aut arenae eXCretionem promoveret, id ab aucta partium irritabilitate pendere videbatur. 5. Potest sanguinem profundere. Circum spe Ctepropterea eXhibeatur phthisicis, protinuSque Vazare oportet eiUS us , ut pectoris angoreS Pr creati

cum haemoytysi S facile positi extimesci.

540쪽

Ubi autem sanguinis profluvia augere Opus est, menstruorum et haemorrhoidum e Xemplo , egregie conferre solet. ΜaXime vero fructuosus esse videtur in haemorrhoidali fluxu, si per fistulam, tamquam clysmate, in rectum intestinum 1nditur. Eodem modo adbibitus egregie etiam valet adtollendas alvi obstructiones pertinacissimas. Eo autem casta ilico post ingestum aerem fixum alvum eIuere aqua frigida Opus est, aut IotioneS ordinare ex mollientibuS. Ubi menstrua provocanda aut molimina ad haemorrhoidum fluxum citanda sunt, in ventriculum potiuS quam in alvum ingerere eum confert: non alienum quoque est cum alcati simul massae pitu Iaram balsamicarum pauxillum miscere. Generatrinvero fateri oportet, ad revocanda menstrua eam habere efficaciam haudquaquam videri quam ad alios

morbo S.

4. Corrigit etiam humore S acreS ac rancidoS ventriculi. Expedit itaque adversus ardorem stomachi, sequentique ratione exhibetur. R. Cremoris Tartari, scrupulos duos, vel acidi Tartari essentialis, scrupulum Uni Cum, Magnesiae salis communis, scrupi Iulia unicum, Mista signentur: pulvis quadrupla portionus eorsim omni biliorio exhibendus.