장음표시 사용
321쪽
laeta pascua; Semina minora avibus , majora hominibus esculenta sunt. Folia graminum primarium pabulum animalibus phylivoris. Semina minora Phalaridis , Panici , Milii , sunt gratissima passeribus & gallinis.
Cerealia sani Semina majora graminum , quae hominibus quOtidie in cibum veniunt: Osrba , Triticum , Secale , mr' deum , Avena, Milium , Panicum , Micus , Zi Unia , Moys: excepto forte solo Lolio , nisi arte praeparato,
Exempla : Rubia , A perula , Aparine , Gallum.
3 n. Asperi solia: 77 . 3 magis minusve oleraceae , mucilaginosae & Mutinosae sunt.
Oleraceae : Anchina , Borrago , &c. Mucilaginosae praecipue Consolidae majoris Radix , quae inter glutinosa primaria est.
3 i. Luridae s 77 : 33 ) sunt plantae suspectae.
Foetida : Solanum, Hyoscyamus , Nicotiana , Atropa , Mun dragora , Datura. Dementantes & Narcoticae : Atropa, Mandragora , Nicotiana, HyoscyamuS , Melongena , lacopescon apud nostrates. Corrosivum maxime : Capscum.
342. UMBZLLAT E 77: χχ) in siccis aromaticae , calefacicntes & pellentes ; in aquosis autem Venenat
sunt; radice & seminibus pollent. i 5 4 Aquoso
322쪽
2SoA quo loco natae, sc venenatae sunt Cicuta , ananthe, Sison: Phellandrium , Apium palustre. Pellentes sudorem , urinam , flatus , menses, Lac , sunt Assa fretida , Levi icum , Angelica, Imperatoria, Pimpinella , Peucedanum , opopanaae , Galbanum , Carvi, Cyminum, Daucus , Meum , Forniculum.
3εῖ HEXANDRIAE s 68 radices secundum saporem &
odorem edules aut noxiae sunt. EDULES sunt Radices inodorae : Martagon , I Iipae , Orni thogali. VENENATAE secundum odorem virosum sunt Glori a , Scilla, Hyacinthus , Anthericum , Leuco um , Narcisus , Corona imperialis.
acidae esculentae lunt. Adstringunt : Erica , 'rota , Vaceinium , sed maxime V aurs. Baccae acidae & esculentae in hac gente sunt Vaccinia , Myrm illi, O cocci, Vin ursi, Arbuti, Gu a canin, Mela)Z0m .
Arbus livi 77 : 39. Gu ava , Eugenia. 3 6. POLYANDRIA 68 plerumque venenata est.
323쪽
pollent. Fragrantissimae : M arum , Dictamnus , Satureia , Thymus , Origanum , Maiorana , Ocymum , Pu Iegium , Mentha , Melissa , Lavandula , Romarinus , Salvia , Hormium
Fragrantes actione in nerVos resolvunt. Pellunt flatus, menses, Lac, Genituram.
3 8. Si LIQUOS T s 77 : 37 aquos, , acres , incidentes, abstergentes, & diureticae sunt , exsiccatione im
minuitur virtUS. EXsiccatione cum virtus imminuatur , vivae itaque a Μedicis sunt abhibendae. Incidentia attenuant Viscida acredine , hinc tumores cede malosos & frigidos resolvunt : Cochlearia , Armoracia ,
cantes , obtunduntes & maturantes sunt. Lubricant inviscando acria in Tussi , Stranguria , Nephritide , colica , Excoriatione, adeoque Dolores leniunt. Maturant emolliendo.
Ρecoribus, Sumina variis animalibus esculenta , lunt farinacea & flatu lenta. Fiatulenta & esculenta sunt Fabae , Viciae , Pisa , Phaseoli,
Quadrupedibu praestantis simum pabulum suppeditant Trifolium , Medicago , Trigonella , Hedysarum , Victa ,
Medicina receptissima , communiter amara est. 5 3 Amara:
324쪽
Amara : Eupatorium , Tanacetum , Balsamita , Santolima Absinthium , Abrotanum , Artemisia , Ageratum , Ma-iricaria, Chamomilla , Cotula , Acmella , Auricula muris , Taraxacum , Cichoreum , Carduus mariae , Car. Iina, Carduus benedictus.
Aphrodisiacae inter primaria sunt Vanilla americanoriam . Salep orientalium , Satyrium Europaeorum.
Resiniferae sunt omnes , adeoque & sempervirentes. Diureticae , urinam violaceam reddentes , sunt Terebinthina , Iuniperus , Sabina , Olibanum , Pinus , Abies , Cupressus.
33 . CRYPTOGAM1A 68 Vegetabilia saepius suspecta
Filices 77 : 6 . ) odore gravi ingratae sunt. Misci : 63. itidem in rate olent. 77 . 66. paucissimae esculentae sunt,& plures purgant, Fungi 77: 67. anceps cibus Plinio.
27s. Plantae foribus nectario a petatis distincto 11o
Nectaria distincta observantur in Aeonito , Helleboro , Aqui l gia , Nigella , Parnassia , Epimedio , Clutia , A gellaria , Hyacintho , Stapetia , A plepiade , Mirabili , , Narcissi; , Zygophyllo , nictamno , Meliantho s
27 . LACTESCENTEs plantae communiter venenatae sunt, minus autem semistosculosae ' : 2i, a ). Laacstentes venenatae sunt pleraeque.
325쪽
VIRES. . Contortae 77 29. Rhoeades 77:3O. Tri occae U. 47.
Hau mo tu Papaver Theuetia Amremone Cerbera Chelidonium Pluinieria Bocconia Tabernermoni. Sanguinaria Periplaca o numc nanchum ceropegia
clepias. Semi linculosa 77: 2I. a. lactescentes vix Venenatae sunt: Prenanthes, Chondrilla , Hieracium, Crepis , Hypochorris, Picris, 'o eris , Leontodon, Tragopogon , Lactuca , sed sunt etiam Lactucae species aculeatae Virosae, maxime Ve
Campanulaceor 77:32 sunt partim venenatae, uti Iobelia: partim Vix noxiae , uti Campanula .
377. Locus siccus sapidiores , succulentus insipidas magis ,
aquosus saepius corrosi vas reddit. A quaticae plurimae plantae acres & corrosivae sunt: Ranuncuculus , Calla , Nymphora , Sium , Phellandrium, Cicuta, Persicaria , Armoracia Sisymbrium. Vernales hanc ob caussam etiam plurimae acres. Succulento solo natae plantae magis insipidae: ut Olera pleraque. Sicco solo proveniunt praestantis lima aromata : Cinamomum , R marinus , Thymus , Salvia , Origanum , Clinopo dium , Hyssopus. Laxandula , Melis a , Caryophyllus. Aromata sapidissima sunt sicca & plantae exsiccatae evadunt sapidiores. Fructus horaei in humidis & umbrosis austeriores , in siccis iasoli expositis dulciores eVadunt.
338. QUALITATES plantarum , in quibus vires subs stunt, indicat Sapor, odor, Color.
Sensus externi sunt instrumenta naturalia , quibus explorantur plantarum qualitates. Insipida & inodora vim medicam ViX EXCercent. Sapidissimae & odoratissimae vero semper maximam vim possident, Destru
Cambogia Ficus Dalechampla Acerritropha Melia
326쪽
vIRES. Destruino sapore & odore in plantis etiam vis castratur; ut in Foeculis & Magisteriis Calla , Ari, Jatrophre , Elaterii.
Masticatione vires a sapido provenientes optime explorantur.
Graveolentes venenatae sunt. Notiones hae sensibus omnium animalium inscriptae sunt secundum texturam cujusque corporis. Graveolentes malae sunt: Fungi, Cotula, Sambueus , Actina , Aconitum , Helleborus , Veratrum, Asarum , Ana ris, Solarium, Datura, Nicotiana , Η Ο a mus , Tagetes ,
Cujsia , Stachis , Doronicum, Colocynthis, Coriandrum , Buxus , isnoglo Eum , Iuglutis , Opium.'3Go. CONTRARIA qualitates contrarium effectum CX-
cercent. Contrarii morbi contrariam caussam agnQscunt, quae exercet contrarium effectum. Morbi ergo Morbis curantur.
AGUNT omnes plantae, vel Olido in neri os , vel Sapido in fibras , vel utroque in sui .
Sapida nunquam agunt in nervos, nec Olida in fibras muta
Fluida immutantur a sapidis, evacuantur & a sapidis & ab olidis. Ambrosaca sunt analeptica, Fragrantia orgastica, Aromatica excitantia , Tetra stupefacientia , Nam fessa corrosiva.
ΑΜBROSIACA agunt uti Ambra , Moschus , Zibethum, perula , Abelmosoh , Geranium moschatum , Maἰν moschata , Milium , Atra. FRAGRANTIA gratissimo odore sese commendant.
327쪽
Herbae e Lavandula , Thymus , Maioratia , o mum , Origanum , Satureia , Melissa , Marum. AROMATICAE Odore & Gustu fere conveniunt. Cinnamomum , Laurus , Sassa stas , Camphora , Macis , Cardamomum , Caryophyllus , Myrblica , Acorus , Ammi , Angelica , Citrus. GRAVEOLENTIA singularia sunt :Alliacea Allium , Cepa, Porrum , Alliaria, Scordium . Petiveria , foetida. Hircina: Orchis, Vulvaria , Ueracium foetidum , Ge
TETRA odore ingrato notissima :Stachys foetida , cotula fortida , Tagetes , Opium . Cannabis , Ebulus , Anagyris. NAUSEOS A quae ingesta a natura respuuntur. Veratrum , Helleborus , Convallaria , Ararum . Nicotiana , colocynthis.
363. SAPIDA in Fluida & Solida agunt.
Dulcia Edulcorantia& Impinguantia , Incidentia& Corrodentia
Pinguia obtundentia& Emollientia , Inspissantia& Adstringentia Stiptica , Aeida Refrigerantiati Attenuantia , Balsam ca& Tonica
Viscosa Mucilaginosa& Lubricantia , Penetrantialc Abstergentia Sama , Aquin Μundificantia& Humectantia, Absorbentia& Exsiccantia S icea sunt
328쪽
VIRES CONTRARI Mundisicantia Refrigerantia Edulcorantia obtundentia Mucilaginosa
VIRES CONTRARIAE Humectantia Attinuantia Impinguantia Emollientia Lubricantia
Exempla Aquosi Vticosi Pinguis: Dulcis Acidi: in suidis.& Absorbentia& Bal amica& Incidentia
'a 64. COLOR Pallidus insipidum , Viridis crudum , Luteus amarum , Ruber acidum , Albus dulce , Niger ingratum indicat.
Gentiuna , Aloe , Chelidonium , Curcuma , Flores Iulet.
baccae Oxy cocci , Perberidis , Ribis , Rubi , Morr. Poma acida , Hippophaes , Sorbi , Eu e , Cerui.
Herbae versus autumnum rubescentes
Acetosa , OxaIlia . Lapathum fanguineum , Bro lsica. VIRIDIS crudum : Folia G Fructus immaturi. . PALLIDUS inlipidum :Lactuca , Cichoreum , A paragus. ALBUS dulce :Ribes , Rubus , Mala dulcia , Pruna alba. NIGRA ingrata & saepius venenata . . t Buccor , Atropae , Actaene , Coriariae , Solani, Tini , Am- , Padi. Acidi eXploratores sunt colores caerulei s. Violacei, e. gr. Crotonis , Violae , aliorum vegetabilium. Caerulei colores ab cido rufescunt , ab alcati affuso virescunt. Pap ro
329쪽
Papyro caerulea usus est Tournefortius, quae ab affuso succo plantae mutata indicabat ejusdem qualitatem acidam aut alcatinam.
363. ECONO IIICUS Usus plantarum generi humano utilissimus est. 'Usuales plantas pro Pane , Cibo , potu , AEdisiciis, Utensi libus , Instrumentis , Opificiis , Tincturis probe observet
ubique locorum Boianicus & describat. Flora oeconomica ejusmodi nonnulla collegit. Itinera nostra citandicum , Gothlandicum, Vestro-gothicum , Scanicum , Varia suppeditarunt. Usus plantarum pro pabulo enimalium sols icite inquirendus. Pan fueoicus hujus fundamenta jecit. Usus plantarum pro oeconomia uniνersali naturae sedulo indaganduS. oeconomia Naturae Differt. ac. ejusinodi plura con quislVit.
In scientia Naturali Ρrincipia veritatis Observatioiribus confirmari' debent TABU ἀ
330쪽
4. Ovale s. Ellipticum. 3. Oblongum.
6. Lanceolatum. T. Lineare. S. Subulatum. 9. Reniforme. IO. Cordatum. II. Lunulatum. I 2. Triangulare.
I 3. Sagittatum. I . Cordato sagittatum. I 3. Hastatum. 36. Fissum. 37. Tritobum.
I 8. Ρraemorsum. 39. Lobatum. eto. Quinquangulare. 2I. Erosum. 22. Palmatum. 3. Pinnatifidum. n. . Laciniatum. et s. Sinuatum. 26. Dentato 1inuatum. . Retrossum sinuatum. 28. Partitum. 29. Repandum. 3o. Dentatum. 3 i. Serratum. 31. Duplicato erratum 33. Duplicato Crenatum. 3S. Cartilagineum.
go. Obtusum. 4 I. Acutum. 42. Acuminatum. 43, obtusum acumine. qq. Emarginatum actitc. 43. Cune orme emarginatum 46. Retusum.
o. Ciliatum. y. Rugosum. 32. Venosum. 33. Ner ossim.
34. Papillosum. 33. Lingui forme. 36. Acinaci forme. 7. Dolabri forme. 8. DelloideS.
39. Triquetrum. 6o. Canaliculatum. 6 I. Sulcatum. 62. Teres.