Continuatio prima tentaminis pyretologiae practicae, sistens febres cardinales primas, inflammatorias

101쪽

lienis ct pedum hydrope , decubuit, sanatus ab febre & hydrope, aliquo tumore subduro

regionis lienalis permanente. Decembri anni 1779. denuo peregrinatur, ac eX abusu lardi vomiturit, in cremato solamen quaesivit. Diarrhaea orta, aequs cremato, & aliis incongruis tentabatur , aecedunt tormina, tenes mus , faeces crUentae. Quatuor septimanis his veXatus - do imum medio Aprili vehitur, tapius aquis madefactus ; cremato vitam adhuc conservasse

aegrum , auriga narrat. Iter hoc per dies tempestate pluviosa duravit. Ad advenam

me advocant , reperioque aegriim macrunii

genis rubentem praesentem sibi per intervalla ; reliqua navescentia ; os, nares, linguam in apice rubram, in medio crusta eX flavo nigrescente obsitam in radice, & fauces liniui eXcoriata ., deglutitionem impeditam,

foetidos ructus 9 spiritus sitim in pectore strepitum absque sputis & tum abdometitotum meteoristicum , attactuin refugiens, continuo dolens, maculas circa unibilicum ct coccygis os , caerulescentes , dejectiones torminosas , tenesmoidas, eX nigro-sanguino nolentas , saetentes , aeruginosas, pedes ad genua hydropicos. Rem conclamatam Mo,

consilium peto. In primo consilio proposuit G a senior

102쪽

senior Medicus quippe cujus prudentiae ordinationem commis19 serum lactis aluminosum,clysmata H lacte, quod serum aeger ob tu-bum alimentarem eXcoriatum ardentem, dolentem, ct colicos dolores auctos recusati Cerevisiam indulsit aegro petenti tenuem ob aerem fiXatum in se habentem, quam autem ob copiosiores dejectiones reponere Coactus, loco ejus decoctum malilii ordinati Vesperi singultus, dejectiones perstant, respirium parum levatum, de nocte delirium, vires vitae dejectae. Se undo in consilio antis eptica ordinantur, corteX Peruvianus, arnica cum rheo tosto, camphora. Rheum tostum ob alvum frequentiorem reponi debet pomeridie ; plus singultit, maculae fiunt ampliores. Tertio meteorismus parum subsidens inventus , at maculae ampliores, continuat

priora, ct vinum indulgetur ; insimul abdomini herbae omnes odoratae vino & aceto incoctae adplicantur. His continuatur.

Quinta curae die dolores lateris punctorii, respiratio dissicilis, singultus crebrior. Sexta foedationes lecti insciae : reliqua ut prius, laetor cadaverosus, sequenti mane

103쪽

Se 'tum cadaver intestina gangraenosa .lion solito majus, hepar compressum Parvum, pulmones inflammatos, vesicae urinariae membranas crassiores exhibuit. Studiosus seque ex dyssenteria putrido- inflammatoria , initio neglecta, dein ab vetulis aromatibus, theriaca, vino tractata, mihi periit; alia sub methodo, ac in casu priOri , eniollientissima, cum una aliauct venaesectione &e. yc. gangraena inopitata supervenit, & intra aliquot horas aegrum prostravit. Pauperes infantes duos eX neglecta, verminoso - putrido - enteritica febre perditos sectioni subjeci: uni eorum intestina a vermibus perforata reperii. meumata, aut arthmiticae febres ex saburrati Phlogi icae ad hanc morborum classem merito referuntur.

Unius memoriam injiciam specialioris memorabilis rheumatis, gravis , rebellis artuum & abdominis post vulnus capitis & apo'

pleXiam traumaticam cum vomitu aeruginoso. Venaesectiones . clysmata - frigida ad caput aegram ad se reduXere; at rheuma nee purgans, nee emeticum sero tentatum, nec

G s flores

104쪽

flores arnicae , quae vertiginem inminuebant. tollere poterant, amaror & rheuma rebelli a. fuere. Uecocta dein solventisima, & balne tardius malum solverant.

In his enarratis inflammationibus primo semper inflammatio curatur ; dein emes, purgante, saburram putridam, viribus antis epticis prius refectis, evacuamus. Limen invenire inter inflammationes saburram, bilem , putredinem ,' id est, scire, dum methodus anti biliosa antiputrida inchoare debeat, difficilius esset, ni in tot πgris eruditi fuissemus, nempe Dolorifica sensatio dum inminuitur, cessat. Febris, dum typum mutati eX continua ἔς imittens sit.

Symplomata biliosa, putrida , dum inflammatoriis praevalent, oris , ventriculi, urinae. '' Delirium horum complicatorum Iidius observavi, ac sinceraruin aliarum insthammationum.

Postilentiales inflammationes Aucto-

105쪽

IO3hyemali praeprimis, phlebotomiam celebraverint; dein nonne tam facilis gangraenescentia bubonum, anthracum pestilentialium inflammationem putridam praesupponit 3

Febres, topicae, S universales , dentientiu , phlogi licue.

Origo harum est stinvitus tendens, di, ducens, laboriosa in dentitione premen S, lacerans , perforans , vulnerans , gingivas humores , serosos acres praeprimis , inflammantes, majori copia, ad locum irritatum, ct vicina aviacentia, proliciens. Acre infammans hoc serum ese docent: ejus effectus, sub symptomatum classe enar

randae.

Duplici aut triplici ex causia , acrimOmoniam illius seri concipio

106쪽

mata.

Vel . quod lege ea naturae sevi terna, ubi stimulus, illuc adfluXus : humores acre S, alia per colatoria evacuandi, e. gr. Perspiratione, urina, slic. illae Invitentur.

Vel, quod per ipsam febrem dentientium inflammatoriam , universalem quidem quandoque , humores agitati , degenerent, in serum tale phlogisticum acre, inflammans, pro parte aliqua, minimum. Vel denique, quod alimenta prius primis viis contenta, aut in praesenti ingesta,

Iaac eadem febri, ik sero acri in ventriculum depluente, aeque inficiantur, mutentur, degenerent : e. gr. dulce lac matris suetum, in acidam, caseolam, pituitosam, rancidam saburram , aerimoniamque , resorptam, ct ad os internum delatam. Signa dentationis opus annunciantia, concomitantia, ordinaria, stadii utriusque ;nempe unius, dente ex ose maxillari emergere incipiente, alteriu3 dente mole aucta,

aucto suo diametro, in gingiuas vim stimuli

inflammantis , exserente ; sunt sequentia. Sexto, septimo, decimo aetatis mense.& nonnunquam tardius paullulum, circulus albus in regione gingivae suprema eXteriori conspicuus fit, dein gingivae rubent magis, dolent,

107쪽

dolent, tument, os totum internum calet

quandoque fervet, halitus dissiqili in dentitione quasi igneus est, & genarum ea regio, quae denti erumpenti proxima est, aut subinde tota plaga genarum, solito magis rubet, calet, & subinde tumet; vox anginosa, obtusa, aspera nascitur; deglutitio impeditur; saliva fluit , pulmines tussiant, ventriculus contenta vomitu, intestina diarrhaea- rejiciunt : haecque omnia ob serum acre, nervos irritans , vasa inflammans, eX tumidis,

phlogisticis glandulis salivalibus, tonsillarum, veli penduli, asperae arteriae, Cesophagi, eX- sudans, ct destillans ; oculi quandoque lacrymantar, nares stillant ; insuper dentientes

Plorant, anguntur, eX somno subito excitati , clamant, spalaiodicd unam vel aliam corporis partem movent ὲuffen) ct gravioridentitione delirant , commatosi, phrenitici, hemiplectici evadunt, convelluntur ; tubercula gingivarum interim increscunt, apicem den is digito, tactui percipiendum eXhibent, erumpenteque dente, ni novus simul, vicinus. protrudatur, omnia disparent. Primo instadio, dum dens ex os e maXillari prorumpit,9 linea alba gingivae id indicet, infantes digitos, res Omnes ali RS, quibus manibus potiri queuut, ori imp estit, volvitant, rodunt,

108쪽

mordent; idem & in secundo stadio, facili,

lenta sub d titione, ubi dens successive in crescens, lente vasa distendit, partes diducit, & tubercula ideo non magna, non mul tum phlogistica sunt , facere soliti. At in gravi, operosa, omnem gingivarum attactum fugiunt, vel cochlearia ea, quibus cibuS, Uasa, quibus potus ipsa adamatus, e. gr. lae, Porrigitur, aversantur, removent, & ea videndo praevie jam lamentantur, flentque, faciem avertunt, os vi claudunt &e. Princeps remedium est, alvum fluentem facere, aut servare, revulsivo scopo; id quod clysmata, purgantia praestant. Alia non minus necessaria sunt, balnea pedum , aut potius semicupia tepida lactea, quibus inferiora & abdomen emolliuntur, acre serum resorpta balnei parte diluitur, avel iitur. Potulenta tepida, emollientia, phlogosi, irritatis nervis, & sero acri medentia. Hirudines post aures, phlebotomiam, valida oris phlogosi, aut topica capitis ple- nitu,

109쪽

nitudine ob raptum humorum versus hoc, stimulo dentis causatum. Nervea dein, spiriti coria. cerv. at cum emollientibus tepidis , narcoticave, nervis sero acri irritatis, & remediis prioribus enarnatis antiphlogisticis jam praemissis , alias, corpore pleno, phlogo si valida &c. certo no- cpbunt Ad gingivas dura , glabraque adfricta, adpressis gingivis contra dentes ; ni tubercula nimium doleant, tumeant alias dolore sieaueto convulsiones merito metuendae. Eodem fine dictores adstringentia linimenta commendant. Tuberculis vero multum phlogisticis emollientissima, gingivas relaxantia, inungimus, denique incidimus tuberculum dente jam

digito tangibili

In dentitione complicata cum pituita infantibus adeo frequenti, vomitum cies, aut ivum fortius duces; at vomitus erit melior,

phlogosi non valida, sopita. Purgans Ill. Harrisii ex rheo ct absorbentibus acido praesente dabis ; quandoque huic aliquot grana nitri, aut guttas terr. fol tart. addidi, & in

110쪽

Pauci jam sequuntur casus.

palpebrae

superioris inflammatorius dentientis. Tu es sub

peripneVmonicaedentientium.

Dentitio initio cum

plicata , dein phrenitica, hemiplectica, convulsiva

Plurimos infantes vel cum coryZa, Vel tussi leviori, aut diarrhaea moderata, aut salivatione, levique febricula, facile dentientes vidi. Diarrhaea spontanea maXimum , naturae sibi ipsi medentis, juvamen est, ferme omnes facile dentitionem superasse vidi quibus alvus moderate fluxit.

In puero 7. mens 1um dentiente, eadem in parte, ubi dens erumpere conabatur, tu mor natus fuit palpebrae superioris inflammatorius, eX tarso penes cilia pus eXsudavit,

ct tumor disparuit. Tusses quandoque validiores dentientium sputis, seu potius eXpectoratione terminantur: at infantes sputa deglutiunt , ct tum ni sponte bene purgentur , evacuandi

deorsum.

Infans 9. mensium, puer turgens hum ribus 9 carne febricitat remittenter quod attactus corporis , color faciei , inquietudo , respirium acceleratum, docet ; pulsum viX , aut raro, tangiab ignoto patiun tur) anxie respirat, tussitat, clamat, alvus