장음표시 사용
461쪽
Enarratio. ΤΙΤ. I. SIcut in bonis clientum jure applicationis γDe quo vide Turnebum Adversariorum li
Gravior poena soli. set v. aut lib. civ.J Qui servum privati hominis fugitivum suscipit , eum reddit cum alio pari,veΙ xx. solidos. Quod si solvendo non sit , castigatur , t. q. ad quam Thalelarus notandum monet, eum qui in delictis poenam legibus definitam , sive multam thendere non potest, castigari, id cst, corpora- iter puniri, ut ait Theodorus ad d. leg. q. Qui vero servum Reip. sollicitat ad fugam & recipit , damnatur in duplum, & hoc amplius xti. solid n Rei p. inseri, l. s.
Est lex ult. Ex qua servi publici, qui se eon
tuberniis alienarum ancillarum miscuerint , statim redduntur cum contubernali sua, & ibberis ex concubernio natis, & ad eam Graecinorant, natos ex duobus servis patrem sequi. nam regulariter 'cedunt matri. L penult. Ex qua qui servos fiscales occuliataverint, extra rem aerario x II. argenti libras inferunt. Thalelatus adnotaverat, in heredes susceptoris poenam non competere a quae Graeci inservere libris Basilic. ut ibi monent interprς CS.
462쪽
V. lib. 4. Instit. tit. 1. lib. II. D tit. 3. sit. 13. tit. I. lib. 47. tit. 2. O seeqq. Titulus est generalis, qui non sine causi sequitur vicinitatem tituli de serv. fus . nam S fuga servorum species furti esse intelligitur, I. I. su p. eod. l. ancilla, D. de furtis, l. 6 su p. de his qui ad eccl. cons. quantum ad usucapionem vel longi temporis praescriptionem attinet , cui etiam in reb. mobilibus aliquando locus est, I. restriptis D. de diu. temp. p aes. I. si liberam , sup quod cum eo. l. I. in s. Si adv. credi praes. Et qui fugitivum celat, fur est , l. i. D. de sug. l. qui servo s. ult. D. de fur. Imo , ut Sabinus scripsit, & qui collectu togae ne fugitivus a domino videretur obstat. forte & qui sciens fugitivo viam monstrar. Item vix unquam fugit servus quin secum furto auserat rem aliquam pecuniam ve domini,d .l. qui servo g. vlt. l. ult.
D. de lag. l. ΙΣ. ins ad leg. Fab. Itaque vitia. haec duo conjuncta & proxima sunt,& propria servorum probra , fuga & furtum. Martialis rA pedibus didicere manus peccare protervae sNon miror furem qui sugitivus erat.& inde in venditionibus servorum cautiones iIlae, Fugi- rivum non clia, Furem non esse & eleganter D. Hieronymus in epistolam ad Titum , cum audiente viro apprime gravi laudaretur judex quidam, quod fur non esset, refert illum dixis.se, Laudas optimum servum , si nec fugitivus
est. quod scilicet liberum hominem florere T v
463쪽
oporteat laudibus longe majoribus quam qui bus servi collaudantur,& longissime abesse vitiis servilibus. & videtur id Hieron. ymus sumpsisse ex Apollonio Philostrati,apud quem Ia
chas rex Indorum , dari perquam inepte laudem magistratibus eandem quam vaenalrtiarii dant vaenalibus suis , quod fures non sint. Et quod attinet ad secundam partem hujustit.
quantam communionem habeat eum titula
primo ejusdem tit. l. s.demonstrat, quae de sollicitatore loquitur servi fugitivi. is est corru-Ptor , in quem est actio mista cx edicto, De ser-VO corrupto,vel, ut novi edicere coeperunt, nequis servum duntaxat aut servam deintegratam inteΙliscret,deservo deteriore facto,qua n-ti ea res erit in duplum, quae Graecis. τι--& ex d. l. s. gravior actio sollicitato servo Reip. deputato publicis operibus. Et sunt in hoc tit. duae tantum Constitutiones ea de re l. 4.& l. χo. Ceterae sunt de furtis, & actione furti nec manifesti, quae privatis datur ex x II. tab. in duplum, fisco in quadruplum L I6. D. rer. amot. I. aufertur g. ult. D. de jur. fisc. Et manifesti quae privatis datur ex praetoris edicto. Proponitur etiam in l. 18. specialis actio . furti ex edicto praetoris in eum qui ex miserrima naufragorum fortuna, vel ex incendio quo sorte conflagrabant aedes alienae , aliquid cepit, amovit, abstulit, corrupit, qua tenetur etiam nec manifestus intra annum in quadruplum, post annum in simplum, non ei tantum cujus interest, sed etiam fisco , in tantum scilicet fisco in quantum ei cujus interest, l. 3.ult. D. de inc. rui.& naus. praeter criminalemcxecutionem & poenam corporalem in eum
464쪽
salutam xu. tab. I. I. g. I. l. qui aedes D. eod. Criminalis executio si legitima & ordinaria sit non excludit civilem in duplum vel quadruplum. Extraordinaria excludit. Et quod hodie non sunt in usu actiones furti in duplum vel quadruplum , id ex eo manat, quod sint hodie omnia judicia extraordinaria, & nunc plerun que , ut ait l. vlt. D. de sur. furti agatur criminaliter & extraordinem , quam viam qui eligit ulciscendi furis, renuntiasse videtur civili & ordinariae actioni in duplum, uel quadruplum, &simplo ei satisfit,l. interdum g. qui furem , D. de fur. nec tamen si malit agere in duplum vel quadruplum , jure prohibetur d. l. ult. quia judicia ordinaria eessant potius quam extincta sunt. . Enarratio.
tivo quasi in furtivo, nec usucapio , nec longi temporis praescriptio locum habet, i. r. su p. tit. prox. nam & in zebus mobilibus praesecriptioni aliquando locus est, ut etiam docent Graeci ad d. l. I.
Ut Sabinus scripsit Apud A Gellium libro
Fuga & furtum Salvianus I v. de providen. D. Ex servis enim fures ac fugitiυi sunt : ex semvis enim gulae ac jugiter ventri servientes. V rum est, esse haec sitia servorum &e. Servius in
465쪽
ῖ uit : Furta enim specialiter serυorum sunt &α, Horatius Sat. I. lib. i. - serυos, Ne ιe compΡ lent fugientes. & I. epistol. i 6 Nec furtum feci, nec fugi , si mihi dicat Serυus. Fugitivum non esse ) Mancipium enim em muri hoc in primis spectant an usquam auso gerit: sive ut ait Dio Chrysostom. Orat. XXX r.
Martiat. J XV . s. Fugitivum non esse ) Seneca libro m. Controv. xxi. in fine : Triarius dixit a fugitiυum , erronem , non esse. Blandus dixit : Relegamus auctoritatis tabellas : Furtis, noxaque solutus. Sparsus dixit Z Prior dominus promisit, fugitivum non esse. In epistolam ad Titum P Capite I. Philostrati Libro m. cap. VII. Deintegratum 2 Nonius : d integrare,dem nuere. Caecilius : Nomen virginis, nisi mirum est, deintegraυit. . Quae privatis datur ex Prael. ed. Actio furti manifesti in quid ruplum est e jure praetorio , Cujac. ad s. Iv. Instit. de noxalib. act. . Ex miserrima naus for. 9 Dio Chrysosto
Vide Nicetam Chon. in Andronico Comueno lib. II. pag. 2o9. e dit. Regiae. Ex miserrima &c Ex l. 3. f. ult. D. de incend. rv. & nause. In tantum scilicet ) Τantum id fert sistor quantum ei cujus interest, praete r poenam olim datutam, ut est in. d. l I8. quae verba Graeci omnes interpretantur , praeter poenam odieti: id est ut det tantumdem fisco, ex d. l. 3. I. ulta
466쪽
De operis libertorum. TIT. III.
I 'm a primo ritulo primum de operis liberatorum dicere proposuit, priusqualia alia exponeret quae in libertos habemus jure patronatus, quia & initio quoque edicti praetor operarum judicium dediti. Σ. D. cod. Operae sunt diurnum officium quod libertus praesenti patrono jurat vel promittit libertatis causa. i. sine quo libertas data non esset, l.in liberto, D de sol. Iurat auum vel promittit manumissuς statim in ipso tempore manu missionis, vel post tempus. Non.debentur jure civili nisi promisse vel juratae civili actione de operis, I. I. ins adleg. Uic naturali jure debentur, l. si non sortemg. libertus , D. de ςond. ind. Et juratae debentur ex jurejurado speciali jure: namque alias ut ex pacto vel pollicitatione, ita ex jurejurando jure civili non nascitur obligatio. Cum vero
dicimus, operas esse diurnum ossicium, ut l. r. D. CO d. o pararum editionem e sse officii prq stationem, I. cum patronus, D. eod. hoc dicimus , operas quas patronus a liberto postulat & Iibertus patrono jurat vel promittit, onficiales e lse operas. Iurat enim vel promittiequas operas sibi indixerit patronus. daturum se officii causa. non sempeς adiicit: quas indixerit patronus , sed intelligitur, quia ex commodo patroni edendae sunt. nec debentur ist-.tur ame quam pCtantur . neque vero promissio
467쪽
ossicii vel jusjurandum alii quam patrono faeis tum , ullam obligationem parit. Porro indicit patronus liberto operas fabriles si sit faber, pictorias si pictor , medicas s medicus, mimicas si mimus , aut petit ut sibi scribat quosdam libros si antiquarius sit, vel insularium facit ut custodiat aedes, vel postulat ut se sequatur, ut secum moretur aliquandiu,secum peregre prosciscatur , vel negotium suum exerceat, hae sunt ossiciales operae, quae postulanu patro-uo debentur libertatis causa : quarum longe alia condicio quam fabrilium, vel aliarum cujuscunque artificii, quas quis extraneo,Vel patrono ut extraneo non libertatis causa stipulanti promittit, quae non in ossicii, sed quasi in Pecuniae praestatione consistunt. Intercidunt vero ossiciales variis ex causi , quae in hoc tita.
TIT. III. EX iureiurando speciali jure Ex lege Iulia
& Papia. Vide CuI. sup lib. I v. tit. I. Ex commodo patroni edendet sunt L. quoties 24. D. eod. Alii quam patrono I L. servus Io. & duabus sequentibus. v Antiquarius sit 2 υλλογροφες, βιςλιον φες.
debentur : fabriles extraneo , vel patrono ut
Quasi in pecunia praest. 2L. Bbriles 6.D.eod.
468쪽
De bonis libertorum & jure patro
V. ixi. r. lib. 37. O tit. a. lib. 38. D JUti judicioque operarum officialium , qua patronis liberti debent, addit in hoc titulo jos succedendi in bonis libertorum , quod pereminentiam jus patronatus vocat, ut L H. sup tit. prox I. I . D. de tui. & cur. da. Id vero quam varium fuerit atque multiplex, Institutiones docendiit. de succ. lib. & tit. de bonor. possest . & Ulp. lib. Reg. tit. 20. nempe aliud fuit ex xi t. tab. aliud ex edicto praetoris , aliudex lege Iulia & Papia , & hodie longe aliud ex
Constitutione Graeca Iustiniani I. 4. hujus titicujus fit mentio in Institutionibus multis locis. & extat integra 19. μοι nλικῶν tit. i. Id vero ea potissimum agit, ut quantum potest rς- eidat & imminuat jus patrcinatus & quemadmodum tit. superiore, ut ostentat quibus modis tollatur operarum obligatio, ita hoc titulo quibus modis jus patronatus intereat, aut cesisset,ut si quis servum emerit ejusdem servi numinmis , & manumiserit, i. I. si patrono connivente libertus junxerit se ancillis vel colonis si scalibus, i. 1. Si Puronus jus suum remiserit,& liberto dederit liberam testamenti factionem ex I. 3. eiusdem Justiniani. quod olim lius ligis erat, aut principis, & aliisplerisque modis, quae idem l. 4. studiose collegit cupietis abolere strvorum & Iibertinorum condic-
469쪽
nem , quod assequi non potuit nis gradatim
nam ut Paulatim jus civile crescit, ita non nisi paulatim decrescere potest. Et acciso primum in hoc tit. quantum potuit jure patronatus, accisa portione debita verecundie patronali & ex semisse redacta in trientem, & jure succedendi libertinis dato liberis & cognatis patronorum finito ad quintum gradum, & cetera pene in successionibus exaequatis libertinis & ingenuis, quod integra Conliitutio Gaeca declarat, deinde libertinos omnes cives Romanos facit sublata Latinorum & Dedititiorum condicione, ut jainin successionc libertinorum non sint separandi cives Romani a Latinis, quorum nulla erat successio,i. intestato, D. de suis & leg.her. i. r. Cod. Theod. de pet. her. I. ult. Instit. de succ. liberi. Et tandem No. 2.nullos in Re p. voluit esse libertinos, eos qui manumitterentur omnes ingenuos esse pro non tians saluo jure patronatus, cui non poterat sine injuria de
. . Quod olim solius legis erat J L. 3.D .quitestam fac. poss a Aut Principis Mutus aut surdus liberam testamenti factionem impetrat a Principe, i. si mutus r. D. qui testam . fac. esilites, l. I. D. de milit. restam. I. si quando s. sup . de inoffic. test.I. libertus, I.3. D .de bon. libort. Hodie pM
470쪽
tronus liberto dat Iiberam restam . factionem.
Si in fraudem patroni a libertis alienatio facta est.
AERI it. s. libQ8. D. ADditur de bonis liberiorum in hoc tit. ut si quid ex eis bonis dolo malo libertus ad fraudem patroni aliena velit, id post mortem liberti pro parte sibi debita patronus rescissa alienatione revocare possit, nisi cana secerit ra-tan' er formulam Fabianam vel Calvisianam. haec intestato liberto competit, illa testato Et hanc solam inter has actiones Graeci differentiam agnoscunt in l. quod si in dotem f. idem scribit, D. depet. her. & l. 2. D. Si a par. quis man. R. adjiciunt, utramque esse in factum. Et de alienatione titulus loquitur, non de ma numissione : nam manumissio ex lege AEliabentia ipso jure nulla est Enarratio. '
GRarei differentiam agnoscunt Libro xta
Basilic. tit. vi. cap. II. & libro XLII. tit. I. cap. xv I. g. Iv.
Ex lege aelia Sentia nulla est L. in fraudem et . D. qui & a quib. man. lib. non fi.