장음표시 사용
861쪽
ponti ex gesumpsit. inter plausum populi atque tumultum δiuers patres alij molem Hadriani tenuertit,alij extra urbem elapsi sunt: plerique in aedes quis',
suas vim illatam accusantes erectantes samin uniuersi tamen siue mutata repente voluntate,sue inseruiendum tempori iudicantes, Urbanum pontifici sinsignibus,tiaraque exornarunt quartodecimo Kalendas Maias. Id praecipuum cauilae sulcimentum fis t. si inuiti cur in urbem reuersi inaugurationis caeremo moniae intersuerunt i si voluntate, quae peruersias cum publico periculo quae probaueris retractaret Excusabant illi insessas a militibus vias,exitus omnes occupatos: cum noui pontificis seueritatem serre non pollent: cui vitio tempo. rum impares erant.& sane debuisset Urbanus temporum meminisse:praesenti. Iobus obsecundare,meliora voto expetere: at maxima prudentia est. Honorato Caietano Fundens Comiti Campaniae procurationem initio pontificatus abstulit. ea res Cardinalibus male cogitantibus opportunitatem praebuit publicae pacis turbandae.Vsbanos aestus,caelique Romani grauitatem caussati sundos diuersi ac dissimulanter concesserunt. 14 ea ηrbe Robertus Gebennensis Cardinalis pontifex est renunciatus tertiodecimo Kalend. Octobris, Clementis VII. nomine imposito publicis execrationibus inter se uterque pontifer certabant. Urbanus collegi j supplendi causa nouem & viginti Cardinales unica creatio ne nominauit, ex omnibus nationibus viros praestantes. Clemens continuis Auenionem abiit. Vter verus pontifex esset, toto orbe Christiano dubitatum , o
est. Itali Germani, Angli Vibani partes secuti sunt: Galli scotique Cle menti adhaesere. Hispani neutris initio, tametsi multis legationibus ea caussa solicitati.
Hrerici Regis obitus. Cadi. II. V O tempore orbis Christiani par funesto pontiscum dissidio
turbata est, Lusitania opima diuturnaque tranquillitate fruebatur. sed vi in pace peiore res esse loco non poterant. Regina viri po iens , libidinis licentia infamis, Andetro amasio, suisque propin- 3o quis & necessarijs omnia tribuebat: in proceres alios aut vi aper
ta aut ex insidi jue grassabatur. ea caussa Dionysium Regis statrem in Castellam aufugi se dictum est. idem aliquanto post Ioannes secit. Regis hi iusti sta tres
fuerunt. Ioanni Auis j Magistro ex impari matre iniecta vincula, metusque exiiij intentatus cautior ille assimulatis ad tempus offici sipoenitentiaque,Reginae insensum animum placauit. Olisponis urbis primariae pars inserior ad mare pertinens, moenibus cincta. memoria superioris claὰis incitabat: & belliscunde existeret pericula,praestare Regi perdinando erat propositum. Reges Hispaniae legationibus pontificum solicitati. Aragonius quidem in neutram se partem commouit quamuis Vrbano pontisci ex priuata re iratus, Sar3i- η oniam Siciliamque auferre cogitanti.edicta a Clemente in Urbanum contumeliosa promulgare in ditione vetuit. reditus pontiscios penes sequestrum fore, publiceque custodiri,quousque iudicio ecclesiae controuersia finem acciperet, in prouincia mandauit. Ad Henricum Regem,Cordubae agentem legati ab Vrbano
862쪽
Vrbano pontisce uenerunt, ut eum Pontificem salutarent, aemulum quasi via 'tio creatum execrarentur postulatum viris primariis in consilium adhibitis de re tanta Toleti in frequentiori conuentu diiudicare visum est: quo Ioannes Regis filius hyematurus venire decreuerat. In eam urbem noui a Rege Gallo legata venerunt,Clementis causae assuturi. Episcoporum & procerum concilio aduocato in re controuersa, sus iudicij non esse responsum in partem alteram inclinare: facturos quo3 ecclesiae iudicio decretum esset quaecunque in prouincia ad Romanos pontifices pertinerent integra ei sore qui aemulum superasset. Eo
responso legati dimissi sunt principio anni millesimi trecentesimi septuages- is 3 9 Io mi noni Rebus ita compositis Henricus Toleto Burgos abiit bellum in Vasic, nes instaurare parantem, legati ab hoste missi adierunt vari principes cum ampla paciscendi facultate. iis agentibus concordia sancita. leges dictae: Vt Angli milites Vasconiae finibus discederent Viginti arces Castellae praesidio tenerentur ad decimum annum. in his stella, Tudela, Vianaque. viginti aureorum millia Vasconi in belli sumptus mutua a Castellae Rege data firmato scedere. Regum colloquium a3 D. Dominici Calsadii urbem fuit magnificentia comicite atque omnibus offici)s inter Reges certatum .sic ab armis cessatum est. Belati impetus ne in Mauros verteret, Rex Granatae formidabat ex conscientia eorum quae petro Rege secerat digna metuens: neque satis Henrici animum pladio catum esse arbitratus. nullam retinendae potestatis nisi in scelere spem sore, eo omnes cogitationes inten/it, ut praeualidum hostem ex insidi s occuparet. Maurus quidam eius suasu simulato exilio, accommodatisque tempori officiis, Henrici gratiam promereri non 3esistebat. elegantia pretiosaque munera ad dita, gemmae,ocreaeque habiles Maurico opere pulcherrimari sed praesenti atque efficaci meflicatae veneno. sic idoneis auctoribus suma vulgauit. fides ac commodata mendacio, quia quo prinulm tempore eas induit, vis morbi te thalis inuast. neruorum dolore prudentiores extinctum aiunt, die decimo ex quo coepit aegrotare, in ipsa D: Dominici urbe, ad tertium Kalend Iunii, die Lunae. Vixit annos sex x quadraginta menses quinque. regnauit ex quo Cala- o gurri primum regium insigne desumpst annis tredecim,duobus mensibus. vir aduersis aequὸ ac prosperis admirabilis: constans aduersus fortuita, acer consilio,manu promptus,cibo promiscuo, veste cultuque corporis vix a caeteris distinctus. vindicatis maternis fraternisque man1sus aemuli sanguine, regnoque ablato selax: clarissimum eremptum obscuritatem natalium virtuti non office re, si libidinis intemperantia abesset antiquis Regibus par. nam prosusam liberalitatem, qua regni potentiam imminui se visus est,temporis perturbatio salis excusat, proceribus alliciendis confirmandisque, ingentia munera data. &erat aequum, victoriae praemiorum participes esse, qui laborum & periculorum hic rant. Sed ea tamen munificentia postremis arcanisque testamenti tabulis rea o stricta est: cognatis a latere ab haereditate exclusis, ac ijs tantdm admissis, qui recta serie succederent, si ij nepotes que. un/e alio tempore magna eorum oppidorum, quae donata erant pars ad regiam ditionem redi j t. A sit morientiloannes Manricus Seguntinus Episcopus. Eo interprete Ioanni successori haec misti mandata. In pontificum dissidio non temere in alterutram partem in
863쪽
ii x clinandum. Deum prae oculis & ecclesiae incolumitatem haberet. Gallicam , amicitiam omnibus offici is tuendam: unde tantum praes3ij rebus asperis ex- , , titisset. Captiuos omnes Christiani nominis reddendos libertati. Nullum ne , , que maius, neque magis pretiosum, iusti imperii instrumentum, quam bonos 1, amicos. prouinciam in tria hominum genera tributam, qui sibi, qui petro, , Regi, qui neutri adhaesissent. primis data benescia conseruaret: sed ita fideii , eorum innitendum, ut persiliam leuitatemque vereretur. alteris satis tuto res communes cre/1 posse constanti hominibus ingenio, ofiensam officio compensaturis, fidemque diligentia atque industria approbaturis. postremos 1n os, , ficio contineret iurisdicta one legum cura regni ne ullam partem attingerent, ro i quippe priuata commoda publicae saluti potiora habituri. Defuncti corsu, ex ea urbe Burgos continuo delatum, Ioanne filio prosequente, senusque regio apparatu curante,in templi maximi sacrario D. Catharinae extemporario sepulcro tumulatum est. inde Vallisoleti: postremo Toleti vertente anno, sacello eius sumptisus extructo, ea parte templi maximi, ubi praecipua turris surgit, Matrem que Virginem de caelo delapsam vestigio olim constitisse, duacta per manus opinione assermatur. Verum id sacellum Carolo quinto Imperatore, in locum alium migrauit: ubi Hem ici, eiusque sit j & nepotis Castel-
lar Regum atque uxorum sepulcra sex, cum inscriptionibus extant eleganti opere. sacerdotes sex & triginta sacra quotidie hostia pro eorum manibus pa- a ore tare non desitant.Vestis Dominicani ordinis morienti defunctoque induta. id eius voluntati amorique, quo eum ordinem complectebatur ob D. Dominici sui gentilis memoriam datum est: & Regibus solenne erat ex eo numero & ordine sacerdotes deligere, quibus conscientiae vulnera detegerent, procurarentque. Decessit per idem tempus Rex Maurus successit filius Mahomad, cognomento ab studio eam urbem amplificandi exornandique Guidixensis, regno nullis intestinis motibus turbato, prae caeteris Granatae Regibus clarus atque praecipuus. Rex Aragonius in assicta quamuis prouectaque artare nouis se nuptijs implicabat. Ioannae Neapolitanae Reginae coniugio quod offirebatur repudiato, Sibyllam fortiam viduam duxit, praestanta serma ve- 36nustate keminam id Regem in fraudem impulit.Nati ex eo coniugio duo flij in tenera aetate defuncti filia una Isabella nomine, Iacobi Vrgelitani comitia
famis Cis em Regis isilia. Cisp. III. O A Ν Ν E S Henrici Regis filius paterno senere procurato Bur
gis in Olgarum templo regni coronam suscepit,annos natus unum& viginti menses tres. centum nobilissimi iuuenes balteo militati donati. Eteonorae coniugi etiam regia corona imposita. urbi no- η abilissimae pro ijs sumptibus quos tantis apparatibus facere necesse suit, proque fide eximie culta pancoruum oppidum datum est. inaugurationis laetitia tota
ditione celebrata, sisti dies agitati:eis maiori studio quod haud dissimilem patri sore filium certa spes erat,ob praestantem indolem ingenium facile, sedatos
864쪽
mores,atque ad omnem pietatis partem compostum animum. Exigua corpo ris statura fuit oris praecipua dignitas:minime per se praeceps sellinusve, alie nis consilijs faciles aures praebebat. Regni cura suscepta nihil antiquius Gallo rum amicitia habuit.Itaque continuo classis instructa, missaque aduersus Ioa nem Monsortium Ducem Armoricum,quem quod Anglicis partibus faueret. publicum Galliae hostem Lutetiae regius senatus iudicarat:principatuque publicato bona fisco addixerat. Ea littora Castellae triremium aduentu longe lateque vastata arx capta,cui Gaio nomen erat. a statis reliquum surgis extractum est. Publicam urbis regnique laetitiam duae res subsecutae, altera auxit, conturbai: uit altera. Iudaeus quidam in ea gente primarius, opibus copiosus,cui Iosepho picho nomen suit, suae gentis fraude occubuit, vectigalium rationibus praesectus fuerat, magnaque ex ea re, tum gratia, tum auctoritate. Iugii quidam in ea natione principes, qua causa non proditur, sed tamen exos hominem eius interimendi consilia communicarunt. diploma a Rege inscio, & quid subscri beret ignorante, fraude ablatum, uti continuo perimeretur mandans. adiunctus regius apparitor, seu simili deceptus fraude: seu pecunia corruptus, quod sumptum de eo supplicium arguit. Facto agmine in Iosephi domum invaditur. venturi securus inopinato obtruncatur. fraude cognita, sceleris auctoribus irrogata supplicia: Iudaeorum genti in suae nationis homines animaduertendi, o in posterum potestas ablata: quod temporibus antea 3atum erat principum dissimulatione propter aerarii egestatem,genti pecuniae vias omnes callenti. Quarto Nonas Octobris Regi filius, cui Henr co nomen fuit natus est, in spem paterni auitique regni obtinendi.Finis huius anni principiumque proximi millesimi trecentesimi octogesimi, copiosis continentibusque imbribus insignia iseerunt. sceda agrorum illuuies. insati immensum amnes. Iberus ad Caesaraugustam ruptis obicibus alueo dimotus est magnoque demum labore & sumptibus castigatus pristinum cursum tenuit. Burgis Toletum abs Rege itum. In ea urbe paterno sunere instaurato, magnificeque,ut par erat, corpore tumulato, Hispalim itum. inde viginti triremes Duce Touario maris praefecto dimissae 3 o ingratiam Galli Regis Angliam appulsae, aduerso Tamesi amne in Londini
conspectum peruenerunt. Omnia terrore luctuque completa. vastati agri. de liciae ciuium, villae amoenissimae in eorum oculis incendio vastatae. Quo tempore 3issidium inter pontifices Romanos concitatum, maiores indae s vires sumebat, numine peccatis principum & populi irritato. sancti viri,& eorum quidam diuinitatis signis clarissimi, opinionibus inter se discrepantes Vrbanum alii, ali) Clementem sequebantur: quo iustior venia populo fuit, malum grauius atque diuturnius. Reginae Neapolitanae, quam eius mali praecipuam auctorem fuisse constabat ulciscenda , Urbanus pontifex studio inflammatus,
pace Florentinis, perusinis, alijsque populis, qui pontificii imperij iugum
o detrectauerant, data omnes ingen1j industriaeque neruos in eam curam intenadit. vires tantis molitionibus impares erant. externa auxilia conquisita. Carolus Dirrachii princeps nam alteram Ludovici patriai stiam Margaritam nomine contusem habebat) ex Hungaria euocatur, odio Reginae ob Andrea- sum Hungari fratrem ab ea necatum: & spe iniecta regni Neapolitant,si eius ductu
865쪽
ductu impotentis sceminae atque impugieas libidines & scelera essent procu
rata. In mas ima fortuna, minima licentia esse debet. principum peccata cunctorum oculis patent, fama atque fortuna paribus. Othonem illa Brunsvicum tertiis nuptijs sibi adiunxerat: ex Gallia modo aduersus infruentem tempestatem praesidia aduocare constituit. Ludovicus Andegavensis in si1um ha re demque adoptatur. Absenti Cantabriae principattis uti haeredibus regni erat statum)donatur.adoptionis caeremonia Neapoli ad arcem Oui tertio Κalend. Iuli j peracta. Clemens pontifex quo partes firmaret, eius consilii sua sor. Hoc Andegavensibus primum initium ertitit regnum Neapolitanum ijs armis inuadendi, quibus res Christiana diu ac multum confictata est Bertran 1 odus Clahinus in castris quae ad Castrum nouum in Armoricis oppidum erant tertio Idus Iulii decessit: vir magnus, rebusque gestis Harissimus. origo illi ex Britannia Armorica, Reginaldus pater,cognomento Clahinus, ir nobilis, Bronij oppidi regulus, non procul antiqua Rhedonum urbe. Gallicis Hispanicisque bellis spectata virtus atque industria, ingentes opes,paremque gloriam attulerunt. in eius locum Oliverius Clistonius equitum Magister creatur. Carolus Galliae Rex potentissimus ad saltum Vincennarum sextodecimo Κ alend. Octobris defunctus & ipse est. Corpora coniunctis firme seneribus elatat ad D Dionysi j, iunctis certe sepulcris tumulata sunt, is honos Clakino defuncto habitus. sic Rer ipse moriens facienὀum mandarat. Carolus eo ronomine VI. paternum in Gallia imperium cepit. Lusitano Regi ingraues cente aetate de succenre cura erat. filia Beatrix e Regina suscepta, slegibus an stupro post euersas fortunas, patrisque obitum dubitatum Riderito Beneuentano Duci, Henridi Nothi Regis filio er Beatrice pontia fuerat desponsa Henrico patre superstite nunc mutata voluntate noua consilia inita redeuntem e Baerica Castellae Regem Lusiani legati adeunt rescisso priori pacto puellam Henrico eius filio coniugem offerunt paucos menses nato. praeposteram conditionem,insciustasque nuptias propter imparem aetatem sponsae maiorem suturas, regni Lusitaniae spe propolita Rex Castellae auersatus non est. Soriae in conuentu regni data sponsalia sunt haudquaquam rata sutura. perro Mania sorico An relato vincula iniecta. rerum nouarum consilia cum Alsonso Dia
ni j Comite communicata crimen init. defuncto in custodia sine prole Die ghus Manticus frater successor est datus rerum praeclare bello Vasconum gestarum id praemium suit. Galliae procuratio propter imbecillam Regis
artatem, curis maioribus imparem , penes Ludovicum Andegauensem erat: magno periculo metuque Aragoni j Regis non gestiturum occasioni Baleari ca iura repetendi existimantis. sed maior cura inerat Reginae Neapolitanae, cuius patrocinium susceperat, armis tuendae. & a Ioanne Rege soceri prin. cipis periculo &. litteris prouocantibus, missi in Galliam de pace legati viri principes, iura pretio empta, ut pretio venderet expetitum oblato etiam ηοde suo ingenti pecuniae pondere, ne Hispaniae tranquillitatem pulcherrime constitutam importunis armis turbaret. Missi etiam legatio ad Sullanum AEgypti, per causam Leonem Armeniat Regem, qui sortunis euerss capti uus tenebatur, uxore filiaque in custo3ia amissis calamitosum liberandi Dedit
866쪽
dit barbarus Imperator, quo3 a Rege Castellae petebatur: mist e litteras de
se superbas, in Ioannem honorificas: cuius virtutem & potentiam magnis laudibus celebrabati expetebat amicitiam. Armenius tertio post anno in Galliam Castellamque delatus, Madritum & Illiturgim a Rege accepit: annuosque reditus unde vitam sustentaret, patriaeque & regni desiderium leniret.& est magnorum principum propria laus alienam calamitatem, Regum maxime,su levare: prohibere iniuriam. Is m Galliam cum abisset tamen &Angliam,
inter eos Reges pacem constituere satagens, communiaque arma in commmnes Christiani nominis hostes maiori stuctu gloriaque verti monens, in ipso1o conatu tantarum molitionum obi jt. Extat Lutetiae in Celestinorum templo ad dextram arae maximae in pariete excavata abside Leonis Regis Armeniae marmoreus tumulus,haud ineleganti operei
s hila Clemenum Palam agnoscit. Cisp. IIII.
ψη h*0RVM pontificum dissidio concussus orbis. Chri
stiani principes missis legationibus fitigati. religiones variae omnium animis obiectae, qua re nihil potentius est. Ad Medi nam Campestrem Castellae conuentus ea causa agitati sunt. a legatisao pontilici; s summa contentio adhibita quod ibi 3ecretum esset,ratum in reliqua Hispania fore minimὰ dubitantibus. Hi Romana,illi fundana comitia praeferebant. pru3entioribus neutri parti fauendum fore videbatur sed quas pontisi clo interregno controuersiam ad arbitrium generalis concilii re1jciendam. tempus altercationibus trahebatur Regina quinto Kalend. Decembris filium peperit cui Ferdinando nomen Aragonia alio tempore regnum sui nobilissi mo omnium ea tempestate atque felicissimo Principi. Assuere Benedictini so dates s eqvrntes, iniurias expostulantes,quae a proceribus in Viteriori castella grauissimae extabant, specie quas ea monasteria opibus amplitudine i praestantia, haberent ipsi commendata. oppida per vim occupata moua &insolita veis 36 ctigalia imperari oppidanis: cognitiones rerum capitalium, iudiciaque, eorum
arbitratu fieri contra superiorum temporum morem legesq;,querebantur. Dati iudices in causa viri prudentissimi, procerum superbiam auaritiamque restringendam videri pronunciarunt coenobiorum diuitiassere sanctas neq; cuiusquam tutelae praeterquam Regibus commendari. id Ioanne Rege decretum valuit Erat petrus Luna nobilissimo inter Aragonios loco, a Gregorio pontisce Ca inalis creatus:secutusq: in dissidio Clementis partes, ardenti ingenio vi legum peritissimus. is in Hispaniam, si ingenij dea teritate eas gentes in partes attraheret legatus est, ineunte salutis anno millesimo trecentesimo octo 1 3 t igesimo primo. & in Aragonia quidem inanis opera suit, Regis & procerum 46 animis incertis suspensisque apud Castellae Regem maius operaepretium ficit. Uiri praestantissimi selecti de re tota iu/icaturi. multi dies in cognitione conasumpti salinanticae tandem, quo conuentus translati sunt ad tertiumdecimum I alend. Iunias Vrbani causam. ut vitio creati aversati, Clementem pontificem,quasi liberis comiti s electum salutarunt,Auenione morantem. in quo di
867쪽
loci vicinitatem secuti sunt: ' Regis Galli gratiae magis ig latum, quam ad
aequitatis regulas expensum. Reginae matris obitus septimo post die subsecuius male ominatam fore sententiam apud plerosque confirmauit sceminae sanctissimae, munificaeque in pauperes, unde illi egenorum matris cognomen. vG stem in monasticam conformatam vivens,moriensque gestauit simusToletum,
ubi Henricus maritus sepultus erat, apparatu celebre, sed & populi lacrymis, desiderioque celeberrimum illatum en . Dum Clementis pontificis opera, Ca- sella in partes trahitur, Carolus Dirrachi j Dux ab Urbano ex Hungaria euocatus, venit ia Italiam: acceptaque a Florentinis ingenti pecunia in stipendium,ne arma Hetruriae inserret Romae senator a pontifice creatus, regiisque ioinsignibus exornatus, in Neapolitanos sines irrupit. omnia opinione suciliora suerunt. urbes & oppida aduenienti patefacta. Neapoli, ipsa urbs amplissima ct nobilissima ἡedita Ioanna viribus minus an ciuibus fideret incerta, arcis munitione aliquandiu bellum defendit: vir Otho ad pugnam egrestus in acie capitur. Regina amissa iam omni spe ἡeditionem ficit. de3ita in custodiam coniecta: ac mox ea parte suspen8io necata est ubi ipsa viro Andreasso gulam fregerat Otho Brunsvicus in patriam dimissus. multum ea victoria Vrbani auctoritas confirmata est. numen ab eo stare visum oppugnare,damnareque aemuli conatus. Andegavensis spes irritae suere, in Apulia extincti morbo eius obitu ingens ercrcitus cum quo venerat dissipatus. LudovicusVasco his rebus non , o interfuisbello implicitus, quod in Attica gerebat, Athenarum atque Neopatriae principatus armis occupandi spem urgens, Neapolitanorum Regum veteri aure repetato. vcrum prouinciae proceres e Catalaunis oriundi rcbus Aragoni js sauebant:Regemque Aragonium a3 id imperium capessendum litteris& legationibus prouocare non desistebant.
OVA ex Lusitania belli tempestas concitata inter Lusitanos &Anglos scedere facto nita j armorum societate 3uersus Castellae 3 o Regem,propter artatem iniuris opportunum sic illi cogitabant . victoriae praemium Anglis proponebatur Castellas imperium Le cestriae Duc 1 dotale. Lusitanum interceptae regnandi spei dolor
urebat:& Castellae Regem tanquam impium auersabatur,ipse Vrbani pontificis partes secutus Alsensus Gegionis Comes desectionis consilia agitabat. ex modicis saepe principijs rerum maiorum euentus pendent. fratris sanandi cura Ioannes Rex Ouetum in Astures abiit. Alsonsus in eius se potestate sere di Σ1t ficta voluntate, actione nondum satis confirmata senticam itum est, ubi bellici apparatus erant militesq ex omni prouincia euocati conuenerant Almoida municipium Lusitaniar,vicinum Mirobrige corona circudatur loci firmitas 4 oopponebatur,obsectrumqj virtus Dum obsidio ducitur,classis Lusitana trium& viginti triremium Duce Alsensio rellio Reginae fratre Barcelosj Comite a sedecim Castellae triremibus superata est captae viginti triremes, magnaque in ijs Lusitanorum multitudo, praeterea Dux ipse classis.ad totius belli summam magnum
868쪽
magnum opera pretium erat factum, parto maris imperio, errore omnibus in lectornis se Touatius Hispalii secundum victoriam retulisset: unde Anglicae classis opportunitas Oli siponem appellendi Castellae Rex successu elatus misso seciali ad pugnam prouocat litteris in hanc seni etiam latis Scire se Emundum Cantabrigensem venisse in Lusitaniam fratris Lecestriar Ducis vicarium: ag- iunctum lectissimam Angliae pubem: si causa viribusq; confiderent,pugna experirentur. se Almoida oppido capto vitro venientibus occursurum progressurumque duorum dierum itinere .numina optimae causae assutura non dubitare. ArdebantAngli cupiditate dimicandi:sed equorum penuria quos nondum Luxo statius coptraxerat certamen detrectarunt seciali tantum vincula iniecta in eo iure gentium violato Gastes lae copis propter anni tempus in hiberna deducti, proximo talutis anno millesimo trecentesmo octogesmo secundo maiori co a 3 s a natu bellum reperiture GegionisComes rursus desectionis consilia agitans Briganti j q. se tenens venia tamen a fratre Rege proposita esertus a suis necessario ad officium rediit,AlsonsoDiania Comite sermonum inter fratres interpretetquem Castelis Rex Magistrum equitum pridie Nonas Iuli j creauit more ex Galliamque Aragonia translato nouo in Castella instituto Bini Marescati ad iuvim Ferdinandus Toletus Petrus Sarmentus Magistro subditi:ac sere ij3em, qui Romana republica Legati vocabatur aut castrorum presecti.praeclara ingeao nia gloria ad bellum incitata sapiensq: Rex ijs institutis honoribus rempublicam iuuare atq: illustrare cogitabat.sentica quo militares copii; conuenerat,pacemAugustam festinatum obuiamLusitanis copijs,ea parte irruere parantibus, Helbes 3 decim passuum millibus progressis E Lusitania tria equitum millia erant iustus peditatus Cantabrigensis tria alia equitum millia aduexerat parem . sagittariorum numerum. In Castesis castris equites grauis armatur; quinque millia erant,quingenti velites pedites numerosi,quamuis rebus magnis idonei multi, bellis Gerelli vincere assueti,ehq; ardentiori pugns cupiditate:prorsus vi Castellae armis Lusitanam amentiam obrui posse considerent. Regit
mentastellae, ut erat moderato animo, viam ineundae concordiae rentare vi-3o suci est, Alvaro Castrio caduceatore Rerum humanarum inconstantiae monet. Innoxiae multitudini sanguini parcerent Victoriam haud multo minus luctuosam victoribus quam victis fore magnas inter utranque gentem, atque vetustas necessitudinis' causas efflare. Rebus integris arma facile deponi: si ad manus esset ventum, quis exitus suturus esset neminem dubitare. Gloriam imperium, nominis immortalitatem, concordia parari. Legibus,tudicioque quam martis arbitrio controuersiam componere, utrique genti sore salutare. Longinquae &diuturnae expeditionis taedere Anglos coeperam tametsi Lusitani regni spe vi ctorie praemium proponebatur, Beatrice puella Lusitana, de cuius nuptiis to ties licitatum est Eduardo pacta Emundi Cantabrigensis filio: Ex utraqi gente4o viri principes pacis studio tenebantur. ijs annitentibus conuenit tandem. vii
Beaities Ferdinando Castellae Regis silio; rese)siis prioribus pactis desponderetur. capti praelio nauali Lusitani, triremesque reui tuerentur. Angli Ca stella nauitius deueherentur in patriam. Graues eae condationes Castellae Re
gi , atque ignominiosae videri potuerunt: sed quid ancipitem praelij sonunam si h li ex
869쪽
experiretur quid tantum luctum, tantamque cladem victoribus aeque ac victis in Hispaniam attraherent i & est nemo usqueadeo in arma promptus, ut non idem pretium quietis, quam periculi malit. obsides eas tonditiones ratas sore Lusitano Regi dati, viri Castellae primarij. iste ab armis eo quidem tempore discessum effatque a pugna temperatum.
R E VIs ea laetitia fuit magnorum principum suneribus obscvirata Ioanne Rege in Carpetanos delato,Madritique ex morbo deia tocumbente, Eteonora coniux Cuellare municipio an ulteriori Ca
stella decessit ex partu filiae haud diuiuturae superstitis', tanto mariti, populariumque Θolore,luctu, desideri ut tantum non memo-r1am consecrarent sceminae castissimae, atque sanctissimae. Corpus Toleti in Regum sacello sepultum est. Ea res Lusitano Regi nouorum consiliorum occasonem priebuit. missi legati, qui ci libi Regi, quamuis geminae prolis parenti florenti tamen aetate iuueni, Beatricem Lusitanam coniugem osserant.Fe
dinandi aetas dum expectaretur multos intercedere casus posse. regni Lusitani successionem,amicitiamque initam eo vinculo commodius firmari Re constituta Helbes municipium, pace nuper constituta saustum,nuptiarum celebritati itidesignatum. Fine anni haec in Hispania agitata. Quo tempore Attica Vasc num &Aragoniorum armis tumultuabatur, de Athenarum,atque Neopatriae principatu conten/entium. ductor Aragoniae classis Dalmatius Rocaberti Vicecomes, caelis, pulsisque Vasconum tota prouincia praesidiis, eum principatum Aragonio Regi peperit. Rar mun3us Vallanoua Athenis cum iusto praesidio praesectus in Sicilia nihilo tranquilliores res erant. Ariallus Alauosa Mistretae Comes pro ea auctoritate quam habebat maximam, Reginae coniuium ad suum arbitrium reuocabat : regnumque sui beneficii sacere satageat : Ioannemque Galeasum nordum Mediolani Ducem ex Insubribus eo consito euocarat. Sed classe ab Aragon ijs triremibus in ipso pisano por- ι6 tu oppsecta superioribus annis , Galeas rauigatio impedita esti Siculis proceribus graue erat, tantum sibi Attalium sumere , ut plus priuatim ,ipse posset quam alij omnes. Guillelmus Moncidat re cum Aragonio comm nicata Catanam occulte ingressus Reginam Augustam suae ditionis ar cem mari deduxit. accessit Catalaunorum praesidium. Rogerio Moncada
Duce ex Aragonia missum. Artallus furore 'ercitus Augustam mari, te raque obsidione premebat comaeodum Dalmatius ex Attica rediens periculo cognito, obsidionem dissipauit: Reginamque periculo exemptam, triremibus in sardiniam aduexit. Inde in Hispaniam migrauit, paternum Siciliae regnum cum Aragonia , eius nupti)s tempore coniunctum Carolus go
Vasconis fidius eatenus in Gallia 3etentus sublata discedendi libertate, Regis Galli permiso tandem sospes in Hispaniam redijt: pompelonemque te-1 3 t 3 nuit, ineunte salutis anno millesimo trecentesimo octogesimo tertio. Ioan
nis leuiri Castellae Regis , id fratiae atque precibus datum est. benescii me
870쪽
moria in iuuenis animo diuturna suit. in Vasconibus festi celebresque die,
aduentu Principis agitari. Rex ipse Vasconum cum . etate prudentior, prioris temporis errata melioribus actionibus castigabat. extant pompelone aliisque locis pia mutati animi monimenta. nam veluti numine irato piacula quaerenda existimabat: benefactis procurabat infamiam, quasi veneno multorum
principum salutem appetiuisset: Regis Galli, Ducum Burgundi, Bitu cem sisque, es Fuxensis comitis: quae siue vera, siue assimulata,quod magis credere
iuuat, iactata tamen in vulgus, magnam illi apud utranque gentem inuidiam consarunt. Nuptiae Ioannis & Beatricis mense Maio, quo loco conuenerat,1 o ingenti utriusque gentis laetitia celebratae sunt: tametsi Rex Lusitanus valetudine impeditus intereste non potuit. Alsensus Gegionis Comes eodem tempore in Cala cis tumultuabatur, inquieto iuuenis ingenio. aduersus eum copiae militares missae. Rex segobiam se imauit ad regni conuentus, veteri an norum computatione per Eras Caesaris immutata Valentinorum exemplo, a Christi Dei ortu initio computandi sumpto, magis quam re alia memorabiles. Dum hi conuentus in Callella agitantur in Lulitania quidem Ferdinancus Rex diuturna valetudine oppressus Olis pone decessit ad tertiumdecimum Kalend.Nouembris aetatis anno quadragesimo terit .regnauit annos sedecim, menses nouem,dies duos. egregius princeps si dempta domestica intemperanao tia, ignominiaque, aliae aspiciantur virtutes sermone facundus,rerumque ciuilium,magis quam belli peritus diuturna totius prouinciae tranquillitate. Eius&Constantiar matris corpora Scalabi in D. Francisci honestissimo loco tumulata sunt. In sardinia autem quietae res non erant. Hugo Arborea Mariani filius, paternas spes persecutus, haud minori ambitione regnandi, suorum coniuratione serro occubuit. Omnes cruciatus adhibiti, quos ille perimendis hominibus excogitarat, homo serus immanisque, neque considerans, quantae sint multitudinis vires malis exacersatae Brancaleo oria, cuius opera fidelis &praestans proximis bellis extiterat, pacandae insulae consilia cum Rege communicaturus in Aragoniam delatus quamuis fide publica, custodita est mancipa-ao ius: quod eius uxor Eleonora Arborea Hugonis perempti soror, virili animo
famina, atque expedito consilio correptis armis fraternam necem, paternumque imperium vindicatura insulas regiones perua erer: oppida arcesque in deditionem,qua vi qua voluntate redigeret Mis Ius Brancaleo in Sardiniam cumvrorem ad aequas pacis conditiones non perduceret, diu Calari substitit, erepta quoquam δiscedendi libertate. sic Aragonium imperium in ea insula nutabat, Rege Aragonio aliis curis implicito neque tempestiue eius belli defendendi cogitationes explicanti.
ERDINANDI Lusitani Regis obitu noua atqi internecina inter Lusitaniam ' Castellum bella exstiteriit. plebs Lusitan a mutationem Principum non serebat 1 odio Castellat uti in vicinis re gnis sere consueuit: atq; inter libertatem & licet iam incerta ex sua