Ioannis Reuchlin Phorcensis LL. Doc. ad Dionysium fratrem suum Germanum De rudimentis Hebraicis liber primus

발행: 1506년

분량: 640페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

SECUNDUS

arietes.8 Ecclesiastis.i a Tempus plagendi et tempus saltandi.et uer/hum graue Isaig.xii j Pilosi saltabunt ibi.

P ' Condiuit.pigmentauit .coxit.Unguentariorum more comi scuit.uel sicut apothecarii solent coposuit.Exodi.xxx. Homo quicu tale composuerit.Inde nomen ut ibi Unguentum compositum opere unguentarii.Item thymiama compostum opere unguentarii MCanticorum.v.Constea pigmentariis Omnia derivata significant aroma tica condimenta medicorum seu apothecariorum.

t Acupinxit.imaginibus intexuit.polymitauit.et si dicere liceret

texipixit Is Et substatia mea in inferioribus terrs.Hiero.Imaginatus sum in nouissimis terrς.uoluit dicere.contextussium pinserioribus ter xpidest in matrice. S Exodi xxvi. Cocco iistineto et bissi retorta opere plumario rectius.Opere cupidiorio sue textorio.Inde uestis imaginibus intertexta seu uesi is discolor et polymita.ut Ezechier61. Et uest iuste discoloribus.et infra .Et sumpsista uestimenta tua multicoloria.Iudicu.v.Vesi es diuerserum colorum fiars tradunt in prsda. et supellex uaria ad ornanda colla congerit rhetorica interpretatio.

y Expandit.extendit Isais.xliiii Stabilies terram et nullus mecu.

pro expandens seu amplians et.ii Regum.xxij. Cominuam eos at confringa.proat distenda et extenuabo eos calcando. Inde nomen eκpanso seu extensio.qd firmamentu nominamus.Geia i Fiat firma γmetum .se Numeri.XUi .Et producat ea in laminas .et insea. et Oduxit ea in laminas.i.tundedo amplians et extendes scilicet malleo .illud alitqdlegit Ezechielis .vi Et allide pedem tuli. potest exponi calca pede tuo.scilicet extendedo puluere seu lutia quod sub pede est . UI Periit depauperatus est.ad summam miseriam reda Rus est. neutropassive Malachis primo ci is dixerit idumea, destrueti sumus. idest secundum Dauid hinali in commentariis .pauperes et miseri si mus .ex quo intelligitur id quod legitur Ieremis quinto Et conteret urbes munitas tuas .idest depauperabit,ic perdet.aliud significatum per prppositionem thau et hire in fine,lapis preciosius.quem transsa/tio nostra hyacinthum nominat Canticorum quinto. Pleias hyacin 's

512쪽

LIBER

inis . alio 1 loco traducitur chrysolithus. Danielis.X. Et corpus eius quasi chrysolithus significat etiam quadam insula Fg dicitur tharsis Iotis.1 Ut fugeret in tharsis.ab hoc uocabulo derivantur pauperet paupertas.et stera derivata per apocopen. Iussus. mandatum,translatio nostraprsceptu uertit et recte. Ezrg.iii Secundum quod prsceperat Cyrus rex persarum eis. et 'Significauit.notauit.insinuauila intimauit.Danieli S.X.At nunciabo tibi quod expressum est in scriptura ueritatis pro eo quod legi deberet.sgnificatum seu notatum est.

yI Peccauit inique egit. impie gessit. psalmo.xviij.Nec impie gessi a deo meo cclesiastis vii Ne impie agas multu et in alia sor/ma Danielis .ix. Peccauimus iniquitatem secimus inique egimus. Scnomen iniquus impius .peccator Prouerbioru.xi. Impius iacit opus instabile.etps.l,Peccatori aute dixit deus.et prima per *gol peccatu impietas .Ecclesiastis.viii.Ne saluabit impietas impium.cui sepe auditur hein fine sceminini generis.Zacharis.V.inc est impietas.

I Carbo unitus teda uel lampas Canticorum.viii Lampades

eius ut lampades ignis at Rammarum hebrsi exponutu carbones.sed capitur quandoc pro drmone urente. Habaculi.iii. Egredietur diabolus ante pedes eius. Hr traducunt pestilentiam qus suo ardore interficit.alii febrem intensam quod idem est.aliud significatum ferra acutum in capite sagitte.sed Hieronymus pinnas arbitratur esse in posteriore sagittarum parte que ipse uolatilia uocat psalmo .hocvi.Ibi SBegit potentias arcum.pro quo Hieronymus. Ibi constegit uolatilia arciis.hebrsi uero.Ibi cons egit acruleos arcus. et Rete proprie et ab aliis uocatur laqueus.Iob.xvii j.Immisit enim in rete praes suos.etas.lvii Laqueum parauerut pedibus meis. Oses.vi j.Et cum prosecti Berint expandam super eos rete meum.&Exodi.xxvii Craticulam in modum retis sneam.

remor Oses.xiii .Loquente Estraim horror inuasit Israel Pn: Bulliuit.elixauit esseruendo coxit. eotelis vicesmoquam

513쪽

SECUNDUS

quarto.Efferbuit coctio eius. Ium perus.1ii .Regum.xix.Et sederet subter unam iuniperum. iniexponunt genestam aliud significatum ligare. iches primo Tumultus quadrige.reetius sic Liga quadrigam. Pn Clausera .catena.conclusio .Ezechielis.vii .Fac conclusionem. Millud quod legitur Ecclesiastis xi j. Antequam rumpatur seniculus argenteus .le uni alii sic.Quouis non catenabitur funiculus sic Na. hum tertio.g omnes optimates eius Ofixi sunt in compedibus.idest catenati sunt seu claus.

514쪽

d vet: In sex partes diuisit.quasi dicere liceret sextauit.sicut dic1mus

decimauit.Ezechielis.xlv.Et sextam parte ephi de oro ordei .uerbueuer sic.&sextabitis ephi de mensura ordei.patitur quandoq3 penthesin aleph.Item nomen sex. Exodi.xvi. Sex diebus colligite,ct inde derivata ut in grammatica.

'PU Lilium uiola.rosa Canticorum .h. Ego flos campi et lilium

convallium.et ibi.scut lilium inter spinas.& sciat rhodus a rosa et florentia a flore,sic Susan ciuitas regalis et electa.Ester secundo Erat uir Iudsus in Susis ciuitate. Color rubeus et illustris ex terra rutila consectius quo usi sunt ueteres ad splendorem pie oribus ad penicillum aptus a Sinope urbe didius sinopis ubi foditur ut scribit Plinius naturalis historie lyhro.xxxiiii. .sexto. Est aute Sinope Stephano byzantio de urbibus authore ciuitas splendidissima ponti, Macritio Coo statuta .et scribit prima uocabuli sinopis per tota,habet lenultimam longam de isto colore loquitur Ieremias a.xxij.Et facit laquearia cedrina pingit s/nopide .rabi Dauidi illi in libro de radicibus dicit significare miniit.: in Hausit Isais xii Haurietis aquas in gaudio.S Gen.xxiiij.Vt hauriret aquam et haustam omnibus camelis dedit.

rius.nuo rugiet leo psaltu et Is.xxxvi. gleba a gemitu cordis metidis' Consternauit.deuastauit.desolatus est.Isais.vi. Donec desolent ciuitates ab phabitatore.Inde nome deuastatio calamitas.desolatio IS.xxxv.Veniat illi laqueus que ignorat. hqrectius Hiero Veniat ei calamitas.et uerbia palia forma Geta.xxiiii spe aut conleptabat. rectius sic.8. uir costernatus est Ipter ea. p metathesia thau et schin

515쪽

SECUNDUS

literarii.utua gramatica.aliud significatu tumultus strepitussonitus. seemitus.Vale.xvη .Et tumultus turbam sicut sonitus aquais multaru sonabunt populi sicut sonitiis aquarum inundantium sonabunt. Omnia tremere significant. Cotempsit. reuit.opprobrauit.transsatio nostra uertit ambiti n e . Ezechielis xvi. Filiarum palpstinarumque ambiinat te per girum .sed Theodotio aliquatulo melius traduxit sic. qus abominant te. hebres sic.ignominiose contemnensecte.

zor Quesiuit.petiuit.interrogauit.Genesis .Xliii.Interrogauit nos homo.8 Isaig.vit Pete tibi signum a deo.Inde petitio hoc est donum.

interrogatio .questio ut.iii. Regum .i3. Petitionem unam paruulam deprecor.S quando euanescit aleph et no scribitur.ut.i Regum .i. Deus Israel det tibi petitionem tuam. aliud significatum. Quea .sepul/chrum .infernus.ProuerblON.XXX.Infernus et os uuluc.i .sepulchrum siue mors .ut Gen.xlij.Deducetis canos meos in dolore ad inseros.

Isu Quietus et pacatus sedit.reperitur tantum geminato nuia snali sic.opuletus .fertilis .exuberas fuit. Ieremie.xlviij.Fertilis fuit Moab ab adulescentia sua.Rr Isais.XXXq.Et in requie opulenta. et paulo supe/rius.Mulieres opulenis surgite.&in masculino Amos sexto V qui

opulenti estis inston .idest pacati estis. τ' in Insorpsit inglutivit .attraxit sicut anhelitum siue aerem .suspirauit.anhelauit.Ieremie secundo.Indesyderio animesus attraxit uen/tum amoris sui.&Isai xl a Dissipabo et absorbebo simul.sic psalmo Gix Os meum aperui et attraxi spiritum.&Ieremis decimoquarto. Attraxeruntuentum quasi dracones. Aliud significatum conculcare. psalmo quinquagesimos exto. iserere mei deus quoniam conculca uit me homo. quidam hebreorum exponunt etiam absorpsit. Aliud significatum des derare.Iob septimo. Sicut ceruus desyderat umbra. alii uero secundum primam fgnificationem exponunt scut ceruus suspirat umbram.s Ecclesiastis primo.Oritur sol et occidit et ad locum suum reuertitur ibi renascens.quod exponunt sic.Et oritur solet occidit sol.et ad locum suum anhelans oriturus est illic.

516쪽

LIBER

Superfuit. reliquus suit.i. Regum.xvi. Adhuc reliquus est

paruulus et ecce pascit oves.& ab eo iterbum passivis.ri Regum xiiii. Vt non supersit uiro meo nomen et reliquie super terram S I ais ilia. Et erit omis qui relictus fuerit inson. Inde derivata ut Sophonis.hi. Reliquie Israel no facient iniquitatem .sepe etiam caret aleph .ut.i Paralippo. j.Sed et omnes reliqui ex Israel uno corde erant aliud signi

ficatu ultima per aere.carnes uel caro.cibaria. quod translatio nostra uertit mensam .ps.lxxviii.Aut portare mensam populo suo. hebrsi legunt ei.S.Hiero .carnem .scctiam exponit rabi Salomon. et ita paulo

inferius .Et pluuit super eos sicut puluerem carnes aliud significatum .consanguineuS .propinquus .proximus,Leuitici.xviii. Omnis homo ad proximam sanguinis sui non accedat.aliud significatu alimciatum. Exodi.xxi.Qtuod gi altera ei acceperit,prouidebit puelis nuptias et uestimenta et preciu pudicicie non negabit.uerbum e uerbo sc.Si altera acceperit sibi .alimenta.uestimenta et interesse non diminuat signis γcat etiam omne utetiam .Deuteronomii. vii3. Et benedidis reliquiaetus,magistri hebrsorum exponubiarinam subactam aliud significatii ermentum .Exodi.xq.In die primo non erit sermentum in domibus vestris, et sic scribitur ultima per holem. mi Ver Tumidum .eleuatum.tumefactum.tuberculatum et est pecies morphes.Leuitici.xiii .Homo in cuius cute et carne ortus silerit diuersus color videt ab alio ebo esse derivatu scilicet nasa uide sup .aa: Prssemen ignorum nostra translatio uertit telas araneaist..Oses.ciq.Quoniam in aranearum telas erit uitulus famaris. alii sic.in scintillas .ut Iob.xvii j.Nec splendebit flamma ignis eius.idest scintilla. .aliud significatum vertere. circumagere .Ezechielis xxxviii Et circiam agam te et ponam frenum in maxillis tuis,et infra. Ad terram us re/uersa ea gladio.8c Miches.ss. ii reuertat qui regionesnras diuidat. Prsdatus est. apprehendit.ccepit.Ieremis quadragesimopri mO.OmniSpopulus quem coeperat Ismael.et amittit he snale aliqua do.ut Numeri uicesimoprimo. Et uidior existens duxit ex eo preda.

ubi in nomine iod ponit vi he.8 sic captiuus captiua.Isais.lii Captiua

517쪽

SECUNDVS

P1 son.Item Numeri. xi.Prsdam et uniuersa qus coeperant. aliud si ruficatum lapis preciosus.qui a nobis dicitur achates.sed uernacula liζguatiirhis uocat.Exo. viq.Inctio ligurius achates et amethytas Paet Laudauit. Is cxlv. Generatio et generatio laudabit opefatua.similiters labia mea laudabunt te. 8cys cxlvii Lauda Ierusalem

dominum.aliud significatum pacare.compescere.mitigare. PS.bc 1X. morum autem fluetuit eius tu mitigas S us.lxv.Qui conturba proin dum maris sonum fluctuli eius .multo rectius uertit Hieronymus sc.Compescens sonitum maris.fremitum fluctuum eius. Virga.baculus .fiistis.tribus.sceptrum .Iudicum .iiij. Et dimidiatribus Manasse.&paulo superius. Singulos de singulis tribubus. infra pluraliter.Iuxta numerum filiorum Israel.addendum est Rexisco tribuum . ut sit e Rio .iuxra numerum tribuum filiorum Israel. Item Exodi .mi. Qui percusserit seruum suum uel ancillam uirga.&m almo.q.Reges eOS in uirga serrea. tem Geri .Hix.Noauseretu sce/Dtrum de Iuda sic psalmo.xlv. Virga regni tui idest sceptrum . aliussionificatum calamus scriptoris.Iudicum v. De zabulon qui exercita ducerent ad bellandum .rectius sic.de zabulon trahentes calamii scriγptoris. Ita Ionathas chaldsus uςxtit. quasi diceret. de rabulon uirisa Pientes et literati.

Iam Cancellauit. reticulauit.iii. Regum.vij. Et quasi in modum

retis et catenarum sibiinuicem miro opere contextarum.& iiii. Rega primo Cecidit Ochozias per cancellos cenaculi sui. M Semita sis lxxvii Et semita tua in asis multis et Ieremic.xviii. Semitis sculi.vnde dicitur planta pedis quifacit semitam Isais xlvij. Discooperi humeria.hebrsi sic.ostede pede siue planta. aliud significatu spica.Gen.Hi.Septe spics.et Iob.xxiiii Et scut summitas spici n/terent.sic Iudicu.xh Dic igit schisolem,at ille dixit sibolet.aliud significatum alueusque fluetus corraserui.ut Isaig.xxvii. Ab alveo fluminisus ad torrentem .et hoc putant illud esse Iudicu.xii. Dic schiuoleui.

' Pornamentum muliebre.et appellant lunulas. Isais.lsi. Et lunulas et torques.

518쪽

LIBER

TA Septem Lemitici. iii Septem hebdomadas et uasea Ossere

tis cum panibus septem agnos imma latos .lade derivata ut in gramatica et frequentiae ioni biblis hebraics.aliud significatum iurare.

Gen.xxv.Iurauit ei Esau.et Deute.Vi.Et per nomen eius iurabis Inde derivata iuramentia.Iudicu.xxi. Grandi enim iuramento se ostrinxerant.et adiurare.Gen. iii j.Vt adiurem te per deum sit .aliud significatum saturare et satiare.Deutero.Uiij. V cu comederis et faturatus

fueris benedicas dilo deo tuo.&.i.Paralip. iii Igitur David senex Nplenus dieria.i .satur diebus sic.ri. Para. iiii Senuit aut Ioiada plenus dierum.idest satiatus state. Inde satietas et saturitas .et alia derivata. Auroligauit.strinxit.coartiuit Exodi.xxviii Stringescpiunicam bita. et supra.tunicam linea strictam .et infra.Inclusi auro erunt. quasi ostricti aureis capsellis.quas uncinos traduxit paulo superius. Facies et uncinos ex auro. Fregit.contriuit .perdidit.dem init.hala.xiiij. Contriuit diis baculumimpiorum,uirgam dominantium. Ieremis decimonono. Et conteres lagunculam in oculis uirorum.et insta.Sic conteram popu/lum istum et ciuitatem istam,sicut conteritur uas figuli et trasumitur pro tribulatione et consternatione. psalmo .li. Sacrificium deo spiritus contribulatus idest animus fractus et consternatus sic transumptiue dicitur de uiro qui devirginat uirginem stadiis claustris ut pariat. Isais sexagesimosexto Nunquid ego qui alias parere secto non paria.&sc nominatur matrix sue vulva parientis mulieris ab apertura S fractura.Oses decimotertio. Nunc enim non stabit in contritione fi liorum.quod uerbum e uerbo sic legitur .Quoniam tempus no stabit in matrice seu uulua filiorum .aliud significatum annona et prouentus alimentorum,et esca generaliter siue uicimalia per sex puncta.Genesis quadragesimosecundo.Audiens autem Iacobi alimenta uenderentur in aegypto.& uerbum erudiuum eiusdem quadragesmoprimo. Vt emeret escas.pro ad alimentandii.et sic significat emere et uedere. Sperauit expectauit sestinuit Isaie tr1cesmoo flavo Non expectabunt qui descendunt in lacum ueritatem tuam. et psalmo cen so6

519쪽

SECUNDUS

tesimoquinto.Oculi omnium in te sperant domine. n. et Finiuit.uacauit.quieuit.ociatus est.sabatizauit.cessauit threnorum .v.Defecit gaudium cordis nostri.pro cessauit Gen. sectindo. Et requieuit die septimo ab omni opere quod patrarat. Inde sabatum requie .lsais.lxv1.Et erit mensis ex mense et sabbatum ex fabato.bides abatum sinatorum et alia derivata. Deliquit non dedita opera peccauit ignoranter impremediatate deliquit.Leuitici quinto. Qui orabit pro eo quia nesciens secerit. Inde delictum non de industria per paragogenhe.similiter peccatu Perlonorantiam.Leuitici quarto.Anima que peccauerit per ignoratiam 8cc.Inde nomen Iob.xix.Nempe si ignoraui mecum erit ignoracia mea.idest si per imprudeliam lapsus sum,mecum habitabit impru/dentia et simplicitas mea.

t et magnificatus excreuit auctus est.multiplicatus est.Iob.viri.

Aut crescere carectum sine aqua et eiusdem xxxvi j. Digne eum inuenire non possumus .magnus sortitudine.et Iob duodecimo. Qui multiplicat gentes et perdit eas. Ninuenitur etiam scriptum perhe loco aleph .ut Iob o statio .Et nouissima tua multiplicentur nimis quod in nouis codicibus scribitur per aleph sed in uetustissimis et emendatis scribitur perie loco aleph inuenitur etiam duplicatum. Exaltavit.extulit.eleuauit releuauit. Deuteronomii .ij. Non fuit uicus ne* ciuitas quinostras effugerat manus iterum rhetorica interpretatio non gramatica .sed uerbum e uerbo sic legitur non erat ciuitassus leuaret se super nos seu a nobis Isaie.ix. Et elevabit dias hostes Raetin sup eia .et in passivo eiusde.xxxii j. Magnificatus est dris. exaltatus est.trassationes tars plurimu interpretantur protectionem. ut psalmo acci .Protegam eum quoniam cognouit nomen meum sed rectius Hieronymus sic.exaltabo eum. Errauit.ignorauit.lob.vi. Et si quid sorte ignoraui,instruite me.et Levitici.iii j. , si omnis turba filiorum Israel ignorauerit et mutatur he in aleph quandocp.ps decimonono Delicta quis intelligit. rectius Hieronymus errores.sic Aquila Symmachus et Hierotinus

520쪽

LIBER

titulum psalmi. vii traduxerunt pro ignoratione omia inde derivata significant peccatum ignorantis rasis.uel se dum alios etiam cura et laborem .ut Prouerbiorum xx.Quicum iis delet tam non erit sapiens.pro qui laborat in eo .uel sollicitatur et negociatur in eo.Inde faciens errare. Iob.xxxnq.Qui decipit iustos in uia mala. et Deuterono. xxvrj maledic is qui errare facit scum in itinere aliud significatum apprehendere. euteronomii. Uth Et apprehendent te.

et Aspexit prospexit respexit Canti .ii .Respicies per senes Tas. 12 Violauit .subagitauit.Zacharie.xiiii .Et mulieres uiolabunt.

Inde or .coniunx.mulier .ps.xlU Astitit regina dextris tuis .quod rectius uertit Hiero. Stetit coniunx ad dexteram tuam.&Deutero. viii. Uxorem accipies et uir alius dormiet cum ea .i. subagitabit eam. et Furit amens suit .insensatus attonitus stupens filii Deutero. viri Et stupens ad terrorem eorum quiuidebunt oculi tali Inde nomen aliud paulo superius,ut in eodem.Percutiat te dominus amentia et cecitate.Inde furiosus et mania S. Peciis recens natum .seu seu specoris.Exodi.xiii. Et quod primitivum est in pecoribus tuis. ωDeuteronomη .vii. Et iumentista gregibus ovium tuarum. Mamma.uber.threnorum .iiij. Sed et Iamis nudaverunt mam/mam .etpluraliter Gen.xlix.Benedictonibus uberum et ulue.et Canticori .i.Inter ubera mea commorabitur.aliud significati per ere,dsmonium .Exodi. xii Imolaueruntds noniis et non deo.

et Vastauit depopulatus est.Ezechielis. Xq. Et vastabunt suse perbiam aegyptiorum .et participium istiuum et passivu. Isaic.xxxiij. qui prsdaris nonne et ipse praedaberis .verbum e uerbo sic Hoedeuastans et tumo deuastatus .et nome vastitas et depopulatio Amos v. Vastitatem super robustum, et depopulationem super potentem

Ego deus omnipotens .8c ab illo honore intelligunt uersiculussicile scitis ii Cyphos et urceolos in ministerio ad uina fundenda.quod sic

SEARCH

MENU NAVIGATION