DN. Ludouici Mercati, medici Hispani, &c. Opera omnia, medica & chirurgica, in quinque tomos diuisa. Quorum 1. 1. De constitutione corporis humani, 2. De sanitatis conseruatione ac praecautione, 3. De morbis, eorum signis, causis, symptomatibus, diff

발행: 1620년

분량: 379페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

2쪽

NOBILI CLARI SSIMO

AC PRUDENTISSIMO VIRO

Scabino ac Senatori Reipub. Francosuri. suo fautori S. P. t I cui mortalium, Vir Clarissime, meorum laborum seu ius obuenire fauet e Li, certe tibisti eum multis de causis iure optimo deberi, negare non pos sium. Praeterquam enim, reo ipublice de me meisq; folle is quotidie benei mereris,accedri hoc peculiare, quodaduersius in anas Momorum ac Lui- , doram iniurias me pro tua auctoritate iudicio non parum defenderis.

Itaque rationem υitae ac vocationis meae denuo redditurus, non potui, quin

Quartam operum D N. MERCATI a me r Hectorum, summariisq; ac Indice locupletatorum partem Tuae AMagni sic. dicarem. Videor mihi omne opus ita digesis se, ornase, uelocupletasse ut adhibita industrianu I nisi Moro di lucere po t. In aluiuibus etiamsi hallu cinari ae lubrico pede gradum gere cui videar, id non meae negligentiae ed temporis breuitati,ac Correctoris ιncuriae ad craptum es e volo. Spatio enim semestris s vix adeuoluend m, nedum legendum tam grande θω ,su cientis ) intexrum, quod vides, aedificium, a me exstructumsiuisti; parietibus ac muris munitum est. Tuum est, Vir Claris me, hanc meam compellationem eo animo, quo a me proficiscitur, qui non nisi bonus esse potetit in accipere, meos labores quantumuis Maleuoti serendeant,diductisq; labiorum gurgustius rumpantur ut

ilia Codri, paterno vultur picere, ac me in minimo clientum tuorum nMmero numerare.

Quod tefacturum,certo certius e T. Deus ter Opt. Maximus tuos βδitet lares,scoq, tuo sua diuina proteritione paterne prouideat. male alue, carum ac Diuinum caput, a tui

Cultoremaximo ZAcis Axi A PALTHENio V. I. &PH. Doctore, haec exarante, Sole primum gradum aequilibrii vernalis Anno i 6 o s. pcrmcance.

PETRUS

3쪽

SOLET ANA ACADEM 1 A ME Di CPNAE DOCT. ET PROFESSOR PUBLICUS,

dem Academiae primario Professori S.

ELEBRE tuum opus,de Foeminarum morbis Doctor gregie tanta mea fecit admiratione de voluptate inuanta solet is astici,cui optima sors ox tempore contigerit. Gratulor tibi de icculo de nouas Plura. Gratulor mihi quod tuarum lucubrationum mescccris participcm: talium praescrtim, in quibus & muciationis subtilitas,de multiplex variarum rerum cognicio facile apparet. Quorum alterum ingenii, alterum diligentu laudem habet De scem ineo sexu ita bene meretur hic liber, ut non leue sit abiblucre, viruin alteri plus debeat, seculum sexui, ut a quo talem te virum acceperit. an sciminae tibi, quod eis omnium hominum maxime prospc-xeris. Earum enim misertus, quarum totum scinde propriis curandis morbis negotium, a plerisque Medicorum,obstetricibus, desuperstitiosis vetulis, iamiam tanquam quid a Medici music aienum relinquebatur, vetustissimam illam Hippocratis de hac re doctrinam, pcr tot tempora in ii minum ignorantia sepultam,miro tuo ingCmo veluti ab Orco reuocans, Medicorum pollertiat i se aperuisti .ut non deinceps Hippocratis obscuritatem cxcusare possint, quo minustallistis sicinulis, uti iniic mille morborum generibus torqvcntur, opem serant. Quid namquc hac in parte de-nderari potest, quod ab hisce tuis libris, tanquam ab uberrimis tontibus, hauriri possit 8 in quibus ea

rerum inaiestas,is splendor est eloquentiae, ut certatim in illis palmam tibi vendicare verba atque sententi. e vidcantur. Felix qui velis Ortima, cadem possis: felices & nos,quibus non colunt legere, quae scripsisti sed etiam te amare, ic videre,ic alloqui datum est. Cui vim omnes Medicae factionis literatos tantum debere existimo,quantum vix debent antiquitati. Futurum quidem spero, ut te vivetit medicinae studia ad pristinam castitatem,sed magis ditata opibus, reuoccntur. Sed doleo interim, quod certo scio, hos tuos labores de magnae inuidiae fore obnoxios, ta multum uermonis subituros. Et utinam scriptores invidos de tui operis ceni bres liaberes. quorum cisi mos sit sic tuas tueri partes,vtalicia oppugnent, liceret tamen tibi scriptoribus scribendo sit istacere. Attamen non deerunt, qui praeter id, luod scribere nequeant, laudis occasionem de alienorum laborum reprehensione pctant. Sed nil quemque metuas ubi tu tibi studeas. Nunquam enim male de Mercato sentiet,qui placere Musis volet. Quapropter bono animo perge, &absolutum iam opus non solum breuiter excudendum cura, verum de morborum omnium curatione praxim, de libros de Pulsibus de Febribus de Morbo Gallico, quemadmoduin α doctissima commentaria in prunam sen. primam canonis Auic. quae a te iampridein conscripta cilc scio, in commvnom omnium utilitatem legenda extube. Sic enim tuus de Auxiliorum artis Medicae indicatione libcr ut utilissimum de Febre maligna opusculum subiiccam doctis limoruinanimos, ad omnia tua opera bene suscipienda, disposuit, ut ingrati hominis ossicium facias,si excis aliquod supprimas, quod libero non communiccs. Nec te ab hoc arceat malevolorum turba, cum admirari te possint omnes, imitari tam pauci quam nemo reprehcndere. Et qui deinceps sequentur di ut Pindarus inquit tuae egregiae doctrinaetcstes erunt sapientissimi. Vale,de me,vtsbles,aina. Ex hac tua domo s.Calend. Novembr. Anno Salutis nostrae is 78.

4쪽

AD LECTOREM.

rtibus correptas. Qua est iani caussam reum interivare vertet: multum enim di siri muliebratim morborum ac virilium iura-

5쪽

ELENCHUS CAPITUM BRORUM

de ea uberum a sectionibus.

Chr.l De sexus disserentia. ii. De affectionibus viisque sexuum communibus.&cuique propitis. III. De assectionibus, quae taminis omnibus sunt communes, aede aliis, quae cui mina tum sotii peculiares exiistunt.

V. De sceminis, quibus menses nunquam fluxerunt.

vis. De metistiuis per locum non naturalem erumpentibus. VIII. De menstruis superquis. IX. De menstruotum suppressione. X. De menstruis diminutis,aede menstruorum stilli didio. XI. De menstruis disseitimis, &cum glauissimis aecidentibus. XII. De metis tuis.quae debitum tempus anteuertunt. Nili. De menstruis, quae debitum tempus temotan

tur.

XIV. De menstruis corruptis, X V. De albis uteri purgamentis. XVI. De meos tuorum eum morbis implexu &ptouidentia. Tvli. Deduci, & eaticiosis mammatum luminibus.

I. De vieti natura ac de morbis. quibus assici potest II. De histrileis assectionibus in genete. Ill. De vieii strangulatione. IV. De viigitium ti viduarum melancholia V. De varietate epilepsiae ex utero. VI. Desebre alba, di de virginum obstriictionibus. Val. De vehemente pullatione , quae in alterii, iuxta dorsum. in plerisque s eminis repetitur. VIII De vatiis ventriculi accidentibus ex utero. IX. De vatiis & grauissimis totius corporis & capitis

dolotibus ex uterinae De priuitii 5: sutore uteri, ac de symptomate turpitudinis. Σl. De vreri procidentia.

Nili. De uteri imbecillitate. Niv. De varii, ut eii doloribus. X V. Devieti hydrope. X VI. De vieti inflatione. X Vil De vieti inflammatione x VII l. De sciri hoso uteri tumore. xlx De vieri eancto. XX. Devtera vlcetibus. XXI. De vieri thagadiis. XXII. De uteri cotidilomate. X XIII. De uteri ae pudendi vel lucis thymis, & seu

XX lv. De sobris uteti ae pudendi pustulis.

X X V. De teti fistulis. X X v i. De vieri hae notitioidibus. X X VI l. De uteri calculo. X X V l l L Deuteti vermibus

i. De sterilitate in genere. ii. DE Gminae sterilitate per collationem ad viratu. III. De sterilitate moibosa. lv. De sterilitate, quae iit ad tempus.

V. De virotum sterilitate. VI. De conceptu. Vll. De morastroso conceptu. vlli. De ut ii mola.

ix De salti grauidatione.

x Depleaceo praegnantium appetitu X l. De praegnantium inappetetitia. XII De praegnantibus quae cibum euomunt. diis l. De vetitiis dolore in praegnantibus. XIV. Decordis saltia ac de syncopi in ptagnantibus. XV. De praegnantium tussi X vi. De aluo suppressa. aut nimis citata in praegnanti

XVII. De insatis praegnantium cruribus. Nulli. De sanguinis profusione a praegnantium ute

X lG De mammis his antium gracilibus, aut licte

t gentibus.

X X. De praegnantibus,quibus aqua ab utero prodit. x xl. De praegnantium moderamine & custodia. Σ XII. De praegnantibus morbo acuto cotieptis.

I. De partu.al. De abolsu. Is L De partu naturali.aede dissicili,&labotioso. IV De secunda relicta. V. De foetu mortuo. V l. De mola post patrum in utero relicta. Vt L De his, quae a partu aecidunt, ae primo de enixa piovidentia. Vtil. De torminibus a partu.

X. De diminuto tinguinis,luxu post patrum. XI. De recta curandi methodo adseruanda in bis ais

ctionibus,quae enixis super uenaum.

lictas. XIlI. De rugis,ouae post patrum in ventre supersunt. xlv. De virginali adstrictionea pinu comparanda. xv. De nutrice eligendare moderanda. X vl. De lactis desectu. X v I l. De lactis ledundantia. XVIII. De lactis vitios emendatione. X lx. De lactis concietione. . LIBER

6쪽

LIBER PRIMUS,

DE COMMVNIBVS MULIERUM

AFFECTIONIBUS.

De Sexus differentia.

Ceneratio

OE M iN A s in omnibus natura constantibus teperiti, mille mo- dis telia tu esse, apud omnes Phi

losopho, haud dissicultet quiuis

reperiet. Nam cum per generationem, &nouam rerum propagationem eontinuo successsii species conseruationem nanciscantur: ex necessitate ta at uiae prodit. foeminas esse in omni genere necessalias ad ipsus naturae perfe- bonem Generationem etenim esse actionem in

substatilia a substantia, & ad substantiam. assetuit Empedocles.& insciabitur nemo. Quamobiem habete & essicientem, S essectionem, de eis ctum,&ex quo fit,& in quo st. necessum sane erat. Atqui cum ea omnia idem de unum praestate non possit ob id decuit naturae pei sectioni & maiestati omnia haec & diuersa, de praesto cuiuis generationi esse. Actionem enim N passionem in omnibus reb' a seipsis una ratione, Nptoptet eun-n dem finem inesse, erat impossibile. licet in aliquoietum genere id repetiti ex necessitate naturae O potiebat. Quam obiem conuenientissimum fuit in iis quae generationi erant prositura aliquid es se quod in se conciperet, aut genetaret: aliquid Mis, a in verbi quod in Quod sane ex terum omnium ieriti, oti natura educta ratione racile piobari potest.ex eu tuto po- tu suis nimirum aptitudine ad agendum aut pa-

Doruunt.Nam sint interea, ius ita tuo constant, agendi potentia euidenter constit, necesssium esse, sexus differentiam constituere. Verum quia est aliquod vitae opus nobilius in animalibus propriis eiu huim sexus distinctio j quam generatio, cui vita principaliter dirigitur : meo non omni tempore sexum masculinii in foemineo decebat conlutigi. ut plantis, sed solum tempore coitus, quo unum ex mare & foemina fieret suumn lanta omni tempore' eo quod oportuit ea disiunctae ite ad altiora intellectus ministeria. Verum qua Ddo generationem fieri opus est, cornmisceamur. Generatio c leantque , neces rarium exsistit, ut ex ambobus ni utina- seiunctis ac copulatis unum tandem animal fiat i Wmp xi Nam generationis animalium principia nisi em '' ac finivinam uim illum.vr moras generationuori-M gine . Mnc ino. rt materiam prae ter ex Alitiaib i tigenerat an cap. z. Obb. i. p.r. multis rationibus probatum supercit: quoniam, quod generatur, interim, dum sit. cauila genes ante eget proxima, ut efiectum attingat, sic etenim semen viri necessum erat aliqua parte recipi, ubi operi incumberet, ad quod tanquam commodissimum locum fabrefecit natura ut ei una. Fuit proculdubio apud re eundi omnes, tum Philosophos, tum Ailronomos, de ratis causi, sapientissimos alios viros, tam euidens N proba in seau dita distinctionis sexus ratio, ut nulli dubium esset. potissimam foecunditatis rerum omnium caussam in sexus distinctione sitam est e. Licet Aristotili, I duen ιm.c.ro .c ritimo, non semel clibat.

plurima, quae virtutem tantum passivam habent, α omnino foemineam natu tam reserunt. Ad quotum generationem coelum vitile iob ut tantummodo praestat. Huius conditionis sunt animalia, &plantae, quae citra semen generant ut ex

apta materia, virtute coelestium coi potum concutiente. H.s etiam accedunt alia.quae in se viriu-

ι- ct virgulo: quod idem adstruit lib. ibi stant. tem habent activam &passiuam. natura sua id exposcente: nihil enim aliud perfecti ut plantae habent. quam generationem: & ob id hoc natui aec benescio sitiuntur plantae, quae semen habent, ne

ri hi h in ossicio descerent. Quam obtem conuenientethen ama- omni tempore, comites habet virtutem activam

. N passivam generandi, ut etiam omni temporenties, , si generatent: ii quidem id solum erat illis vitae inu. potentiam. nus,&ea perfectio. Item sunt praedictis pleraque perfectiora habentia quidem virtutem activam aut passiuam secundum sexum, mas quidem acti-uam cena a veto passiuam. itaq; ex patiendi aut

. . l. o tamen naturae terum scriptores . hisce g

platis aut abis rebus.' uibus maior visest. mascus Mi vivitia nomen ac titulum assignant: quibus vero minor, in se ibi foeminae riparet ex Dis o Theopbib.rihist plantas iooran id. 1 Iop. 1 r. o. en lib. 6atisruptici. sed specialius idem phnius lib. is .co . Ar

bus etiam, fixum se, diruent se mi Ortirae an-Lu itor strudant. Quod &ipse innuit tib i5.cap. u. dicens, hedria se si mera, hcet, marim Osuini nam. νtrili artim herbarum. Quod etiam ex Beato Basilio de Ambrosio lib. II xumeron, hom te. eui dent et constate arbitror. Sicut eae Theophrast. M. ias. νhim. Ohb 3 cap.9. Sic AEgyptii de sapien' nimiutes Autonomi vetus ain quandani superstitio 1 uri nem de seausgnorum et Odaici apertὰ pictiten- - ci

tui. Nec dubium quidem est apud praedicto viros,cum quadraginta octo imaginum coelestium, aliae prae se fetant numen de vestagium foeminae

7쪽

De Communit, Mulierum Assectionib

tes, quod in se generent. alios vero sterile,r pati s - α

quoque ratione Chynii ae alii, Pio eis, ies publice latentui, metalla eciam rarentes habere M lios, piae e o. ruta Scitis vritutem. Existimant quidem, argentum vivitia . Mercura n ab ipso a PDellatum .auii & ai genui se piose itorem, non

v luminiis, quae ipsi chy , ica alte imaginantur

seri posse: velum ita ua sorte in terra pia ex cer quadam to assa, quae matrem & foecunditatem aeri utatur. Et ea certitudine id competium eueexistimant, quod iactitantes ex certis quibusdam simplicibus matellae seu matri illi quid petiimile, exitii mant Mercurio rei iti ixto metalla illa in autum p. ise degenerare. Ii velo viri, qui deier ulti- Somitica, I plantis accurate disputarunt, non rnaniam conatu , multis lationibus probarunt, hiant tanto esse foecundiores. quinto aut utriusque te'

us sunt participes . aut aurea tantumPu Edum disiunctas esse contingit, de per te steriles, virilibiis plantis haerent. t mutuit incunditate luxurient, de fructus patiant. Sic Theoplar astus

M. ali hiritia plantarum, Lip. ix. dii unctim plδΠ- . . tatum sexus annum eiat, iccensens, ex pi ni mis lis. qi .asdam esse masculas quasdam sceminas. item iactaribb. i. de cati plantiarum, cap 9 quaerit, cur hemina uae, α

orti . ct enodes. Apud alios quoque vii os palum quiuis te petiei explaniis quasdam fuisses imi appellatas. aliat ma illas, illasque esse lincundi te s. quo pit pius masculis in plantatitur. stet de que fieri. si longis interuallis dissitae sint. Velum quod in aliis plantis uteique sexus c haei eat, ex latione superius a me adducta patete iam albitici: siquidem constat .necessum esse aliquid Obtinere. quod utrique sexui collespondeat, si iα- cundae. de sui similes generati ices ei ant fututae. attemperatis omnium vitibus. v britima piolem Anim,lia vero lotio piaestantiori&euidentiora ea terra mari e .s Peunda ex id hasu vita facta,prin latione constat sexibus esse disiuncta. quemad- , ducat. Quod ex necessitate natui a quoq; pi ba- modum passim in omnibus conspicis I λά; ἡ, ita uetat Hipp.M.t Diani. dicens: Vstiqsid igitur Dia meti diuisi Aristotelesti in his ο - νηι p ii iiii bis ij.

xit, dissidio distinguuntur, in quibus mas di sce uini Atimina seoisum exsistunt: alteium velo ea comple. Faliaeveth, maris: iuxta congressus eorum saecvndam aut sterilem feci terum omnium. quaec eli imperio gubeinant ut naturam de sortem. Nam ii masculus masculo. aut foemina fremineo sexui Esi A adhaereat,aut sorte eundem intueatur: rerii prinductiones cessate, de congressu, fieti stetite, . illis esse compei tum reor. Velum ii opposio ordine

mas foeminae.auts xinina malis congressum con

sequatur: inreunda plenaq; esse eo tempore, ex se u in insuesti elotia omnia. Neq; dissimili latione viti

obs V. Philosophi, omnium letum prima principiadi e

ne ae .le. lementa in mixtorum consectione, vicem quoq;

maris & foemina gerete, tanquam firmissimum

exammat uiat: miationis omnis ignem credentes patentem esse & uctorem; terram veth matrem.

Si e Plato in riniso, mundu ex his duobus elementis, veluti ex parentibus constate. euident et affl-mat. Est proculdubio ignis omnium actionum auctotae Vite terra vel δ veluti suscepti ix de iec piaculum. matri tute optimo assimilata. de eo timmine ex Philosopholum omnium decreto gaudens.veium quia leuissimum corpus graui monon solum non cohaetere sua sponte potest, sed proprio genio dissidete semper de distate conax tui: hinc pro ii dubio periclitati telum omniumpi incipia necessum erat, ni esset aliquod vinculum quo mundi pateles cohaerete . di ad inuicem sceri possent vi fiscutigi ex coniugio facti. teiu propagationes ita agis perficerent. Cui sane ope ii prouidit natura duo alia elementa adiungete, quotum inieruentia, di in unda, i sei solidiis, ut Plato ait. de vietque patens congtessia altei tu, se nerationi aequie ei et: viam bob sciunctis io .cudum conrugium selet. itaq; quemadmodum niuersaliae elementorum sphia, qtiae ex qua tuor elementis coniti uirui se habet veluti quaedamateriei massa de moles quam corpus cwlesie effstigit de format: ita caieta elementa ii igni comparentur. habent se tanquam materia. ignis x et Avelut sol maeotum est. de spulus. qua tanquam vicattemperatis omnium vitibus. vi, irinia Itolem aliud torpiti ingraditar, nan aut it; qu . 'mi νιγὸ

aist. Et paulo insetius subdit lationem de mindum generationis masculi de foeminae, referens murisa in huius rei lationem ad ealoiem de iii ditatem : nam eia m tib sum niti inquit: Exomnabis autem mastici tali orti sumna rero humi furti vis et Aoror propterea quod ab initio

cti tui, quae nunci sexu participam, qi alia iunt, ii iis uia quae vitamst bilem degunt, aut omnino testa in se; te nitit de saxis ac lapidibus fixati haeient. In malibu na re νο-Mmi ro: prvterra quod ab quit enim Aiiii lib. de intria nimio ivtri' in emtisi. ,ctat Au au sunt. P. in es a tant, et u stitumamma Iim enus. 'aieta adeo creuit sexus diuersita in i gentia, ut si ad remia viuiunt. a h b ian i M. etiam in mixtis adhue anima calentibus sit cun- on' t hinc Uin ilusi iviis mas sic jam, , i lissima natura quodammodo vestigium immi- si rumuiupivertio es nomen ita nt, Quo

se ira in

uibui. nae delinea uerit. iniis usquam opere potest. l pides esse quosdam, qui si eminarum mole con-eeptus in alueis quibusdam, quibus in tua scatent,riosignunt: iiq; etescentes ea hu Diditate quadam in alueis contenta, abrupto lapidem lucem plodeunt e rei tui quidem, tales luisse tepertos,

in quoium sinibus lapillos quosdam inesse. alio,

D concretos, alios glutino soluto pei similes . alios veto classioris aquae naturam referentes. Quid

qua se potetit esse aliud. quam inter lapides et

iam quosdam esse saecundos de staminis pelli mise

etiam tu odo i lamas quasdam utroque sexu constate est intelligendum: ite timeri. loco serior. aduratis: aut potestate.m ubi d planis. Sed ex ani malibus huius soliis esse credidii Aristot.M. . . historiaminatis .ii. anguillam, de piseium plures, quos ipse luco citato aperie refert. Ultimum autem genus utroque exu gaudere.asseuelat hi i . de eis.

aium cap. . Ex anguium vero. inquit quadam marem

osminam habιηι. Usbstem tti demgin rapie.rti . praeterquam quod hermaphio tuos non paucostii e tepetios, copstanti doctissim uiuiti vii

8쪽

Liber Primus.

tum consensu tepetimus. Quibus omnibus proculdubio eonstat, quanti usus naturae fuerit, in maiori omnium telum parte, matem & Gminam distinxisse. a Foemineum sexum vitis societate state coniun- Firmi ctum, non unione, abunde censeo superius esse neum situ probatum. Nunc veto superest probate. commi- cum vitili sceti ad inuicem necessatium esse. Quod sane et g ntra oanti quada in latione probat B. Tho m. p. a. q. 9a ossa iis es ari. - quo loco inquit: Neielsa it f. usaemittam .here m. in adiutorium xiii: tram samina ad generatio- miserat. n adiuuat. Quod videt ut probare contra assere

t M tui, tes, foeminam fuisse neeessariam ad alia opera simul cum viro pei scienda. Velum seminam solum operi generationis suisse deditam vito, ex eo probat, quia vir litus non si ita bat ahenerationi opus posscundum: &consequentei ci m stgenerariona a ,

ptus. eget adsutorio. Tala quid in erat aemina, ergo M-tigaria. Ex quibus .generationis Opeii necessa iam fuisse summa probat. Nam qua natura constat animalia. x semine genitali 2 anguina me iras . on laterunt cum hoc aurima maresaei .ij v duali volt bat.inqui'm luc principia trane ne garra, quemadmotam in amnialibus. ac rusertim in haminibus, in quibus alterutra Iam omnem ad generatronem aprumpotin B tram emanare erat imposi: tili. Quam obtenanti stimsi . non sitim putentia a frire. d e partibvi tu potu, quibus pro illub:o m tio sim ua imini: aliis quippe partes mas frina o lituri sic eras ad rentra natim. alias

munere quodam atq; ossidio max es ii emina dis sideant. Je ad omnem quidem Oiscii sui ctionem ct materia & eis Eri uo principio deministerio Opus si te hac sane latione necesse est.in procreationis munere marem ac tamina ira conii nite. vi aliat et materiam, insitumenta,& eis ea ciam simul ad genetrationis munus idonea. altet assectivum principium subministret. Ideoque ad procreatio nem partes aliquas esse idoneas, easq; inter se di- uetitis, quibus mas.a sis Dina digeiat, opus est. Nam licet ut reste aduertor lib. i .degeneriani - l. cap. a. de toto animali mas &ue inina dicatur: non tamen quavis sui parte potentiaq; idemmas aut neminaei . sed certa quadam virtute ac parte. Ob idq; separata atq; discreta cum generandi munus explete nequeant, coniungi ea o

potiet. Matis itaque aestamini coniunctione ad seminae procreationem necessario est opus. Quaptopter coniunetio constat rt Aristot reseri lib. i. de hi amin cap. 18.)ad piOςtea' aditisse Empedoclem, nimirum maris ac

fit minaequas symbolum esse . totum veto a neu-

C tro persci, nee ex viroq; eadem secede ted ob id alterum alterius coitum ac copulam desidetate, quod mat etiam stamina. mas principium motus praebeati sed eoniugii huius e stieacissimam omnium lationem affert Alii A. 2 .se generiatiima cap. . ni initum, quodammat senseu a planta Asserar, ne g. imp se,ut ruficio. vel manus . vel alia quipiam parasit, ni i anima sin ualis inbit. aut alis a vetoria, eratis aliquarentis.aut impliciter, & subdit: mi enim xt mortuus ut par, marrus, cum l. mas semen genitale molietat potentia animatum. vi Gai assit mat

test. vi ex seipsa foemina animal generet, sed virum, cum quo congrediatur, desideret: curus sane societatem avide concupiscat. Atqui cum ad-

haesu. coitu ; generatio procedat' quod urnia, , DG sumina coniun mora , si in issapa Jopote i nec ei uerit osse proculdubio est. vitoq; materiam quandrini e in i a Gemitii, in qui illorum vis & potestat eo nietii 4 ςς l 'et tertium quidpiam generet. Attulimus quidem caussas omnes, cui ad procreandam mare & f minast opus, ne li alterum sine alietosen et altili munus ex 'lere posse: quod mas, et ii gignendi habeat emeaciam, locum tamen, in quo conceptus sol manetlingiq: possie, minime habet: foeminave 14, etsi idonea ad conceptum continendum di formandum loca habeat, principio tamen destitui uir quo fit, ut neuter sine altero persectum edete silium possit. Quibus iam euident et constat, necessatiam fuisse lexus in omnibus rebus, ac piae sertim in animalibus. & potiori adhuc latione in hominibus. distinctionem ob adductas . me laticines, & plures alias, quas breuitatis studio praeter mi t to

nibus 4 curq; propriis. EIN omni quidem generatione cum generans sibi simile generate ex intentione nuatur: si rai titibu multis rationibus, natos parentibus ellei miles, similes id enim eli. quod generans intendit. Quod pio. canti secto illis accidei e constat uno ex trabus modis: in Forma nimirum, aut in specii .aut in s xu. Atqui licet geneians ad omne proculdubio nitatur. Montamen semper consequitur.' uia plerunque in aliquo, aut pli ilibus ex necessat iis vel descit. vel nequit, quod intendit. duae ii exacte perpende iam iis constabit euidenter. quid in salutate ac mor his commune habeat faemina cum viro, quid vero unusquisque proprium ac peculiate. sue in iis. quae secundum naturam sunt , siue in iis, quae praeter naturam accidunt, obtineat. sic spe similes .cie simile genitum euicitur. rtiae, ii . . L . ς genitum ex Valen lib. r. δε simine. ex matte seu ex marietia: nam quod producitur. leonem esse, equum aut hominem, ex materia seri latent ut seu ex matre.

Quod intelligendum esse censeo irri ei latras monstrabo) quemadmodum refert B.Thom.

ma cantragentes. enim: Laris Dortii A. Fi remanar Diction si in hac, quod iratura communis indererminato aduentu collocat D quia in rebvireniat ria o fit compositu, finis isi qua te imi , id

autem, quod termi turper eam, eli Diat risi elmateriale: oportet quod rario iuru sua tur ex maloiali.

istam sumaιοπι. sed ci quadam deternum tu ipsius natu a metu. Vnde patet,quod accidit geneti de idisserentiae, ut determinatio quaedam. quam disserentia importat. ex alio principio caussetur, ruam natui a genetis: ex eo, quod natura, quam gnat dissinitio . est composita ex matella & sot-ma , sicut ex tet minante & tet mitio Qua igituriatione constat, genitum esse matii ratione inateriae simile; quod Aristoteles de Galenu, in spe, Geie intelligunt: si quadem species mi ima contineti. de ab ipsa terminari dictum est Hac tamen seruata disseientiae ratione, quod in hominil, ut terminatio illa,quae infertur in materiam a geni-

9쪽

4s De Communib. Mulierum Affectioni b.

totibus, non designat neque s gniscat sotivam,rua ex materia educitur, ut in brutis, sed solum ieit dispositionem & organietationem Limae

rationali ext in ieeua aduenienti aptam. Sie sce-nuna eam matellam praestat, de cum quadam a-8ente s. cultate . ex qua virtute vitiusque seminis foetiis formati seu delineari. Omnibus esse compertum reci. Nam cum vilius folmati ix seminisi minei sit rei signatam materiam contracta, ab

η34 A illa recipit,vt producat speciem similem, te spondentem tamen certis dissi nitisque affectibus de proprietatibus elus indiuidui, unde deeisa est. Cum enim sit vis corporea it. Di matria te sidua in patentis membiis. δe sui similitudinem testibus inducat: necessatio inducet similitudinem non

solum ad susceptionem actus & formae, in qua species consistit. sed & materiae, & qualitatum coi potalium, in quibus similitudo haee intelligi-

similiivgo tui. Similitud civet O. quae in figiata repetitur in ge-g Π fi niti, , ei viroq; simul semine agente de mouente pioia,tii. ad inuicem alterum, prosciscitur. Vndest viditur. uersa facta motione superantis naturam de forma sequatur in totum. aut in partem, iuxta victoriae

seminis rationem. Qui veth desiderat de similitudine copiosiora audite. legat caput demonsti similitudo coni pis lib. batis v rti 3. Tettia Veid similitudo.dei V udi quam huius cap. instituto conducere existimo, fit

si in sexu: euiu, late memini imas tib 3.ιsu conceptu, s. vi mustiloram Iintrat one : quae proculdubio temperiem totius coniuncta seminis seqimur.Ob id igitur duro totum eoniunctum ad ea lidum inclinauem,masculum set .via animi omnium Medicorum consensu constate arbitror: sin minus,

flaminam: qualitei autem hoc dogma iit intelli

Farnanas peries. Nam in ore est omnibus Philosophis. -- croi tric ' minam esse nusculo si indiorem, ideoque in si i- i sito uteti situ, ut ex asi pura b. .apho m. 8. O 6.cuibrii L. popul art. 2. 44. cur star, genitam, sicut marem int otiibus as dextro: item, eam genitalia intus reclusa habete, sitant Phi- rnalem vel 5 extia prominentia. Elle vel 5 viros

ιψις ιι taminii calidiotes, multii rationibus & locis apud Galen.&Hipp. probatum inuenies: quippe te seiunt, id ita factum elle ob taminae impellectionem, quam ex frigiditate coniicii nt. Nam certum est, calorem esse omnium actionum p tissimum in Bumentum, quo flammae calentes, impei sectiores actiones pei sciui. t. Reserunt etiam huiusmodi imperfectionem ad osticium: C quippe nullo prorsus modo generationi apta seret tremina nis pliuimo sanguine abundat et qui uberem suppeditet genetationi materiam: is quidem copiosior fit ubi tantum caloras subsit, quatum plutimo sanguini gignendo sussiciat: quod

sit E iit. lum siet nam viro sis diorem esse contigeti t: nam aliter licet plus gignant .aequalem tamen copiam dissipabunt. Atque has esse impersectionis si minatum taliones, sete omnes Phi- rem dia i soli, phi existimant. Quas potio eis veras essero non est censeam. non ob id existimo foeminam esse vito

impellectiorem. Sed antequam huius dissiculta-

Obiectio. tis enodationem ditimam, disserendum est, quanam ratione dictum sit ab Hipp. d. i. ti morb. mur. foeminam calidiotem habere sanguinem, de obsolutio. eam caussam dici esse vito calidiorem.Nam albi- traii hanc sententiam ira multi censent, O nos ec

ia a terana reis urui esse salsam, de sui suis.

se Hipp. oblitum . alienum arbitror ab Hippocratis dignitate. Et ob id censeo calidi oleti, gign ie Dianguinem, quam viros. de eum hoe , iii, noti su x a mapei esse calidiores nec id Hipp.voluisse,ut constat , uti Hiis. ex ei iis vel bis si quis ea di genter petist et Qui vim eas ipe Hii pocrisceminas esse vitis calidiores statuit. ἡ ora. quia quod plurimo sanguine abundent. de hae ratione calore ex sapetare e caeteium caloiem illum ian -- ψ M'guini ex accidenti succresceie, quia coacet uatut plui imis diebus, de interim incalescit no quidemnat uia Olidior, quam in vitis genetatui. Velum dicet aliquis, admin- videritur et frumexcepi illa singui M. ullo aminastis ritu calidioria, quia suis- cientissima probatio est: Sanguine abundant. ergo sunt cadidior α. Pidem uniuersale commune princi

ptimi rise usinguinu νbotas. Hane tamen diis- eultatem pulchie dirimit Hipp. tirati statuens,

non ob laeuasuras calidiore . Ratio illius est, quialiscet plurimo sanguine abundent, molli tamen,l xa de ratioti constant carne de structuia, adeo ut tantum illis euolet sanguinis de caloiis, quantum s at est. vi stubsint aeque caligae ac viti. quibus cum accedat metistiua euacuatio, facile sigidior habitus si icciescit, quantumuis sanguine abundent. ε& is cui dicit ex mota fiat. Quo sensu intelligendum est Hippocrat dixisse, viti, calidiores de ianguine abundantiores esse : inquit enim Hippocrates : Quod riviosor quiacie u. a Nuris sanguu,

exitum habra. nec dolor coniiuntur, necat unguim calor.

Qua sententiae uidentet constit. Ob decessitin v-beitatis sanguinis foeminam nec doloribus promi, nec incalescere, nee vit plus iusto incalescit, licet sangui, no decedat ut in muliere. quia quod abundat. α dolotem potetat in seire . exeicitio

conteiitur. Mane igitur verum . foeminam viro non esse calidiorem, nec Hippocrat. contraraum

voluisse te mentia illa, quamuis pii mo accessit id videat ut sentire. Restat nune probare. noti ob id i min invito esse imperfectioiem. Hamomnu nata adsum, pti, esse. i. rum persectis snarer fimam, qata eandem cons suu et oiem. Dcum in Urequor o De natura intinia quarenda oculdubio ι . Atqui cum ex B.Thomae sententias petius probatum sit miro is coniunctamgeneratisnu Opropagations uis,atia: sequi, Flut proculdubio. adit ira rationti. I nam equeviro is Uriam pori- , quam ιρntraratim probare. Nani de s siditatem. & sotimationis membrorum diuersitatem, generationis melioris gratia tributam, insciabitur quidem nemo i praeseris ,

se iudicandas. Itaque si nec ima, nec materia,

neque perfectione finis d. inire, omnibus si in

eonfesso : constabit igitur . neque pet sectione. Nam qua ratione vitum ii natura fiigidiotem es

secisset, aut genitalia inti oueisa, eum monstro sum de impei sectum existimatemus: eadem pim

idubio de seminam. s ealidior esset aut alia s-gura efformata penitalia haberet. Neque obstet, Aristotelem de Peripatetico, di, ille. .nimi optra. Obi o Litione, in muti illustriores ιοι, cum Plato τί lege de Platonici omnes existimarint. ad eadem animi sola; sudia,& easdem operationes aeque mulieres at q;

vitos natos esse . quoniam itis iumenta, quae ani

mi operationibus inseruiunt. neq; plura, vel pauciora tepetiantur in vilis, quam in mulie iiDus: differunt tamen mammis & vieto hispat tibii, Mitatumentis, quae a cocept u par tu de educationa

10쪽

s rapiuntur. Itaque s vlio accedit persectio ere, tutae unitate.&reliquis, in quibus conuenite di

tote. De minae quidem ex figore i atq: si illi qum cium est. illitae cidete competimus. que oportebat genitalia inesse prominentia, . veitim eum state, sexu esse a taminis distin D minae quidem intus recondita. Quibus saneta- cto, dictum supelius si eo ipso.quo differunt. tiotionibus moueor, vici edam, habito tespectuia dubito affectui ipsis accidete pioprios de pecu oviso ai, finem taminam esse aeque persectam vito. Se- liares. Sie in metito&pudendo variis moi bisve' stitit mota, cus autem se tes habet in aliis actionibus, in quia xati solent quibui tamina scatere cet nimias. At- qminia bus mihi non est dubium, vitum esse aptiorem qui praetetoitum Pilapi i modum, di alia vitiati pei sectiorem tamina. Quod ii tui sus aliquis expeculiati temperameto oborta, viro etiam per uio,

arguat s minae imperfectionem, eo quod ex ι - cubates subsunt ei minationes, o cundi impia' letitiam lae ss A muni omnium Phil siphorum tonsens ιonster, seminam tentia sterilitas di ad viiotum munia ineptitudo. huic ieit scriptarit institutumgtnoantu, estis aliquid di cum Praeterquam quod adhuc in communibus mot- solario. e otia sanarum: huic quidein dicemus vetum ess bis diuerso ae peculiari modo .acs eminet ipse asse, Di praso sntentisnem agentis particularis, at eri seiuntur. inquit enim HippIb.c vulga par 7.l inrua intentiarum rniser a natura adepso generatum quens de taminatum morbis: N quaquam miru redinarum, O ab id nullam hac ratione ubi re impera rer Oriri moria ι piantur. Pati quoq; ratione insitionem. Praeterea licet viiiii,. quae est in semine, libo, se te omnibus, timor iustari . plures t prima intentione feratur ad generatione masculi: peliunt ut moiborum constitutiones, in quibus tamen si illud aut ex defectum a tetiae. aut ex qua- longe diuelsa accidentia vitis succrescebant. Atiis alia caussa euenire non positi. nit ut seeunda- iis quae taminis accidisse refert Hipp. Ex quibustio ad flaminae generationem. tanqua ad id quod constate censeo. vitos sua propria de peculiaria primo antentui est propinquum. Ob idq; eonfiat, pati vitia. non solum in iis omnibus, in quibus a taminam generationi pei ficienti temperamen- timinia dissidere eognoscimus, sed di in com-to de instrumentis esse aeque pei sectam . munibuit nam qua ratione sua cuiq; sanitas est, ae Ex ante dictis constate videtur, mare, de ει- sua etiam uiuendi ratio, eadem proculdubio p. Em, mina conuenire forma. mater a. de temperame- euliares morbos obtinete ne si metat: quos la- . mmu to vitiq; sexui communibus: quamobrem neces ne breuitati consulens piaetermitto, ne videarnes,&qua. sumetat, vitisq; quosdam accidete moibos, qui scii bendi institutum transfredi. . se , δέ qui bi sane ex specie.ex materia. Ac ex temperamento il- Refert quidem Fabius, taminas multorum h- lo quo conueniunt, euidenter communes profi- moiborum esse pallici pes: quod quidem censeo ς ciscuntur. Nam exanimali potentia communes antea Hipp. dixisse . qui tib de morb. mutuo. haec re vit& Amina sortiuntur affectus iam in potentiis seit vel ba. de hydrope loques: p.ruulosa τι rosint. intelioribus. quam in exietioribus: in illis quide τι ut dictum et r. Opieiunis a. utrio magna, οι mi re-

varios desectus perpetiuntur: in his vel 5 de para- quandones ipsa iunt,quod agrotant pri quam morbos lyies. de apoplexio, de stupotes. de conuulsiones, experiuntuν amen bus Osimo cistitiae Amni Ttim --α in quo uis sensuum alia pene innumera accide- rem οπιι sitas o tempti. ipsi morborum causas do.A,

ii quae vitique sexui esse communia. inticiabitur O quia titi non cognoscentibus, ex quo morbo agrarent ,

profecto nemo. Vitia ueto materiae virique esse muAimurabita um antiquam doceatur νι ae Medtiis communia ex ipsa tei natura, &iis. quae accidunt, ab rorante.ex qua morbo reter. Vtrentur enim ν- euidenter constat: nam licet morbi non sint ma- nara.Miamsi sitam, O a peritia o ignorantis tur teriae vitia, sed maleti ei formae. cum hoe tamen si id si putat Sido Medio mul ciat nocta l. ι-- vitia, quae partibus suboliunt ut ex similatium morbi percontaius dre ut ririlci morbos unatti . taetallitie, tenuitate, raritate, de densitate si abstan- multis noui iam ab huissimias alsilmoniis ιργνeptiartiae, nec non ex abundantia aut desectu, vel nimia quare atim casiam exacte interrogara operire multim Fipsarum partium mole, aut diminuta, viriq; sexui enim disrt muliebrium mordorum ac vitia curatis. esse communia, norunt piosecto omnes. Simili Ex quo loco euidenter costare arbitror, i minas Fremini

quoq; talione cum ex huiusmodi simplici malo de vitiis morbis de diuersis a viroiu affectionibus tum moliaria instrumenta vitiq; sexui communia natura eL frequentet corripi, & ob id diuersam exposcere sit mauerit in eisdem communia vitia subesse ni medendi tationem. P. odit quidem huius diu et- , , , .. ., a

C eestram quoq etat. Sie actiones in utroq; laedui ut statistatio ex diuelso sexu, quo sunt a natura c5- , mihim ex vitiata coit formatione .magnitudine, numero, stitutae r a quo sanὰ omnis peculiaris di piopis s. cconiunctione,& similariu pallium unione. Con. moibi conditio piincipium statitur. Id ii tribus Foeminae smiles etiam vietq; sexus patitur affectus exco- potissmum lationibus, quibus a vito dinei rece muni viventium temperameto: nam licet Mini- semus. Prima quidem ex ortu ac principiis genenam a viro quodammodo diisette tempeste di- tationis. cum tamina ex virtutis activae debilita- L

peramento connenire, Philosophis omnibus co- liter proptet aliquam maleti et ineptitudinem, vel' perium est,eo nimirum, quod utrisque, quatenus etiam propter aliquam transmutationem ab ex- viventes sunt commune est &ob id etiam quod ii inseco nimirum.santibus austialibus ventis, te omnibus aliis conueniant. Ex quo sane communi qss .ana ad 1. Quod etiam ea Aristo t.mente tibia dono communia quoq; vitia prodite compertu animatib. te seri uir inquit enim lib. .dumo.anim. di necessim est Quam obtem uterq; vatim tem- ι.ε.Sum inim remina sua natura debilior Gorgi α-

peramenti totius de panis morbos pati latione quι, o fixum faminium quo lasorum iuraum, O videtur tonsonum sie febres omnis genetis am- δε ira mam is purisdum. Ob id quidem necessum G bobus esse communes, euidenter constare albi- erat, plei unq ex natiuasorie illis inesse peculia εrior, sicut ios innumeros affectus, quoa onM quendam apparatum,peculiatibus etiam motbra Tm. lv. ido-

SEARCH

MENU NAVIGATION