Dissertatio de idolo Hallensi, Iusti Lipsi mangonio & phaleris exornato atque producto

1쪽

ARNOBIVS Lib.VI. Em ieri teaimuriosius,contum liosius, durius, quam DEVMAterum sicire,' rei alteri supplicare'ope perare de nummco mi liassensui Messium deprecari. LACTANTIVS Lib. II. Cels.XIX. προ est dubium quis Religio nasia sit,ubicunt famulacrum est. RIGENES Conti Cap.VII. Impestiis est,ut qui DEV MMU Applex futST A TUAE.

2쪽

mangonio & phaleris exornato

atque producto. PROLOGI S. PRIM UM omniumsi quis est, quem ussurpatum nobis

Papistae nomen offendat,eum scire oportet, non personata nos fabulam dare, nec histriones in scenam producere,quiora oscillis velent,& sub vegrandi falsoque Catholici cognominis cortice fallant, - cuius pallentis hiatum Ingremio matris formidet rusticus infans; sed quibus studium rem seriam agere serio,& veritatem exhibere nudam. qui illi habitus ut naturalis,ita solus loge decentissimus. A capite suo nomen uirique fecimus,illi Christiano, huic Papi-stae .quid aequius, quam unde totius corporis membra sigillatim spiritum & incremetum ducant,inde ut sortiantur & notam no- Eph. menque)Quid ,quod sunt,qui non solum adgnoscant, sed& jactitentlaec hi tam pacati mitesve,ut injuriam mussare,qu1m miscere cuncta & perdere malint,sed factiosi,sc belli tubae facesque. Quibus si credas , &tantisper risum teneas, Papa nihil est aliud, ipla ψi & notione vocis,quam pater pastorque totius orbis Chrisiani perpetuus. Et Papista igitur perpetui patris pia soboles,& tanti pastoris dignus alumnus .lapsique per imprudentiam an arrogantiam plaerique veterum, atque in his B. Cyprianus, qui, quod Pa- s. inc

3쪽

In vita CI, Pr ui.

Christianorum:elim nec Orbis,nec perpetuus,nec Romae ade verum in urbe Romanae olim aemula,sed ob id ipsum, deleta,pa stor paterque audiret. Sed demiae satis & super et Rem putate, α quid hic aut ille serat,eo

aures animumque advortite.

4쪽

ID istud nouae librorum supellectilis, Francosurto,

ut videtur,e proximis nupet nundinis aduec 3 qui vero

illi duo insigniores,& prae ceteris cospicui, fornia ampla& regiar CA R.Contemplare frontes, & in his picturas, qui imaginibus

duceris.

Pap. Quid tibi cum imaginibus, quas nominare soles Magistros vanitatiSὶ Chr. Non tam ego utiq; quIm Spiritus Sanctus. Sed haec al-Ier. Q. terius generis picturaeit,& symbolum argumentumq; libri. Viden' iu Solem illum, ut plus a caligine, &longae noctis tenebris, quae nimis diu sepserant&obsederat caecas mortalium mentes. splendore puro illustret nostrum orbem;& fumorum ac nebul

rum malas merces amandet ad eos,quos.

Sub pedibus Styx atra vide monesque profundiὶ Quorum opportune deiectae non ita pride sedes,& via strata institoribus Papalibus Iesuliis: qua vitreas suas evortet exponantque pro gemmis facilius ibi decepturi. Semper τbi optenta densiantur nocte tenebrar simul proselytorum nouas copias scripturi, praesidium fulcrumque inclinatae & adlapsum iam pronae rei Romanae. Pap. Solens tuo more facis, cum & Papam sannis, & sortes eius athletas columeliis incessis.Sed si ego istos bene novi, nae quam illi. Soli huic tuo haud multorum dierum inducias dabuti quin admoto luculento Patrum foco lumine clariore obscurent eius no tam flammas,quam fumos, e scripturae potissmum cortice,& viridanti stipula,culmo,sceno male excitatos, Nos cum selys ramos urente camino. Chr. Imo vero, quid illi per hos annos intentatum relique- . Tunt,quo tantam lucem si non restinguere aut obnubilare t intuentibus oculos effodere possent .Sed cum impetum omnem in

5쪽

- ι Disserratio carpenda te vellicanda pelle emississent,solido dentes illidere n5auiusibi ludibrium, libro quidem auctoritatem concitare late.

meratam atque aeternam.

Pap. Age vero quae illa alterius libri imago Chr. Mulieris puerum ulnis gestantis, non mysticae illius quam B. Iohannes prospexit quadoq; cessuram immanitati atq; insidiis purpurati Draconis, & latituram ad tempus in locis, sed cuiusdam ligneae sesquipedalis, quae illius ipsius Draconis auspiciis dum impotentissima eius rcgna vigebant, Hallis in sacrario quodam dedicata, & in densissirca barbarici & superstitionum

nocte,pro numine culta, nunc quoque in hac optimarum liti Adh. Apost. rarum,& Euangelii clara luce, tamquam Dianae olim Ephesiae c. 19. λε. delapsum Ioue stimulacrum. Demetrium suum repetit,qui pati confidentia Apostolicae de Christo praedicationi obstrepere di magnitudinem Deae magna ad populum vociferatione tutonaret atque intollere

Pap. Cordate ille quide & in tepore, quisquis est, qui Diuos Diuorumq; sanctas imagines, quia multi hodie etiam Christum pro-m obstrigillant eorum honori aut cultis,extra ordinem a Frit o quasus abjciunt alleuat,quas obtenebrant Eustrat, maximeqi D.Virginis, inis in quam de compacto incurrere videntur,o decus eius omne ire imminu. sum. Neque vereor, ut Demetrius iste, quem dicis,poliorceticis non satis instructus accesserit ad solidandam basim suae statuae, restituendum illi veterem cultum decuSque. Chr. Scin'quim in tempore tam hercules quIm Iera triumphantem de regia sua tyrannicidam despectura, extremo

3- RN- ς- caput infaustu suco atque omni lenocinij genere compsit; quo' scilicet periret ornatior. Pap, Hem impietatem l Tene imaginem B. Virginis, Christi servatoris nostri Deique aeterni gloriosae parentis, modo cum simulacro Dianae, modo cum ipsa Iezabel e conferre;&non expavescere vindice Filium t Quid est sacra prophanis, coelum terrae, Christum cum Belial miscete confundere,Deo Diuisque illud

re si hoc

6쪽

Chr. N e Metue, & operatam frontem crebrioribus eructi . bus quam rugis inarare pirce .Lignum illud Hallense,nihil mihi praeter lignum.Cui qui Beatae Dei genitricis nomen numenqι adfinxere,hi sunt qui sacrata nostrie Religionis iura reuulserunt: in i urit in matrem,impii ingnatum,transfugae a Creatore ad creatarum rerii vilissimas,lapides & ligna,& quo id quaeso auctore, nisi eo ipso qui etiam Gentes ab initio docuit imagines e mula- .cra fingeremi monet Lact tiustaut cui tandem fini, nisi ut ean m. ''

dem sub aliis nominibus personisque fabulam ageret ; atque utc. i7. in pr qui Daemonum cultum reliqucrant, sisanctorum imagines venerari juberentur,videremus non tam Mola reliquisi quam stimulacra mutasse, De pietiit.

quemadmodum Agobardus Epistopus Lugdunensis scriptum Nim Dreliquit,suo,id est,Imp. Ludovici Pii temporei P 37 Pap. Scio haec ita disputari a vobis solere, proterve magis quam religiose,aut ex instituto & more maiorum. Sed his tu nunc missis auctores istos mihi geminos ede. Chr. Viri sunt ambo memorabiles, & insuo quisque genere prorsus incomparabiles. Alter enim belli pacisque artibus, &lissimis apud suum Regem meritis honoribusq; insignis,im

genium divinum ad divini codicis,veterumque interpretii m nimenta excutienda contulit,ea dexteritate & fide, ut pervestigatis solertissime sigulorum Papalium errorum ancunabulis atque incremcntis,larVam ii personamque antiquitatis,qua tam falinquam insolenter tumetis, detraxerit. vllacessat tandem quaestio

insulsa,quo temporis momento Romani Pontifices , primorii Episcoporu & Ecclesiae Catholicae fide aberrarim vel defecerint3Homines ineptii qui negaturi videntur senem longis laboribus, morbis annis fractum debilitatumque minus nunc bellὶ quam

Olim juvenem valere,nisi certum designetur momen tu temporisq; punctu,quo ex vegeto dc valente imbellis ac decrepitus de

repete prodierit,ignari per gradus medios, aut estuos ab imo ad summum adscendi;& sicut corporis,ita animi vitia furtim obre-

7쪽

s Dissertatis

pere & cumula ri. Nemo repente fuit turpis tu, ait Satyricus de

tempore opus est, ut ex pastore fi .it lupus, paullatim semsinat, In villos abeunt vestes,in crura secerit, At lupus,o veteris servat vestigi rema. Alter vero in omni politiore litteratura eruditorum longε primceps Ariptor exactissimus poli tissi musque, utinam quam in aribbus humanioribus, ipsaque philoQphia praetulit nobis germanae atque incorruptae antiquitatis facem, eam ipse adhibuisset in re Adue ,. bus divinis. In quibus scite vereq; Tertullianus, id verius quod Mirc. lib. prius id prius quod is ab initio.ob initio quod ab Apostolis. Matthiam

Α-ς 1' Hunniade probat, qui in re militari disciplinaque bellica anti Ad Beth. quitatem laudauit,non quae quingentis istis sui sexcentis annis combcent. I. ep. netur sed Romanorum illudpriscum aeuum. Idem in ii nguis stilo his toriasapientia. Cur in Religione ad facta Patrum & retiosissimorum scilicet maiorum nos reuocaturus,exempla mendicatur ab his proximis trecentis annis,quibus nulla fuere umqu1m cula, vel litterarum omnium foeda ignorantia deformatiora, vel morum maximeque inter sacri ordinis homines licencia & deprauatione contamiatiora Cur Monachorum non ita pridem exorta somnia & delirameta, pro genuina antiquitate supponit,

meram si ad Christi, Apostolorumque, & multa exinde tacula

conseras, nouitate, meras secebὶCur non se audit,commendante

Commbhi 'Ordines foederatos,quod instituta nupa schola De idemisiuauae ad Tacit. Theologicis cum primus studi is dicata dc revocatis iis artibus quas edita mnosiveriorum temporum vel cati ias Vel Calliditas Potius reiecissi

raci locum esse voluerint huic Soli, qui tenebras illuseraret caliginosi illius.

o Varia opinionum nube in voluti aevit Pap. Iustum Lipsium ex veris, minimeque in vanum flexis praeconiis agnosco. Et gaudeo equide talem tantumque virum, desertae,uti rebare quidem, a modestis probisque viris cauis patrocimum suscepisse. Sic enim memini te sepenumero dicere, Et huius,& consimilium aliquot praeterea errorum, tam perspi

8쪽

De Idolo nassensi. Es praeeones ae parasitos, non tantum piguerit ab initio, verum steid. li. I ietiam pudueritnnihilque tum crebrius in ore,& in omni sermo. 2:C-

ne habuerint, quam tollendos videri Ecclesiae qui surrepsissent Caroli V. morbos atque abusus. Nimirum ut Medea capiti consulendum interim. inputavit jactura discerptorum fratris artuum & membrorum, sic istis leue sui me dictitabas, jactum facere ludicrorum aliquot aut & cap.vit.

inanium impedimentorum, ut saluo capite Capitolioque, nau- fragi j discrimen ultimum evitarent. Nec mirum, sit qui in recentes & praeseroces Lui heri sociorumque impetus, ac velut in Iidias, incauti praecipitaram, loco cessere parumper. Sed siicuti accidere crebr5 videmus. ut primam aciem nutantem , jamque in sugam prolapsam,ac poene fusam, superuenientes integri restituani, &vi maiore in hostem obvertat: sic Iesultae, tempore nouus & collectitius miles, usu veteranus di vere triarius, cunctatione condicionibusque omnibus animose excussis,& qus molliores illi dederant receptis, pugnam ita redintegrarunt, ut vobis deinceps nominiis desudandum sit circa imaginum penulas, & cucullos coloresque Monachorum,quam olim in tuendis aris focisque. Chr. Est ita ut dicis,Nam ut non sollim eas mulieres,quae heri vel hodie peccandi initium secere, sed & que longo usu con siletudine habitumque induere, peccati tamen rui pudet, adeo ut G condunt spurcas ct monumenta lupas; postquam semel excussias est attrita de fronte rubor, tum vero impudicitiam profitentur palam, fiuntque bene & gnauiter im f.

pudentes,quin & tantum non iactant. ac iram atque animos a crimine sumunt:Sic principio deprehensa a paucis Babylonia mer trice in flagitiis & obscoenitate, pudor aliquis superfuit adhuc in

rebus;Ex quo cum iis quos praevidit B. Iohannes, nefando comis plexu constricta atque irretitam totus orbis conspexit, tum V Apoce. i ro necesse fuit existere vel de interis,noui ordinis sacerrimos totos Monachos, qui animo firmati,&srontem triplici aere vallati, omnem turpitudinis infamiam,audaciae magnitudine & perseuerantia discuterent. Scis nobile celeberrimi Cardinalis a popli- , B thegma,

9쪽

c. I 8.

thegma, Mendacii vim in pertendendo constare.praesertim si mligionem & execrationes sagaciter admisceas, quas ad fallendumessicacissimas voce & exempla docuit vir Papatu dignissimus lexander vi. Hispanus. Pap. Esto nunc de his ut libet. At Lipsit spectata omnibus,& digna tali ingenii ac doctrinae apice modestia,probitas.candor& fides omnia ad priscum morem modumque, qui fieri possit, ut in re tanti momenti impostura tam exitiabilivteretur, & non jam pro virgine cervam suppositu iret,sed quod tu vis, pro Deo truncum 3Ni si existimas fortassis,vel in legendis Patribus studi vel intelligendis judicium illi deesse. Chr. Neutrum ist forum,omnia in il Io viro summa sublimia,

admiranda. Nec m eli iam quidem nisi aegre ademerim. De fide ut addubilcm, causa est gravis,& rerum certa πgumenta.

Pap. Nempe contra animi sui sententiam scribere haec taliavi s & allere scientem. Chr.Hoc ipsum.&adderem lubens,etiam inuitum. Pap. Cedo, quis illum cogit Chr. Quis, nisi ille, qui non recte eminere diceretur septa omnia humana atque diuina, nisi quid quid est uspiam magnu excelsumque calcaret pedibus;& non tantum de imperiis,sed &de ingeniis stibactis triumpharei Tum deinde tui Iesultae, quihus qui , nobis deficiunt numquam satis persuadent, bona se fide ad eos transgressbs,absque eius modi pignore, quod necrolui pretio nec reuocari resipiscentia possit. Hi quas ab eo sincentransfugii arrhas poscant, ipsius passim indicio cognoscas. Par. Abi,nec vera dicis nec vero similia .quaero enim, primum eccui bono excessisse ex locis liberis, ut subiret iugum tam acerbae servitutis,qua etiam lingua & stilus alieno arbitrio manciparetur3An ut opes adiequeretur, vel honores t quos amplissiua certatim sibi delatos, hodieque spernit. An ut gratia & auctoritate valeret, siue apud magnates,seu optimum & eruditissimum que Mervaluit An iamam captauit,dc celebritatem nominisὶhabuit, . ct fine

10쪽

De Iriis Rassisti. Iti sine inuidia summam. Deinde ut his rebus secti trahive aliis

posse non tame Lipsius,qui ab ineunte aetate non lingua magis aut ingenium,quam mentem excoluit' qui se scin per meliorem, qu1m doctiorem clariorem ue efficere studuit: cuius vera philosophia duratum,& supra omnia humana assurgentum animum atque ardore ipsa eius scripta ubique spirant, ipsitque adeo lectori quoque sensu quodam occulto in spirant. Chr. Respondebo ad utrumque. Et primum, cui bono fuit,

Ciceronem relicto Pompeio,&causa libertatis, transire ad Caesarem,& tyrannidi sese subdere nulli magis inuisa Neque enim huic quoque caeterarum rerum, quas homines pro maximis habent & adfectant.vlla deerat,res,honor.dignitas,auctoritas, clie- telae eloquentiae & rerum gestarum fama, atque celebris per Orbem terrarum gloria,& gratia apud omnes bonos illibata. Quid igitur esseQuod plaerique factitant,animum inclinauit quo propendere cernebat fortunam :& maluit cum Diis adhaerere cauta victrici,quam cum Catone victae. Nec enim fal lebat exitus prudentissimum senem, si nihil spectasset praeter Duces partium, qui Non coiere pares. Nunc tu mihi considera tempus illud, quo Lipsius secessionem a suis Batavis fecit,castra secutus, uti videbatur, feliciora,certe potentiora. Floruerat eo usque in Belgio res Hispana magnis successibus; & cerratim oppida seu vi, seu astu, partim proditione etiam, vel deditione redierant in ius ditioneq; Regis. Sed tum maxime de rei summa in Gallia certabatur, quae ita coniuratorum factionibus discerpta, ita Hispanicis armis opibusque oppressa tenebatur, Rege a Theologis suis non minusqu1m Papa interdicto,a Senatibus proscripto,ab oppidis maioribus deserto ipso Regni capite Luteria Parisioru ,eode illo anno cla la xci .i xvi virisqui tum ibi rerum potiebantur, Hispaniarum: per litteras delatodeditoque; ut oculatissimus quisque talis Lipsius actum conclamatumque de ea,& consequenter de Belgis Rederatis crederet. Nam quin una dies ambobus populis funesta

futura, α utramque datura ruinam esset, Lipsius quidem num-B a quam