Petri De Gregorio Siculi iurisconsulti regij, ... Ad bullam apostolicam Nicolai Quinti, et regiam pragmaticam Alphonsi regis, de censibus. Commentaria cum additionibus non solum antiquis, & nouis, verum etiam nouissimis annotationibus numquam antea i

4쪽

Εx Osficina Typographica Francisci Ciotti M. DC XX s I.

SICULI IURIS CONSULTI

REGII, AC IMPERIALI s

CONSILIARII. D BULLAM APOSTOLICAM NICO LAI 2VINTG

De Censibus. COMMENTARIA

Additionibus non solum antiquis, & nouis, rum etiam nouissimis Annotationibus numquam antea impressis eiusdem Don Garsiae Mastrilli ad eam4em Bullam, & Pragmaticam Regis Coinliarsi is Austori prone Pori. . svibus ae prunt Sebosia ad ramdem Bullam, di Pragmatiram diuersorum Doctorum non praus iatra, quorum nomina simas pagina indicabit. Cum Summarsis , & Indice locupletissimo.

PETRI DE GREGORIO

6쪽

B VELA APOSTOLICA,

ET SACRA REGIA PRAGMATICA

sΑNCTIO SUPER CENSIBUS AD RATIONEM DE DECEM PRO

Centerario Inuiolatiliter obseruanda .LPHONSUS, Dei gratia Rex Aragonum,Siciliae,&αVice rex in dicto Regno Siciliae, uniuersis di singulis eiusdem Regni praelatis, ossicialibus, Baroni bus, di personis alijs,ad quos sipectabit,pr sentibus,& futuris,oratoribus,Cosiliariis,& fidelibus Regijs dilectis salutem: Cum idem Serenissimus dominus noster Rex prouiderit in mandauerit sub hac forma. ALPHONSV S,Dei

gratia Rex Aragonum,Siciliae,citra di ultra Farum, Ualentiae , c. Vniuersis χsingulis praesentiu seriem iospecturis, tam praesentibus,quam suturis. Notumfa cimus, di testamur,quod hesterno die Sanctissimi Domini nostri NICOLA, Diuina protudentia Papae Quinti literas recepimus,ci s vera Bulla plumbea in filis serici rubet, croceiq. coloris more Romanae Curiae Bullata non itiatas,non cancellatas, neque in aliqua sui parte s spectas, scd omni prorsus vitio,& suspitione carentes, tenoras,& continentiae subsequentis. N I C O L A V S Ppiscopus,Seruus Seruorum Dui,ad perpetuam rei memoriam . Sollicitudo pastoralis cfficii sores nc strae prouidentiae pulsare non desinit,ut indemnitati,ac statuti prospero fidelis populi Curix nostrae c litus cou.missi iuris moderando rigorem per opportunae prouisionis remedia, quantum ex alto nobis permittitur, salubriter consulamus,sane,sicut fide dignum relatione didicimus in Regno Siciliae ac cur is ba* dominiis,& terris carissimi in Cliristo fhi nostri A L I) H O N S I, Aragonum,de utriusque Siciliae Regis, illustris auaritiae caecitas, di damnandae ambitionis improbitas quorundam iaculos adeo exc cauit, usuraria q. prauitas illis in partibus in tantum excreuit,quod incolς & habitatores partium illarum pecuniis indigentes eas vix aliter, quam 'neratorum Opera quasi inauditum scnus cxercentium consequi ponsent.&.cum cas acceperint, si in tempore percepta non restituant breui eorum bona insatiabili usurarum voragine miserabilit cr consumunture dc quod in dominijs,& terris ipsius Regis,ultra montes conititutis, videlicet in Regnis Aragonum,Valentiae, Maioricarum,ac Principatu Cathaloniae,de Comitatibus Romonis, R Ceretaniae,Vniuersitates,& singulares personae,iam Ecclesiasticae,quam 'cul .ires, huiusmodi pecunijs indigentes,ut cum minori incommodo eas habere possint,per venditiones annalium censualium,quae mortua nuncupantur, super domibus,possessionibus,& proprietatibus siricialiter,uel etiam generaliter,super omnibus bonis,redditibus, emolumentis, Iuribus, ct rc bus eorum: mediante tamςn instrumento gratiae redimendi onera eorum, sibi ut plurimum perspicere,di consulere cons Puerunt c quod in praedictis eiusdem Regis partibus,& Regnis,ultra montes constitutis non solum in longam consuetudinem,de cuius contrario hominum memoria non existit, more utentium dcduetum est, sed etiam per municipalia huiusmodi Regnorum,& partium iura per Regem ipsum, seu eius praedecessores,cum consensu trium brachiorum, videlicet Ecclesiastici, lilitari εδε Regalis promulgata specialiter comsrmatum : Cum itaque multis incolis,& habitatoribus partium , de dominiorum eiusdem Regis,citra montes constitutorum,indigentibus per huiusmodi censeatium venditiones subueniris ipsiq. a stneratorum usuris eximi postent: sed, quia in hoc pecuniis abundantes dubitant usurariam prauitatem committere,& sic eisdem indigentibus more praemisso succurrere tarmidat, in indigentium detrimentum,& 8neratorum eorundem euidens incrementum: pro parte eiusdem Regi scisserentis ex subditis Serenitatis suae quamplureS grauium usuraru voraginibus magnis hanenus pecuniis exaustos existere alios quoque in dies Pecunijs egentes senore magis aliaque magis opprimi, vexari: nobis filii humiliter supplicatum,ut eis paterno compatientes assectu in praemissis de opportunae prouisionis ore succurrere, pr fatari. censualium venditiones cum elausulis, de cautionibus ad earum validitatem inccr venditores, x emptores mutuo com

sensu ineundis absque laesione conscientiae, in Regnis Siciliae, citra, di Farum fieri posse deber decernere, do declarare de benignitate Apostolica dignarcmur. Nos igitur, pro debito mysterut x pastora .

7쪽

NOMINA DOCTORUM

SVPER HAC BULLA, ET REGIA PRAG-

matica scribentium , qui huic novissimae impressioni acccsserunt.

Petri amari

OM ADINI Putes

II R

Henrici de Medicis.

Franci ci Prouenetalis. 'm: --

Ioannis Oti sis de Septimo. -

8쪽

ILLUSTRISM' AC REVER'

BON IN CONTROEpiscopo Agrigentino.

FRANCiscvs C IOTTI DEDICO, CONSECRO

A M cui potius hoc quidquid est ope

ris consecrarem, cuiuS famae aC nomi

nis potius splendore primam hanc VeMPluti absolutissimi aedifici; frontem, it

lustrarem quam tuo. Equidem volentem me ibbentemq. impulere quamplurima. Comitas prae sertim in me, ac ne priuata sit causa, in omnes, tua

illa incredibilis, qua fit ut cum inter Ecclesiae proe

Ceres atque Optimates miris emineas modis, humanitate tamen par infimis esse videaris. quae nihilominus quando in maxima concordia, admirabiliq. omnium laudum,omnisq. gloriae concentu iri

uenitur,nihil males fati nihil grauitati detrahat tu . ut mirari nequaquam debeat aliquis quod te priuatum etiam hominem Romanae curiae patres affamauerint, Coluerint etiam, & purpuram illam gloriosam Virtuti tuae submiserint, quod in primis facere solitus sel. me. Paulus Vin sacro etiam summo diademate.sed ipse nimirum non tam his gaudes, quam quod ex infima plebecula homines ad humanitatem tuam facilem a te aditum habeant,

9쪽

atque sua referant desideria,quod sapiens quilibet regium plene esse fatetur. Quid illas in litteratos

omnes munificentia singularis, in litteras Vero ipsas, summus, atque incomparabilis amor Equi

dem talem esse oportuit quem Episcopali dignitati non mala ambitiosed publica salus animarum gubernaculis admoueret. sed ego plura missa fa-

Ciam , Orationemque ad modestiam moderatio

nemq. tuam submittam. habes igitur Illustrissim e

Praesul consecrati operis Causas, Cum quo me quo

queipsum in perpetuum sacro ac dedico. Panhor

mi. die i8. Nouembris I 62 I.

10쪽

PETRI DE GREGORIOSI CVLI IURIS CONSULTI

Regii, ae Imperialis olim Consiliarij, D IVLLOM EA POST O LI COM NICOL I. V.

Regiam magmaticam se bonfii Regis,

INTERPRETATIO.

Cum antiquis,& nouissimis Additionibus Don G A R s IAE MASTRILLI Caesarei, Pontificijque Iuris Doctoris, Regijque in Regno Siciliae Consiliarij

Authoris Pronepotis.

SUMMARIUM. signa Doctoratus quae t tCatarum es inu sit mra possessiua metο-

ratas. L . .

Doctor interpretari potes dubia illius f

eustatis, in qua si Doctori Ampna,m Doctorum interpretatio probabilis es.

Doctorum aure ratas jusscit, cibi rex δε- 3jicit Iliam eausam litigandi dieitur bHere, qui habet metorem pro opinione sua. 'Iuum, quisequitur opinionem Magisrisui excusatur in Syndicas Docipulus temtur defendere opinionem

V o NIA M inter caetera Doctoratus inmmia, ' quae Scholarisbus graduadis in utraque censura pontificii . Caesareique Iuris com feruntur , primo loco Cathreda eis assignari solet, ut declarat Glos Car.& I . in Clem. a.de Magi ris,quaa Cathedra testinuestitura poliessiua Doctoratus, ut di- Ixit formaliter Bal in probaeratis deerat in o. col. vers. quaero an insignia Doctoralia per quam datur Doctoribus libera DoLtas monG, ct interpraetandi Iura C mulea , ct Ciuilia , ut est text. in L I. in verbanterpratandiquesubistitatem, C deprosus qui in Urb. Cansant. lib. I a. per quem text. dixit Panbor. in c. p. I .in I o. I. Uer. quarta I dies de posm praelat. quod quilibet Doctor i potest interpr tari dubia illius facultatis in qua est D ctor , de non solum potest interpraetari' leges, S beneficia Principium, L benignius, 1. de legi. l. . de consitu. Princi.i ed etiam eorum rescripta eap. causam de reseripi. p. I. de postia. praelat.& leges municipales LUt gradatim, g. r. Fue -- rict honor. nec non & verba ic statoris l. rieommissa, g. Me verba, seruus, ct L eruos,s de leg. 3.st in in te mentii, de re g.tur.&sipulationes impulmtio Via F.insipulationibus, ct i quicunq; ssae verb. obhg. ct pacta eontrahentium Lueteribus 1 de paci. l. sed ct Iulianus Cnuns ad Maced. ac etiam sententiam,&laudum liab exemtore I. I Fri a peta. p. cum olim de arbitrict cap. in his de veta. Amf prout latius declarat Luc. de Pen. an d.I. I. C. de proj . qui in Vrb.Consa. lib. Iaan . l. quae Doctoris interpr thtio, licet non sit generalis, nec necessaria, nec de necessitate in scriptis publicis Icdigenda, tamen probabilis i est, & illi A standnm