Alcali et acidum, sive Naturae et artis instrumenta pugilica, per Neochmum & Palaephatum inde ventilata, et praxi medicae superstructae praemissa adornante Bernhardo Swalve, ..

141쪽

dines , attemperationes, NHominia, motus, mutationesque sunt. Explicare omnia infiniti foret op ris. Dormiunt in Semine quoviri velut in ovo. Ab humidosoluta, hQalore solari vel alio excitata actuantur, & in choream commoti nis abducuntur. his in motam vindicatis turgescunt & propullulant Semina. his Pugilibus inspirata vivide totius moles vix virium sua-rrum continens est. horum appetitu, 'Copula, connubio, mutuo subsultu, & congressu vegeta quaevis prodit soboles. Quicquid rude , es indigestum est, suam ab his acquirit elegantiam, formam, & figuram. juxtii praedam inium cujusque exsurgit vegetabilis emcaciai juxta definitam Proportionem mistum constat. Ubi utriusque clades viriumque casus subi mutuo defatiscunt ampleXu, neutrum suboritur. Vix uero Clades ea subsistit, quin sua facile rum sus nanciscantur suscitabula. Occultum enim in relapsum prona sunt, ac quovis molimine suam redeunt in palaestram.

142쪽

Documento vel Cinis herbarum exustarum est terrae denuo commissus. inde enim herbae ejusdem pro- pullulant speciei, inde recrescunt, quae Perierant, teste Orchero, Schotto , aliisque. Sonchin, quae in alimentum cesserat Suibus, ab eorum resurgit stercore. EX Urtica lixi

vium in glacie sub specie umbratili

figuram affectat Urtica redivivam. Et quid incredulo tibi ανα- , aut producerem Plantarum s quasi pictor sim, aut Paetae DOmen ex ambiam, & quodlibet credendi aequam tibi facerem Potestatem : plena velificatione eo usque ut provehar, non necessum est. Quanquam nec fieret injuria argumento inter se ac me contr-erto,

sin Sapientissimum Salomonem inquitivisse in herbis nostros Pugiles dicerem, quum absconsas Radicum virtutes, & virgultarum differentias

proderet, disputans de Hassopo ad

cedrum Libani. Verum sunt satis obvia, sunt omni . CXceptione majora, quibus Alcati & . Acidi praesentia evinci potest. Disci ab Experimentis e familia Vegeta-. bili

143쪽

bili haustis debet, quomodo naturae regimini subjaceant. Resolutiones, Coagulationes , Praecipitationes, E semesceritia , vel quae his subsidiariae, Lactescentire produci non minus in hac, quam in familia Mineralium

te Euge nunc ergli tibi constabis vena tuat Circulus Vegetabilis amplissimus erit campus Pugilibus tuis demonstrandis. Nihil praeter hos

semina vivificat./Non indigent scilicet corpora vel formanda , vel formata determinante, vel dirigente AErcheo. hujus haud improspere oblitus es. non ordinem in contextu singularium singulari, non j stam cujusque fabricam perpendis. in omnium diversitate Vix comprehensibili Pugiles tui in motum &CDPulam nude aguntur sibi solis Permissi. Illa ergo vexilla erexisti Veritati , sub quibus militat universum.

nec sapit hoc tuum philosophaema Otiosi

144쪽

otiosi cerebri figmentum, quoniam Experimentis nititur. Credant alii, quod somniant; credant, quod fertilitate ingenii eXcogitant, tuum tibi lassicit Alcati , tuum Acidum. Fruamur ergo ulterius insania tua, &audiamus EXperimenta, quibus niteris.. N E o C H M. Salia Hegetabilibuι elieita novos esse fatus; ex combinatione, vel separatione aheni ab Alcat Aeido per ignem resutiantes asserit, fimcisque prasientiam Pullum statumso

nat.

Credidit hactenus totus Chymi corum Chorus in Vegetabilibus quibuscumque latitare Salem, aut fixum, aut volatilem. Credidit, quod Salem omnibus elici compererat. Id

ergo suae Artis esse putavit, hunc cum Mercurio, aut Sulphure loqui: hunc consulere, & solvendis Affe- tuum phaenomenis praestituere. Non aliis ferme solertiam suam occupari sivit. Nunc vero melioribus geniis &Clamia praestantiam suam , . & Medicina salutem debet. Postquam scili-

Diui

145쪽

scilicet Alcali, & Acidum debita

sibi loca in omni rerum naturalium regno occuparunt. His enim solis si quae Salia vel prodeant e Succis egetabilium , vel ex eorum Cinere elixivientur , eXortum debent. His exterminatis nusquam S l prodire potest. lior D unionem saltem Ars procurat, dum Salia conficit. Nisi alcati cum acido immediate conjungatur , & intermedia misti vegetabilis auferantur per Ignem , aut segregentur, certe Salis nomen nil quicquam meretur.

. Fuum revera in nullo Vegetabili Saleis, ni a ali ignis combustione illi innascatur. Volatile quodcumque adest, ex utriusque Pugita, concursu & exaltatione debita proficiscitur. . Quidnam agat Ignis , &quomo- . do Sal in genere accipiendus, jam supra vidimus. Genesis scilicet pleraque Salium artificialis est Sin in quoquam Vegetabili unin Salsedo comparet, illa vix aliter genuina, quam ad Artis normam; cujus ergo exem plum susscit. Dum Vegetabile ustulatur, uni F nis

146쪽

nis vinculum solvitur,& absumuntur compedes , quibus a congressu detinebantur Pugiles. Tum demum his subnascitur in se invicem agendi libertaS , quatenus exsoluti vinculis arctiori copula, & promptiori mutua actione jungi possunt. Exurente igne ambo fix ntur in Cinere.& sub eo in Salem fixum transmutantur, qui Cineri postmodum elixi viandus. Sin ignis nimium urserit, prout in hoc vel illo Vegetabili latet magis vel minus, Pro eo fugit Acidum,& astali meracius exsurgit. Alcalienim quodvis infriationem pronius. Acidum ad fugam semper tendit, nisi violenter detineatur. Regimine ignis ergo is quovis Vegetabili exsuscitatur progenies ejusmodi salsa, diversis tamen indolis, pro diversitate subjecti. Prout enim genuinum tam Alcali, quam Acidum plus minusve adest ,

mitius , fortiuSve, Occultius, manifestiusve, activius torpidiusve, pro eo naturatur eXOriens Salsedo ignis interveniens quoque ut figere, sic etiam efficaciam imminuere, vel

147쪽

adaugere solet. Quin fixa volatili

zat, & suo augmento vel moderamine volatilia fixat. Generati certe Salia Vegetabi- Iium , non invenit fiXa: promit eadem, non exprimit. Arefactum in aere Vegetabile, inque cineres redactum, uberem non reddit pr ventum Salis, quod ignis non invenerit moles,Se tam volatici ac fugitivi fuerint, ut sola exsiccatione penitus exspirarint, aut maxima sui

parte sub aridura aufugerint. Sin recens exusseris, plus Salis provenit,superstitibus pristibus. Sin autem

liquefactivum urgeaS ignem, merum eXuberat astali, acido abacto.

i Lignum tam putre, quam imputre habeas. nullus e quovis ligno putrido, licer cinefacto Sal eliciendus. avolavit enim eX eo acidum, disperiit omne alcati, cadavere solo relicto. Ante putredinem combustum idem Lignum plurimum dedisisti situ, sicut imputredi integruindat. Quid evidentius , quam Volatile utrumque tam alcati, quam a

148쪽

fuisse in ligno , priusquam computruerat, inde evincitur, quod aliastremansisset. Quod per putredinem evolat, astali & acidum solummodo est.

Sic sane in quibusdam Vegetabilibus tam volatica sunt, ut vix fixationem ullam tolerent. hinc exsoluuntur his citius per ebullitionem &concoctionem,quam per concremationem. Igitur ingeniosa fallem arte ad constantiam perducuntur tam per naturae regimen dimuxilia. Sicut

per eandem ipsam et jam concreta Salia ita alcaii Zari solent , ut ab accessu aeris dissiuant,distatuanturque;& astuso rursus acido ita his eximi fluendi facilitas, ut indurescant, &plusculum coagulentur. Novit Arse Ligno BuYi , alijsque Spiritum elicere duplicem Asiaticum, & Acι- m. hic tali lixivo superfusus cum sibilo ebullit , ille stat immotuS. Temperant se in v j cem combinati iat sejuncti singulares promunt e fectus. 3Taceo quod Ars ad naturae imitamen saepius assurgat, & varias mi-

149쪽

A C I D U M. Dyxtorum species exsuscitet. Sin fixum cum fixo saturat, illud petrescit, aut calcescit. Sin fixum alcati cum volatili aoido, illud salse scit. t

Sic componit cum Sale cyrenaico ipsum met Urina alcati, ut combi- . . 'bat illius acidum, ad saturitatem sibi congruam. Coagulata ex his placenta Salo armoniaci nomine venit. in hoc strictus utriusque amo ' , plexus , ut vix divortium toleret. ambo enim per ignem aeque cito avolare tentant. Alctuli urinosum, 'dum in fugam cogitur, rapit quoque secum Acidum in sublime, quod sorpserat. hinc sane , quo Spiritus Salis armoniaci purior . & essicacior, volatiliorque ascendat, Sale Tartari ixis superaddito detinetur Ac dum, quod alias simul avolaret. absi. que hujus, vel cocisimilis additamento syncerum nullum alcati eva porat. Sin Farina commisceatur armoniaco sali , retorta nonnisi ac dum reddit Spiritum , quod volatilitatis urinosae vi X quicquam trahat. Vero tamen in Spiritu Sal. ar moniaci merum dominatur astali,

clua, ut supra propositum , ad

150쪽

116 A L C ALI, dc Mercurii praxipitationem , & Sy. vitrioli insorptionem essicacia CX- promptissima. Sed quur haec in Sale Armoniaco commonstro , quum in aliis Vegetabilium classem non excedentibus etiam patescant i Asiati & Acidum tam in nonnullis occulta , &sub aquositate exundanti latitantia, ut omnem ignis & Artificii normam detrectent. Sic quae Refrigerium conferre hactenus credita, eXtrema Pugilum debintate laborant; hujusmodi Endirita, Portulaca , laBraca,& similia sunt. Vix haec in Salem bonum & essicacem fixabjlia. in exstillatis eorum Aquis modice quandoque comparent Pugites, quod subiis avolarint. Alias nusquam sunt. Herbae autem oleolae & calidae tantum possident Alcali, ut acidum. penitus subjugatum in iis adiit, fatemurrae alcalicum reddant copia, &essicacia insigni. Tanti saepe valoris illud, ut sufficienter & Mercurium sublimatum praecipitare , & Spiritum in sorbere Vitrioli possit.

Et quid juverit specialius his in-liaerere t Suffecerint praedicta , ut