장음표시 사용
2쪽
e documentorum originalibur. penes acta, etiam pos recognitionem, in judicio resim quendis tractaturus, thema frequentis fori usuae, rarior si tamen explicationis, judicio Tuo submitto aequanimi, favorem conatui expetens. A ceps materia tractaetio evenit, tum vel ad certum tempus orec nacta X judice retinentur, vel in judicio rem nent. Primam huyuae tractationis artem jam pro viribus, invocato divini Numinis auxilio,
excutienda uscipio, ita ut praemi Ualtem generali verborum Igni catione, paulo po de
temporaria originalium in judicio retentione is actum i
3쪽
DOCUM. ORIG. ETIAM POST RECOGNIT.
g. I. Doeumenii 'Ocumentum dicitur a docendo , quia de controversa re
R Vocatur alias instrumen tum l. ro. C. Asiae in . scriptura onommi/, C. quipot. inpign. e. I. X. de M. t r. scriptum c. a. x eodem , &denique munimentum e. . I. post hoc. de appe . in to. quia produ-3 homonymia centem munit contra adversarium. In latiori vero tensu de Jure Civili dicitur omne id, quo causa instrui potest, ut tam testimonia quam scripturae instrumentorum loco habeantur l. i. g. Asiae isse. Saxonico Jure testimonia non solent venire nomine, stricte sic dictorum munimentorum. cons P. I. Const El. r. ubi a definitio. cipiuntur, pro litteris controverta exceptionis liquidam fidem judici facientibus I. . C. deprob. LI. de trans Germanice Artes . a quibus tamen non excludimus depositiones test um inscripturam redacta S, Zeugen Rotulos, nec privatas scripturas, LI. C de prob. l. t'. et de M. inser. l. it. C. qui pol. in pum atque ita satisfacimus eorum dubio, qui instrumenta, latius accepta, in
Jure Saxonico, testimonia quoque comprehendere censent. eo . Rest. Graυ. de M. Iut grap. I. Usius litterarum, ob necessitatem fuit introductus, ut memoriae infirmitati succuratur. l. a. s t . I . C. de Ret. Iur. enucl. l. s .pr. de acquirenae pelamitt.poss. literisque consignata tanto facilius ea retineri possint. l. in re. v. J. - . t r. l. contrahit ue g. in . . de pign.
Doeumenti Nunc ad divisiones pergens eam praepono, quae potissmum divisio prima ad materiam dissertationis spectat. Scripta dividuntur in publica istitur , & privata. l. ao. C. de M. instr. illa publica autoritate confecta &i in Publi m confirmata sunt. I. i. C. de donat. e. a. aede M. Or. His creditur sine adminiculo de jure vel speciali consuetudine, e. eum dilectuis p x. Asiae laser. h. e. quod suffulciri non debeanc. v. g. viva voce, Veis Iuti si tabelliones. vel testes mortui sint, adeoque tanquam vi ventes produci, ad fide corroborandam, nequeant. Consciuntur
4쪽
s AD CERT. TEM P. IN JUDIC. RELINQ, q
a Notariis. l. orphanotrophos s a. C. de episcop. et elerit. Actuariis & similibus, quamobrem probari plene possunt per protocolla,c. I x de prob. Actuarios a notariis hic separavi. quia in causis civilibus instrumenta conficiunt,licet non sint notarii, juxta Dec. EL,I. similes vero personae denotant ceteras personas publicas v. g. quaestores &c. quorum scripta intuitu ossicii rite consignata se . regulariter plene probant. e. v. x. Praecipua documentorum horum nomina sunt sequentia: Die Amts-Hiest Bruch
Sax Tit. XX. no. II. Reichy - Matrisul. me. Probatio quae fit per 'instrumenta, cum originalia deficiunt, transumta non omnino excludit. Quanquam haec ordinarie a publicis conficienda &.confirmanda sint personis. e. a. Issim . civili tamen iure iis annumerari videmus, scripturas privatas a tribus testibus probatae & integrae opinionis viris subscriptas. l. II. et auth. siquM C. qui pol. inpign. Couferatur FELINUS ad e. a. X. de M. instrum. Quid obtineat in scripturis privatis ex archivo prolatis v. g. apocha in actis publicis reperta, eons mustr. m. MENCO ad O. P. S. tit. q. s. Io. no. s. ex arg. auth. adhae et de M. instr. est colligendum, sed cum temperamento ex Circumstantiis petito. Quaedam ceterum instrumenta, sive privata, sive publica, communia esse pociunt. DUMEN. ad tit. de M. instr. p. m. a .seq. Vol. II. I. I. C. de sedendo de quibus L ut .st. desae inst quaestionem secit sequentem: s duo habeant instrumentum commune apud quem illud asservandum sit ' Confirmantur alia vel subscriptione tantum personarum publicarum , uti actuariorum, notariorum, dominorum jurisdictionis, e. a.ferytax de se iust vel subsignatio ne & in acta publica ac protocolla insinuatione, L . C. de re tuae aura. ad hac C. desie inste. t. q. ne inae tris s. i. C. de recept. arbitra Huc exm
5쪽
ι DE DOCUM. ORIG. ETI POST RECOGNIT.
hibita iudici testamenta sunt referenda. l. a, C. Atestam. Lust. C. de re juae S. II Latin privatum. Misso publico instrumento ad privatum progredior, quod autoritate privata conficitur. Differt ab eo, quod illud plenissimam. & a lege de pendentem fidem habeat. L eum precibis tr. C. Aprob. hoc vero in tantum, in quantum probatur a recognoscenis te. Non ordinarie pro scribente probat, LI. C. de pro sed contra eum fidem producit. I. U. s. u .sseod. In genere est scriptura privata, quae de re gesta fidem facit, a. l. q. C. de MN. P. & sub voce instrumenti comprehenditur. l. i. J. de M. instrum S. IV.
utrinmine vel obligatorium, uti
In specie abit primo in obligatorium: uti chirographum proprie sic dictum, quod est scriptura privata qua debitor fatetur debitum; Syngraphum quo paciscentes utuntur in rei gestae fidem.& quidem proprie, quando bilaterale gestum est negotium
diab utraque parte subscriptio facta, v. g. in emtione,&C. &An. taporea, quae est, quando debitor debitum fatetur ex eadem cauisse, ulterius solvendum, l. r. vel si creditor acceptis accipiendis duas conficit apochas , ut harum stltera penes ipsum remaneat, altera vera subscripta debitori tradatur et gallicequitiance dotale DOREM DCest. pag. m. s. r. cap. II. & liberatoriisum quod apochae nomine venit & est scriptura, qua creditor confitetur se debitam a debitore accepisse pecuniam, alias Guittantia appellari consuevit, quia quietem dat & securiuatem de debito ulterius non petendo conciliat Cui tamen praevalet inas rumentum solenne ante recognitionem. MASORDUS is prob.
o epistola, Secunda species documenti privati epistola constituitur. quae est scriptura privata ad absentem directa, L a . J A.J. deis ipsum de aliquo negotio certiorem Ieddimus ab
6쪽
AD CERT. TEMP. IN JIIDICIO RELINQyENDIS v
eo aliquid petimus, vel ei promittimus, contractum. Consensualem quoque S CI de obsiet. ex consens aut pactum inimus, mam datum ad aliquod negotium expediendum damus, & quae plura sunt eiusdem genera. Haec autem cum sit in judicio producenda, in hoc, prout aliud munimentum est relinquenda, v. g. s Caius Titio aliquid donasset, L st aliquid s. t. paeonatio . C. de donata etiam sit de tempore & die non constet, tamen epistola probat, modo praesentetur ante mortem donantis nomenque hujus h heat. Probat pro seribente. si accipiens ea perlecta tacuit. I ic. . de Soo. Maceae et si producitur in iudicio absque protestatione.
sive confessio, quam praesens praesenti dat, epistola etiam dicitur nonnunquam. ia haec cautio v. g. debitoris, quae apocha' vocatur, olim etiam more epistoIae concipiebatur. l. publia af S. D. V depos P AREN, sec. cit. pag. mihis a. cons. MENO crede arbitr. jue quas. Of. n. qu, sese o
Ultimam privatarum scripturarum speciem, rationum, Q libra mere mercatorum campsorumque, &c. libri faciunt: mnisi . Gaam- mrimis aena Arithre1--Bueher etc. qui tanquam propria consessio & pris ivata scriptura, contra amorem plenissime probant, contra teristium vero semiplene. Conficiuntur a mercatoribus vel ipss, qui sint integrae famae, eorumque rationes contineant data &accepta, causas debendi, annum & diem . vela personis, qum in eorum sunt ossicio ac juraeae, prout ab institoribus, si probationem desideres semiplenam. Multum tamen iudicis arbitrio relinquitur , quoad requisita jam descripta , & ad plenissimam fidem acquirendam, vel suppletorium juramentum , vel testis idoneus exigitur. Mortuo vero mercatore & teste deis.ciente , heres arbitrio Judicistuppletorium jurare potest credulitatis. Probant tantum res, quae ad commercium spectant. CARPUV. P. I. et i . def. i. IDEM m. m. Resp. Iar. Eheem ratio quodammodo .intercidit inter horum & eorum ib
7쪽
s DE DOC. ORIGIN. ETIAM POST RECOGNIT.
bros, qui res suas alicui sine chirographo credere solent. v. g. . artorum, Sch 1- und Wirthschaesti-Bucher , probe ponderatis circumstantiis & usu suffragante. I ustris Dn. MENCO ad O.' P. S. tit. a . S. D Dn. SCH. PFERUS in Syn f. . de M. instr. no. so. seqv. Distinguebantur libri mercatorum de jure civili a libris argentariorum, quia hi publicae erant personae. LIO. argentariae.st. de edendo i. Lyr. filia. T de solat. Quoties lcelebrabatur emtio venditio, frequenter negotium per hos gerebatur, pecunia foeneranda penes eos deponebatur, & de administratione rationes conficiebantur. Qia vero libri mercatorum certa ratione publicis aequiparantur quoad fidem, si suppletorium juratum sit, non necessario, nee in praejudicium commercii, in judicio relinquuntur. Decoctorum autem libris nulla plane competit fides , neque pro se contra tertium , neque pro tertio contra se. MARTINI tit. XX. n. I3I. Aqu. no. D seqv. haud excluditur tamen judicis arbitrium, ob circumstantias ad hibendum. a. l. s. de teflib. Lus'. . de jur. delib.
Instrumento. Alia iterum documenta sunt authentica , quibus plenerum altera di- creditur & a quibus exempla describuntur. l. q. s. . st fam. visio, Mino' Haec autem originalia, quae primum de negotio conn--SMA ciuntur; improprie sunt talia, quae v. g. a notario convciuntur , nec non protocollum vel imbreviatura e proprie vero
'-- a notariis testibusque sunt subscripta. DORNSPERGER. in S AFagm.. ut lib. I. C. V. pag. Fo. In sequia Dissentio hoc loco ab iis, qui matricem proprie esse originale asserunt , improprie vero id, quod ex Protocollo-MASCARDUStis, cit,
bj intransunt. Alia sunt M ,dsumta ab illi descripta. quae vidimus, vo- . 'cari solent, Id Mi Co e iust Asici .sae mado .PS3.2 s. S. qqia a tabellione &c. sublcribumda testimonioque instruenda de eorum cum authentios quoad verba,literas d mentem,omni
8쪽
AD CERTUM TEMP. IN JUDIC. RELINQUENDIS. s
moda convenientia. Haec quantam fidem faciant judex arhitratur. Quoad subscriptionem originalis, non transumti, notariatus sigilli adpositio necessarium est requisitum. Dec. El. ae andoque tamen originalium loco queunt recognosci ab ad- vel sario satis legitimato, ad redimendam moram et Literarum divisionem in eas, quae chartae & quae pergamo a notariis secundum orae Not. de go. IT a. s. m. item, die Notarim Acen die. traduntur, merito omitto, cum sit ab accidente quodam deis sumta, quod ad fidem majorem parum conducit.
Cum adhuc haereamus circa significationes nostrique . rubri definitiones, ad evolvendum recognitionis significatum et ducimur, quae adprobationem ac confessionem , tam subscri SUM ptionis quam subsignationis contentorumque, documenti pr dum & perlecti, a recognoscente, coram competente judicefactam, denotat. testam. quemae aperis
L 3. T. Unde si documentum sit obligatio , debiti confessio & agnitio a debitore desideratur.
Judicium est legitima tractatio controversae causae' co- - . .ram competente Judice, ut hujus sententia lis finiatur. a. e. X. A V. S. Nihil ceterum ex rubro nostro obscurum aut prolixius deducendum superesse video, cum ea satis explicaverim.quae de documentis , tanquam praecipuit dissertationis meae tuerunt tradenda. Mia autem proponenda sunt documenta quae usque ad sententiam in judicio manent ; primum hujus theseos argumentum re probatione eruam , non tamen judicum, actuariorumque, qui studio partium laborant, & callide ac fraudulenter documenta extorquent, malitiam, ob dona inimicitiasve, ad litis retardationem di difficiliorem probationem, augere, tueri, aut excusare .conabor.
9쪽
, o DE DOCUM. ORIG. ETIAM POST RECOGNIT.
s. XI. Instrumenta at Munimenta quaedam, etiam post recognitionem, ad ce judice sunt re tum tempus in judicio esse relinquenda assero. Conficiuntur . si his uiemoriae hominum infirmitati succurratur, ac sudex o. dubia informetur. Quamobrem in eo rei vertitur carisploba. do , ut recognoscantur , & contenta iis probentur . d. a. nena, de M. instr. Aath. si quis et de edendo. Hoc liquidius constat ex O. P. S. tit. a . s. . ex qua antea sententia de iis non est se. renda, celsi una cum libello sint producta) quam lis sit contestata, dc actor in vim probationis ea protulerit, nisi sint ex cutiva, aut exceptiones litis ingressum impedientes probantia. Exempli nulla est probatio. e. t. X. de se inser. I. a. T. eod. l. ult. r. testam. quemad. aper. Avientico nec subscripto nec subsignato modici competit fides, quamvis prolocollo insertum sit. unde multo minor exemplis. l. p. C. de prob. I. a. g. de se instrum. ex qua lege ne fiscus quidem iis probare potest, sed ex ossicio rejicienda sunt. MASCARDUS de probatis . conch PEF. no. p. alias tacite approbantur & illegitimus evadit Eriptoeum usus, qui veritatem non evincit. Lia terae probationem respiciunt. l. I. C. de juramento, L non idcirco. i. e. de M. instr. l. cum res Ia. C. de prob. l. in re. . . de M. Instr. l. .s de planor. LI. C. de nuptiis. Quamobrem, qui hisce veta judici est edocturus plenissime probare & omnia accurate demonstrare tenetur. Judex secundum acta & probata judicare debet,& non jus dicere potest si non vidit probationem,nam ad privatam notitiam non est judicandum. Unde O. P. S. tit. v. s. i. est constitutum, ut productus eas iussicienter examinet, e ceptiones suas v. g. suspicionis & falsitatis, statim recognitioni annectat, atque hae apud acta relinquantur , O. P. S. N. iv. b. s t. quo iudex sciat, num impugnatum instrumentum sit omnibus numeris ablatutum, nec ne. Post productionem vidimatae copiae originalium, si nullae circa formalia eorum m in sunt dubia, apud acta relinquuntur, per cit. S.
10쪽
AD CERT. TEMPUS IN JUDIC. REUNQUENDIS, Ir -
F. XII. Nune de suspicione dicendum est. Ad probationem in e sus .nim necessario requiritur, judices sive collegia cognoscere o. cio immita dolo carere, cum rei partes regulariter sint ravorabilio. res actore. l. favorabiliores. as. F, de R. I. L matrem. t . C. Aprob. c. cum inter s. X. de except. adeoque si v. g. actor intentionem suam fundat in documentis, firmitas eorum, ob suspicionem, vacillat. Inde instrumenta quarentigiata MASCARDUS conchran no. s. eorumque originalia, sive sine publica sive privata , ius dicenti etiam post recognitionem, sunt exhibenda.Atque hoc, urgente necessitate, judicia introduxisse observanistia edocet. Judici fit probatio , hinc illi, ad pei scrutationem, sunt ostendenda. Falsum in parte in totum praesumi facit falsum. MA S CARDUS conel. s. Quae suspecta sunt probandi virtutem perdere solent. cons der Staiu menbeet Reformatios e M. Tit. VIII. das I. Gesta, usi 'dex expresse suspitiooeminue stare jubetur,
De lassiciente & insuffciente probatione semper aen. suspicionon &tentia fertur. Quamobrem authentica ad meliorem certi tu dimdinem sunt exhibenda. Distinguenda tamen sunt falsia hi A quis. F tes. quemae vera a documentis de falso suspectis, illas i. quando falsus eorum est tenor. h. e. quando aliter res est gesta quam denotata. LI. Opim valere tire. & si instrumentum repugnat protocollo, quia ad hujus fidem recurritur. R. I. de
M. Tea. tit. DonNotarian. F.F. Suspicionem vero pariunt instrinmenta, quando ex praesumtionibus, ver milibusque suspicio. nibus conjicitur falsitas. Suspectorum scriptorum genera eorumque generaliora prius pervestigaturus tum, quam de documentis per se falsis dicere aggredior. Equidem non su*bcioni iuris sed iudicis subjacent, in cujus arbitrio consistit, an iis fidem habere velit, quia probatio arbitrio judicis expendenis
cla est. Ls. de testis. Et hanc ob causam, si sumiciones emer . B et gant