Marci Velseri Matthaei f. Ant. n. patricii Aug. Vind. Rerum Augustanar. Vindelicar. libri octo

291쪽

X. Melianae.

L. BAEBIUS. L. FGAL. IUNCINVS PR AE F. FABR. PRAEFCOH. IIII.ῆRAETORUM TRIB. MILIT. LEG. XXII DEIOTARIANAE PRAEF. ALAE. ASTYRVMPR AEF. VEHICULORUM IURIDICUS. AEGYPTI

Cohors quarta Raetorum describitur in Notitia sub Diice Armeniar Anali bae. Legionis Deiotarianae nescio an alibi nomen extet: Certum autem habeo alteram esse ex duabus quas Deiotarus disciplina atque armatura Romana constitutas habebat, ut est in Commentario belli Alexandrini. Una videtur caesa proelio quo Pharnaces Domitium uicit, & quo Pontica legione paene tota amissa, magna parte Deiotari militum interfecta, tricesima sexta legio in loca se superiora contulit. Hinc est quod cum Caesar Deiotarum ingratiam reciperet, non nisi unius legionis facta mentio, Legionem autem quam ex gen νe ciuium suorum Deiotarus natura disciplinaque non ra constitutam habebat, equitatum- ue omnem ad bellum gerendum adducere i sit. Praesemis uehiculorum, qui cursui uehiculari praepositus, cuius Iurisconsultorum libri meminere: Vti & Iuridici Aegypti, quem Alexandriae Iuridicum appellant. XI. Romae in S. Blasio de pagno ita.

DIS . MANIBUS FOSSIAE. GNOMEL VICIDIVS. L. F. CAM PRAESENS. RAVEN

MATRI. PIENTISSIMAE

292쪽

T. VARIO. GLEMENTI PRO C. PROVINCIARUM BELGICAE GERMANIM SUPERIORIS GERMANIAE INFERIORIS. RAETIAE MAURETANIAE CAESARIENS. LVSITANIAE CILICIAE. PRAEF. E . ALAE. BRITANNIC MILIAR. PRAEF. AVXILIORVMIN. MAURETANIAM. TING ITA NAM

PRAEF. COH. II. GALLORUM. MACEDONICALCIVES. R OMANIE X. ITALIA. ET. ALII S. PROVINCIIS IN RAETI A. CONSISTENTES

T. VARIO; CLEMENTI PRO C. PROVINC. BELGICAE E T. VTRIVS Q. GERMAN AE L RAETIAE MAURETANIAE CAESAR LUSITAN IAE. CILICIAE PRAEF. E ALAE. BRITAN. MILIA R. l TII. PANNONIOR VM. TRUI LEG. XXX. VLPIAE CIVES ROMANIE X. ITALIA. ET. ALII S. PROVINCIIS IN. PA NONIA. CONSISTENTES

Aut ego caecus, aut parum ij perspicaces qui Varium Pannoniae Praesidem hinc ausi asserere. X I V. Celeiae.

293쪽

XIV. Celeia .

' T. VARIO. T. FIL--- CLEMENTI. CL. CELPRO C. AUG. PRO VINCIARRASTIAE. MA V RITANcAESARIENSIS . LUSITANIAE CILICIAE PRAEF. A L. BRITANNICIS . MILIARPRAEF. AVXILIARIORUM. TEMPORE EXPEDITIONIS. IN. TINGITANIAM. MISSORUM PRAEF. ALAE. II. PANNONIORUM TRIB. LEG. XXX. VLP. PRAER C EI. II GALLORVM. MACEDONVALERIVS. VRBANUS LICIN. SECUNDINVS

DECVRIONES

ALAR. PROVINCMAURETAN. CAESARIENSIS

Claudia Celeia Vario patria. Meminit Celeiae in Noricis Plinius, quae tamen Panno niae uerius. Pleraque marmora municipium appellant, unum quoddam coloniam, si Panuinio fides. Claudium pra nomen , a Diuo Claudio opinor accreuit, eo modo quo Aelium Augustae ab Hadriano , dc fortassis Iulium ab Octauiano. Plures uisuntur lapides iti quibus C L. C E L. id qui Claudiam tribum , Celeiam patriam interpretantur, non uident tribum ante cognomen poni consueuisse, Q , V L PITIV S. F. LEMONI A. R V F V S. Est etia in lapide D E C. C L. C E L. Decurio Claudiae Celeiae. X V. Griecij, quod fortasse Graicum.

T. VARIO. CLEMENTIAB. EPISTULIS. AUGUSTOR . PRO C. PRO VINCIAR. BELGICAE E T. VTRIVS in GER M. RAETIAE. MAURET CAESARIENS. LUSITANIAE. CILICIAE PRAEF. EQVIT. ALAE. BRITANNICAE MILIAR. PRAEF. AUXILIORVM. IN. MAURETTINGITAN. EX. HISPANIA. MISSORUM PRAEF. EQVIT. A L. II. PANNONIOR TRIB. LEG. XXX. VI P. PRAEF. COH. II

GALLORVM. MACEDONICAE CIVITAS. TREVERORUM PRAESIDI. OPTIMO

N n a Cur

294쪽

α7o MONUMENTA

Cur hi tituli Celeiae, uicinisque circum Pannoniae locis positi, potius quam ubi Varius honores gessit, & ij qui potuere degebant, cauisa una est, quod in patria & apud suos inclarescere omnes magni aestimant. XVI. Fuziaeti Styriae siue Valeriae.

L. COMINIUS. L. M. L. NATI RAL. PHILOSTRATVS. L. L. V. FSIBI. ET. SVIS. L. L. L. CILOL. L. L. RAETVS. L. L. L. PRINCEPS. COMINIA. L. L. L. VRBANA L. L. L. GALATA. I. LIRaeti nomen hic liberti proprium , agente tractum est. Totius autem inscriptionis haec complexio. L. Cominius Natira Luci j & Marci libertus, & L. Philostiatus Lucii libertus , Viui fecerunt sibi & suis libertis libertabus, quorum nomina subscripta, L. Cilo duorum Luciorum, Cominij scilicet de Philostrati libertus, L. item Raetus duorum Luciorum libertus, Princeps Cominia, Urbana,& Galata, singulae duorum Luciorum libertae. XVII. Romae in Capitolio, columella rotunda.

IIII. FLA Via VII. CLA V Dia

Q ii sequitur legionum catalogus, trium numero auctior est. XVIII. Romae apud Ma seos, columella itidem.

Panuinius

295쪽

PEREGRINA. 27I

Panuinius hasce sub Alexandro Imp. per limites fuisse dispositas opinatur. Ego relia quas praetereo , Italicam tertiam a M. Antonino in Raetia constitutam dixi libro VI. XIX. Briganiij repertum.

DEO. MERCURIO ARCE CIO. EX. VOTO. MAM. POSVIT SEVERIUS. SEVERIANUS. SVB. COS LEG. III. ITA L. FGORDIANBE. COS. LAn Arceeius a malis arcendis, quomodo Dij depulsores 3 Hoc ut alijs placeat , mihi ualde displicet. Sed & plura in postrema inscriptione sunt quae non niu per nebulam dispicio. X X. Romae.

D. M GN. POMPEIO. POMPEIANO EQVO. PUBLICO. TRIBUNO. LEGIONIS III. ITALICAE. PRAEFECTO. COHORTIS AFRORVM. IN. DACIAM POMPEIA. CLEOBULA. ET . CLEOPATRA FRATRI. KARISSIMO

Meminit equitum equo publico Cicero in Philippicis; illis equum a Censorib. assignatum apparet ex Liuio. In Daciam ut lapis sic habeat) antique, pro In Dacia,sic in lege Agraria, ager IN. TERRAM. ITALIAM.

296쪽

XXI. Inter Buzamim Sc Tridentum.

C. VALERIO. C. FP A P. MARIANO HONORES. OMNES ADEPTO. TRIDENT FLAMINI. ROM. ET . AUGPRAEF. QVIN AUGUR AD LECTO. ANNO N. LEG. III ITALIC. SODALI. SACRORTVSCVLANOR. IV DICIS ELECTO. DECVR. TRIDDEC V RIONI. BRIXI AECVRATORI. REI P. MANT EQUO. PVBL. PRAEF FABR PATRONO. COLON

PVBLICE

Romae& Augusti templum VI. urbis regione habet Rusus. Quinquennales, Censores fuisse diximus libro U. & opinionem minus uulgatam rationibus firmauimus. Annonacius ex ui uerbi, qui legionis annonam procurat. Est apud Iurisconsultos Annonaria caussa, Annonarius titulus, Annonaria collatio, Annonaria ratio & praesectura. XXII. Romae opinor.

Miles cohortis X. Praetoriae, Centuria Limi. Et Tesserarius legionis tertiar Ital. tesserarij qui testeram, hoc est ducis praeceptum per contubernia nunciant , Vegeti & Plutarcho demum traiectus in Coli. X I. Prael. Centuria P. Satri.

XXIII. Abiis

297쪽

PEREGRINA . la a

XXIII. Abudiaci ad Danubium.

POSVIT

Miles reuersus ab expeditione Burica . Tacitus , Nec minus ualent retro Marsigni, Go- Tac. G mstr. ibini, Osi, Burη : terga Marcomannorum sua oramque claudunt. E quibus Marsigni Burij sermone cultuque Sueuos referunt. Buros Ptolemaeus nominat, uti dc Capitoli- Inus, nam numerat inter gentes qui bello Marcomannico contra M. Antoninum conspirauere, ut iam obscurum esse non possit quo haec inscriptio referenda. Buri aut Burri inter socios Traiani bello Dacico apud Dionem , Et in Theodosij ex Dione . excerptis, quae Leunclauius uulgauit, proditum Buris pacem a Commodo concessam, cum antea saepius rogatus negasset, tum quod uires eis adhuc essent, tum quod non pacem, sed laxamentum ad faciundos apparatus consequi uolebant. Porro secundum uersum omittere satius duximus , quam imperiti exscriptoris ineptias reddere . XXIV. Celeiae.

SECCIVS . SECUNDIN. VETLEG. III. ITA L. PETE IVLA. SEVERIO CONI. EIUS. SIBI. ET . SECCIAE SECUNDINAE. FI L. ET . MARIIS MAXIMO. ET. SECUNDO. NEPOTIBVS SUIS: VIVI FECERUNT. ET IV L. APRICIO. FILMIL. LEG. SS. B F. PRAEF

TIPEM VI. O. AN. XXV

Reliquis quorum ascripta nomina uiuis, solus Apricius , stipendiorum sex, obierat anno aetatis uigesimo quinto. Sunt uero qui LEG. II. IT A L. hic legant. Has etiam rerum Vindelicarum Raeticarumque a Panuinio& Golgio collectas astulas, iii sum asseruare,& posterorum memoriae transmixtere. Sed praemoneo, ut neutrius silem accuso; ita cum quid ex istis frustulis producitur cuius aliunde auctoritas non constat, assensum consueui sustinere, quippe qui perspectum habeam, cum Panta inium tum Golatum, litteras non semper ad marmoris exemplar reddidisse , sed sup- plei se interdum & explicasse ex ingenio uerba cotractius per compendium scripta.Cui instituto si tantillum audaciae accedat,magno antiquae puritatis periculo sat necesse est.

COLONIA. AUGUSTA. VINDE LICORUM.

Habet Panu inius Comment. Reip Rom. lib. III. ex lapide ueteri. Suspicor designa re monimetum C. Iuli j Vetti j,in quo A V G. VIND E LIC V M.Coloniano ascripta. COL.

298쪽

COL. AUGUSTA. VINDELICOR

Golgius in thesauro rei antiquariar c p. XVIII.ex Tiberii nummo.Subdubito an eum notet que nos libro V. expressimus,Tiberii nomen,& Augustar symbolum, pini conum, currui triumphali impositu praeferente.At epigraphe neq: coloniae neq; Augustae meminit. III. LEG. X. V IN DELICOR. VICTRIX Goldius cap. VI I .ex uetusta inscriptione. Ptolemaeus in Pannonia Legionem X. Germanicam posuit,Ant. in itinerario Geminam dixit,atque inter Vinde bona & Commagenas statuit. Indico, si cui credibile uideatur primas Vinde bonae litteras in Vindelicos abrille.

IV. AUXILIA. VIND ELI CORVM Golatus cap. VI. ex uet. inscrip r.Notitia habet sub dispositione Magistri militu praesentalis orietis, inter Auxilia Palatina VINDICES,qui Alciato & Sconlio uio VINDELICI. V. COH. XXIIII. VINDELI CORVM. IN. PHRYGIA

Tae. .a. GOlZiUS cap. VIII. ex uet. inscrip t. Cohortes Vindelicorum Tacitus 1 ciuel nominat, loco quem nos libro V. adduximus.

VI. COLO NI A. AUGUSTA. RHETORVM

Panu inius libro III. ex uetusto lapide. Vereor ne aliena fide scripserit; nam v. per Raetiam Colonias statuit, Augustam Quinctanorum , Augustam Tiberij, Augustam Rhetorum Raetorum rectius Constantiam e Curiam , unam in Vindelicia Augustam Vindelicorum, Sc singulas lapidum auctoritate confirmat, cum mihi, mirum, haud indiligenter haec uestiganti, nullum unquam marmor, nummus nullus, aut marmOris omnino nummiu edescriptio occurrerit, cuius fide uel unam ex tot colonijs tuto liceret allerere. Nam de Augusta Vindelicorum, quae Raetorum eadem , aliunde constitit, uti libro III. multis exequuti sumus ; simul Taciti testimonio tunc planum fecimus, ad eius usque aetatem, aliam praeterea coloniam in prouincia non'fuissse, nequis quatuor aut quinque Augustas Auentinus Augustam Aciliam addidit) somniet. VII, 6 COL. AUGUSTA. RHAETO RUMGolgius cap. XVIII. ex Tiberii nummo'. Ape*io quid, nescio quam vere , verisimi litet sentio ta Hic ipse Golgius auctor , extare Tiberis nummos a tergo COL. AV-GUSTA. P R AE T O R. inscriptos, horum at iquis rubigine exesas, coniectorem audacem impellere potuit, ut parum mutatis primis litteris uetustate fugientibus, RHAETOR. substitueret ; suspicioni uiam munit R. litterae asperatio, quod scilicet extritis duabus in P R AET . simplex R. spatium non explere uideretur. VIII. LEG. V Ι. GEM. RHAETICORGol Eius cap. VII. ex uet. inscript. Nullum huius legionis uestigiunt inuenio. At in Moesia superiori est Anton. Ratiaria , Ptolemaeo Raetiaria aut Rhaetiaria : Ibi Anci Leg. Gem. constituit, sed numeros X IIII. ascribit, Cogitandum tamen an ad hi C,ἀ.I d. c. si . iuscemodi scopulum impegerit Golgius. Extat in Iustiniani codice rescriptum Diocle-sδ.I. . tiani& Maximiani Impp. Retiariae datum , cuius me commodum admonuit clatissimus Iurisconfultus Panci rotus, commentario in Notitiam nuper edito, quod mihi sub ipsum harum lucubrationum finem uidere, de nominis mei memoriam in eo aliquo-gies amice cohonestatam, obseruare contigit.

COH. VI. RAI TORVM Tae. M. i. GOlZius cap. VIII. ex uet. inscript. Meminit Tacitus Raeticarum cohortium bis. Eths.j. in Notitia est sub dispositione Raetiarum Ducis, Cohors VI. Valeria Raetorum, irem in Vicidij lapide COH. VI. RX. ANNONA. LEG. III. ITALICAE Gol Eius cap. VI. ex uer. inscript. Puto ex elogio C. Valeri3 Mariani, in quo est, A N-N O N. L E G.I I I.I T A LI C. nos Annonarium sententia ita uolete interpretabamur.

--- - - - LITTERAE

299쪽

LITTERAE SINGULARES

ET DICTIONES CONCIS E

Aulus. Anni.

ADII B. Adiabenicus. AEL. Aelius. AEL. AUG. Aelia Augusa. AL. A M. AN. Anni. A N N. Anni. ANNO N. Annonarius. A N T O N. Antoninu . ATILI. Atilia. AU G. Augusta. Augustus. Augustalis. A R A B. Arabicus. A U L. Aulus. A V R. Aurelia. Aurelius. A V R E L. Aurelius. DE. CO. sort.Benesciarius Consulis. B F. C O S. Beneficiarim Consulis.

D. M. Benemerenti.

BF. PRAEF. Beneficiarius Praefecti.

C. Caius P. Centuria.

C AE S. Caesar. CAM. Camilia siue Camillina tribu

C A M B. Cambo uno. C A T. N. fort. Cataim natione.

C E N S. Censor.

COS. Consul.Consilibus. COS. DESIGN. Consul designatus.

C R. fort. Cretensium. C V. Curator.

norum noctrorum Augustorum Imperatorum.

EXPLICATAE.

DD. Dedicatum. Dedicauit Dedica runt. Item Decurronis Decreto. D E C. M V N. Decurio municis'. D. I. M. Dis inferis manibus. D. M. Dis manibus fort. etiam, Decurio municis . D. M. S. Dis manibus sacrum.

loniana Dalmatiae urbs Ptol. De Troment. quid dicam non habeo, ne tribum interpreter, impedior quod hanc Romani semper ante cognomen scripsere, neq, opinor seminarum nominibus addidere. D. S. P. V. I S. L. M. De sua pecunia uota, iam soluit tabens merito. Aut, illissoluit tabes merue E 40Fques. Equites. E in A L. Eques aia, aut, alaris. E R. Eransa, Opinor. EX. B F. COS. Exbeneficiarius Consulis. F. Filius, silia. F A L. Falerina tribu. F. C. Fieri curauit. F E L. Felix.

F. I. Fieri Iussi. . in FI L. Filius. . I

F L. Flauius. G A L. Galeria tribu . G E R M. Germani m. H A D R. Hadriani. Η E R. Heres,heredes. Η E R E D. dieredes. H. F. C. Heres fieri curauit. Η Ο R. N O C. Hor, noctis.

H. S. E. Hic si ius es.

I. Prima, cohorS. II. Secunda. Secundum.

300쪽

III. Tertium. IIII. marsum. IIII. VIR ALIS. uatuorviralis. IIIIII. VI R. A V G. Sexuis Augu-nalis. S. Sestertij nota. I N C O L V M. Incolumitate.

IN. D. H. H. In Dei huius honorem. ING. rt. Ingenuus, aut, futtianus. I N. H. DD. In honorem dedicatum.

I M P. C AE S. Imperator Caesar. I. O. M. Ioui optimo maximo. IT A L. Italica, legio, Italico, millitii. I V L. Iulius ulla. Κ A L. Kalendae . ΚLENDS. IAN. Kaleris Ianuar'.

numeris quinquaginta. L E G. Legio, Leσarm. LEG. AUG. PR. PR. Legatus

August Pro Praetore L. D. D. D. Locus datus Decurionis decreto .

L. D. S. Locum desuo. Lubens de suo. L E G. III. IT A L. Legio tertia Italica.L I B. Liberta. L. M. L. Luci, se Marci liberius.

L. L. L. Luciorum duorum libertus , aut, liberra. L. L. M. Lubentes merito. Aut La ius lubens merito. M. Marcus, Mensis. Miles. ME. Memoriae.

M E N. Menses. M. H. M. Misso honesti mi ne. M I L. Miles. Militauit. Μ I L. IT A L. Militi Italico. MI LIA R. Miliaria ala. MIR P A. Ignotum,nisi nomen proprium sit. M. P. Millia passuum. M V L. V P. Multis uic orijsso iro. Neque placet,neque melius ad manus quidquam est. M V NI C. Municipium. Municeps

Nummi.

N E G. Negotiator. NEGO T. Idem . N E P. Nepos. N. I. F. L. Non liquer. N. S V R. Natione Surus.

P. Publius. P A C O N. Paconius. P A P. Papia. tribu. PARTH. MAX. Parthicus maximia P. C. Poni curauit. P. L. L. Posuerunt lubentes.Posuit li

tus lubens.

P O M. Pomptina tribu .P O M P. sori. Pompeius, Pompilius,

aut, Pomponius.

PONT. Pontifex. PONTIF. MAX. Potifex maximus.

P. P. Pater Patriae. Procurator Prouinciae.

PRAEF. FABR. Prae se Lusfabrum. PRAEF. QUIN Q. Praefectus

uinquennalis.

R. sori. Raetorum cohors.

R A V E N. Rauenna. R E I P. Reipublicae. R E S T. Rehituerunt. ROM. ET.AVG. Romae o Auguai. S. Soluit. S E C V R I T. Securitati. S E P T. S E V. Septimius Seuerus. S E P T I M. Septimius. S E X T. Sextus. S I G N. Signum. S. P.Q. R . yenatus populus Roman'. SS. Supra