Ordo ad dandam poenitentiam ex insigni rituali Codice Membranaceo 11. saeculi Bibl. Canonicor. Reg. S. Salvatoris Bononiae. ... Accedit Appendix aliorum Ordinum antiquorum D. Vincentius Garofali

2쪽

Eκ insigni Rituali Codice Membranaceo XI. Saeculii Bibl. Canonicor. Reg. S. Salvatoris Bononiae

NUNC PRIMUM IN LUCEM EDITUS

Accedit Appendix aliorum ordinum antiquorum .

4쪽

S. R. E. CARDINALI, ET S. CONGREGATIONIS CONCILII PRAEFEc

D. VINCENTIUS GARO FALICANONICUS CONGR. RHENANAE SS. SALVATORIS

Ρ OEnitentialem venerandae antiquitatis Ordinem,

cui paucos pares habet Italia nostra , quique Catholicam arcanae poenitentiae doctrinam adversus Dissidentes illustrat, Nomini Τuo consecro , Vir Emi-

nentissimel Habes in eo monumentum vetere illa ,

5쪽

ac sane rata Integritate Tua , religione, & mirifici, in rem omnem sacram amore plane dignum . Habes grati, atque obsequentis animi mei significationem: hominis nempe, quem & praeclaris beneficiis devinxisti Tibi, & eo ossicii genere ornasti , quo, dum

sacris Eminentiae Tuae studiis nonnullam dat operam, Suavissima sermonum sapientiaeque Tuae flo-

ret consuetudine. Ergo quod Te maxime decet: a me vero praecipue debetur Tibi , aequi bonique . pro humanitate Tua, Cardinalis Amplissime, consulito. Vale. E Canonica s. Petri ad Vincula Postr. Kal. April. 379

6쪽

ADMONITIO AD LECTOREM.

ORdinem, quem edo , descripsi Bononiae ex Rituali

Codice XI. Saeculi, Bibliothecae nostrae S. Salvatoris . Is codex est, cuius divitias Trombellius in suis de Sacramentis libris sparsit: pro quibus cum eo , quasi cum altero Edmundo Martene viri docti gratulati sunt Vid. eius Vitae

Commentar. Laudatur ergo ab eo Codex foepissime . Laudatur item a cl. Zaccaria in bibl. Rituali tom. I. pag. I 49. , tum etiam a doctissimo Cardinali Borgia , qui ex eodem Kalendarium luce plane dignum , Romae Vulgavit tona. II. Anecdolor. Litter. Jam vero Venetus codex dictus ab Trom bellio est, ab aliisque r interdum etiam ab illo Venetus , vel Torcellanus. Ego vero quamquam Venetum dici posse aio ob communes ritus apud Venetam Ecclesiam , ΤΟΘcella namque servatos vid. Flam. Cornelium mox laudandum in praef. ; statuerim tamen ad huius Ecclesiae Clericos , seu Canonicos proprie pertinuisse . De Ecclesia suspicionem iniecit Trom bellius ipse ; auxit deinde auctoritas P. Bernardi a Venetiis, qui Chardonii historiam Sacramentorum italicae donavit linguae , illustravitque. Is enim extremo capite Sa cramenti poen. , nulla interposita dubitatione , asserit et ad Torcellanam Ecclesiam ordinem nostrum pertinuisse et viderat enim , opinor, illum , Τrom bellii beneficio . Tandem ut id

statuerem, fecit Litaniarum h. Cod. comparatio cum Me nolo gloTorcellano a FlaminioCornelio edito ad calcem monumen torum Ecclesiae Torcellanae . Nam in utroque monumento

iidem memorantur Sancti, qui proprie hanc Ecclesiam attingunt. Quod de Clericis seu Canonicis inieci, perspicue

demonstrant tum argumenta , quae Emus Borgia. attulit Lectorem monens e tum etiam Ordo ad dandam Clericis poenitentiam , qui in hac editione laicalem ordinem consequitur. Consule generalem peccatorum accusationem , qua in facit Clericus , ex qua etiam facile assequeris regulam Ca-Bonicam , uti aiunt , eos Clericos professos esse . Ouod

vero ad Saeculum XI. pertineat ordo noster, multis duo lau-

7쪽

dati auctores demonstrarunt, & ex notis musicis nItide intes ligitur, quarum specimen suo loco exhibemus . Ergo , ne actum agam , non id nunc ego persequar. Unum taInen praeterire non possum: nempe procul dubio jam pridem eompositum, Θ a fidelibus usurpatum fuisse hunc Miualem librum t quod Tromb. ipse affirmat in Ord. ossi Eccl. Sen. pag. 488., demonstrat vero tom. II. extr. unci. Pag. I 27. De praestantiae

codicis hoc breve dicam , quod memorabile est: Ρ. Castellanum, & Cardinalem Sanctorium ; hunc in Rituali, quod vulgo Romanum dictum est, elaborando r illum in Sacerdotali Romano adornando duos omnium audicio , nobilissimos libros rituali nostro usos, magnam rituum atque adeo verborum partem in rem quemque suam transtulisse . Vid. foepe memorati Trom bellii tom. II. extri unci. pagg. Isso.

4oo. &c. Nunc de ipso ordine quid tandem admonebo p Sacram entalis ille confessionis methodum tibi offert distribute ac nitide , ut non ita facile parem habeas in aliis ordinibus , qui ad Italiae Ecclesias pertinuerunt: id, quod de ordine ad dandam Clericis poen. in primis dictum volo. Ceterum

non parum conspirat noster ordo cum Romano antiquissimo , cumque Egberti poenitentiali . Valde etiam similis est

poenitentiali Bobiensi, quem e duobus antiquis mss. Mura. torius consarcinavit ἔ cui Viro magno, antiquitatis helluoni , majorem gratiam haberemus, si duo haec monumenta fortasse vetustate imparia r quaeque conferri magis , quam permisceri volebant , distincte edidisset . Ast id obiter . Confer etiam , si libet, nostrum ordinem cum Barensi illo a Catalano edito tom. III. Comment. in Ρontit. Rom. , im cum quotquot editis nobilioribus e coniicies tute ipse, maetacente , quid de nostri praestantia tenendum sit. Declara hunt id etiam adnotationes interdum , quas , uti magis expe dire Visum est, suis locis accommodavi. Eas dare , dissicile non mihi accidit in tanta , qua abundat Bibliotheca nostra , librorum copia , delectuque , singulari prorsus cl. Monsa cratii Praesulis nostri Generalis beneficio . Minuta quaeque persequi nec licuit, nec libuit. Leves errores oriographiae,

in quos incidi, emendavi, ne fastidium crearet lectio et nam

8쪽

que scriptionis genus , pro more eius saeculi, barbarum nonnihil est, atque interdum asperum . Sic dampnare pro damnare ἔ set pro sed ἴ aud pro aut . Redundant etiam manifeste in codice nonnullae voces r has dispunxi. Compacta: aliae sunt, quae dividendae r has ego divisi. Si quae tamen graviora menda sunt, Lectoribus subjicio; atque haec erant de ordine nostro praemonenda . Appendix sequitur. Habes in

ea Othmari ad discipulos allocutionem ; est enim lectu digna . Hanc Verbatim , uti iacet, descripsi ex historia poen. pubi. P. Geraldi Zurcher . Devixit Othmarus anno DCCLX. Habes deinde poenitentialem ordinem desumptum cx praenobili Codice Veliterno ined. Saec. XI. , quem S. Petrus Damiani eius urbis Episcopus e Cassi nensi Mona sterio allatum primariae eiusdem urbis Ecclesiae dono reliquit . Debeo huius rei notitiam, Ordinemque ipsum Emo Cardinali Borgia, qui litteratissimus ipse quum sit, litteras , di bona omnia studia fovet, atque ornat. Tandem habes eiusdem saeculi Farsensem ordinem , praestantem & ipsu m, atque hactenus ineditum , quem humanissime mihi cL Ama

dutius communicavit. Eos edere visum est, servata ea ra

tione Ortographiae , quam qui e codicibus descripsere , retinendam existimaruat . His utere Lector benevole , α

9쪽

c VIII FNediator De , & Hominum Christus Iesus, quo pIensus In no,

misericordiae suae divitias effunderet, figmentum nostrum miseratus , ad reparandos eos, qui a Baptismi gratia quandocumque excidissent, tradita Ecclesiae Praepositis potestate remittendi, ac retinendi peccata, Sacramentum Poenitentiae instituit; cujus vi, & efficacia, qui ad id accederent rite dispositi, ac pe cata consessi, per Sacerdotis abSolutionem peccatorum veniam consequerentur. CSnstans haec fuit de hoc insigni Christi beneficio, & ab Apostolicis usque ducta temporibus perpetua Eςcle

Si videbitur Reverendissimo Patri Magistro Sac. Palatii Apostolier F. X. ANHep .Larise., ac Viceis.

10쪽

INCIPIT ORDO ci

AD DANDAM POENITENTIAM

O Uando venerit poenitens ad sacerdotem , clauso ostio Ecclesiae , dicat ei, ut prosternat Se in Oratione foris atrio ca) ; & Sacerdos incipiat Tertiam , ct finiat cum

oratione sua secundum ordinem . Postea jactet se Sacerdos ante altare in secreto , Sc dicate, , Pater noster. α ne nos . Cap. Proba me , Domine , dc tenta me . ,, Ure renes meos, Sc cor meum . , , Non veniat mihi pes superbiae . , , Et manus peccatorum non mo eat me.

Muro tuo inexpugnabili circumcinge me . Et armis tuae potentiae protzge me semper, Deus

D meus . .

, , Ne perdas me , Domine , cum iniquitatibus meis .

Neque in finem iratus reserves mihi mala mea . Pone , Domine , custodiam ori meo . Et ostium circumstantiae labiis meis .is Ut non declinet cor meum in verba malitiae . , , Ad excusandas excusationes in peccatis . Exurge Domine r adjuva me .is Et libera me propter. nomen tuum .

oratio . Domine Deus omnipotens, propitius esto mihi peccatori, ut condigne possim tibi gratias agere e quia me indignum propter tuam misericordiam ministrum fecisti ossicii Sacerdotalis r & me exiguum , humilemque Sacerdotem mediatorem constituisti ad orandum , & in intercedendum ad Dominum Jesum Christum pro peccan- ,, tibus dζ ad poenitentiam revertentibus. Dominator Do- mine , qui omnes vis salvos fieri , & ad agnitionem ve- , ritatis venire t qui non. vis mortem peccatoris , sed ut

3 Racis , modus poenitentiae Saeramentum ad mlnistrandi. 24 En flentem, sere actum si esset de solemni antiquiore caconica poenitentia , quae saeculo Ecclesiae UiI. emolliri coepit.