장음표시 사용
11쪽
g ΠtsTORIA B. ELIs ABET AEque prudentis illum pr claro quodam naturi ipsi irbabitu, & egregia sapientia ornatum. Nimirui in
iore quadam vi ad omnes res humanas moderandis opus erat viris: & sceminae, quibus se tum viribus, una consilio p res esse cognoscerent, ijs aequo an ryno parere non possent. Quo mihi certe mirabit: foeminῖrum,quam virorum virtus videri solnim si vehementitas miramur, quae praeclare pueri, vel adolescentuli secerunt, quam quae viri; & Vnum. i lemque fastum tanto maiorem laudem consequitur, quanto pauciora de minora ad efficiendum adiumenta creditur habuisse, qui gestit: non est mirum viros multa sapienter facere, multa iuste,multa iis liter, multa moderate, quos ipsa natura prudentes quodammodo,& quos& excelsos genuit,& tem p ratou sed mulieres corpore fragili, animo paruore pngusto,inconstante leuique mente,effr*natis appetitionibus patientes liquando, & fortes, &graues,&inuidiasse praebere, id mihi demum magnum, admirabile, monstri simile videtur. Moises Iudaeos e summis pericillis,&acerbissima seruitute liberatos, prudentissime Deo inuante ghbernavit: quis non j
hoc vehementer admiretur at cum a Debora idem
effectum esse legimus, vel audimus, id unum duci-
'us iure esse mirandum. Si ---Hebraeorum Im-
perator, si Gedeon, si Samson, si quiuis alius de foratissimis ducibus Israelitarum in suo tabernaculo caput Holoferni inputasset . facinus quidem
insigne puparetur: sed multo magis lubitham censemus esse praedicandam, quum id foemina non alagresta modo fuerit, verum etiam perfecerit, suod vel maximo animo vir s perterrere poti; isset.
'go vero tametsi omnium Christi Martyrum gra-
12쪽
pitatem & constantiam,vti par est,obstupesco, tam ξ μ ---- non tam Ignatium,Polycarpum,Laurentium, quam Blandinam,Cointham,Felicitatem suspiciedam puto neque tam nobilium adolescentium virtute commoveor, qui quum impellerentur ad impia facrificia,manus ultro in fiammam porrectas in prunas lar- , ei defuere diderunt,quam praestantium matronarualtitudine animi,& incredibili robore: quae partim quum alios iam mortuos vehiculis ad ignem rapi, filios suos semiuiuos rolinqui viderent, si sorte sententiam mutarent;eos ipsae suis manibus in eadem plaustra cum caeteris conjiciebant: ut quorum fuissent in certamine soch,eorundem essent comites it triumpho:partim supra muliebrem naturam, supra vires filios complexae paruulos, ut ne puς i quidem infantes expertes essent tantae gloriae, sine pal l io per media agmina satellitu,cohortesq; praetor ias, ad cpdem,ad flammai ad omnes extremos corporis cruciatus,tynquam ad conuiuiu magnifice ac splendido ornatu aduolabant;& diuino quodam ardore, nouore insolito more eos obiiciebant telis impiori quos 'alioquis si de hac breui tantum vita certaretur, vel
suoru corporii oppositu,ex medijs inimicorii armis, fuissent eripere conatae. Quare quia multa per foeminas omnibus aetatibus aegregie facta memorentur;
nihil equidem miror aliquem extitisse aliquando, qui mulierum virtutes literis mandaret; sed illud miror non ide in christianis siminis secisse multos, ria Atu in Romanis & Graecis non nemo aliquando fecit. Quod si veteres illi rei u gestarum scriptores hac co- pia nacti fuissent,prosecto sumo studio ab hominia obliuione vindicassent,neq; tot secula in hisce tene- bris ignorationis res tantae iacui sient. Vtinam esset
13쪽
aΠrsu ORIA B. ELISABAT AS - η in me tanta & antiquitatis cognitio,& orationis eo pia, ut quod c teri vel neglexerunt, vel timuerunt' prs stare possem mon mihi certe studium,voluntasqὴ deesset, res ab excellentibus religionis nostrae mulieribus gestas conscribendi. sed quoniam periculosul A est exigus lintre immensoς Oceani superare gurgites, vela contrahere decreui:&quasi li ora legens unius alicuius mulieris illustris virtutem. quoad oratione consequi possim, reddere aeternam. Igitur de vita sanctissimisque moribus Elisabeis Lusitan s r ginae diligenter expediam. Hanc enim mihi potitii r se eligendam esse duxi multis & iustissimi, docausis. Nam primum quum ex tanta in altitudine di- timorum hominum, qui apud exteras nationes vitae, L sanctitate fioruerunt, paucissimorum', quidem parum multa tenςamus; Hispanorum autem qui non minus multi religione pr stiterunt, vix nomina ipsa edere pol imus , non mediocriter numinis diuini gloriam apud homines amplificatum iri credidi, si praecelles,virtus & integritas, quae tam multosa.- nos non solii unius oppidi finibus, sed etiam unius
tecti angustiis inclusa latuisset, spargeretur siquid
hac orationis tenuitate possem efficere ac dissemiunaretur in orbis terrae memoriam sempiternam. A
cedit quod hic labor aut eius summi viri meritis debetur,qui patriam meam miserrima Saracenorum dominatione liberauit. Neque vero Ioani tertio Lu-staniae regi mortuo pro maximis beneficijs, quibus. 'nostram hanc societatem ornauit, alia ratione ni
lius gratiam referre possimus, quam si posteris prois
damus factorum eius memoriam ,cuius ille fuit sti diosissimus dum vixit:&noster amor aduersus Co-
nimbricensem Academiam postulare quodammo-
14쪽
LusITANIAz REGINAT. Pdo videtur, ut eam quoad facere possimus, Verbis o nemus,curiis vir Dionysius primus Lusitania r g imaggressus exulantes Musas reducere in patriam, hac . eis bem unam ex omnibus sedem g atissimam delegit. Haec qui secum is te diligentius considerarit, is non modo historiam scribenti veniam dabit; verum etiam statuet, no accidisse temere, sed diuino quodaconsilio prouisum esse; ut proximis asinis in tantactratorum eopia mihi potissimum alioqui parum apto ad hoc munus, uti de rebus ab ea gest is verba facerem,negotium daretur. Nam si quis naturae muli, bris imbecillitatem intuens forte veretur,ne modica sint & tenuia, quae fecit ; huic ego gnarus diuinae virtutis polliceri austria, eam fore magnitudinem
rerum,ut non mediocrem admirationem, ea porro
varietatem, ut nullia ving sit allatura fastidiu. Nunc antequa exponamus reginae facta, no iniucunda erit de maioribus eius, parentibus, ortu explicare copiis Osius; ut res multas & varias,ab hominum memoria
remotas sub unum quasi aspectu subiicere possimus.s Eli labeta Lusitaniae regina,& patria & male
na stirpe suerat clarissimis auis,&maioribus nata, sed maternum genus multis editis exemplis crud litatis,atque perfidiae , in summam venerat inuidiar
paternum aute, etiamsi noua assinitas nonnihil o Duc sensionis habebat,&similem quandam macula lin- Sulserat,singulari tamen pietate maiorum comm . dabatur. Mater eius Constantia Manfredi impij Siciliat regis filia, pederici secundi Cs saris neptis sui raqui bonis orsus in iiijs regni Siculi, formidolosissimos habuit exitus imperi j Romani , & impiet
tem patriam , atque auitam, velut haereditariam
15쪽
spiritus ingentis,Iacobo rege natus erat, & Violanistia regis Pannoniae filia: quorum ille ob egregiam virtutem vultb a suis in coetu beatorum collocatur. haec sororem habuit Elisabeta,quae mirifica pietate vitam beatam & immortalem adepta, iucuda memoria posteritatis celebratur. Verum haec repetam paulo altius,& quam breui ssime fieri potest inuem modum gesta sint, comemoremus. Federicus Crisar,qui primus hoc nomine summu cosequutus imperiit Aenobarbus vocitabatur ,post reditu in gratia cum Alexandro III .Pontis Max. quem hostili odio diu oppugnarat, res maximas in Asia gerens vortico- suamnem ingressus,vel lauandi causa,vel traijctedi, repentina morte indigna tanto imperio luctu exercitui victori fugamque reliquerat. Henricus eius filius ia apud Germanos administras rerum summa, euocatus in Italiam,victoq; Tacredo Rogeris ex c cubina fili ,qui in Neapolitani, Siculiq; regni pota sessione Guillelmi morte quasi caducam atque u cuam inuiolara suma Ponti f. Max. volutate potitus est rerum. Eum iis& vltra fretum imperare aequius visum, quippe qui Constantiam eiusdem Roger ij filiam iusto matrimonio nata coniugem haberet, siue eam superioribus annis aetate florente, ausore Fed rico patre duxerit, siue iam annos quinquaginta n tam & publico ritu Christo consecrata antea,tu adii uenti Ponti sex Romanus, voto religioneq; solutaria in matrimonium collocarit. Sed mox propterea quod exemplo patris rem Pontificiam vexabat, ab innocetio sacris altaribus templisq; prohibitus. discessit e vita. Constantia prudens foemina Federiaco fi l io regnum impetrauit, qui post matris obitumὸeclaratur Casar,principio Pontificiam dignitatem magno
16쪽
LusITANIAR RICINAg. ilmagno studio complecti videbatur; postmodum uotato animo patre, auiiq; suu eius de conleptu, & morirum acerbitate superauit. Ingeni uilli praestans,magnum corporis robur;singularis laborii patietia, eximia prudentia rei militaris,ardens doctrinae stu- .dium,Graecae, Latinae,Germanicae, Gallicae, Arabi-' Icaq; linguae sitietia prope par;digna Caesare munifi-
centia. Has tatas viri virtutes ingentia vitia aequa
bant. plagitiosa& impura vita , et aenatior gloriae, dominatusq; cupiditas, inhumana crudelitas in victos,quil talia pene uniuersa miserabili vallitate,&- furiosa quadam partium contentione derormauit. . Societas cum Saracenis maior, quam Impeddecebael Me ab uniuersa Christiana Rep. delectu, quibus et unete usque aduocatis Luceriam attribuersi urbem Apuliae per antiquam:peisidia in Pontifices sto prop4
incredibili ;odium tantum,ut quibus priuatis famuliarissime esset usus, eosdem Pontificatum adeptos maxim duceret capitales hostes. Has ob res quum
ei non semel sacris interdictum esset, &comerciopior ii, is; imperium abrogatum, lasredo filio notho repsi te dignas impietate & immanitate sua poe- lmnas persoluit. iuuenis enim cupidus pecunia patrisci regno potiundi, graui morbo diu conflictatu sene creditur in ipso lecto strangulasse. Idem Conradum fratrem nam haec suspicio valuit ad que haereditas pati ij, auitique regni pertinebat, sustulit veneno; eademque fraude Conradinum eius filium paruum . peremisset, nisi mater sagacissima foemina odorata eui iconsilia occultas artes inimici domestici pa- Iri artificio ludificasset. Fesellit Innocentium qua tum ex Gallia reuertentem simulata gratia:bis Pontificium exercitum cecidit: falso persuasit Conradi-
17쪽
num esse mortuum, Moccii pato regno Saraceno
lite Italiam ad exitium, vastitatemq; vocabat. At v xo Deus parricidae crudelitatem cum impietate conis iunctam, impunitam & libera no passus est esse,quato serius , tanto grauius improbitatem diuturnam et ris vindicauit. Carolus ouinciae comes pars haec est
Galliae Narbonensis a summo Pontii accersitus inbue Italiam, conflixit cum illo perfidioso monstro, qui
magno proelio victus cum suis Saracenis ad Beneu tum,& multis vulneribus confossus, quales exitus habere par est eos,qui ad explodam dominadi cupiis ditatem Christiani nominis hostes adiutores adhi- . bent, in ipsa acie teterrimam animam patria, frater- naqtie caede contaminatam, miserabiliter es auit, . vitamque simul amisit, S regnum. Hoc patre, his auis, S maioribus nata Constantia Elisabetat post ratnister, non mediocri moderatione fuit, S prudeneia. Eius in Siciliam aduentus, illius magnae constaneiae memoriam, cuius desiderium insulanoru adhue animos tenebat, renouauit. Itaque quum Siculi Ca rotum Claudum filium superioris, & haeredem regni,captum a Rogerio Loria classis Aragoniae pra
Iecto interficere pararent, exustis iam in ipsa custodia cleteris captiuis; placauit illa furentem dolore mulcitudinem, nobilemque praedam in Hispaniana misi ad regem;&post viri mortem pace facta cum Gallo, iam ante e carcere emissis , cum Iacobo filio Aragoniae,siciliaeque rege, Bonifacium octauum suis ste mum Poti adiit, a quo perhumaniter accepti,in So-- cietatem piorum, quorum cosuetudine atque cartu iamdudum exclusi fuerant, restituti sunt. Atque haec
de materno genere, nunc ad paternum redeamus. Pe-uus rex Arazonius nam Celtiberi serς veteres 'ai
18쪽
lum respirante ia a barbaroru animis Hispania rota ij vocari cipi Iboc nomine secundus, vir magnidi inuicti animi,dignus qui pro meliore causa pugnans cecidisset cuius potissimum excellens corpο- πris & animi vis enituit in illa memorabili pugna a in .
tribui Hi spaniae regibus cuna Mahomete utriusque Mauritaniae, Baeticaeque rege ad saltum Castulonensem commissa;unicum ex coniuge aetate prouectiore t om filium suscepit. is praeter opinionem ferme omniu, in summa ciuitatum expectatione,matris nouo con filio, non sine diuina ope natus ad profligados Christianae religionis hostes,& ex Hispaniae citerioris finibus exterminandos,etiana cantu sacerdotum quid accidisset ignorantium,publicam regni salutem d nuntiante, lacobi Apostoli nomen , quem Hispani ,
saepe eges difficillimis in bellis adiutorem, &d, m
sensorem maximum senserant, quasi diuinitus datum accepit. Post ubi adoleuit,ereptus ex insidus suisorum,& regnum patrium adeptus, vel bet ii, vel pacis artibus clarus;Saracenorum opes vehementer a fixit. Balearem insulam maiorem vi cepit, minoretri ebelli terrore si ipendiariarn secit ; Ebusum sub suam ditionem subiecit. ln continenti vero saepe cum lio. se congressus armatus Valentiam nobilem urbem, et omni copiarum genere abundantem, cum c teris eius regni oppidis,&gastellis expugn uit exturba- cuit et iacu Alphos Castellae rege designato ex Mu ciano regno saracenos, quod ad lbericu mare pertia cnet inter Valenti& Granatense regnum. Verii illat pars Hispaniae Castet lanis regibus attributa fuisset,
quaecunq; recepta fuerat armis illis rem ist, ipse sibi lisertitudinis,& industris gloria & ta pij laboris fructu acpiternu reseruauit,quo quide tepore multa , si sin
19쪽
34 HISTORIA B. ELIs ABET AR si singulari pietate traduntur diuinitus accidis Navi perpauci equites praemissi in Valentinum agrum innumerabile pene multitudine hostili, quae sevn- , dique repente in eos incitauerat attestibus adiuuatibus, ac terrore diuinitus iniecto incolumes ipsi profligauerunt,& in ipsa obsidione urbis,cum duce. quendam de suis in tabernaculo ex vulnere iacente: inuisisset, reuellisse ferunt sagittam sua manu, δ stu-pa in frigida madefacta, & ad femora posita sanasse vulnus. Vixit M. annos in assiduis laboribus ; regnauit duode sexaginta;chartis suis, admirabilis exteris, hostibus sormidolosus , religionis fortissimus defensor, cuius amplificandet studio ad duo millia templorum partim in insulis, partim in contianenti ab laoste recepta excitasse & ornasse dicitur; praeter ea domicilia , quae sanctissimis tum virorum, tum Virginum cartibus aedificauit. Extrema senectute Cisterciensium Monachorum habitu suscepto , abiudicatoque regno , summo luctu se rum , magno Hispaniae dolore migrauit Evita; cilli. eribus eginis,quarum una erat ipsius filia, duae nutariis,duobusq; filijs regibus funus prosequentibus, latus est. Mortuo propter innocetiam vitae, sanctus, propter virtute militare, magnus expugnator, propter spcundos bellorum exiti si filix,propter hic Gniuersa, Rex iucundae ad posteros memoriae sempi-eercu illi mansit cognomen. lure prosecto fit, ut &impiorum poenis seuerissima exempla reliquis prodatur inposterum, & bonorum vita optabili exitu
conclusa,interi ad imitanduin uitentur. Fuit per ideeepus Andreas rex Pannoniae magnis opibus,eximia virtute, qui a Pontifice max. praepositus Syriae rebus
Imperator Damiatam opulentis ina urbe AEgypti.
20쪽
quod Pelusium priscis dictum esse viri docti arbutrantur, post ab AElio quodam, qui eam diligentius munierit, AEliopolitia nominatam ess nonnulli co- firmant militorum mensium obsidione cepit, sed hostili fraude circum uetus breui amisit cum omni praeda. Huius ex filia Violantia Iacobus rex Aragonius Petrum filium suscepit, qui cum adoleuis et Constantiam Maia Dedi filiam inuito & repugnante patre duxit in matrimonium. Eam rem pater periniquo animo tulisse dicitur. Atque haec illi fortasse causa fuit, cur nunquam ana ius ante ultimum udae diem, quod antiquissimis literis vidi testatum, aut filium, aut ipsius liberos in suum conspectum venire pat retur. Vir scilicet, quantum assequi possum coniectura, pontificiae maiestatis obseruantissimus & a- ,
mantissimus religionis, filio ex ea familia foemi- IMnam ducere nolebat, a qua naec tam grauiter, & oppugnata fuissent, adhuc oppugnarentur. Sed P trus virtute, magnitudine animi, armorum scientia
nulli regum inferior,multa & magia prilia secunda cum Saraceno hoste fecit. Pietas,& religio paululii, ut videtur, haesit ad metas affinitate noua Siculorum regum, & rebus omnibus praeclare gestis, tristis cdeplorandus exitus quodammodo tenebras offudit. . Nam Gallis uno tempore a Siculis contrucidatis,ue
hementer reclamante Pontifice maximo, totam Insulam uxoris nomine redegit in imperij deditionE. Deinde ad diem pugnae dictam, ut cum centenis equitibus delectis duo cognati reges de uniuerso Siciliae iure, ferro decernerent; aut non adsuit palam,sed iurisiurandi religionem eludens, clam vel apud Pr
sectum Burdigalae, ubi pugnandum erat vel apud alios iniquitatem certaminis, locique causatus est, B ac subia