Dissertatio medica quaedam de moschi et salis alk. volat. usu, in febre nervosa et gangraena, proponens : quam, annuente summo numine : ex auctoritate dignissimi vice-canceilarii, Archibaldi Davidson, S.S.T.P.P. et Collegii Glasg. praefecti, necnon a

11쪽

ceptarunt Sydentiamus, Wintringliam, Huxham,t Linu, aliique medici scriptores. ParUm refert, qualia nomina ei imposuerint audioies; quam O-

SYMPTOMATA COMMUNIA,

QUALIA mihi sese obtulerunt, ante recensebo quam administrandi methodum proponam . Causa admota, spatio temporis incerto, conqueritur homo de rigoribus primum levioribus, et frigoris sensu: illi sensus ingrati, praecipue sub vesperem,

cum calore alternant. Interea obrepunt lassitudo et torpor, atque motuS voluntarius magna ex Parte dcficit vel aegre perficitur: corpus totUm, con

lusum quasi, dolet ; dolent maxime caput, dorsum, et lumbi ; vertigo, corpore erecto, saepe molestat, cui accedit animus tristis, demisius. Cibi appetitus deficit; praesertim illius, qui ex carne conscitur. Vomitio simul adest: vel ad vomendum nisus, dum anxietatis sensus praecordia graviter opprimit. Micant primo arteriae multo solito frequentiores, sed ipsi pulsus plerumque parvi et debiles,

12쪽

nec raro quoque tremuli. Spiritus ut plurimum aegre alternatur, sic ut anhelare potius quam spirare dici possit aeger. Febre primum superveniente, pedes frigent, atque, non secus ac e Xtrem corporis superiora, mubum imminuuntur. LXiguis p pulis quasi obsidetur cutis arida, unde nomen cutis anserina nacta fuit. Haec sub vesperem intenduntur omnia signa aegrumque magis magisque angUnt. Caput maX- .ime nunc dolet et gravatur quasi ; et dolor ab occipite ad frontem secundum suturae sagittalis tractum tendit. Interea fugatur somnus, et horae

lumen afferentes summopere e X OP tantUT.

Lingua plerumque per aliquot dies haud a conditione sua sana multum abest, demum autem arescit, et aliquando foveis quasi finditur, ni cura adhibita sit. Sitis initio aut nulla aut modica, saltem rarissimi tam inexplebilis, quam in febre

inflamationem habente est.-Urina varia observa tur; generatim nullam mutationem notatu dignam subit: aliis primo pallida, aliis limpida; prΩ- cedente morbo, fit saepe rubida vel susca simul que sedimentum, deponit et, urgente periculo ad

modum foetet.

13쪽

Aluus haud raro supprimitur, saepe sinciri

versus liciuatur, adeo, ut, inscio homine, nonnunquam seniosa, cruei ita dejiciatur Calor incursu morbi primo parum alagetur, et rarius quidem in decursu insignem ad gradum Unquam ascendit; aliter vero in exemplis paucis est, Ubi non modo aret, sed ardet vehementer, cutis. Nunc etiam lingua exerta tremit. Satis mitia plerumque sunt signa, neque multum periculum denotant, ante diem qUintiam, Vel sextum, cum in pejus ruunt haec omnia. Mens

alienari incipit; et, submotu leviore, aliquando animo linquitur aegrotus. Oculi paulatim hebes eunt, atque graVantur Palpebrae; oppressio et anXietas circa pectus intenduntur: subest quoque devorandi dissicultas. Rubent, instante periculo, summae genae; debilissimae micant arteriae et interdum abnormes. Propter vasorum et curis laX-itatem sudor tenax quasi et frigidus pro manat. Progrediente morbo, vires deficiunt, donec debilitas, ad extrema perducta, mortem infert. Qui ad Typhum proclives observantur, homines sunt habitus plerumque laxati et ob largas e X-

inanitiones debilitati; qui vitae genus iners de-

14쪽

gunt, et aera maxime inquinatum, foetidumque spirant: ii quoque quibus animus demittitur tris. Us, atque motibus laetis excitatur praeter soli.

Calor utpote qui corpus primo incitet, dein infirmet, et mobilius et irritatu facilius reddat, quandam Opportunitatem nec raro dare videtur. Frigus intensum diuque applicatum prae aliis fere omnibus, Opportunum reddit corpus ; hinc, apud multorum sententiam, caUsa unica multarum febrium existit. Ebrietas iterata, ingluvies, nimia Venus, negotia quibus rualde incumbunt homines, atque pervigilia ob proclivitatem, quam creaBK. incusantur. Quod causam excitantem attinet, incertum est an praeter halitum humanum, qui, ex febricitantibus oriens, hinc inde per aera dispergitur, vel fomite transportatur et hominibus jam factis proclivibus ad actionem fibrilem suscipiendam admovetur, aliae existant, necne: hoc certe no Vimus, quod in plurimis exemplis contagio Vera sit causa ; vestigia enim ejus clare cernuntur psi mo ab exortu ad effemis quos in corpore, cui 3p Plicata sit, praestiterit. Multa autem experien

15쪽

ila et observatio assidua requiretur ab illo, qui ea Diain solam excitantem esie contagionem comprobaverit.

ADMINISTRANDI ΜΕΤΗΟDUS.

Ex supra comprehensis aegrotum evacuationes copiosas parum tolerare posse, perspicuum est. Sin capitis dolor principio febris plurimum urgeat, temporibus tres quatuorve hirudines singulis a gere fas judicamus. Tunc quoque temporis Emesis lenior, et mitiora, quae, non, nisi alvum ducunt, cathartica prosunt. Diapho resin movisse tenuem, vel iam presentem sustinuisse, fo-lsis pedibus surisque applicati auXilio, potu quodammodo salso, vel aquoso tepido, in plerisque casibus optime votis respondit. Huc etiam conferunt vinum antimoniale, Tartari Emetici solutio, dosibus parvis et longa post intervalla adhibitis, serum vaccini laetis, Christalli Tartari cum saccharo magna ex aquae copia soluti, quod potus imie.

rialis vulgo nuncUPatur.

Quibusdam in exemplis ubi parum idonea videntur Antimonialia, haec profuit mistura: R

16쪽

cipe Spiritus Minder. Uncias quatuor, aquae Menthae simplicis uncias tres, Syrupi e Meconio unciam: Misce. Capiat cochlearia quatuor quari vel sexta quaque hora; si forte liquata nimium fuerit alvus, addidisse Laudani Liquidi guttas paucas do sibus hujusce singulis proficeret. Haec animum antea turbatum mire mulcere solent, somnumque reficiendum conciliare. Si nausea et

molestiae sensus in praecordiis febricitantem fatiget, sive nullam levationem emetica jam data attulerint, grana quindecim Athali volatilis mitis atque acidi cujusdam vegetabilis paululum sic adhibere, ut in ventriculo effervescentia obtineatur, licebit. Si aliquot dies ante febris accessum astricta su-

erit alvus, pauca Mercurii dulcis grana, granumque vel dimidium Tartari Emetici magna cum utilitate praescribentur: hoc modo nec raro vomitu

leni et alvi dejectione Praegressa, penitus fugatur febriS. Si quando spasmata vel motus musculorum convulsivi, tremores fere dicti, oborti fuerint, Cain

Phora, Julepi forma, atque optum praecipienda sunt. Epis pastica quoque, rebus se ita habenti, bus, saepe saepiusque profecisse vidimus.

17쪽

Per toti morbi decursum in xime sub finem subi ille detur vini generosi poculum, vel, si aegro gratior sit, cere vina fortis, quae vim vitalem si tineant. Opium in hac febre parce atque

caute, bonum, large aut incuria administratum, malum plerumque remedium inveni. In ejus igitur locum quaedam alia, quae no tris votis optime responderunt, in febre typh lesublii tuere moneamus. Moschus multum odoris nec ingrati plerisque exhalat, et ideo Vim magnam in genus nervosum exserit. Pura constitione, et granorum decem vel quindecim quantitate adhibitus, antispasmodicum valentissiimum est.

Sal volatilis athalinus medicamentum est quod magna vi stimulante praeditum observatur. Ea conjuncta effectus mirandos saepe in hoc febris genere praestare vidi. E plurimis, quae proferre Valeam, exemplum unum excerptum subjicere lubet.

Quaedam Virgo thonesta annos novemdecim nata, constitutionis mollis, animi autem hilaris, . subito et evidente sine causa animo linquebatur

E deliquio auxiliis, quibusdem familiaribus revocata diem reliquum noctemque insequentem an-

18쪽

acia, languida et inquieta agebat. Proximo die leviter subinde riguit, a cibis omnibus abhorruit, animumque maxime depressa fuit. Praeter haec, ante quartum morbi diem, signa vix ulla alia orta. Nunc Vertigo, capitis dolor, torpor et lagitudo generalis atque insomnia perpetua fere vera are Vehementer inceperunt. Medicus statim accitus, atque praescriptum est emeticum, quod et vomitum ciebat et alvum. Fomenta ad pedes

cruraque, et pulveris febrifugi Jacobi grana

duo quaque hora tertia, praecipiebantur. Cutis sensim mollior et humida fiebat; nox quieta et insomnis tamen transacta est. Sub vesperem animo iterum linquebatur, quo recuperato, aegra signa omnia graviora agnovit: insuper addita sunt suspiria ; pulsus parvi, frequentes numerati sunt, et cutis sicca arsit. Pulvis Iacobi modo supradicto

datus et ventriculum et alvum movit. Inter ejus

anxiae et plurimum oppressae scapulas, admotum

est Emplastrum Epispasticum, atque dosibus pulveris Iacobi singulis addita Camphorae grana tria et Tincturae Thebaiacae guttae quinque sunt. Nocte morbi septima somno horas duas gaudebat.

Cutis iterum humida est facta atque pulsus secun

19쪽

dum naturam sere numerabantur. Horae autem es pertinae mentem turbatam nec satis sui compotem afferebant. Lingua desiccata est et extra labia exerta valde tremuit. .

In hoc statu ad diem decimum sextum usque a morbi principio manebat; quo tempore durante, athali volatile aeratum et limo num succum inter effervescendum, Julepum e Camphora cum Tinctura Thebaica, confectionem Cardiacam, Corticis Peruviani t inmaram et vinum Made triense sumst. Pulvis Rhoei consilio alvi solvendae subinde parvis dosibus praescriptus est. Nunc primum mihi contigit eam visere. Linguam inveni aridam, sudores tenaces frigidos, Singultum vehementem, atque devorandi facultatem fere amissam. Mors, ne verbis nimius sim, imminere

visa est. Salem Cornu Cervi et Moschum ad grana utriusque sex ex cochleariis duobus Julepi e Camphora statim sumendos, et eandςm d0sin quaqque secund hora repetendam, proposui: Uncias vini Made triensis quatuor per anum injiciendas omni sexta hora quoque curavimus. Horis duodecim post dosin primam elapsis, symptomata omnia levabantur: evanuerat sere sinῖulius, humorq

20쪽

que tenuis et calor jucundus cuti redierat. Ea.dem de die, continuata medicamenta; et nocte somno erat res edta aeg: a. Inscquente, alvu cclysmatis ope communis die duina est, aliaque remedia ut antea sumpta. Noctis proximae grato in somno horis ad minimum quatuor trani actis, sui compos mane excitata Cost eae intulum cupivit, cujus paululum satis avide hausit. Ex hoc medicinam si ingulis tantum quatuor horis iterandam jussiimus, vinumque quoad potuit bibendum. Sensim Iaoc ab die svicesimo Scit. secundo morbi) convaluit. Moscho et sale volatili omissis, in eorum locum substituta Corticis Penuviani decoctum Vi-TUmqUe rubrum sunt. In axilla dextra oboriebatur tumor dolens, qui paulatim abscesiit, ct satis facile curationem accepit. In rhas, ubi valetU-dinem cito recta peravit perfectam, clam Primum

motionem tolerare potu i siet, abibat. DE GANGRAENA EJUSQUE CURA TlONE. AUctores sere omnes, qui hoc de vitio scripserint, duas corporis conditiones diversas et sibi in 'Vicem oppositas, quae incursum gangi acnae prῖς