장음표시 사용
81쪽
inissetArii 2T GIOR atam excellentia de multa, ut hic, ubi nostra in transcursu duntaxat, paucis& obiter duximus insinuanda, enumerari minime possint, sed aliud justum volumen, in quo conscribendo desuda re alios novimus, sibi vendicent. Multos Ecclesia Pragensis Reges habuit liberalitate & beneficentia insignes: vix tamen ullum
fuisse scio, audacter id dico. cui plus illa debeat, dc a quo plura seu amoris ac venerationis documenta, seu opum & potentiae, honorum denique & gloriae firmamenta praesidia accepisset, quam a Carolo , cujus in eadem Ecclesia sepulti tumulo, ego jure merito istud subscribendum censeo; quod etiam quotie cunque eundem tumia Ium transeo, toties corde & ore ingemino Utinam viveress Bonus Princeps ait alicubi Xenophon nihil ae -- fert a bono patre talis Carolus fuit. Aliqua saltem, cum omni i non possint, nostrae Ecclesiae ab ipso collata beneficia, hic brevibus per modum indicis percurrere libet. Hic enim non tantum privilegia vetera, a Regibus d Ducibus Bohemiae, Ecclesiae Pragensi indulta, singulari diploma te comprobavit, sed nova insuper quam plurima addidit : dum Praelatis σ Cavonicis,imo toti Gero Vindem Ecclesiia testandi sive logandi, bona item terrestria obsessiones σ haereditates, seu censu annuos u sq. adsummam Ioo. marcarum argenti, reditibus annuis, pro
. Vsorum pecuni', comm iter vel divisim emendi, aut quocunque modo companundi undost tales tenendi acpossidendi, de ijsis libe edi lonendi,vendendi, obligand , donandi permutandira prout cu eorum vi eretur, faciendi, ordinandi re di ponendi plena iam σomnimodam facultatem concessis. Telonium quoque uberrimi& quotidiani proventus, ad Laetam Curiam pertinens,& Pragens Ecclesiae atque Capitulo, jam a temporibus Bora ivogij II. uti meminimus supra, pendi solitum, auxit, dum illud etiam a civibus recens fundatae novae urbis Prag. solvi voluit. Tametsi enim dictis civibus in sua civitate licentiam singulas res emendi &vendendi, concesserit amplissimam, ne tamen id pragensi Eccle-sae fraudi esset, voluit & perpetuo sa laxit, aede Regiae deliberutis-
82쪽
i civi te Pragensi res aliqua venderentur,de omnibuι conj reum teloniam abyssi uti repugnantia solvere r. U Id quod postmodum novo & ampliori diplomate confirmavit: quod cum reserat primam Boraivogij donationem, qua antiquiorem Capitulum nasi tum ostendere hodie non potest, dignum censeo, ut hic quoq;
i referatur de verbo ad verbum: roh Dei πιιaRomanorumRex semperAugustus crBoemiactex. HononabilibusPraeposito, Decano e cholastico, totis Capitulo ni M I. Eccles Devotis no striae dilectis. GratiamR Lim cum plenitudine omnis boni. Oblata per vos,o proparte vesni,s Ecclesia vestra P gensis humili petitio continebat. Vuod cum recolenda memoriae olint Borrivo iur Illustris Boemiae Dux δευotionis intuitu,ac zelo Fidei nec non ad honorem re reverentiam Beatissimorum Viti, i encestii σA liberri Mart 'um, re Patronorum nostro um eximiorum Ecclesiap e iacta, Curiam Lemm dictum, in majori civile Pragensi, cum
aedificiis re domibus suis, ac D ibis, libertatibas ae fructibuι, seu uJιuc quia causis se , re ad sem Curiam pertinentibus gratiosi donaverit, concesserit re contulerit gratiose pγout hujusmo i donatio, π concessio δε ipsi Curia fuis pertinent,s praedictis praefat Et elesie farita, in libris, regi ris re breviariis librorum ipsius PNImps Eccles plenius continetur. Cujut concessionis seu donationis ternor esseia noscitur, in haec verba: ula est donatioBoraivogijDuci de Boemia. Ista in donationem dedit Ecclesiae Pragensi Borri-vogius beatae memoriae secundus Dux Boeniorum, pro reme dio animae suae, dcammarum antecestarum sitorum, & succellorum suorum: videlicet Curiam hospitum, in medio civitatis Pragae Sc pomus, & tynam, & judicium ad Curi am pertinens, quatenus ministri Ecclesiae Pragensis ex reddi;ibus' Curiae annuatim provenientibus, singulis septimanis duos solidos percipiant, sub hac ordinatione, ut Presbyter undecim, Diaconus septem, Subdiaconus quatuor, campanarij duos iii ordis ne vicis suae recipiant; reliquum vero usibus cedat Canonico
rum. Delascone viginti dena iij dc quad asinia allecia, de hu-
83쪽
da ipsTATH ET GLORIAE ne, de luteis, de carpionibus, de trutis, quadragesina pars; si husones venduntur pro argento, de qualibet marcha quatuor denarios: si pro panno, de quolibet panno quatuor denarios; de uniformi plaustro hinnuli, thina datur; de duplicato, duae. Mercatores de extraneis partibus, si vendunt cutes, sive mel, ii veceram, sive vinum, sive boves pro argento, de qualibet marcha quatuor denarios: si pro pannis, de quolibet panno duos denarios. Quicunque venit cum pecunia pro equis, aut alijs rebus emendis, de marcha argenti dat quatuor denarios, de auro Lecundum valorem argenti, si fraudem fecerit, omnibus spoliatur; de quadraginta paribus calceorum aut caligarum, unum
par, de quadraginta cautibus salis similiter: de peplis similiter,
de stamine linei panni, duos. Mercatores si extra Curiam occultaverint sua bona praeter licentiam, aut lineos pannos simul per fraudem consuerint, pretium quod dare debuerant accipi ant, de omnibus spolientur. Si quis alium vulnerat, sol it tres marchas; si occidit, omnibus spoliatur; si quis vulneratus, aut qui vulnerat alium, aut perniciosus quocunque modo fuerit in curia, non a Camerario aut Richterio, aut ab alio quocunque invadatur. Deprehensus in fornicatione, solvit septuaginta duas
marchas. Quandocunque cum mercibus vadit extra civitatem,
solvit marcham piperis, chyrothecas dc calcaria. Nullus extra Curiam maneat, nisi per licen; iam, soluta tamen eadem justitit;
si quis in civili Iure debeat jurare solus, in curia jurat ipse unus; si ibi ipse unus, in curia ipse vigesimus quartus; si ibi ipse vigesimus
quartus, in nostroIure ipse septuagesimus tertius. Hospites conveniuntur coram nostro judice, cives ab hospitibus coram Rich-tero vel Camerario. Ista sunt jura domesina, de raysone unum denarrum accipit, de tyna unum, de pensa unum. de quolibet equo
unum. Domestici interest fimum educere,& domos,& tecta,&ca:-.tera custodire. Dignaremurs dictas, dona rionem concessovem, de regali clementia confirmare.Nos ita j ve is mori supplicationi in rationabilibuι condignis, contemplatione praedicitorum Patronorum nectorum,nec non intuitu Sanectae Eccle PMIensis, quam in nostris polligerimuι er asse Iioni spraecipuam irae ii Iam Curiam cum om-
84쪽
METROPOL. PRAG. EccLE E Radius II. is furitur, liber ditibus, in isto donatione seu concessone eontenta . . probamus, rarificamus gratificamin, ac mias, gratas σ m ctperpetuis temporibus esse volentes, ex certa nos mentia praebentibus confirmamus. Et nihi ominus ex superabundantia clememtic regatis, plenitudine regiae pote satis , praefatam Curiam cum o oenibis fui pertinent ijs s continentiis fum ictis, de novo confer
m- ου donamu , omnes re singulos defectui, si qui forent, in isto δε-
narioves lentes, oesuppleri volentes, proinde as omnes expressariorent, s de verbo ad verbum expressi α inserti, ex cena nos ti re defeciali mandato regiae digniratis. Caeterum volentes & lia omnia robur, σφcle praefat gratiamfacere eniorem, omnes oesing Iar sit roras, privilegia, donationes, libertates, immunicates σ co .hie statibν cessiones Ecclesi ves , repersonis i in perpraedecessores no os sui, data, Reges, seu Impentatores Romanorum, seu Boemiae Reges, seu Duces, nec non alios Aeges, seu Principes, Comites aut Barones, seu quam is AEliaspersionas ut Duil, δε ιμ, data seu dams, conressi seu concessas, in vim vel in morte, aut etiam empta re comparara, vel quovis juso quas m t
titulo acquisio, possessa oe habim, de steriali liberulitate Celsitudinis
regiae, a robamus a confirmam , ei j vim adhibemin, consensum parit 8 9 assensum. Nulli ergo 'umnino hominum liceat hanc no-phae ivnovationis, V confirmarionis gratiam infringere, aut et I Merari praesumptione aliquali contraire. Si quis autem, vel si quieoninuriam atrem Perint, seu attemptare assumpserint, ultra inae ιnationis nosse aculeum, o paenam gravi imam ad arbitrium pro- p tum insistendam, paenam centum marcharum auri furi, quar meaei emtem co regio, cr alienum medietatem antedictae Ecclesiaenuo inlicari volumus, se noverint i remissibiliter incursuros. Iu 'visum omnium testimonium, ars robur perpetuo valiturum, praesentes litterin conscribi,2 nosse amissati sigilli patrocinio fecimisc inuniri. Datae Pra . anno Domini, millesimo trecentesimo ρ inquagesimo fecundo, Indictione quinta, secundo Calend. Janu
rias Re norum no orumannos to. Per Dominum Argentis.
pagos etiam complures, imo ditiones integras, uti Iavo hic ensem prope Stierano ,quae aliquando Templariorum erat, Rich-
85쪽
Annu; proventus Archi Epiastopi Prage
Richnoviensem cum oppido Cereke., Ziereeensem, Chegno viensem, V telnensem, &Zabiel, licensem cluec postea commutatione facta men sae Episcopi Lito missi. applicata fui ut minores praeteream eidem Ecclesiae contulit; Feuda item multarum ditionum, & jura Patronatus aliquot insignium Esclesiarum, aliέque id genus multa. Verbo, tantis, eam cumulavit annuis proventibus, ut octoaginta millia sexagenarum Bohemicarum, quarum una duas Misnenses, flore nos vero Rhenanos duos atq; viginti cruciferos facit, Arch; Episcopus; ac totidem, vel ad minus, uti uti cubi me legisse memini, sexaginta millia Capitulum. quotannis perciperent. Ecclesiae verus Pater, qui ministros ejus non solum non egere, sed florere omnium necessariorum copia unice desiderabat. Audiamus quid in privilegio quodam dicit: Omnibus, inquit, in perpetuum Divinae retributionis meritum, σtempora sprosperitatis augmentum consi qui in stibiliter ered uorimperson Ecclesia icis Omnipotentis Dei laudibus G obse ijs deputatis, munificentiae nosse dextenum liberaliter impar imur. Sa- ne honorabiles Praelatos, Canonicos, caeterosi ministros Venerabilis Ecclesiae Sancta Sedis Pragensis devotos nostros dioectos,ob zelum gularis devotionis, quo Vsosprae careris per smis Ecclesia cis, tanquam nobis in Regno nostro haerediorio in temporaliatate imme mediat subjectos amplectimur, pro 'sorum commodioribus aurmentandis, speciata favoris r gratiae praerogativa, prae zenire cuientes, de libeZubtate regia, ex certa nostra mentia, damuo concediamus e gnatiosius indulgemis G. o Quo demum animi ac eo dis sensu, qua amoris teneritudine, quo cultu, qua veneratione erga ipsam ferebatur s. Ecclesiam, satis superque ostendit, tuna. literis variarum donationum, in quibus fere singulis, quoties-eunque de illa loquitur, jam Almam, jam menerandam, jam Dilecti mam Matrem uiam, ut plurimum vero Sanctam Metropol. Pragen. Ecclesiam appellat; cu tum facto ipso, dum anteriorem ipsius partem, quam Chorum vocamus & ipse Chorum
86쪽
s. METRopo L .pRAG. EccLrsrA Ranius II. Beatissimae Virginis appellari voluit regia sane magni se entit,
uta paulo ante meminimus, una cum duodecim in circuitu adjectis Iaeestis, in eum splendorem, in quo illam hodieque spei elamus, perduxit & multiplici ornatu, imaginibus, aris, cali-eibus aureis & argenteis, gemmarum ac preciosissimorum a-i pidum splendore illuminatis & accensis, vestibus item sacris auro dc argento lueentibus, & alijs hujusmodi cim et ijs, regia plane liberalitate Iecoravit ; ut taceam de S S. Reliqui js ab illo singulari studio conquisitis, de eidem Ecclesiae donatis, de quisbus erit infra sermo. Numerum etiam Canonicorum & aliorum Ministrorum auxit, additis reditibus annuis, unde sustentarentur. Ex ijs erant viginti quatuor Clerici, ab illo dum adhuc Marchio esset, an . isq;. constituti, duodecim presbyteri, sex Diaconi, & sex Subdiaconis qui alio nomine vocabantur Mansionaris, fortasse, quod in decantandis laudibus Divinis diutius, quam caeteri manerent, & versarentur in templo, neq; exirent, nisi cum Divina, vel a Canonicis & Vicari js eorum,
vel a Psalteristis, de quibus paulo post, peragebantur; tunc ipsistantisper respiratio fuit: plura de ijs Radio VII. Superiorem illorum praecentorem Chori Beatissimae Virginis instituit, cui
jus patio narcis novae Ecclesiae seu capellae Noriabergae, in honorem ejusdem intemeratae Virginis Dei Genitricis recens constructae r atque in omnibus bene provisae, constitutis in ea tribus presbyteris, Vicario & duobus Mansionarijs: prout etiam Eeelesiae Collegiatae in Italia in Terentii Villa, z contulit : Bona vero me eo fuste tioni eorum desinam,homines, Iculteros, sicos, agricolas subditos, simpliciter omnes ad urisdictionem ipsorum pertinentes exem/t, ne coram re o penitus hominum, pum Zγdurio, Justitiario, Popnae vcone, Beneficiario, Ure nilone, aut alio quovis Iudice, O siciali heu Vice-Officiali Regni in Bohemia, unis causis, realibu eu personalibus, cujuscuniis con
Novum Eeeus, Chorum triagnificent insime exstruis. Mansio rioa fundo:
87쪽
exuvii. arrestari, nisi duntaxat conum Praecentore, qui pro tempore fuerit,
aut editu Iudice deleg to, quem deliberationes via duxerit sat
endum. Ne ve uisu principum, Baronum, Nobilium, Vasasiorum, I dicorum, Burgravioram, Iudicum, O cialium possit ac valeat, tempore experitionis generalis sidi particular aut ex aliis quibuι- qae causis qualicum colore quasilis,bomt,praedia, possessioἡes,agror,. rusticos, homines se subditos praecentoris, cT Mansionariorum δε- moliri, invadere, gravare, vel turbare quoquo modo, aut diurna . vel nocti. - inibi facerestationes. Dat. Wrariis. V . XII. Kal. Derta terim in- eembris. Per Domi m Regem. Joannes. Novo forensis. Annom Mi ite misi e . alios instituit CIericos, qui in eadem Ecclesia, e tr horas Canonicas, diu noctuque legerent Pi alterium, sine cantu.
Hi Psalteristae vocabantu Sed dc hoc per ipsum accellit Pragens Ecclesiae magnum pro
secto decus, quod ab urbano V. Ponti f. Max. impetraverat, ut quotiescunque Archi Ep. Pragensis in Pontificalibus: celebraret, omnes S singuli Canonici ejusdem Ecclesiae Prag. tam illi duo, qui Diaconatus &Subdiacon aliis Oisc ijs fungi solent, praelati dc Ca- quam caeteri, mitris seu infulis albis ei assisterent. Quod posi-nonici Eccle- modum idem Pontifex altius adhuc extendit, dando potestas η Nςx φp- tem etiam ipsis Praelatis & Canonicis, utendi hujusmodi Infu las, in Sacris, ted tantum in Ecclesia Metropol.) ut tam ine ce lebrans, verba privilegi j sunt, quam Agi ex vobis, qui tunc in Diaconat, D Sabriae. ordinibis eidem servient,60Minoia mitris seu Infulis licitὸ uti possint. Auxit porro hanc gratiam Bonifacius IX. dum anno is 'o. ijsdem Praelatis d Canonicis, in eadem Ecclesia, & in majoribus tantum Festivitatibus, Divina Oiscia celebrantibus, etiam Insularum gemmatarum & aurifri satarum, vel potitis auri phrygiatarum usum concessit. Et Sixtus IV. adhuc amplius, dum anno i 76. primis quatuor Praelatis: Praeposito, Decano, Archidiacono & Scholastico, non in Eccle
88쪽
s. METROro L. PQGIcctisi v RAnius II. sa tantum proptia, sed ubi vis per Dioecesim, extra vero, salutato loci ordinario, insignijs Pontificalibus, in Divinis, tam Minsarum, quam alijs Ost ijs, cum Benedictione solenni, uti indui sit. Sed de hoc fusius & ex professo infra. AECarolum redeo, cujus praeterea insignis erga s.Eccles: Metrop affectus,vel ex eo dignoscitur; uod cum novam Regni Bo- hemiae Coronam ingentis pretij an .is r. fabrefert a peritissimis in hujusmodi arte magistris, curasset,EcclesiaeMetropolitanae illam transcripsit, eum in finem; ut cum alijs Regijs cim et ijs, nempe sceptro, pomo & caeteris, non alibi, nisi in sacello D. ences laii ω quidem in capite ejusdem Sancti MarWris, errorem nuperum conjugis Blancae emendare cupiens, deposta servaretur in perpetuum: destinatis etiam ipsus curatoribus, videlicet Decano Ecclesiae, Custode &Sacristano; quos idcirco solemni juramento ad liri ct os, neque ullius alterius gentis, quam Bohemos natos esse voluit; idq; singulari constitutione cavit. b) Legem insuper tulit, ut quotiescunque eam pro e ronatione novi Regis nunquam alias a Praelatis tradi conti geret, toties Rex novus pro necessarijs templi, trecentas sexagenas grossorum Pragensium,quae sexcentas Mis enses faciunt, dare prius teneretur, sid quod ipsemet primo, in sui inauguratione eodem a NT is r. atque iterum in coronatioste si ij mencestat, anno ii os . praebens posteritati exemplum, abunde adimplevis post coronationem vero denuo restitueret. Et si id
sacere detrectaret, sacris arceretur; quam in rem, eandem quam praedetessor Rex & pater, excidi municationis paenam ,,
aqua non nisi a Pontifice absolvi pos et secus faciens, a Ct mente VI. impetravit. Bene ilius Trabice a V eyt mile, nonicus pran & Archidiaconus Zate censis, tes is horum omnium oculatus. id memorathisce: Coronam autem, qua ipse Rex coronatis donavit S. π encestio, ejin capiti in Ecclesiae Prat certis diebuι imponenda; I i dece
Regni curat, quamEcelesiae s. Viti donat.
89쪽
MAIEsrHis ET GLOMAE decernens, ut omnes Reges Rohemiae fui successores Audem debeam Corona coronari, σ icta die coronationis suae dunoxat uti, Heseeodem ad noctem in manus Decant z Saeristae Pragensis, qui de natione Bohema esse debent, restituere cum effectu, sub paena excommunicationis per Dominum Papam propter hane causim latae. De patuis, s literissuis idem Ros adiit, ut quilibet suorum successorum, qui eadem Corona erit se Uuturis temporibis coronandis, teneatur solvere Capitulo muge , ratione mutuationis dictae Coronae CC sexagenas Pragenses, in utiliatem Ecclesiae π C
Magnum est& illud, ac omnium facile maximum, quod in ejusdem gloriosis mi Monarchae constitutionibus legimus 1, nimirum, ut Sede vacante dcc. per manus alterius Praelati Pragensis Ecclesiae, regale diadema Regiposiis imponi. e) Meminimus aliquid horum etiam nostra aetate fuisse factum. Cum enim in coronatione Ferd. IV. an. i 6 6. die J. Augusti, Episcoporum, qui alias Regi coronando assistere solent, non adesset unus, Praepositus Metrop. D. Ioannes Franciscus Raseli ab Aschen-feldi, locum supplevit absentis, & in caeremonijs tunc obser
Carolus ad singulare quoque istud, quod idem coaevus Scriptor & Ca- Pontificem in monicus Pr. e. resert hisce: Eodem anno, ne e b. mense Maj, .:i P '' - penitor assumpti secum praecipuis Nobilibui Regni Bohemiae, profectus HI ad civitatem Avimonensem, ad D. Urbanum Papam V. a quo cum maximo honore suscipitur, e magnifies tractatur. . Dominus etiam Papa ob re Frentiam Imperialis dignatatis, fecit conum Impenutore Oficium in die Pentecoses e qui erat indutus I . perialibus, s residebat in Majestat esua ex opposito, in folio regali contra seditia Papae. Et imp ta inscriptura, quae dicito Sol σLuna steterunt in habitaculo suo, de c. Cums Imperator ibidem moram traheret, cuiens 'se magnificare σ exadiare Ecclesiam suam 'agensem, impetravis a Domino Papa, ut Venerabilis ADominuι
90쪽
Dannes Archi scopus P g. σ omnes sui successores fingerentur ossicioLegationis in a ovincia Pr . nec non inRatobonens Bamberg. Misenensi Dizces bis, perpetuis temporibus. Et infgnam hujus Legatiovis, transmisit Domini Papa, praefato Domino Ioanni Archιθ. Prag. Crucem argenteam deauratam, cs pileum latum nigrum,ac canam de panno bonero e ut illis insignidis in te minosae Legationis, ipse cr*ccessor fui uterentur. a vibiu imsi ijs D. Archwp. Pragensis receptis, scripsit se amodo in litteris ibis, Sedis Apostolicae Legatus. Et visi vis cum lyis insignin tan- qu. mLegat Provinciam suam,c upradictar civitates,c ivrceses Legationis suae. Et obed verunt eidem in omuibus illi o nes e nec fuit, cui hoc factum dis liceret. Ita ille. Anno 1368. die i . Febr. natus est Carolo Imp. filius, quem ille Sigismundum nominavit, & in ipsis baptismi solennijs, sigismunAMPraelatis & Canonicis Me rop. offertorij, quod in hujusmodi imp ψ 'sacris dari solet, loco, centum mareas argenti obtulit. Al- tara S. Sigismundi auro & argento, sacellum vero tapetibus & aulaeis, filis aureis intertextis exornavit: Mi stam insuperisthic quotidie pro incolumitve ejusdem nati fili j Deo dicandam instituit. h) Bonus Imp. uti erat omnibus regijs virtutibus clarissimus princeps, per omnem aetatem suam, largiendo quini plurima eidem s. Ecclesiae, &alijs vere regijs actibus exercendis: ita liberalem sese exhibebat semper dc in omnibus, ut tam de ipsa Ecclesia, quam de ipsus ministris, publice privatimque bene mereri, & cuique ad votum bene & satisfacere, ex consuetudine pene in naturam verterit. In archivo nostro legimus, optimum Imperatore rusti uni s Canonicos Ecclesia provocare etiam adpetendum, re acri endum, cd Titi, Akxandri, Severi,Constantini, Theodosj, Caroli Magni aliorumque praestantissimorem Impp. exemplo, raro certe saeculo hoc
Carolo IV. Patre Patria anno is 8. desumsto, cui aeternia c. rotu IR