장음표시 사용
321쪽
DE BERENGARIO REGE , ET CESARE
gnomento, a limitibus priuatae for tunae , quos illi Natura praescripsi se videbatur , adeo virtutum subsidiis erupit, ut vix maiora cupere , ac ad altiora conscendere mortalis posset. Fuit Foroliuiensis Patria, Longobardus Gen re. Cum enim ea Natio, nimium crescente sobole,
b antiquis sedibus in Italiam, nouum Regnum vi,& armis conditura demigrastat, Berengaria Domus in hae Regione prolatata est. Neque hic in tenui potentia stetit Castrorum dominatrix Bel florii, Po-
dii, Culmani, Castillionis , Si Latini , in quibus
Berengarius, sieui tune consueuerant Optimates primordia disciplinae puer aecepit. Postquam in eo cum annis adoleου it gloriae militaris votum, espit in- gentia animo versare, fit ut ad sortem foris perueniret, quam domi non licebat, stipendia in castris Caroli Francorum Regis meruit . Nec ex antlati labores.in variis expeditionibus, cli praelijs, nec salutaria consilia in summa rerum dissicultate praestita , illi absque magna mercede contigerunt; Si quidem per honestos militiae gradus ad splendidas Pr fecturas evectus est; Regis praeterea intima con suetudo pen8 Principem fecerat , vel antequam Foroiuliensi Dueatu foret a Carolo insignitus , grato quid Em animo viri merita respiciente. 8 renearius ab hoc sublimis conditionis statu , ingens saniae lacrementum sumpsit, Δ: in tanta Italorum
322쪽
eelebritate florule , ut diuitiis secundus nemini ,
strenuitate primus haberetur . Cum tandem-ann 138. Carolus Crassus ex lenta aegritudinα obli set , Populorum animi diuisi sunt , quorum alii ad Berengarium , alii ad Guidonem Spoleti Ducem, tanquam praecipuos Nationis Dynastas respexerunt. Praevalentibus erg6 Cisalpinae Galliae studiis, Papiam ingressus, ab Anselmo Archiepiscopo Mediolanensi fuit tum ferrea corona decoratus i , cum Guido ad Gallicum Regnum adspirans inter populares tumultus Od doni sceptrum cessit inuitus . Hac spe frustratus in Umbriam iterum rediens , militum d lectus habuit , & in Berengarium Italiae solium occupantem acies direxit. Apud Trebiam amnem collatis manibus, post atrox , & anceps praelium victus Berengarius intEr Cenomanos recessit , ubi collectis, & instauratis copijs rursus experiri sortem statuit : sed insistente ad tergum Guidone , iterumque fusus , Italiam , & Regnum reliquit . Cui in aduersa fortuna profugo Arnulphus Germanis Rex adfuit : SiquIdem anno 89 i. Senobaldo notho prouinciam dedit, ut primum Regem in suam S dem reponeret ; quod quidem frustra tentatum, quamquam validissimo exercitu rem egerit, persistentibus in Guidonis fide Populis ca . Berengarius viribus , non animo destitutus Aruulphum precibus expugnauit, ut in Italiam praesens descenderet. Nequ8 defuit dolosus fauor; etenim anno 89 . per saltus Tridentinos irruens in Galliam , omnia terrore compleuit,& Clientem Regem suae sedi restis i , Carolus Sigonius de Regno Dal. lib. 6. a Lui randus de Geriis Longobard. lab. 6.cap. I.
323쪽
tulti:,non, tamen quo vota &.eonsi ila direxeris,. Peruenire potuit , quippὰ nouis in sua Ditione moistibus aecitus in Germaniam contendit . verum tam est haud cessit a prauo corde, quod intermisit eum scilichi posterioribus annis Formosus Pontifex a Romanis angeretur, qui teterrimum tune Sehusma. confovebant subsidium laborantibus E elesiae rebus flagitareti. Itaque an. 89α.formida dis . copiis Italiam intrauit c Romam.vi, de armis
edomuit , ac Sergiana, secta dissipata , a Ponti
ita manu Cssaream insulam suscepit . At ecce in Arnulpho tumor , βι diu meditata crudelitas, qugnEc a saeris , nec a. profanis temperans, ubiquo crassata est. Dum Tusciam peragraret ,alarengarium ipsum exReare. per, summam perfidiam cogitauit, ut' eo oppresso facilius Itali, i potiretur . Ille deinteres Tyranni insidiis , veronam is citus recepit , ut ibi suis consuleret ineolumitati. Exasperati hac squitie. Populi, sit potissimum Papienses, in Germanos paulo post.aduenientes irruerunt , .dζ magna ex parte trucidarunt . . Expauit Arnulphus audita
clade , de longε peiora, timens clam abire consti tuit, nis ab insurgentibus ad eius excidium . Populis intercluderetur . Quod: ut ituellexit Guido , t multua ri, copiis fugientem insectatus est; sed ad Tarum flumen , seu praeeipiti labore viae , . seu psta
animi ultionem appetentis, ex vomitu sanguinis interiit c r . Arnulpho discedente , . Guidone extincto , Berengarius miro Italorum consensu rece pit Regnum, cie auxiliaribus viribus insurrex it. Sed quae humanarum rerum vices c Nouis tumultibus Ita-
324쪽
naeonenta est . Drris non desuerunt Priae ipes. qui fortunam Regnastis aegrὸ intuerentur, nequavitEr istos Adelbertus Ephor dip Marchio socer
gulaam eonflare dubitauit ; nam Ludovicum Pro uinciae Narbonensis Comitem, de Bosonis Regis filium ad repetenda maiorum iura , fucato Nati nis desiderio illexit . Is an. 8ys. magno apparat. belli in Italiam deseendit . oecurrit ad radices Alpium validioribus copiis Berengarius, di in ad-gustis locis hostem circumvenit; cui tamen innat
clementiae motu veniam dedit, eontentus iurame
ii nexu, se non amplius in Italiam, vim facturum. At Ludovicus monitis coniuratorum fatigatus, se git, oc neglexit fidem, vinculo sacramenti robo ratam: Alpes praeterea transgressus obuium Re rengarium selici pugna fudit, sed non penitus deleuit , ut euntibus in praeceps rebus , 6t deserea tibus eius obsequium Italis, leui negotio potuisset. verum quam imprudenti consilio usus sit , infelix euentus docuit ; nam si Competitorem, antequam colligeret animum , te vires , insectatus esset, futura mala , quae ab hac velut origiae deinceps emanarunt , sapienser reparasset. Ille autem tanquam omnia beatae seeuritatis praesidio vallata i tueretur , regiam sedem Ticini eollocauit, de R inam citatis itineribus profectus, a Pontifice Maximo Cpsaris salutationem , & tiaram extorsit t .
Interea Berengarius Ludovici insania non parum gauisus est, it ut res suas a su premis aerumnis vin dicaret , milites incessanaer descripsit, Arces comin
325쪽
3 E. LIB. III. meatibus & coplis egregiε communiuit , ut si
forte Lud ciuieus in se reuersus , & tarditatis p nitentia tactus in eum arma , impetusque conuerteret , illos sustinere , & propulsare posset. V rum Ludovicus Augustali titulo , & Insubriae Regno contentus , in ea conquieuit, & inter amenae Retionis delicias laxato in voluptates eorpore, quidquid virtutis, & firmitatis habuerat, spiritus seq- sim amisit , S in torpore , ac mollitie contabuit . Sae Italiae Regnum in duo partes diuisum obtine bant , Ludovicus in Gallia Cisalpina, Berengarius in Carnia ,& Euganeorum tractu. Is grauioribus Euris feriatus , cum Patriae amore , qui nunquam in animis bonorum Ciuium obtepescit, conflagraret , ut eam inuiseret in Flaminiam diuertit annoso 3. Tunc Forolivium legibus suis utebatur; non tam8n citra insidias, & metum Bononiensis Pop
Ii , qui uniuerta fere AEmilia sui iuris facta, iniquo
animo ferebat , unam Civitatem eius potentiam aspernari,& vel imperium, vel 'dus repudiare . Haec simultatis causa , & atrocium bellorum in- eiramentum fuit . Dum itaque aestuantes ira B Bonienses ad ulciscendam iniuriam contemptus separarent, & econtra Foroliuienses prius fundere sanguinem , vitasque ipsas , quam pati iacturam libertatis cogitarent, inexpectato aduentu Beren garii confirmantur . Eum proptere1 Senatus su plex adiit, i erat Princeps Seuerus Marineliust iulius consilium, operam , & opem in hoc periclitanti statu rerum implorauit, & ne militare imperium dedignaretur obtestatus est . Rex laudata virtute Conciuium, eos non solum bono animo esse monuit , sed tam vehementem concionem habuit,
326쪽
H omnes non priuatum conmodum , sed solam Patriae salutem intuentes, aurum , 5ζ argentum in
Publicum aerarium certatim comportauerint , ipseMque Matrome moniliae , totumqtin nrubiebrem mun dum communi incolumitati offerre non renneἷint .
Ingenti sin nummorum copia conflata , cuples stipendium indictum est, quod multi etiam exterorum meruerunt: do his aduentitiis, fit nostratibus Copiis Berengarius attentst perlust ratis , decem millia veteranorum militum inuenit, Postquam vero per ex
Ploratores nouit adesse hostem , iam a Faventinis terminis in Liuiensem Agrum vexilla ,lfie, pedes inferentem, non olutius cohibere potuit alacritatem Ciuiuin ea petentium pugnam, quin aduentanti O uiam progrederetur, de instrudiis ordinibus , nouinoo, excipere, sed illum adoriri festinaret. Signo dimicationis dato, apud S. Mariam Nonam concur sum est pari utrinque ferocita, atque impetu cua Bononienses iniuria, repudiati obsequii , nostros a is rem gelus tutandae libertatis lacessiret. Istientia prpoculis, habentes dilarimen Patriae , de suorum somtem , eum non ignorarent, illos conditionem ta. Iem subituros', qualem aut victi, aut victores eis cissent . ingenti constantia vim sustinuerunt, summmoque nisu nudatis ensibu& in hostem.irruerent. Diu in ancipiti victoria stetit, quae ad Bononiensium partes inclinare vadebatur . auciato perit tum Imperatore, te perturbatis Foroliuiensium c Diis. At non despondit animis, viso sanguine Dux inuictissimus , sed exemplo ,, de verbis pauidos ere
it , discurrens equo , ubi praesens periculum cierat, praelium integrauir, hostiles acies strenui di init L od in apertam , . effusamque fugam vertitωRD - Potitum
327쪽
Potitus eastris, & ImpedimentIs ad Patriam rem rius est , triumphali deuectus curru inter acclam alones, & festiuos prodeuntium obuiam Ciuium p- paratur. Nec diu post C sena , quae Bononiensium vel fidem, vel amicitiam sequebatur , Foroiimea- sum tutelae , & administrationi. resfituta , Praef .ctura belli se se abdicauit, grauioribus Rinni sui
curis accersitus s to . Cum autem ei Sennus; pr summo benescio tantas referre, grates' non posset, quantas debuisset, , ut tamEn nonnulla: grati animioificia persolueret, spectatae virtutix cohortest Berengario dedit, quibus opportun8 in propulsandis Hunis uteretur . . Haec: bellicosa Natio, ab extremis finibus Paludis Meothidis egressa, peragrata Germani, iatranspadanam Galliam irruerat . ubi , n8c sacris, nec diuirus parcens, eam Regionem. incendiis, ἔ-pinit, & .cqdibus .miser8 i euertebat. Ludovicus, ut in turbulenta tempestate non gloriae suae veli cari. , & Populorum: securitati curabat, sed veneri tantum , & desidiae macare , Hunnos omnia damnis, & terrorer complentes , adoriri non .ausus est . Quod ut animaduertit Berengarius . , α Populos e minati Regis lauitiem, & mores odis se , eam prouinciam ingenti robore, ac consta tia suscepit. . Verum cum Barbari inter arma nati., non ruere ad praelium , sed bacchari ividerentur .,
ac contemptores vulnerum, & mortis conferre manus, prudens, & sagax Berengarius primo. confluctu improsper8 commisso , noni esse .virium suarum intelligens multitudinem pen4 immensam. coercer ,
328쪽
lanio I. utreonsillo eonstituit, de eam non ferro, . sed auro superare. Tutior quidem , di incruenta. victoria fuit ;quip Dauid istima pecuniae Gens, num . morum splendore exi ata ψ, dei victa statim prς- das, sarcinasque collegit, ae ad auitas sedes r uersa est. Sic libetata ab Hunnorum furore Italia , Berengarius undique a Populis praedicabatur , s tentibus illi deberi solium, quod Ludovicus immento tenebat . vnnierso tum ψbsequia , & studia auxerunt, plura Religionis , de liberalitatis argumenta S publicis. enim , & priuatis calamitatibus consiliuit; . Templa=, vel supellectili di ollaeta , veὲ seuersa restitutdisia Sacris vasis pist dςcorauit IJ. At quantum Metire mores iustitiam , pietatem , O munificentiam, redolentes Itali depWdicabant, tantundem Ludovici sordes, inertiam , &- auaritiam inuiti patiebantur. Quae quidem Populorum studia, . Priusquam ergi, .se refrigescerent , Berengarius cx periri sortem cautius duxit , si res iuxta votum con tingeret , Competitorem deturbare '. Ludovicus praesentis discriminis. obuersatione. expergsfactus ,
quantas votuit 'contraxit copias , de , in fatalem hostem cama micuit . utraeque xacies. prope Vero
nam digladiatae sun , sed impari sanε dimicandi Tatione, cum alter fiducia plenus ad victoriam pro scisci, alter, quem math gesti Regni conscientia adgebat ad cladem trahi, Uiderentur . Ita cLud uidi cohortes vix ptimum incursum paes ae sunt, nam Vertentes terga , de hue , de illuc euadentes , 'tincolumitatem. dum taxut 1suam quaererent, deii,
329쪽
tuerunt Regem sero inconsultae , ct desidiois vin
nitentem ., qui demum circumuentus milite ac victoris conspectum deductus est . Rex compertis
priorem clementiam sibi obsui ει- nimium , ullis adinstringi conditionibus prudens voluit , ω fideret amplius tam *68 periuro , cui foret ingerenda iterum perseditiosos regnandi mala cupiditas. Ergo in pgnam turpissimae defectionis a priori 'dere , mufctauit oculis victum , ut sie pacifico imperio
Italiam regeret , quae tamen nouis motibus inuid Tum mox concitata .est. Hi siquid&n Rodulpho Burgundionum Regi Italum Reguum obtulerunt 4 opta tissimum fore Populis eius aduentum amrma res, ut a compedibus inuisae seruitutis dissoluere tur. Haec spes Rodulphum carpit . Verum Beren garius opus esse ducens ignem extinguere, ant quam inualescens in incendium erumperet, inimia cum ab Apenninis descendentem , aduersus ancipitem fortunam paratissimus oecurrit, & signis co la tis profligauit' quo infortunio ille territus in Bu gundiam suam superatis iterum Alpium iugis reueinsus est . Ea cura solutus Berengarius Christianae Re publicae profuit : Cum vero praesentaneam Opem laboranti Ecclesiae in Infideles, qui usque ad Lyrim fluuium omnia depopulabantur, attulisset, a Ioa ne X. saep8 expetitum , sed nunquam acceptum sareae Insulae ornamentum reportauit an. 9 I. I t l. in tam sublimi dignitate collocatus Patriam dec rare constituit insignibus donis , n8 apud posteros memoria excideret pietatis , & munificentiae suae
erga charissimam Parentem, qua nihil homini potest
330쪽
esse dulcius , nihil iucundius ;mgnia scilicti , quae
ad Orientem solem urbem saepiebant, aere suo edificauri, & regias Ludovi ei vestes , ac vexilla Oct in veronensi conflictu capta , ei largitus est. verum hie Trophaea Senatorum Aulae pendentia se uata sunt, donec Martinus iv. Foroliuium in suam redegit potestatem . Tunc enim muros eius iussu milites a fundamentis deleuerunt, di bellica licenti, signa , & paludamentum victi Regis rapuerunt. Erat incisum in marmore super apsidem G ot toniae Portae perennis benefici monumentum z
Huiusmodi lapidem transtulit pennicillo olari nominis Pictor Liuius de Agrestis , cum in Aula consulari magnific8 admodum tunc restaurata, plura Re rengarii facinora vidisset iniuria temporis paen8 periisse ; ubi antiquς manus labores dignatus est , D
ua claritate colorum , & umbrarum recessu , vetustatis aemulator excitare. Ergo Berengarius tot
rebus egregiε peractis, parto, & firmato Regno , cum iam sibi ad beat8 vivendum diuturna securi tas appareret, nefaria coniuratione oppressus est. Solebat antequam C lum inalbesceret , nullis custodibus stipatus adire Templum , ut preces ad Deum funderet, eumque propitium in Populorum regimine haberet . Flambertus ingrati animi , &erudelitatis notam impla aspernatus, Ductor Coni , ratorum fuit , & occultis insidiis in incautum Imperatorem irruit, in eius pectore scam imater sit,