Praxis medica curiosa : hoc est, Galeni Methodi medendi libri XIV

발행: 1680년

분량: 653페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

COMMENTARIUS

I 1. Cum proposuisset, quid deinceps agere velit, numerat instrumenta. Muibus utendum infracturis cranii. g. 2. catalogum affert specierum, simulque quaeinstrumenta in quibus locum habeant. Post usum instrumentorum, medicamenta proponit, Cephalica dicta, dc quae sint illa. f. s. addit,quid observandum sit Medico, ut dicta medicamenta effectum suum habeant. . . F. com memorat impedimenta, quae interveniunt ratione instrumentorum. g.6 scribit, quis modus sit excisionis Q Et quia ui capite locum non habent ligaturae ad Prohibendam inflammationem,consilium subministrat, quid sit substituendum e Excisonem GH, dc quibus in locis.. I 2 Confert j. Io.curationem suam cum aliorum. Verum Mic incidit magnum dubium de curatione auris internae Cum enim Galenus , ex imperitia Anato nata quae tum con aluerat,crederet, meatum auditorium recta ad cerebrum pergere,nec ullas esse ibi cavitates, quae a nervo auditorio dilatato inun-oerentur admisit curam per medicamenta validissima,nisus fundamento falso,

quod pars sit siccissimae insensilis. Quod vero turpissimum est, jactat μακρα,

πειραν curationis suae. Ego vero habe ,quae opponam.Quidam e Collegis meis, qcujus alibi memini, qui expertus erat dolores oculorum S autium, hos aje 'Ibat longe atrociores esse Civis quidam meu fortuito casu perfusus aqua fer ita venti gravissimos dolores,per aliquot annos, sensit in dicto meatu D ab A-i,. quap.rract. de Aure,c. ro Hist. ostendit ad oculum, nervum auditorium expan quos illadi in cavitates interiores. Hac de re vide Casseri discipuli tractatum ejusdem laudata titulit . . c. 13. Quod si transiero ad illos, qui I Immam inde formant, minianum labefacstabo chorum adversarium

METHODI MEDENDI LIRVIS.

tuere coactus est,in quonon ita multo post mortuus dicebatur intermisivi ego scripturam Nosti autem tu,quod neque hoc, neque ullum aliud opus,incensu propria gloria aggressus sum sed ut vel amicis obsecundarem, vel ut me exercerem tam propter exercitium ipsum in re utili, quam ut consilerem senectuti, ut Plato aix hesauros mihi parando. 2. LauS

182쪽

a Laus enim a vulgo profecta aliquandoquidem viventibus commoda est , sed mortuis nihil prodest, ut neque viventium aliquibus. Nam qui ad corporis siti erationem habent, quod satis est, liberamque elegerunt vitam, contenti Paelosophia illis impedimento non mediocri est gloria vulgi, abducens illos a rebus pulcerrimis. De me nosti, me non raro perlongu Ra rempus adeo negotiis distentum fuicte, ut nec inspicere possim librum : ego vero, nescii quomodo, statim a puerilia,sive miraculo, sive divinitus, sive furore quodam, sive alio quodam nomine , ita contem si quidem gloriana vulgarem, studui autem Veritati. dc disciplinae ita persuasus, non esse vel melius vel divinius illis bonum.

Propterea non raro ne nonren quidem meum addidi ulli librorum meorum rogavi autem vos,ut nosti, ne immodestius laudaretis me, pro more vestro, nec nomen aeutoris praescriberetis.

3. Hanc igitur ob causam nec methodus medendi scripta mihi fuit hactenus,sed latis mihi fuit scrip si me summa tantum capita eorum, quae inveni doctrinam autem per διεξοδον aggressus non sum. Nunc vitem, quia tu,&reliqui soda es desideratis inscristas habere, quae pein aegris feci, adjiciam, quod deest, huic operi.

a. I Rgo in I. . s. 6. horum Cona descriptum est genus morbi commune L tam similaribus, quam organicis partibuS, quomodo curandum sit. Exordium autem inde sumsi, partim, quia reliquis clarius, partim, quia oculis obstruit omnium pene illorum Medicorum , qui methodum quidem crepant, omnis autem meth odi expertes sunt. Excepto enim Hipp qui omnium bonorum semina nobis praebuit, reliqui ne ausi quidem sunt attingere curationem hujus morbi methodicam. Opus autem habet&Hipp. doctrina bonis agricolis, qui semina illa & spargant, S colant, δ, debito modo perficiant. Et quod ante nos nemo hoc praestiterit, sed contra plerique seinina illa pellum dederint, puto luculenter me demonstrasse iis, qui attenti sunt rebus. Hoc igithir morbi genus, rive solutionem continui, uuitatisve appellare quis volet, sive aliter, damus um cuique arbitrium. Neque enim de nominibus solitici sumus,vel in hoc opere,vel in quocunque alio Hedico, sed quomodo ad finem artis perve

niatur.

2.Veniamus igitur primo loco ad primum ex rei natura morbum, illum, qui est in partibus similaribus,quibus etiam debentur primae in animali partes. In aliis enim voluminibus demonstravimus, quomodo intelligi velimus illud, Actionem organicarumpartium deberisimilaribus, .g. Oculum videre, crus ambulare. Ut enim ambulatio non est totius cruris, sed musculo debetur tanquam parti principi: ita visio non est oculi, sed humoris crystallini. Ita in partibus omnibus est analogum quid. MOn-

183쪽

3. Monstratum autem est lib.a genus hoc morbi non solum cognitu esse necessarium, sed&, quod nemo illorum, qui ignorant elementa, ex ratione&secundum artem possit curare, quod item non intelligant, quid dicant Logicorum illi, cum ατονἱαν inbecissitatem vocant aut ventriculi, aut intestinorum, aut

hepatis,am oculorum, aut alterius ullius partis . Si enim ita vocant impotentiam ad naturalem actionem, nihilo plus idiota sciunt. Audire enim est illos dicentes,ventriculun psorum esse imbecillum, h. e. non concoquere, vel minimum, vel facilinium concoctu Sin dispositionem quandam dicunt, explicent nobis,quae sit illa, ut de inflammatione fecerunt. Empirico enim satis est exp0suisse tantum symptomata locorum assectorum, .g. inflana mationis renisum. dolorem pulsatorium, tensionem, rubedinem,& hujusmodi alia Hique fere ponunt unum nomen totius concursus brevioris doctrinae gratia, ut dictum est de inflammatione. Non ita Dogmatici, sed considerant essentiam morbi, quatenus illum sequitur praedictus concursus ex necessitate. Videtur enim Erasistrato,coincidentem in arterias sanguinem, aspiritu impulsum, figi in finibus vasorum,& hoc modo fieri inflammationem. Sed fas erat, Puto, aut Erasistratum tui quemvis alium ex discipulis, exponere etiam dispositionem singularum, ob qua debilitates fiunt. Ut enim in inflammatione aperuit causam, qualis jam sit constitutio seu dispositio partis; sic oratio explicare debet mutationem singularum partium indebilitatem. Non enim cum se undum naturam disposita est pars, debilis est ad actionem suan sed causa est omnino quaedam praeter naturam, quae partem resolvit, de statu suo deturbavit,&mortuae similem effecit Hanc causam, nec Erasistratus dixit, nec Herophilus, nec alius quisquam Medicorum illorum, qui de natura corporis non audent loqui , ut

ipsa vult.

COMMENTARIUS.

4. Postquam dixit, de quo morbo acturus sit post Solutionem .rontinui de Intemperie aperit causam,cur id velit e uia est primus naturae ordine morbus. Si urgeam, Cur - Quia est in prima corporis nostri constitutione , quae est ex elementis. Hinc digreditur in laudem Hippocratis, qui bona quidem semina agro Medico commiserit, sed quae opus habent cultura. Infra l. 9. c. 8.comparat cum Trajano Imp., qui vias straverit in toto Rom. Imperio. F. f. 2.solvit quaestionem,quam Arist.etiam tractat, Cui debeatur actio e Similari .andissimilari Et respondet, milari. Sed revera opus est altiori indagiis

M. Vise autem ad Pacium,supra l. r. c. 6. col. Iῖ . 6. . s. increpat errorem Logicorum seu Dogmaticorum illorum , qui,

quod intemperiei est, tribuebant Iimbecillitati. Ninil doc etis, inquit, nec plura scitis quam vulgus. Obloquitur etiam Empiricis 3 Erasistrato sed res est non magni momenti. CA

188쪽

1. Λ qui non licti nobis immorari in iis, quae antea demonstrata sunt, par a tim, quod doctrina de proposito morbi genere sit utilistima Medicis :partim, quod qui illum capere volunt, praeexercitatum esse ophi teat in doctrina de Elementis. Quare quem nunc incipio librum, is finietur in oeti de Elementis, de quibus atmbsti, scriptum est mihi integrum opus, titulo, de Elementis secutidum Hipp. Scripsit de his Diocles. Mnesietheus, Di euches, Athenarus,

fereque omnes Medicorum Philosophorum celeberrimi, optimique fovent illi eande inopinionem de natura corporis nostri, excal. , frig., liti m. cu sicco temperati, ut reliquorum omnium corporum mec minus animalium. At vero aequum, piumque testimonium esus rei praebere primo illi, qui invenit. J Ianc ob causam vocamus nos Elementa secundum Hipp., etiamsi idem statuant

Arist.& Chrysippus, alii Philosophi, Medicique.

a. Quando igitur animatorum pars quaelibet propriam habet actionem, tantopere differentem ab aliis aliarum actionibus, quantopere differunt ipsae inter se, differunt autem caliditate,frig. hum.&sicc., aut harum qualitatum conjugii quodam 2 ille, qui actiones illarum servare volet, servabit temperamenta ipsarum. Servabuntur autem, si,quod refrigeratum,transferatur ad cali. ditatem : quod calefaetum, ad frigiditatem. Et sic de caeteris Eodem modo, si,quod nimium siccatum sit sim uiri calefactum, si traducatur ad humiditatem simul, dccaliditatem. Et sic de caeteris compositis intemperiebus. Semper enita illi,quod excedit, inducere oportet contrarium,eo usquedum pars perveniatas symmetriam,quae illi secundum naturam. s. In universum, omnis morbi,qui in similaribus consistit, jam mihi dii' est methodus Ocho enim cum sint genera illorum , ut ostensum fuit in l. ddiis morb.,ocsto etiam erunt curandi modi , quorum communis scopus est, alterandi corpus similare. Et quoniam morbus etiam ipse factus est secundur intemperiem dc alterationem partis naturalem ipsa autem medicatio ex hilduobus procedit,praesentia materiae,&dextro hujus usu medicamenta qui dei ipsa licet tibi accipere cum ex opere de implicium facultatibus eorundemqrcompositioneri methodum autem ex hoc volumine. q. Quomodo autem dignoscere possis intemperiem uniuscujusque parti ex tribus aliis, 1. de Temperamentis et de Locis aff. 3. ex illo, quod inscii binat

Artem medicinalem. Non igitur pluribus indigent ad praesens negotium ill qui&prudentes sunt,& instituti legitin)e inprimis disciplinis. Cui vero net trum suppetit, huic maxilla a pars deest. Si ver pravae lectae implicitus sit, atero tanto tempore indiget, alio, ut abstergat prava dogmata alio, ut melioldiscat.

189쪽

pRAXI MEDICA GALENI. 1 i

1. Et supra i I. c. 2. miratus sum, miror hei amplius, Galenum dicere, Hipp.physiologiam esse eandem cum Arist. simulque velle, Hipp. sententiam expressam esse lib. I de Natium. quem nostri Codices praeferunt. Recordor, cum sub initium lectionum mearum diligenter elaborarem librum illum

idemque facerem in libris de Elementu Galent; L. D. ERN . SONERUM, Collegam meum,data occasione dicere eryles si de important nil l diu me

disputasse mecum de sensu verborum illorum, tandemque cunctulisse, alte utrum esse falsum, aut, quod Gai asserit de consensu, aut , quod de lib. I. de Nat. hom. Tandem,cum post absolutas Notas in GaI. meditarer Dς ο θεia ψυ/πο- λογικὰς, factum hoc est circa annum I 631.)primus se objiceret hic obex quem removi hoc praecipue argumento: Dogmata non conveniunt. In hac sententia maneo, dedico, Termest Galenus incoxsensu esse alpus in ingenuitate libri Hoc tanto nobis debet esse amicius, quant,deterius est dogma hinc manans de modo nutritionis,quae sat quatuor humoribus. Fit solo sanguine,ut Arist. docuit. 6. Hoc admisso, bene stabit Gal. . et dum ait, partes esse facias ex calido, frig. hum ., sicco, seu ex elementis sim si citer dictis. Substaniam enim ego, Ergo, iisdem nutriuntur. Stabit etiam .s denumero intemperierum. In fine scandalum est,in quo frustra laborat Pacius, ego τοίδον explico per μεθοδ , Scdeleo τοδια τηματων. Utinam ita mederi possim alteri, ἐπιχαφομιεν τεχνην Απικώ. Quae enim est Ar medicinalis praeter Methodum hanc therapeuticam ξQuid si praemittam ' περὶ τῆσδε μεθοδου. νἐ τ . Finalia illa, δι η γ valde mihi accepta sunt hoc enim filo texui Institutiones, in quibus aberrationes consti

I. Ertus equidem sum, te ex universalibus venari posse particularia: aen . avidisti curatos ira multos morbos, nec opus habes ullatenus particularibus Verum,quia Plato dicit: Nemosibillondeat, qua sicripto comprehensasunt. quin aliquandosaut publica si contingat opus hoc venire in manus alicuius, qmminus in Logicis exercitussit, cis facibusse ex intra addere oportet quaedam ex particularibus. Hinc persuaderi possit,uerum esse, quod dixi, pol se aliquem ad particularia pe venire 'oprio eriam ductu. Ego enim ex me omnia ista habeo, duce ratione. Nam quod ad praeceptores,necessitas ita ferre potuit, ut ego quo Pie consilium darem imbecillibus ventriculo,utantur cibis adstringentibus d subamaris, vinoque fimiliter austero, ut&absinthio,in dia cydoniato, quaeque alia introrsum sumuntur medicamenta : extrorsum autem primum quidem fomentum

ex abs. oleo ex olivis immaturis expresse , deinde hapsus lanae, imbutus his

190쪽

ipsis,& praeterea unguento melino,nardino,&post haec cerato ex iis de parato, tandem medicamenta applicet ceratis validiora a Medicis ἐπιθεμαὶ vocata,ex his ipsis simplicibus, aliisque vicinis composita, inter quae jam sunt aromata pleraque, spica nardi, amomum, calamus aromaticus, iris, ladanum,solium, styrax,bdellium, opobals. carpo -ωXylobals., reliquus aromatum catalogus.

a. Quodsi haec nihil agant, commune omnibus imbecillitatibus auxilium tandem apposuissem, quod γινομὸν appellant, vel ex Thapsia factum, vel ex sinapi, vel tali aliquo. Post cujus usiam misissem ad aquas thermales. His enim nihil amplius novit Empiricus, ut ii bri ipsorum testantur. Quintus

quidem iis , qui conqueruntur vel de cruditate , vel desinappetentia , primum quidem exercitia imperavit, cibos concoctu quam facili mos, sed non

in copia. Quibus non proficientibus, cogebatur di ille ad Empiricos diverti. Quis enim non novit, morem illi fuisse ridere voces Hippocratis, Cal. frigo,&c. balneatorum esse dicendo e Cum absque his impossibile sit mederi nisthodice imbecillitati partium. Quare per hunc quidem non stetit, quominus Empiricus fierem : sed Ratio docuit me octoria temperies, imbecillitatem causantes. Vidisti enim tu quoque, quosdam una die,potius una hora, curatos aqua frigida. Horum aliquibus dedi non solum recentem ex fonte, sed&nive refrigerata, ut Romae praeparare solent. Praeparatio est haec, Calefaciunt primum aquam,quam postea Decoctam vocant.Vidisti vero: cibos me nivea frigeratos concessisse, in quoruna censuic Melca est, Romae non minus frequens cibus quam α*ρογαλα.

s. Eodem modo refrigeratos dedi etiam fructus , quos ὀπώρα Κωρα ως appellant. Eodem , ptissanam , diligenter ita factam, Galsa multa, scopum mihi unice praefixum habens refrigerationem. Prohibui autem usum abs de aliorum adstringentium, quemadmodum alios arcui a frigidis Calidum etiam actu dedi vinum aliquod vetus ex iis, quae strenue calefaciunt, quale praecipue est Falernum d Surrentinum. Ita cibos calefacientes dedicum multo pipere. Quorundam curam, ut scis, institui, siccantia praescribens, quorum cibi erant natura sicci, accurate assati, ιδ in universum potum parcissimum. Usus omnium adstringentium hunc solum prae oculis habent, qui citra methodum curant: moderatus erat. Alium ex his, qui brevi temporis spatio tam siccus evaserat, ut aspectu quam simili mus esset iis, qui marasmo laborant, curavi, in omnibus contrarium suadens iis, quae admirabiles isti Medici proposuerant. Neque enim ex alia causa tam periculose laborabat, cunis mitio laboraret intemperie sicca non magna, quam humectatione opus habebat. At illi, qui curandum susceperant, absinthium propinantes , cymata amara, d bulbos, apponentes, d amplius Cydonia, cestiana, Iu-nk a,tandem,cum nihil horum retinerer ventriculus,&rhois succum coegeiunt

SEARCH

MENU NAVIGATION