Opera omnia, ex recensione A. J. Macleane

111쪽

Ιuceptos, Olim Promissum carmen, iambos Ad umbilicum adduCere. Non aliter Samio dicunt arsisse Bathyllo Anacreonta Teium, 10 Qui persaepe cava testudine sevit amorem Non elaboratum ad pedem. Ureris ipso miser quodsi non pulchrior ignis Accendit obsessam Ilion, Gaudo sorte tua me libertina eque uti II Contenta Phryne maeerat. XV. Nox erat et caelo fulgebat luna sereno Inter minora Sidera, Cum tu magnorum numen laesura deorum In verba juraba mea, Artius atque hedera procera adstringitur ileX iLentis adhaerens brachiis: Dum pecori lupus et nautis insestus Orion Τurbaret hibernum mare, Intonsosque agitaret Apollinis aura capillos,

Fore hunc amorem mutuum. 0

dolitura mea multum virtute Neaerat Nam si quid in Flacco viri est, Non feret assiduas potiori te dare noctes, Et quaeret iratu Parem, Nec semel offensae cedet constantia formae, Is Si curtus intrarit dolor. Et tu, quicunque es felicior atque me nune Superbus incedis malo, Si pecore et multa dives tellure licebit Tibique Pactolus fluat, 20N0 te Pythagorae fallant arcana renati,

Formaque Vincas Nirea, Eheu translatos alio maerebis amoreS: Ast ego vicissim riSOTO.

XVI. ALTERA jam oritur bellis civilibus aetas, Suis et ipsa Roma, viribus ruit:

112쪽

Minacis aut Etrusca OrSenn manus, Aemula nec virtus Capuae ne Spartaeu acer

Novisque rebus infidelis Allobrox, Nec sera caerulea domuit Germania pube Parentibusque abominatus Hannibal, Impia perdemus devoti sanguinis aetas,

Ferisque rurSUS Occupabitur Solum. I0

Barbarus heu cineres insistet victor et Urbem Eques sonante Verberabit ungula, Quaeque carent Ventis et 80libus ossa Quirini, Nola videre dissipabit insolens. Forte quid Xpediat communiter aut melior par i5 Malis carere quaeritis laboribus: Nulla sit hac potior sententia, hoeaeorum Velut profugit exsecrata civitas Agros atque Lares patrios habitanda quo lana Apris reliquit et rapacibus lupis, o Ire pedes quocunque ferent, quocunque Per undas Notus vocabit aut protervus Africus. Sic placeta an melius quis habet suadere l-Secunda Ratem occupare quid moramur alite lSed juremus in haec Simul imis saxa renarint DVadis levata, ne redire sit nefas; Neu conversa domum pigeat dare lintea, quando Padus Matina laverit castumina, In mare seu celSu procurrerit Apenninus, Novaque monstra junxerit libidino ab Mirus amor, juvet ut tigre si Sidere cervis, Adulteretur et columba miluo,

Credula nec ravos timeant armenta leones, Ametque salsa levi hircus aequora. Haec et quae poterunt reditus abscindete dulces II Eamus omnis XSecrata civitas,

Aut pars indocili melior grege mollis et exspes Inominata perprimat cubilia; vos quibus est virtus muliebrem tollit luctum

Etrusca praeter et Volate littora. 10 Νο manet ceanus circumvagu8 arva beata Petamus arva divites et in sulaS,

113쪽

EPODON LIBER, 17. 0l Reddit ubi Cerorum tellus inarata quotannis

Et imputata oret USque Vinea, Gorminat et nunquam fallentis termes olivae, QSuamque pulla ficus Ornat arborem, Mella cava manant ex ilice, montibus altis

aevi crepante lympha desilit pede. Illic injussae veniunt ad mulctra caPella

Refertque tenta grex amicus ubera; Nec VeSpertinus circumgemit ursus Vile, Neque intumescit alta viperis humus. Pluraque felices mirabimur ut neque largis Aquosus Eurus arva radat imbribus, Pinguia nec siceis urantur Semina glebis, coUtrumque rege temperante caelitum. Non huc Argoo contendit remigo inuri

Neque impudica Colchis intulit pedum;

Non huc Sidonii torserunt cornua nautae laboriosa nec cohors UliXei. 60 Nulla nocent pecori contagia, nullius astri Gregem aestuosa torret impotentia. Juppiter illa piae secrevit littora genti, Ut inquinavit aere tempus aureum; Aere, dehinc ferro duravit secula quorum 65 Piis secunda vate me datur fuga.

XVII.

JAM Jam efficaci do manus Scientiae,

Supplex et oro regna per PrOSerpina Per et Dianae non OVenda numina, Per utque libros carminum Valentium Refixa caelo devocare sidera, Canidia, parce Vocibus tandem sacris - Citumque retro Solve, Solve turbinem

Movit nepotem Telephus Nereium,

In quem Superbus ordinarat agmina Mysorum et in quem tela acuta torserat. Id

Unxere matres Iliae addictum seris Alitibus atque canibus homicidam Hectorem Postquam relicti moenibus rex procidit Heu pervicaci ad pedes Achillei.

114쪽

102 HORATI FLACCISotos duris exuere pellibus 5 Laboriosi remiges Ulixei

Volente Circa membra tunc mens et onus Relapsus atque notus in Vultus honor. Dedi satis superque poenarum tibi, A mata nautis multum et institoribus. 20 Fugit juventas et verecundus color

Reliquit ossa pelle amicta lurida; Tuis capillus albus est odoribus; Nullum ab laborem reclinat otium; Urget diem nox et dies noctem, neque est ta Lovare tenta spiritu praecordia. Ergo negatum incor ut credam miser Sabella pectu increpare carmina Caputque ars dissilire nenia. Quid amplius vis mare, O terra, ardeo, 30 Quantum neque atro delibutus Hercules Nessi cruore, nec Sicana fervida Virens in Aetna flamma tu donec cinis Injuriosis aridus ventis ferar Cales venenis ossicina Colchicis. MQuae finis aut quod me manet stipendium iEssare jussas cum fide poena luam,

Centum juVeneos, Sive mendaci lyra Voles Sonari: Tu pudica, tu proba 40 Porambulabis astra Sidu inreum. Infamis Helenae Castor offensus Vicem Fraterque magni Castoris victi prece Adempta vati reddidere lumina. Et tu, pote nam, solve me dementia, Q nec paterni obsoleta sordibus, Neque in sepulcri pauperum rudens an Novendiale dissipare ulVereS. Tibi hospitale pectus et purae manu'Tuusque venter Paetumeius, et tu 50 Cruore rubros obstetrix pannos lavit, Utcunque fortis XSili puerpera. Quid obseratis auribus fundis receSi Non saxa nudis surdiora navitis

115쪽

MODO LIBER, 17. 03 Neptunus esto tundit hibernus salo. 55 Inultus ut tu risoris Cotyttia Vulgata, sacrum liberi Cupidinis, Et Esquilini pontifex venefici Impune ut Urbem nomine impleris meo Quid proderat ditasse Peligna muS, 60

Velociusve miscuisse toxicum Sed tardiora sata te voti manent: Ingrata misero vita ducenda est in hoc Novis ut usque suppetas laboribus.

Optat quietem Pel0pis infidi pater, 65 Egens benignae Tantalus semper dapii Optat Prometheus obligatus aliti, Optat supremo c0llocare SisyphuS

In monte saxum; sed Vetant leges ovis. Voles modo altis desilire turribus, το Modo ense pectus orie recludere, FruStraque vincla gutturi nectes tuo Fastidiosa tristis aegrimonia. Voetabor humeris tunc ego inimici eque' Meaeque terra cedet insolentiae. 75 An quae movere cerea imagineS, Ut ipse nosti curi0sus, et polo Doripere lunam Vocibus OSSim meis, Possim crematos Xeitare mortuos Desiderique temperare ocula, 80Pl0rem artis in te nil agentis eaeitus'

116쪽

SATIRARUM

LIBER PRIMUS

Qm it Maecenas, ut nemo quam sibi sortem Seu rati dederit seu fors objecerit illa Contentus Vivat, laudet diversa sequentes l O fortunati mercatores V gravis annis Milo ait multo jam fractus membra labore. Contra mercator, navem jactantibus Austris: Militia est poti0r Quid enim, concurritur: 10rae Momento cita mors Venit aut victoria laeta. Agricolam laudat juris legumque peritus, Sub galli cantum consultor ubi Ostia utSat. 0 Ille datis vadibus qui rure extractus in urbem est Solos felices viventes clamat in Urbe. Cetera de genere hoc adeo Sunt multa loquacem Delassare valent Fabium. Ne te morer, audi Quo rem deducam. Si quis Deus, En ego,' dicat, 15μJam faciam quod vultis eris tu, qui m0do miles, Mercator tu consultus modo, ruStieuS hinc VOS, Vos hine mutatis discedit partibus: EtalQuid statis ' nolint Atqui licet esse beatis. Quid causae est merito quin illis duppiter ambas )Iratus buccas inset, neque se fore OSthae Tam facilem dicat votis ut praebeat aurem lPraeterea ne sic, ut qui jocularia, ridens Percurram quamquam ridentem dicere erunt

Quid vetat ut pueris lini dant crustula blandi es Doctores, elementa Velint ut discere Prima ;Sed tamen amoto quaeramu Seria ludo. Illo gravem duro terram qui Vertit aratro, Perfidus hic caupo, miles, nautaeque Per OmΠΟ Audaces mare qui currunt, hau mente laborem 30

117쪽

SATIRARUM I. I. 05 Sese ferre, senes ut in otia tuta recedant, Aiunt, quum sibi sint congesta cibaria sicut ParVula, nam Xemplo est, magni formica laboris Oro trahit quodcunque potest atque addit acerVO, Quom struit haud ignara ac non incauta futuri II Quae, Simul inversum contristat Aquarius annum, Non usquam prorepit et illis utitur ante Quaesitis Sapiens quum te neque servidus aestus Demoveat luero, neque hiems, igniS, mare, ferrum,

Nil obstet tibi dum no sit te ditior alter. 40 Quid juvat immensum te argenti pondus et auri Furtim defossa timidum deponere terra' Quod si comminuas vilem redigatur ad Sem. At ni id fit quid habet pulchri constructu acer Sy millia frumenti tua triverit area centum 45

Non tuus hoc capiet venter plus ac meus ut si Reticulum panis venales inter Onusto Forte vehas humero, nihilo plus accipias quam

Qui nil portarit. Vel dic quid referat intra

Naturae sine viventi jugera centum an 50Mille aret At suave est ex magno tollere ReerVO' Dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas, Cur tua plus laudes umeris granaria OStrisi

Ut tibi si sit opus liquidi non ampliu Urna, Vel cyatho, et dicas, Magno de flumine malim 55 Quam ex hoc fonticulo tantundem sumere.' Eo sit Plenior ut si quos delectet copia justo Cum ripa simul avulsos ferat Aufidus acer. At qui tantuli eget quanto est opus is neque limo Turbatam haurit aquam neque vitam amittit in undis 60 At bona pars hominum decepta cupidine falso, Nil satis est,' inquit quia tanti quantum habeas sis. Quid facias illi dubeas miserum esse libenter Quatenus id facit ut quidam memoratur Athenis Sordidus ac dives, populi contemnere Oee 65 Sic solitus: Populus me sibilat at mihi plaudo

Ipso domi simul ac nummos contemplor in area.

Tantalus a labris sitiens fugientia captat Flumina Quid rides mutato nomino do te

Fabula narratur congestis undique acci 70

118쪽

Indormis inhians et tamquam parcere auris Cogeris aut pictis tamquam gaudere tabellis.

NeScis quo Valeat nummu8 quem praebeat uinini rini ematur, MUS, Vini SeXtarius, adde Quis humana sibi doleat natura negatis. 75 An vigilare metu exanimem, nocteSque diesque Formidare malos fures, incendia, ServOSNo te compilent fugientes, hoc juvat Horum

Semper ego optarim PauperrimuS SS bonorum.

At si condoluit tentatum frigore corpu' 60 Aut alius casus lecto te adfixit, habes qui Adsideat, lamenta paret, medicum roget ut te Suscite ac gnatis reddat carisque propinqui8.

Non uxor MVum te vult, non filius Omnes Vicini derunt, noti, pueri atque puellae. 85Miraris, quum tu argento OS Omnia onus, Si nemo praeStet quem non mereari amorem JAn Si cognatos, nullo natura labore Quos tibi dat, retinere Veli SerVarequo mi OS,

Infelix operam perdas ut si quis asellum γIn Campo doceat parentem currere freni S. Denique sit finis quaerendi, quumque habeas luSPauperiem metuas minus et mire laborem Incipias, pari quod avebas, ne facias quodUmmidius quidam non longa est sabula dives s5 Ut metiretur nummos ita Sordidus ut se

Non unquam Servo melius Vestiret adusque Supremum tempus, ne e penuria Vietus

Opprimeret metuebat At hunc liberta securi Divisit medium, sortissima Tyndaridarum. 00 Quid mi igitur suades ut vivam Maenius aut sic Ut Nomentanus V tergis pugnantia seeum

Frontibus adversis componere non ego Varum

Quum veto te fieri vappam jubeo ac nebulonem. Est inter Tanain quiddam socerumque Viselli leg Est modus in rebus, sunt certi denique sines, Quos ultra citraque nequit consiStere rectum. Illuc unde abii redeo, nemo ut RVarus Se probet ac potius laudet diversa SequenteS, Quodque aliena capella gerat distentius uber d

119쪽

Tabescat, neque o majori pauperiorum Turba comparet, hune atque hunc superaro laboret. Si festinanti semper locupletior obstat, Ut, quum carceribus missos rapit ungula currUS, Instat equis auriga suos vincentibus, illum III Praeteritum temnens Xtremos inter euntem. Indo fit ut raro qui se vixisse beatum Dieat, et exacto contentus tempore vita Cedat uti conviva satur, reperire queamus.

Jam Satis est Ne me Crispini scrinia lippi 20

Compila88 PuteS, Verbum non ampliu addam. II. AMBUBAIARUM Collegia, Pharmacosolae, Mendici, mimae, balatroneS, hoe genu Omne Maestum ac sollicitum est cantoris morte Tigelli. Qilippe benignus erat. Contra hic, ne prodigus 8Se Dieatur metuens, inopi dare nolit amico Frigus quo duramque samem propellere 908Sit. Hunc si perconteris avi cur atque parentis Praeclaram ingrata stringat malus in uVie rem,

Omnia conducti coemen obSOnia nummiS,

Sordidus atque animi quod parvi nolit haberi, θRespondet. Laudatur ab his, culpatur ab illis.

Fufidius vappae famam timet ac nebuloniS, Dives agris, dives positis in fenore nummis: Quinas hic capiti mercedes exsecat atque Quanto perditior quisque est aut aerius urget I5NOmina Sectatur modo sumpta veste virili Sub patribus duris tironum. MaXime, qui non,

J piter exclamat simul atquo audivit At in soPro quaestu sumptum facit hic. Vi credere possis Quam sibi non sit amicus, ita ut pater illo Terent 40 Fabula quem miserum gnato vixisse fugato Inducit, non se Hu cruciaverit atque hic. Si quis In quaerat, Quo res haec pertino, illuc: sium vitant stulti Vitia, contraria currunt. Maltinus tunicis demissis ambulat est qui b. Inguen ad obscoenum Subcluetis Sque laeetusi;

Pastillos Rusillus olet, Gargonius hircunt.

120쪽

103 HORATI FLACCINil medium est Sunt qui nolint tetigisse nisi illas

Quarum subsuta tal0 tegat instita veste; Contra alius nullam nisi olenti in fornice Stantem. 30 Quidam notus homo eum exiret fornice, Macte Virtute esto,' inquit sententia dia Catonis. Nam simul ac venas inflavit tetra libido

Huc juvene aequum S descendere, non alienaSPermolere uxores Nolim laudarier,' inquit, , Sic me, mirator cunni Cupiennius albi. Audire est operae pretium, procedere reete Qui moechos non vultis, ut omni parte laborent; Utque illis multo corrupta dolore VoluptaS, Atque haec rara, cadat dura inter Saepe pericla. 0

Hic se praecipitem tecto dedit illo sagollis

Ad mortem caesus fugiens hic decidit acrem Praedonum in turbam dedit hic pro corpore nummOS; Hunc perminXerunt calones; qui etiam illud Accidit, ut quidam testes caudamque Salaeem 45 Demeteret ferro. Mure omnes Galba negabat. Tutior at quanto merx est in claSSe Secunda, Libertinarum dico, Sallustius in quas Non minus insanit quam qui moechatur. At hic si Qua res, qua ratio Suaderet, quaque modeste 50 Munifico esse licet, vellet Onus atque benignus E8Se daret qauantum satis esset nec sibi damno Dedecorique oret Verum hoc Se amplectitur uno, Hoc amat et laudat: Matronam nullam ego tango. Ut quondam Marsaeus, amator Originis ille, 55 Qui patrium mimae donat fundumque laremque, 'Nil fuerit mi,' inquit, tum uxoribus unquam alieniS.VVerum At cum mimiS, Si cum meretricibus, unde

Fama malum graVius quam res trahit. An tibi abundo Personam sati est, n0n illud quidquid ubique eo Officit vitare Bonam deperdere famam, Rem patris oblimare, malum est ubicunque Quid inter

Est in matrona, ancilla, ecce8ne togata Villius in Fausta Sullae gener, hoc miSer uno Nomine deceptus, poena dedit HSque Superque s5 Quam satis St, Pugni caeSu ferroque etitu' Exclusus fore cum Longarenus foret intus.