De Westphalorum, siue Antiquorum saxonum situ, moribus, virtutibus, et laudibus. Libri 3. Authore VVernero Roleuinck Larense ..

11쪽

CLARISSIMO ATQUE

ILLUSTRISSIMO PRI NCIPL

&Reuerendissimo in ecclesia dei, Domino Erico iMonasteriensis Dicocesis p&tisci optimo maximo Ortuulnus de Gryes, Coloniae bonas ii

teras docens, ' . . . S. P. D.

Au es I Π balia γε antiquorum Saxonum gloriam, resque clarissime gestas iere iis e princeps,ac ponti'fex christiamisiime, ante aunos topinor A G viginti) vemero de Laer ordinis Carthusi sis , docti inoparitur atque integerrimo tiro , upi Ionia, pulcherrimo hoc opere comso φ-,kc-co'celsituri itis tunc lamus, proque nostra paruitate modo dicamus , quod cui haen ra tempessate magis debeantur, ast a quo ο- riam Wmpliorem certis se e patrocinium consequi psint,a nouelimus neminem. ae enim antiqetsi mae dMalisque domuis gloria viget, estque immort iis tanquam 'ibur ac Philebis lendor cuncta coO- frans. Proinde tu corpore simul atque animo felicii imin habere: ita etiam,vi de te dant at solo, quam rectissime siris dici come aiat , quo lectes

12쪽

Pruum. Oi uerit inperis, Dipumque pianaen mei tu hoc modo cecinisse censeatur:Non viii dit cui Ea deti/formo sis ut idem, notavim prudens,ac malia laude diserius. Tu itaque qui dux es inclytust es balne celebem: princeps,omnium ue id i) mortalium corpore innimoselicisi Mus , pro tua humanitate opusiculum hoc gratafuscianianu, atque ita suscipies , dit quaeprimarise uim baliae principisus consecrata fuerunt, quoque nobilitia i non immerito ricata iudicentis. De laudibus enim VCestpbaliae quis Aon mi taarque egregia proferat. Nugus est Io, im stib Orbe Imnari,neqae tam reconditre , neque t scopulisprriceps, aut Nept*no perula, , in quo non iuueniaturr liphalus, infidesereligiolae praeclarus.Nativa quadam bonita ις , ingenito diuinitus munere, tantum caeterfl hominibus praestare videtur omnisi es balius , qua' tum an i corporibus antecel iunt. Hoc igitur te trioa istim Omne n celo

13쪽

in it a Dircesinuisus, sed Duuentris sub pura mod ino Ioa me de Graes nutricis lacte bhnis de siue artiuetis tempore Alexandri iEis tune omni sit rchae,eure trisus, altus atque octus ob idipsum laudo Dauentriensis cognominatus, com-n udo magni centia tuaepatrem meum Frederio de Graes, antiqua laudabilique ortumpro apis, sorores meas qainque, Urginespraesertim sales tres deo confeci ais, meqnepostremo ipsum, ut tua senitate gratia adiuti, auiorem quandoque dignitatis gradum consequamur. Vale praesul digni L. me. ciamia ex Umina nostra literaria. Aimo a talubristiano. M. aetati. Octauaciaria, se mar .

14쪽

PRAEFATIO IN LI

MO DE LAUDE ANTIQUAE. Saxoniae nunc vero vostphaliae. i dictae.

UARi Assibi succedui cogitationes

meae, &mens in diuersa rapitur . . Iob. 2o. Splendor paternae gloriae, verbum in creatu m,cui de omnibus cura est , per quod omnia subsistunt, in quo omnia vivunt, sua immensa virtute atqucipientiari abyssum abysso comparans,' tam multiformi varietate, variaque mul- tiformitate,rationalem animam adim ginem suam formatam dignificauit,ut ei nulla sufficiant, praeter eum qui supremus est. Vorum quia parentum delicto exigit poena, latam creaturam Velut exu- lem ad tempus vagari,&a sua voluptate alienam manere, rursum eadem sapientia latissimum campum cotemplationis aptauit,eidem quo velut in speculo&mnigmate delectabiliter se exerceat, d nec ad suum principium, id est, abyssiuna totius boni, cum multo fructu feliciter ouextatur in aute inter Uectacu aceti

15쪽

pLA AT IO- - .ia, sensibilis mundus iste cum habitato.

ribus siris olim punct0 comparatus, nue vero multiplicium gratiarum mysterio nobilitatus,& sacris rebus a nimam christianam ercens, quando tot&tanta o-nani miratione digna in eo facta, & adhuc fienda considerat. Hoc ipsum qualicuitque paruitate mea expertus, εc pro viribus perquirens, crebroq; deficiens, iam tus, iam tristis iam nolens, iam volens r iam solatio, iam fastidio stibactus: frequenter assumpta Verba proclamare cogor,dicens: Varie sibi succedunt cogitationes meae, & mes in diuersa rapitur. Et licet inlignium prouinciarum memoria, quam sacro eloquio, ac alijs tradentibus codicibus gloriosa est, importune animo se ingerat,tamen nescio qua sorte

in V Vestphaliam, quasi in natale solum dele abilius aduolo absens, vel uti ipsa prae cuncti alijs, quod non putatur, d licijs atque diuit ijssit referta. Puto ali quid ibi latere, quod non aeque praesto mortalibus est, de quo si sermo suppet ret, an quam patriae debitor cad dei es

xiam,& cuρ orum istorum qui illic'

16쪽

PRAEFATIO.ti nem traxerunt,&de post futuri sunt,

pauca e multi s utinam filictuose place-rot conscribere. Gloriabatur olim Roma orbis domina factis abundare, or

t tribus caruisse, qui famosa opera scri- pto ad posteros transmitterent, nec idcirco doluisse, cum plus virtutibus quai, verbis abundare affectaret, hocque sibi, in laudena dici, Graecia renitente , quae . semper ab omni aeuo propter praeclara: ingenia illic abundantia, etiam exi sua facta, multa sermonum phalera prosequuta fuerat. Si ergo silens Ro- ma loquaci, Graeciae praelata est , cui . V estphaliam comparabimus 3 quae . etiam illustribus viris ditissima, poe ne nunquam iactantiam operum sit e rum ostentare curauit, siue scriptis, a picturis, sculpturis aut alijs characteriai bus quibuscunque. Scriptum nanique

. . nouit: Laudet te alienus,non os tuum. Et

iterum: Laus propria sordet, sed nobilis est aliena. Hanc doctrinam sic studiose si in praesens obseruauit, ut quod mi- andum reor,in;cr tor quo percurri co-

dices

17쪽

AEFATIO. dices vix Vnum repperi,ab aliquo uves phalone conscriptum. Sed & pauca quae legi apud Francorum, Angloriant,ac Rhenensium Saxonumque annalos eo splen didius prouinciam hanc glorificant,quo veriora venustioraque sunt quae narrantur. Soluo igitur legem nostratum hucusque silentium , & aliqua saltem pauca omni laude digna depromere cuia traui,& eo licentius quo iam ultraetrigin ta annos exul ac alienis exemplis prouocatu, me cerno. suscipe grata patria, quae ossa mea non habebis, munusculum: hoc paruum,& rectis exemplis id orna re curato,ut successores in te memoriani nostri habeant, ac probis moribus i

siter in fama & omni lega i

18쪽

. ni de moribus & situ vetest l is quo itur, sita moribus,simplicitate,conuerti tione,peregrinatione per orbem, via... ctoria contra Anglicos,& de vir tute VVinphal orum

tuum in ea contentorum.

UE s P H ALIA, O qua nunc intedimus, iterra est non vinis ra, sed virisera, eo an legiata, quo preci sora vi sic di cam3 clenodia mundo ce e APUT Lm μα' ibatis, distinctiones es a. tius a summo deo creatore omnium priuia

Iisque transmittit. Haec pro suo situ in

19쪽

partibus Alemaniae inferioris iacet, ab riente Saxoniana a meridies Aeniant,ab' occidente aeque silienum vel usulam .a septentrione Oceanum habens. Ambiatus eius quasi rotundus circumfertur, cuius diatheter quinque dietarum mei, tur. Nam faxonibus contigua vergit ad

Hassiam dei inde ad yve phaldam,hinc ad ducatu Montensem super Rhenum situm , dei nde ad ducatus Cl tuens:um ci

se mutuo complectentes, hine ad Tuuentam,Drentam. Exisiamque litii Ahmum ad Saxonia in iterum pertias ,

iac dem uni ad Saxonia in iterum pertici- In sit Habet perinde episcispatus quatuor,

videlicetMonasterientsem Osnaburgen- sem,Padelibornesem dc Myndese.Duca- tus ab olim duos,videlicet V Vesti haliae & Engariae. Comitatus domusque illi ,

t stres plures,scilicet Dentemithc ,

20쪽

. se Cappenberch I Aliosque baroniam,

nobi initia , domicilior ina castra atque

l pagos, qui Vt quibusdam placet) pris

i cis olini temporibus sub uno rege illi us terri tenebantur confisederati,alio ta; men nomine hucupati,ut infra dicetur. Hac olim Iulius C sar,&'post eum lari sus priuignus Octaviani, seu rectius ctauij Augusti, maximis es desperatissi l mis bellis Romanorum ditioni subii gariuit, & quod corpora ingentia eius incolae habuerint . historiographi ita rahi.Testatur Suetonius, nullum formia dolosius bellum egisse Romanos post hunicum,quam curn Germanis, sed br . ne tempus fine dedit negocijs, Triennio enim tantummodo pugnatum est. α Uintilius Varus cum pluribus cesia, dit. De hac terra sic legitur in Iibro de proprietatibus rerum. V Vestprialia D ma n inferioris est prouincia, quae no- bilissimis duobus fluminibus cingitur. id est,Vesero& Rheno. Terra est multa nemorosa,piscuosa, plus alendis gregia bus quam ferendis apta, mul

tu sontibus' mitibus sa irrigua,