Synopsis vtriusque iuris, summatim comprehendens vniuersam iurisprudentiam, autore Georgio Viuienno ..

1쪽

EPISTOLA

diueratur . t turbatis seditione sensibus,vix Illae leges tanto in tumultu audiri poste videantur. Et corpus quiadem si intueamur,vo eo brutorum generi non praesut

homo, t*mitate, mole, robore, velocitate, caeteri dotibus eius omnibus inueniatur inferior: anima peioelio dignitatem' energiamsi s ecfemus, adeo hae parte diuinitatis capax e II, uti bus et laseparatas subanantius ue spiritales liceat praeteruolare, adeos unum ram Deo fieri. stuodsi corpus ei additum non fui si numen erat sim es corpori uosuisset indita, pecus erat. O monstrum hominis. Has tamen duas naturas, tanto interse discrimine distates tam diuersas, seu unius itale Demiurgus mirabili quadam concordia optime collis garat. fit cacodaemon ille, capitalis pacis inimicus hostis,infelici rursus discordia disiunxit: ut iam nes dirimi queant me maximo cruciatu, nes coniunctim vivere ne assiduo γ implacabili bello: planes quod dici flet) utrans in altero auribus lusi tenet, posset mutuo competere persiculus ille lepidisimus: nec ιetsi pusum vivere,necsine te. Edeograui γ perplexastria tioire interse tumultuantur,veluti diuersa, quae a num sunt. Corpus,ut ipsum ea visibile,rebus his bilibus ea, pitur delectatur: ut es mortuis, temporalia serita, turi Ptest graue ac terrenum, deorsum fidit, atque

terrena quaerit. Contra anima generis alberei memor,s,mina visus nititur,et cum terrestri mole lucta tur,contemnit ea quaesub as fi ectum cadunt ocit enim .esse caduca quaerit quae vere,quaesemper sunt. Immoratalis amat i nor talia: caelestis caelestia. Similis similiabus afficitur, nisi penitus fuerit per pratram consuetu' dinis corruptelam corporis immersa sordibus. Neque γera bans

2쪽

DEDICATORI A.

a ero hanc tam grauem iuvas miserandam Ascordi fabulosus ille Frometheus bois naturae infauit: qui, ut apud poetas est,menti nostrae de quos animate paraticulum aliquam a fuisset nes primitiua conditio, quae viis re tu fui indidit: Ad peccati perna inuexit:

peccatum,quod bene conditum erat, male deprauauit. faenam uidem nec iustior,nec vero conuenientior esse potuit: quam ut qui Deo rerum omnia architecto,suos

conditori parere recusarat, se bigrauis ais rebellis feret ut vellet, Obedire non posset: vi pectus hola haud disimile bissediti e cuipiam jubl. qua qVO nium ex variis hominum generibus collat, propter disesensiouem studioru tu Parius etiam scindi partes, cre briris motibusω factionibus collidi oportet. Hoc tax tudsidium cum in unoquoque sit homine, eoque non pses ut non tu quavis hominusocietate periculo ere oriri

motus,c graues extareseditiones: non defuere tamen

ullis oculis metui viri qui quasi meliori silere nati, considerautes hunc tantum rei iudiguitatem non cesso nerui, tum inse,tumi aliis hos intestinos motus, quoad eius fieri posset, diligenter componere, atque represso in vo illo affectiouu noxiarum tumultu, ratioue o inscii dignitati suae commonere, ad se dit regnum perti

nere cogitare atque ita lege naturae comperatum esse,

ut ipsa quidem sola tu aqua dictator praesit, pr.escribat, imperet obiecti vero sint V pareant a fertus omnes, cum caeteri qui non perinde bruti sunt, tum in primis quia recto iudicio quam maximξω omnino gis δ' απασων distiden lisuis insime ad pecorum humilitatἴ abiecti . laodgenus uni, libido luxu iuuidentia , his consimiles animi morbi: qui ad unum omnes bellati sero

a iij

3쪽

tii βrdidi ω improbi ergasIulis sunt coercendi, γυ

qsseant,pensum operamque domino praescriptam praesylent n minus, nihil certe damni dent. Etenim modis Oibus indigna esse censebant , natura humaua ignorastionesui primum , dein morum peruersitate, quae diu inter mortales inoleverat, de gradu naturae jublimis deiectam esse, quae a pi imordijs rerum cognata fueratu ita diuinae, ac ab ipso Itatim urocinio Iutae errasticis mendo que moribus imbutam, ex perenni contasgione psim pollentis imperitiae in ordinem quodammodo caeteroru animalia redactam esse, quum tamen

numero,ut dicitur,exepta sit idque originis insignitae nobilique priuilegio. 2uzob causam homines nonulli ingenti concepto stiritu, latentem veritate , multάque culigine conuolutum summi boni naturam indagare, ac per omnia naturae bestia persequi instituerunt,suadio sine acri ac diebementi: feceriisque poΗhabita cors porisfortunaruque cura, disiciplinarum ut honet si, murum facultatem sibi primum compararunt, deinde earum adipiscendi viam quandam posteris ratione ae praeceptis munitam traderent, procliuem, quantumi Veri posset: quo inanium,fluxarum friuolarum rersi aut moderato,aut semel etiam excusso studio, iis rebus

operam nauare inciperent, ex quibus homini cum humanitas accedit, tum hero ratio intellectus Jatuora tantam inchoata instituuntur et cosummantur nequibus nec expeditestis, nec commode, nec eleganter pensum agendae vitae absioluere pusumus: ita futurum arbitrantes, it homines nimium de corpore meriti, ob idque humi serpentes , t bruta animantia, excitare

tandem sesepossent,et assurgere ad coguitionem sui, ex

4쪽

DEDICATORI A.

eoque intelligentiae gradu sursum faciem erigere, de

ad caelum aspirare. Porro unicum hunc fuissescopum eorum qui vetansimis illis temporibus esseratos hois minu animos ad humanital e informare egibusque mooderari studuerant iudicio est,r; rvῶθι Gaulo in pauscsimis,γt oppiuor,satis animaduersum,furique podeoribus expensum in templo quondam toto orbe nobiligismo consecratiι,tanqua oracularis prudeliae caput. Hue enim summa humanae supientiae pertinet. circa hoe Philosophia ,-de natura, oe de moribus disserens, praecipue comentata est, id denis mortales inter diuos olim relatos,diuini ne honoribus gentium scitis donis natos,caelum Ἐt suspicerent admonuit: desticeret auteres temporarias,ac in ira se positus postremo is fuit seu-sus,I ijsimile veri est seculis illis antiquissimis, quae

Heroas edidisse dicuntur. Atque hoc, mea quidesenotentia ingeniosissimorum hominum studium originem nobis iuris primit naturalis uget ilis quos ais ciuilis dedit. Nam qui seipsum norit, haud dijficulter Ditellis ge aliquidse habere diuinu, ut ait Cicero,ingenium si e Dum sicut simulachrsi aliquod dedicatu putabit, tantoque munere semper dignu aligd ωρ facere et semitre Audebit: γ cum se ipse perspexerit, totaque teustarit latelliget quemadmodum a natura siubornatus iuvitam venerit,quantaciue inurumenta babeat ad obtiisnendam adipiscendumquesupientiam, ac nihil perinde conuenire,quamsi ex natura diluat: in naturae quidem ius esse, quod nobis non opinio ,sed quaedam innataxis adferat: hinc Religiones illam prouenire, quae in cultu ae reuerentia summi numinis consistat: Huc pietatem , qui e erga patriam aut parentes aut

a iiij alios Iano

5쪽

gratia,quae inmemoria et remuneratione beneficioru, Gr honoru ,et amicitiara obseruantia teneat. hine vino

dicatione per qua Pim cir columelia defendendo aut ulciscendo propulsamus a nobis,sir a Iuris, qui nobis esse chari debet,ciri qua peccata punimus hinc obserauatia ,s qua aetate, ausapietia,aut honore, aut aliqua dignitate antecedet es reueremur et colimus. hinc Periatate ex qua dam' opera te sd aliteris colirmauerim

sat,autfuci si auotiturus it. Hinc deinde tui ex ,berarimo quodafonte per Parias gentes cir ciuitates,variae quos leges promana sit: quibus illi quide 1bus anatuora maior quaeda ad hirtute propensio at s conatus obues nisset,de usicio latum admoneretur,quippe quistatim xt via iudicata esset sua spontestis alacriter ad hones nate cotederet,alii hero metu quoda a diuersa via re tinerentur. Et em Hidroteles interrogatus quid emoα Iumenti ex logo sapietiae sIudio cepisset, rei ondit, ut

puucis ad eu modii philosophari cotingit,sed ob vitiosi, tute naturae ferest, ut maior pars Ni cat meliore: opes raepretiu fuit certas quasda invenire leges, gbus f res fractario essent ingenio,illi quide quantum seri possetasuetudine paulatim ad meliore quos Pitae rationem pellicet etur, reliquor si certe pio ' itas interim ab eoruiniuriis defensaforet. Nam ut praeclare herisiime ab eode Philosophosriptμmes, zσMI Hi 6

6쪽

ἰδογI γ χυρις ορ. stlas auisingulari quoda benesiscio humini numinis,fferas . studio maximora Hiros ru nuc ita constituta Iuri serudeliae disciplinI habea mus,eis fines eius prolatos,ut ad jummu pene gradum peruenisse Hideatur ρroindes minime sit opus, ut nos nolarae, orinae bores qui operae aut olei inscriberis libris cosumamus,quibus harus facultatis pomeria aut extendere aut colere nitamur,quum hac in parte di γὼ tu in ulla,abunde a plurimis, ii deque docti simis riris, quoru tu nequag postremus e sudatii sit, quoi si utilisesimis monumetis onus frui licet tame quonia no Oibus per occupationes,aut aetate etia graudiore, tu latὸ oem in parte patentes Iurisperitora terminos initae pero

lustrare licet rem haud absurda in acturu sum arbistratus, toto utriri iuris corpore qiιata possem ma xima diligetiasemel, iterum, iterumque euoluto,inde ST NO PSIN. quzda ad mea ipsius utilitate copas rare,cuius oportunitate seret,ut i me id setia grauise irique neg iiijs ipsium corpus ceu breui tabula coinsprehensum,ob oculos positu quandoctique cernere libearet,etia liceret: eo quodsi destinatu fuem consequutus esem,nulla lex qualibet prolixa, nulla regula, nulla sententia Iuris studiose necesseria in viriuerso corpore Iuris hel diuini,hel humani foret,quae non paucissimis verbis hoc in enchiridio contineretur: imo nullus Iuris flosculus,nullubrocardicu γ*iam vel in contextu vel in glosa extaret,quod hἱc no protinus γ emendatius sir cu aucturio desideranti in oculos incurreret: quaus doquide ut idipsum commodius fiere ordine ZIphabeaticum inrera di tositione mesequuturum arbitrabar,

7쪽

quinatim de quanis re, T verborum phrasi, aliis tentiarii definitione quaerenti rest oderet. st nodo cuia cum iam ad umbilicu perduxissem, ut ad meά

tantiιm utilitate conscripseram,ita etia intra priuatos purietes continerem, semperque continendum iudica, rem,ut domino tantumsuo,cui elaboratus erat,fructue effatum adferret accidit ut amicis quibusdam, qui visit in lutandigratia nonnunquam adire flent, in manus Penerit. Hi primo guctatis aliquot pagellis, dein maiori animaduersione toto percus libello, tum eodem non minori auiditate regustato ut quidem praesserebunt penitus consilium meum quo adseribendudienerum labefflare aggress sunt, iniquu esse cluniis tantesist qui libellus no vulgarem utilitatem J euuti Waretur, lese praeberepuset, is adeo mordicus a me do, zi ω obstinate promereturi. esse enim permultis eande IVendi causam,qiue inibifuisset scribendi. atque illi quidem toto pectore id agebant, ut relicta priore senatentia,quem priuato γsui libellum paraueram, eu puo Micure in cnimsi inducerem. Verum ego ab huiusnodi in tituto tunc quidem temporis prorsus abhorrebam, tum ob alias nonnalias causes,tum quod non ita pridemno sine meo malo expertus essem, quam sit quorundam Tapographorum sapina sitantia,ac eorum quiformulas componunt,aut corrigendispraesent,no ferenda tua curia. stuorum hominum quonia fere omnino αμουσοι

sunt,iu huiusnodiscriptis,qualis est baec nostra S NOP SIS, perfacilis ubique lapsus est, quum non

raro praetermisito vitium liubae, im Ofrequeter unius literae desectus,aut etia pucti, totas corrupat leges,alit

8쪽

paulosecuriorisfortunae Jesubnixis, quaseuperioru' teporibus in si us. Ab iis en visi quid in nostra quis

tenui literulari suppellectile iudicio doctoiu virorum habere Pideamur,quod ad comune hilhtate non nihil coferre psit,idstinaciter publico negemus,qua do tuo

esse debet Nam quod ad sciolos quosda attinet,id verono Pro qui de iudicio ati no est, ut propter eoru males uoletia publicis studiis bene velle γ facere etia,quas tu qui potest estuat. Procudimus ante a ti, aut circiter,quatuor Oeconomicoru libros,c sarcinauta'subide te pus totide Ethopoliticora Centones,quitus simulea docemus quae ad mores priuatos,simul quae ad masgistratus. Miletque functiones ciuiles Itineui: crimis nati siunt factu, g devehemeter,nec malo, hi sibi viudebatur,iure. Edidimus poctremo libellos de oscio pij

putrissentatrisfamilias. HIc demule cotinere nos os tuerul,quin nimiiqua impudeter tu autore eius debacuebaretur, haud couenire Pociferates, i qui iter Iuris.

peritos noui psiteatur siuubis in huiusmodi argumetis tructa dis opera aliqua studi iij ponat,quod illud aliud sit nibit. falce ut dicitur,in aliena messem mittere. Oexcussum iudiciu,et,si dijs placet, vel riopago dignu. Vt enim disciplinarum facultates inter se distinguunt,

ita uni tatu p tota aetate incubendu esse censent,caeleoras quasi adversmifugietes. Ergo malem suisque nudiis cos te e videbuturi s flagiti finia quora laco uetudine relicἱa,et sapi tia quae tui habere instituentes,teporis copedia sequutur doctrinae diipedio,no a. rudimetis literaru Datim ad vera solidas eruditione conte itit, sed velutgnaui ac Rrenui indagatores p oia iam disciplinaru monumeta ea pectigure istituti bi

igiε orbis ille disciplinara que orbe magnorus'irituuolim bomines, vel potius Heroes nationis liter uri

9쪽

- non Ino quide illi γ altero θiritu ed tamen una conatentione,inossensoque tenore percurreresolebat , questu fabularii vetuissimis comentis adumbratum ideon squalia sunt aurea Mercurij Iirga, aegis illa Palaladi denis Musura cantus , cu caterat a , tu calliopes earn corypha κ δή kt inquit Hesiodus, raso et Q α Ιη συ αα Etenim ipsaru chori uuios in montes

abytrusi a vatibus Ieluti per manus re se data conaserti. ihil aliud potius,quam scientiar u cosensum,consiunctionem sudioru significat, manifese ostent.

Adeo γna γ altera ne reliquis mancas esse censebat antipas,et necessarijs adminiculis demtutus: xt prae, ter alias et 'mologias comodisime appellatas esse creda,quasi . μου ο υσα s.Demoes artes quae ad humanitatestinetribu Musae rasidere creditae sunt, habet quod a comune vinculu, ω cognatione quadam interse continentur. Hunc pero quid indignius, quid

praecellenti simae liter arsi claritati turpius f qua quod quorunda desidia hac tepestate passi eri videmus,ut qui aut medico aut laris studioses , aut alterius cuius uissesentiae sectatoresse prostentar,si qua do usu γωροri ut de aliqua eariι disserendu eissit, cuius tituta ipsinosiusceperint, imo vero si oratio ipsis paulo cultior brabendas i,ij nisii xenia per ambitiose praefatifuerint, taimpudenter atque improbe facere pideatur, quam qui aliena de messes scem collectum etinis quasi circulus ille disciplinarii, qui olim optime coaluerat, nac in par tesselutussit aut concisus, debeat s una solam in eius

parte quisque versari, eams tueri γ tractare tantum, alijs Oibus praetermisiis, cui ieme e addixerit. Verumsenimuero vo haec eo a me dici tur, quod cuiquam eam de

me exis

10쪽

DEDICATORI R.

in exillimatione praeberemtia , quasi inclyta illam, magnisces olim celebrata ἐγκοκλο aliquomodo ab Osuissem: haudquas ita totide placemus nobisor blandimur ipsi,ut id nobis arrogare no pudeat,quodHix pauci inmis, ait tanto quide in Rudio orsi numero, mastu O ingeniosum inis studio viris tot ingere potuisse. ut:Tatin illud lecto,ut barbara ouorundasci

tirum importunitate coargua. stuodsi olim,da erat trapus psis, nescio quofato nes enim culpa impingere libet rectestudiora ratione inire no coligit , iums in gradiori aetate ea mutare pudet,pleis, debeba ulte ratulari sis,quibus id dexteriore uiuerua aut indulistum,aut no omnino negatae sextiarn certe inuidereor obtrecture minime debesia nedum bucculentis cam ita liquar conuiciis persequi: stua qua vereor, ut vel ni cyatis opera mea illis probaturassis,cum hac viristisque Iuris S T N0 PSIN in luce emittimus,qua negare no poterunt, quin ex media noctra profestione productasit . Naoede aetate nostra nescio quid eos inister tu cmurmurare audis,ceu ea minor fit minorisique iudicii,quam vi ta varias res simul difficiles teture debeat minor etia sit, quam ut ea Gallici Doctores in ordine βῆ cooptare debuerint uuid eas no illud ere, cornicum oculos consigere c-bi ipsi critici quislibet prouecta aetatis ne ynam quide cauMam, ut credo, bovis iure duntaxat defensitare pol sent, eos cogitare meriu

deberet, tot rina nota annoru numero, quam ingenio,

beat,etia bis pueri inueniatumenes. Sed valeat cu ima

portuna sua maledicentia morosi icti vitiligatores,etsi quidesapietia no omnino νana opinione apud cordatos homis