장음표시 사용
421쪽
396 . EPISTOLEM magna nostra , & sedis Apostolicae negotia tractanda idoneus judicatus est, cum etiam nostra de eo opinio magis ex eo confirmetur, quod ordo
iste & probitatem ingeneret hominibus, & fidem;
decrevimus eum ad loca nonnulla mittere mandata nostra curaturum , Cumque id pro sua religione & obedientia , tuam ad hoc accedere cupiat voluntatem & licentiam , duximus ad Devotionem tuam scribendum , te in Domino hortantes, ac in virtute sanctae obedientiae requirentes , tibique man-
. dantes, ut dicto Johanni Baptistae ad peragendas .
commissiones nostras quo opus fuerit proiecturo, nigne, ac libenter facultatem & licentiam praebeas; . quoad commissiones nostras eXecutus fuerit, tum peregrinandi, & ad varias regiones ac loca se con-1erendi , tum quibus in locis monasteria vestri Or- . dinis extiterint ad ea si placuerit divertendi, &juxta observantiam regulae Vestrae , aut in Commu-- nione cum ceteris fratribus , aut in aliis hospitali- ',' bus, quot dies opportunum fuerit permanendi, indeque egrediendi , & cum negotium nostrum, postulaverit , eodem revertendi, aliaque agendi, . . Per quae ea quae ad nos & sanctam Sedem Apostoli- ,
Cam magnopere pertinent, curare , & tractare Com
mode , ac sine ullo scrupulo negotiari possit. In
AEarrims quinquagesimo ab urbe Roma milliaνio. In hane a. Io3. per ει- onocentium III. Papam ut eatus anno ς. introductι sunt Carthusimi . . . . Quis J . ille Baptilla suerit, me latet . In hunc locum ideo reiecimus hauαepii olam , quod annus se incertas. Coden librarii eum annum praesereb sa s. qui Tontificatui Leonis non conveniti annus sorte IIa .
422쪽
IΑcon I SADOLETI. 397 qua re, si ut volumus, facilitatem & voluntatem huic missioni nostrae omnino accomodaris , facies rem nobis gratissimam . Datum Romae . Leo X. , Sadol.
LXV. DESIDERIO ERASMO ROTERO MOR.
DIleete fili salutem &c. Gratae nobis admodum
fuerunt litterae tuae: declararunt enim id , de quo addubitare aliquantum coeperamus, neque tam
I Erasini litteris re*ondet, quibus se optima in sedem Romanam voIuntate esse signifieahat . Multum Catholieae rei incommodasse Erasmum . praesertim eum a Friderieo Electore Sassoniae requisitus , quid de Luthero sentiret . exel-pere visus est dumtaxat nimiam seribendi acerbitatem, cetera non improbare omnes norunt.Atque illud etiam constat, saepius eum contra Lutheranos decla' masse & Catholicorum partes suscepisse . Itaque nunquam lium inter suos He- erodoxi homines numerare potuerunt o qua noster profecto non fuit c inquit Georgius Calixtus in Anarat. Theoι γ neque esse vel audire unquam voluit. Mirum ergo non est, induIgentIorem erga iIIum sui de Sadoletum proprio nomine eum scriberet, atque ad eum seribentem nomine Leonis . Ceterum inter eos ut exeusare eum quoquamodo conantur . de qui vehementissime aeeusant, placet Canuti nostri de Erasmo atque eius operibus iudicium De corru te
Verb. D. lib. s. ωρ. Io. Nondum anni sunt x. quod Erassus Roterodamus in humanis fuit, vis sane sua atata πώiqua perceleMis praelare ιnter doctos exit imationis . Fuιt in eo. quod negari non pares . augentum ισι mayequeundum. Latina Greeaque lingua peritia siugularis , erudιιιο mul-riplex . mira scribenda Deilitas c, copia , eloquentia vero . ut illis temporibus, rara t, admirabil/s. Ceterum, quemadmodum diligemra ejus do. frina ad bonarum artium studia excitanda γ a diarbarie vindieanda. multis haud parum contulit, ita νωνβus, si libeνε dicendum est,in rebus Christia- νε Religionis γε qua ad Theologiam spectant. tum sibi tum alιia haud parum incommodavit. Etenim qua ipse Uus est . hane alios etiam docuit immodi, cam libertatem in Veterum seriptis . in Melesia eonfitiationibus, in Theo- . logorum sentemiis, in publieis ritibus , scandis , imo eonυellendis atque ex gitandis. Igitur, quod interes de Philone viro disertasmo dieree eon sueverunt 3 aut Philo Platoni t. aut Plato Philonιtat s Me peνmulti da pso etiam randem /νouumiarunt in hune modum. aut Er sinus Lut heri Lar. ηι
423쪽
tum ex quorumdam quamVis prudentium & proborum testimonio , quantum ex scriptis nonnullis tuis quae circumseruntur; te nihilominus egregia& constante esse cum in nos sanctamque hanc Apostolicam Sedem , tum erga communem pacem con-
Cordiamque , & inprimis publicam Christianam. & rem & legem voluntate ; quod profecto praeci re convenit, & huic ingenio, quod Dei beneficio summum ad optimas disciplinas attulisti, & eis studiis pietatis, quae semper es prosesilis. Itaque nos,
quorum saepe ob animum versabatur tui quamquam absentis memoria, cum de tuis eximiis virtutibus ali-
aut Euthema Erasmisiast. Et tamen fatendum est .s Deera rudicare velimus . iuris Erasmum-Zathmum permultum interesse . Ille Catholieum semper nomen retinuis . hie Eeelesia Cathobea in norius mon solum desertis sed a ius etiam oppugnatis, multarumque Sectarum caput extitit: stilo arte portus quam pore state . flent de Iuliano dixis Orosius . νeligionem est insectatus , magnam sue suis vri opinionibus vel erroribus cautionem ae 'moderationem adbibens ab hic autem natura vehemens , turisis rus. a dens , sectiosus modum omnem exe sit, ad extremar- ruit praceps , ramarrogans ni unisi cederet, tam durus ese pertinax in sententiis , Mi Direriam spe visus sit intolerabilis , tanto demum Eeriam odio s.flammatus. ωι ad illius exitium aperto maνre is furiosissima vibit non molaretur. IuHeavit Erasmus qua in T, o toνum Marina e, Melasia improbanda. corvum que putabat, arqua ita sive seims . sis impνudaeus Momum egit. magnam μνι fenestram Lurbero . aliis vomeria ad Religionem univer-Iam ι--ἀndam , ad tumMitres eos esuritanaeor, quos in Grassiano orba nunc maximo malo eonfectum esse vivimαι , sata M depisrara non postu, mus . Inde illud etiam a multis usurpari esset ι ubi Erasinos innuis , si jueosculere, sive serio agent, ime Lutherus irruit, is γε illa 'oposuit. hie tandem excubavit. Illud emto eonsat, Theologiea Er mi scripto , qua permiata nis quidem edidit. nee posse hodie. me dabere unde qua st defenvii Manuoluidem rensu a Melesiastica qua apud Ort---os quidam valat aevolare ober plurimum , Erasmiea scripta. 'uris exceptis, legi vetuit, ravissimas ob causas. ιie.t Auctorem --- nan damnaverit, tamen ejus pera, velut is ribui obfutura potius quam profutina improbavit. Aliat
424쪽
Iaco BI SADOLETI. 399 aliquo praemio honestandis cogitaremus, paulisper ex ea opinione deturbati, valde jucunde accipimus. restitutam in nobis esse , ossicio 8c diligentia litter, rum tuarum,mentem pristinam diligendi tui. Atque utinam , quod jam nobis constat certumque est de ossicio & voluntate tua in hanc Sedem Sanctam, communemque Dei fidem , id apud ceteros omnes
cerneremus constare . Nam nec tempus ullum op-
portunius, nec causa justior unquam suit , ingenium atque doctrinam impiis hominibus opponendi : nec vero quisquam ipso te, ut nostrum est de
tua eruditione judicium, ad tam laudabile opus aptior ; in quo elaborant quidem dc elaborarunt permulti summa cum pietatis dc scientiae fama. Sed& illorum corda direxit Deus, & de te idae prudentiae permittendum est . Nos ad probra 8c comtumelias seditiosorum hominum, divina ope de patientia armati illud magis moleste serimus, quod cum zizaniis non parum bonae segexis corrumpitur, omnisque de grege nobis credito jactura animum nostrum solicitudine assicit . Qui enim possimus
non dolere detri lento bonarum mentium quae trahuntur in errorem , cum istos ipsos errorum & impietatis auctores salvos esse cupiamur 3 4ed neque deerit nobis Deus, neque nos muneri atque ossicio
nostro sumus defuturi . Quod autem ad litteras
tuas attinet, nos dc de tua optima voluntate ceristum jam habemus, & tuum adventum in hanc urbem , quandocumque is fuerit, laete & gratanter sumus
425쪽
Iacobus Sadoletus LXVI. Charissimo in Christo filio nostro Carolo Regi Catholico in Romanorum
Imperatorem electo . . LEO X. k.
CHarissime in Christo fili noster salutem & Ap
stolicam benedictionem. Alias Celsitudini tuae per litteras & nuncios nostros significavimus, quod . cum plures falsi haeretici errores in inclita Gero
maniae tuae natione , auctore quodam Martino Luthero, seminati, & in libris impressi publice divulgati fuissent, ac nonnulli alii ab eodem Martino seditionis materiam quaerente seducti , hujusmodi erroribus adhaesissent, sicque alios insuper ipsi ex-
Cogitassent ; nos, quorum proprium officium est vineam Domini, hujusmodi vepribus in ea nascentibus
a Anno superiori 1 ao. xv tr. Kalend. Iul. Leo Bullam Exurge Dominae quam recitat RaynaIdus num. s t. extatque in Bialario Romano eontra Lucterum emi se stat . in qua erroribus ejus x . rea ensitis illum monuerat ut ab eis recederet. A. I a . I. Noq. Ian. aliam pariter emisit Decet Romanam PonrVMem . quae in Evilario pariter extat . de sine Proemio ap. Raynaldumnum. I. in qua Lutherum , & qui eum sequuntur non respistentes . sed magiambfirmatos damnat . decernitque, in Haeretieorum poenas eo incurriine. His Qrgo litteris Carolum hortatur ut Apostolieas B lias executioni mandari eu-τet . Haeretie sque plecti. Praeter has litteras, alias scripsit eodem exemplo ad Cardinales, Prinei pes die, qua hute sub ieiuntur . Imminebat enim Conventut ormati ensis; & multi qui Lacheto primo adhaeserant postga resipuerant, ut Leo hac Hiera Bulla narrat.
426쪽
JAco EI SADOLETI. Itibus purgare , ac Dei Ecclesiae unitatem , quantum in nobis eit, praeeunte semper Domino conservare , ac pcriculis δc offensionibus praesertim latius , di in complurium detrimentum manantibas obvi
re , re diligentissime prius cum Consilio discussa, de
Fratrum nostrorum sententia errores ipsos partim falsos ac haereticos , partim vero a Christiana piet te aberrantes , dc rectas laedentes conscientias judicando damnavimus , ac ejusdem Martini libros didictos errores , seu aliquem eorum in se continentes, igni comburi ; ipsique Martino , ut ab omni praedicatione & disputatione abstineret . ac 'intra certum tunc eXpressum terminum libros ab sese editos combureret, erroresque in dictis libris contemtos revocaret, Zc de revocatione ipsa nos Certiores faceret, vel ipse ad nos sub fide nostra de salvo conductu ei a nobis concesso veniret, praecepimus, atque mandavimus . Quibus mandatis nostris cum parere is contempsisset, ac in salsa sua sententia pertinax esse , quam saniori consilio obtemperare maluisset; nos ipsum patientia nostra abutentem , Omnesque illi adhaerentes , ejusque fautores δc re. Ceptatores , tamquam notorios & pertinaces haereticos fuisse dc esse, per quasdam litteras declaravimus : dc ut praemissa ad ipsius Martini 8c aliorum notitiam pervenire possent, litteras ipsas in alma Urbe nostra certis in locis publicari secimus , dc per Germaniam quoque , ope dc auxilio ejusdem Celsitudinis tuae publicari mandavimus, sperantes, quod
427쪽
ipse Martinus hujus sanctae sedis mandatis obedire ,
ac ejus determinationi de sacrae Theologiae magistrorum & juris utriusque profestarum consultatione , & eorumdem Fratrum consilio & assensu fae acquiesceret in his , quae non solum a nobis , sed
etiam antea, nobis necdum opinantibus, de majoris partis decreto a magistris universitatum Lovanien.
c Colonien . pro orthodoxae fidei veritate conservanda damnata fuerunt; non sibi soli arroganter, sed plurimorum sententiae credere , & ipsos errore revocare , & ad nostrum ac ipsius Ecclelue gremium
redire tandem animum induceret. Nuper autem ex
Nuncio nostro intelleximus , Celsitudinem tuam officium advocati Eccleside, Cujus nominis ex sua in Imperatorem electione sibi comparavit, in mam datorum nostrorum debita executione praestitis se ,& quantum in ea fuit, in nulla re defuisse , quci ipse Martinus resipisceret, & ad viam veritatis rediret: prout etiam nos nullum officium praetermisimus, ut ejus animam Deo lucri faceremus, ac pii instar passoris ovem perditam ad Caulam reduceremus , filium prodigum benigne reciperemus . Qui cum medicinam salutarem & paternam nostram monitionem spreverit, & non solum se non emendaverit, sed pejora prioribus fecerit N
faciat in dies; & praemio & poena sibi per nos
oblatis, poenam potius quam praemium habere , impiusque haereticus esse , & membrum putridum. fieri ,& a fidelium consortio excludi Voluerit, &plures
428쪽
IAco EI SADOLETI. 4O3 plures alios ad nefariam sectam suam perduxerit,1 uumque potius nomen per impietaIem Ac pertinaciam celebrari, quam Dei gloriam, pie & humiliter se gerendo , collaudari prieoptavcrit; nos ipsum aliosque cum eo quosdam , ex quorum scriptis notorie nobis constitit, ipsum Luthcrum ac falsa ejus scripta eos fuisse imitatos, dc alios in publicatione
aliarum litterarum nominandos , ac alios illis adhaerentes , illorumque fautores & receptatores , notorios haereticos esse declaravimus. Nunc dero , quod reliquum est, attendentes , quantum periculi Catholicis omnibus imminere atque accidere
posset , si , quod absit, debita litterarum, dc sententiae declaratoriae nostrae hujusmodi executio differretur ; cujusve modi detrimentum succederet, si
mora quamvis par Va interponeretur , quominus crescenti pesti, ac morbo invalescenti Occurreretur ; cum , quod nostri officii erat id considerate ac diligenter per nos fuerit effectum , siquidem sacrae Theologiae ac utriusque juris pro sessoribus in
consillum vocatis, ac rebus omnibus, una cum Fra- 'tribus nostris diligenter excussis & examinctis, praefati Martini,ejusque sequacium falsos ac damnabiles errores damnavimus, eorumque auetores ipsos tamquam morbidas pecudes, ne totum gregem corrumperent , exclusimus, accensuras & poenas Fcaclesiasticas denuntiavimus prius , deinde etiam infliximus, adeo ut nihil superesse videatur, nisi ut quorum est lxec potestas, mandata hi nostra exe-C c a cutiO
429쪽
4o4 EDIIT OL Ecutioni debitae mandari procurent mente nostra revolventes , neminem ex omnibus Regibus &Principibus Christianis esse , ad quem magis quam ad Celsitudinem tuam pertineat, nobiscum pro Catholicar Fidei veritate laborare , opportuneque providere , & quod veteres Catholici Imperatores tam e Graecia , quam Germania , non solum exilio dc poenis , sed suis etiam sacratissimis legibus omnes a Catholicae Religionis tramite deviantes haereticos censeri, ac ei hominum gcneri nihil ex fationibus , nihil ex legibus commune cum ceteris, publicumque hoC crimen esse , decrevere ;quia quod in religionem divinam committitur , in omnes committi, ac omnibus injuriam inseret videtur , & eos qui talia praesumerent, in Romano solo commorandi non debere habere facultatem,
quin imo niὲ his reliquendum loci esse, qui ipsis. etiam elementis injuriam facerent , nec solum Har- reticorum personas sed eorum libros ac monumenta persecuti, illa ignibus tradi mandaverunt, ne videlicet adeo facinorosae perversitatis vestigia extarent aliqua, sed flanfimis combusta penitus ex hominum oculis & memoria tollerentur, ac immanem sceleris & sacrilegii magnitudinem par
poena sequeretur ; haec nos clarae memoriae Ptaedecessorum tuorum facinora egregia, plena sapientiae Verae pietatis , de quorum gloria nulla unquam, aetas conticescet, nobis ante oculos proponentes , ae cum tua Celsitudine conserentes, spe certa su-
430쪽
IAco EI SADOLETI . . Αος mus: quos tu caelestis orga te benevolentiae donis vicisti, eos etiam pietate in Deum , omni virtute superaturum . Quem enim unquam Deus sua
mirabili providentia tam virenti aetate ad summum imperium Vocavit Θ cui largius & in honore in judicio indulsit unquam 3 quem majoribus & fr-mioribus surgere iundamentis, niti ad amplissimam laudem sperandam voluit Θ Accinxit te terrenae potestatis supremo gladio , quem frustra prosecto serres, juxta Pauli Apostoli sententiam , nisi
eo uterere , cum adversus infideles, tum adversus
infidelibus multo deteriores Haereticos. Hac ergo tuae magnitudinis , qua, ut imperio ita pietate maxima debes, spe freti; tibique in memoriam red centes , hanc primam esse oblatam occasionem declarandi , quam tibi unitas & quies Catholica: Ecclesilae cordi sit , Celsitudinem tuam hortamur in Domino , & per viscera misericordiae Dei omnipotentis requirimus , ut eorumdem more praedecessorum tuorum , qui Romanis Pontificibus Praedecessoribus nostris in rebus dubiis ac periculosis semper astiterunt, velis tanquam Princeps CathOlicus, & de quo omnia, quae per te pro Fidei Catholicae eXaltatione praestari posIunt, nobis promisimus, cum debita eXecutione litterarum declaratoriarum sententiarum nostrarum, nobiscum, ut d
Eet , conVenire , 8c ut omnibus Christifidelibus id innotescat, per tuum generale edictum in omnibus civitatibus & locis Germaniae publicari curare ,