장음표시 사용
21쪽
necflammae ejus excitentur flabello exerciti rum, non potest in ossicina primae concocti . nis exquisita feri ciborum elaboratio. Seiquemadmodum quae in soco coquuntur igne justo destituantur, lenta & tenacia eu Ldunt, ac magna ex parte cruda remanent: ita cibi si non eo, quo oportebat calore confiseantur, in viscidam quandam humiditatem de x generant,& cruditates parium. Inde ninil tantus est excrementiciarum humiditati prouentus. F, aeterea in corporibus nosti V m Wq nunquam concoctiones & excretiones x x
exacte fiunt, quin semper relinquatur aliqm superflui,cujus accessione augetur pituitae ia, pia. Hae sunt potissimae in te pituitae redundartis causae. Nam inaliis valido ventriculo priditis, pituita procreatur a cibi & potus usu lagiore,qui bicoloribus magis,quam freno ii diget. Praeci a autem pituitae loca in quibi continetur,&membra quae ab ea affigunti sunt ventriculus, & intestina & caput. Cainimio studio & intentione animi in res raues debilitatum esse negari nonpotest , & hritus animales per multam eerebri defatiit nem ad paupertatem redigi necesse est.' affectum caput, non p.test pensita suum soluere,hoc est,non potest alimentum alen eerebro destinatum conficere & concoquea ne rursus superflua inde nata, vinatiui calo'& spirituum consumi, aut dissipari possui praelertim cum saepe ab inferiore parte coro
.uis sum ris nova & copiosior, quam expediat, mat
sum ex ' subministi eruta Nam pleriinque ex ventrici
22쪽
do exhalant, & per studia&negotia statim
, ibo suscepta attrahuntur ad caput vapores tinni crassi, quos cerebrum, quia nec arcere ' dventame nec dissipare receptos potest,jure bospitii retinet. Hoc modo repletur caput -- lj ribus, qui facile in humores condensantur,
veluti in foco apparet, ubi vapores ex olla eli- is ad operculum in aquam convertuntur. Idem quoque in nubium procreatione in aere fieri cernitur, sed quemadmodum nubes in aere quandiu detinentur,& nisi a calore solis, aut vi astrorum consumantur aut disjiciantur, in vluvias aux imbres dissolvuntur, sitque copio- or aut parcior aquae delapsus pro mag*tudi- . e causae: ita cum caput debile, destitutum ca- . i
loris innati & spirituum robore, humiditates
iter on potest, retinentur sane aliquandiu, ilia priores sinus cerebri reconduntur , sed stea impetum nactae per foramina cer i stillatit, plus minusve pro materiae ratione. imum autem cum humiditates immodera-cis.
as exuperant, fit fluctuatio quaedam in capi- trafasium,quae est quasi quoddam catharri praesagium. Postea cum materia vel copia graV t, Vol qu n. l litas aliqua irritatrix accedit quales sunt,frigus exprimens, aestus colliquans, aut impetuosa stiqua animi perxurbatio) tum initio e capite eitillat pituita tenuis & aquosa lentorem ob- ,nςris, deinde maturitatem suam nacto cata rho mucus prodit crassor flavo aliquantulum colore imbutus. Ac primum quidem pituita inserebro xistens insipida et dulcis verum
23쪽
si diu in ventriculis cerebri haereat , salsa acris evadit. Haec est catharri e capite deciden iis ratio. Sunt porro sua defluxionibus loca per quae iter tuum tenent, cum a cerebro pro Catarrhu traduntur. Innocentissime catarrhus per ossa in nares delabitur & emungitur, di quanquam praeter emungendi molestias, caput inde ingravescit , & respiratio dissicilior
evadit, nec vox viante sonora est : tamen quia per meatum cerebro expurgando destina tum,pituita prodit & abjicitur , minus ind. metuendum periculi, quam cum per alias vias exitum quaerit. Majus autem discrimen imminet,sim partes subiectas interi'res catarrhi i ruant. Protruduntur etiam interdum excrementa capitis ad partes exteriores, ut tubercu la & pustulae in cute excitentur , ac tum humore expciso caput quodammodo ab oure molesto levari videtur Haia enus de pituita capa. occupante. Nunc ad ea quae in ventriculo tir ii testinis continetur. Pituita, quae in stomacho giguitur , tenax de viscida est, etiam si initio te
nuis appareat.Lentorem autem acquirit ex caloris defectu. Calor enim corporis imbecillior . concoquat, & pituitam gigni prohibeat, ac desint calori flammae, quibiis iam genita attenuetur , & adfrugem ali- s 'V-m pζrduc tur. Itaque cogitur 3c redigitur suis. , Q nauci consistentiam. Porro si orificium Men-μuisam trisuli redundet pituita , imminuitur appeten- ri tia , ac yropter cis sensum cerebri de cordis animus viresque languent, Si vero infundum
ychiriculi dese erit, O ejus astigiditate pi
24쪽
'ae obtunditur, ut minus concoctioni ILLiciat. Sequitur igi tur cruditas & hujus sobo satulenta ventris distenso, murmura alvi, ctus, fluctuatio assumpti cibi,&c. Augerente pituita, oritur nausea , ab ore profluit a pellucida,sed lentorem habens, ficquens est sputatio, interdum etiam irriti accedunt 'mendi conatus. Quod si praeterea alvi dei tiones supprimantur,& flatus in ventriculi ca-
'itate coarctati exitum non inveniant, do- e non modico cruciatur ventriculus. E venticulo pituita in intestina deuoluitur , quae Da laxa, Sanfractibus multis sejuncta sunt, Iospitium nocituro hospiti praebere cogun-ur. In intestinis vcro pituita satis alioqui perit tenax, tantum acquirit lentorem, tali tam
e crassitudinem , yt intestinis adhaerescere , git atque haec est,quae vitrea pituita dicitur,x quod vitriis modum concreta & prodiens Mino fuso similis sit. Dclitescit illa aliquandiu intestinis 5: quieo est,atque in interim scm-
P copiosior materia colligitur ,& si inius in- minis adhaerescit, donec vel assumpto aliquo puersaeqnalitatis cibo irritetur, 'et temporis r gressu continuis accessiqnibus aucta inte
notu capacitatem repleat δε quas infarciat. od si simus obstructio alui a crassis res
Misquesticibus coincidat,tum vitreus ille hii taratrocissime saeuire incipit, praesertiri agi- tempestate congestorum & concluso-ipatuum, violenter negato exitu erum; et tentantium. Inde fit miserabilis in ventreriari ,contorsindilaceratio,& quacunquo
25쪽
se flatus tanquam erupturi convertunt illic immani cruciatu instar perforantis terebelli ventrem uncinant,Haec quia fiunt in colo intestino, quod proprium est flatuum receptaculum, proinde dolores illi colici vocantur. Atqui
nonnunquam etiam accidit, ut pituita conge . sta in tu inorem attollatur, qui specie externa turgidus,Medicos in errorem inducit,& curationes eorum eludit. Nam conspecta tumoris duritie protinus ad emollientia decurrunt, iisque insistunt, cum curatio vertenda esset ad aulationem causae, hoc est, ad pituitae ex inte
stinis detractionem. Ac res tandem loquitur ipsa deducta aliqua pituitae parte , tumorem ipsum desidere & minui. Libet hic referre, quod Fernelius recitat de togato quodam Ga- roli V. Caesaris. Is in ventre tumorem sentie-- bat a pituita lenta & concreta ortum. Adhibita sunt toto sexennio remedia mollientia , tanquam si scirrhus emolliendus esset. Tandem
injecto clystere quiddam durum pedis longitudine detractum est. . Re inopinata & quasi prodigiosa perculsus legatus, qui nihil simile
viderat, in magno metu fuit, ne sorte intestini portio excreta esset. Sed cum repente malo tam diuturno levatus videretur , recepit aninium & secundum atque etiam tertium clyst
rem adhibuit, ita detracta materia,quae priori similis erat, pristinae valetudini restitutus est. Alius quidam similiter intestina tenaci pituita oppleta habuit , unde suppressa est alvus, de venter intumuit, atque ipse decessit e vivis, In anatome illius inmentum est colon intestinum
26쪽
ituita concreta usque adeo infarctum , ut solidum censeretur,ac simul apparuit ratio,cur nihil fecis per alvum transmitti ac delabi potuerit. Magno igitur valetudinis incommodo,N praesenti periculo, tenaci pituitae nidificatio in intestinis permittitur,atque indulgentia erga hunc hospitem sub agnina specie, lupinam vitiam occultantis) saepe gravi paena luitur Praesertim cum immaniter grassanti praeclusi
sunt exitus. Colligitur etiam aliquando,sed ra- rius viridis quaedam materia in ventriculo, quae magnos stomachi dolores, perturbationes & anxietates adsert. Ea fit vel a refluxu bi liis ex epare in ventriculum, qua inficiuntur &Haligna qualitate imbuuntur ac vitiantur con- tenta inventriculo: vela corruptione alime xorum, tum eorum quae ad corruptioiaem aptalsunt, qualia sint: Melones, mala armeniaca, mora, nu es, amygdalae, lulcia nimio Vsu : sis gerirantia. Lile enim illa in bilem vertuntur 9 tum acrium
viti osorum olus acidum,aromata vehemon-
ter calida,&c. Haec quia nequaquam vinci,
concoqui & in succum bonum mutari pos
sunt, corrumpuntur & vertuntur in bilem portaceam seu vulgo prasinam, aquae viridi flavoque calore virulentiam prodit. Haec ubi cumulatur,& supra modum, .
augetur , sequi in quibusdam solet morbus mdictus, nempe ingens de truculenta ventriculi perturbatio, ubi viridis illa bestia in tolerabili cruciatu lancinat, torquet&disten- dit ventrem, &cum impetuoso&violςno i in multu, cum anxietate multa & animi deliquiori.
27쪽
s; iuri M. seperae N inserne erumpit. Bilis praesentia iiDtra . ventriculo prodit se siti ante cibum mendos cui vulgo vocant.) Nam quae post cibum sitis viget, oritur plerumque ex cibis salsis fumo
exiccatis,frixis in butyro,&c. Vbi vero nulli, apparet externa causa sitim ante cibum excitans, coniectare oportet , vel bilem vel pitui tam saltem colligi in ventriculo, aut aliunde ir repere. Caeterum quod concionatores & ora tores concione de siti ante cibum conque runtur, id accidit propter resiccatos pulmones my ο te detrachaeam arteriam. Nimia enim vocis con- resti ηιλ tentione arefiunt instrumenta loquelae, Uthumectationem desiderent , & cor propter ab sumptos spiritus debilitatum refici postulat. Ex his iam apparet, praecipuos vobis usitatorum morborum fontes esse pituitam di bilem & ab his diuersa hinc inde excitari symptomata,tum pro membrorum diversitate: tum pro humorum illorum quantitate, qualitate,vetustate, irritatione &c. Quid igitur agendum, v Obviam eatur in orbis , quos haec constituti corporis allatura videtur Z Mea sententia nubiis sum certius ad praecauendos morbos compen-
dium est,quam ut auserantur causae,sed ablatio. illa causarum propter vires minime giganteas, magna cum modestia peragenda est. Fra .guntur enim currus, qui nimium onerantur.
Quia igitur causae principales sunt, pituita cnjus ossicina est ventriculus sirigidus nam inde in reliqua membra dispergitur & bilis, quam epar calidum subministrat, proinde hos bumores leniter evacuari expedit, sed tum,
28쪽
suo ipsorum iudicio, tanquum sorices seunt, nempe usitatis signis, sputatione cre , siti, languore ventriculi, catarrho,& aliis a commemo ratis. Neque enim quieta at qtiosa aut signorum expers est pituita, vel iis cum quantitate exuperat, aut mala quali- imbuta est. Hoc rerum statu humoresne quam exagitari aut raptari, sed leniter tram & duci volunt, prae sertim iri corpore te ro& rarae texturae. Aliter si fiat, furiunt, tam unam corpori inferunt cladem. Ad utrunt e vero humorem blande e corpore evacu 'um , utilis erit domestica illa potiuncula 'xime usurpata, quae ita apparanda est. Su- ur juris macri e gallina nondum plane nec dum salita , nec aromatibus condita, ulus, isque major vel minor pro volunta-
uic vesperi pridie quam bibatur, feruentic injiciantur res sequentes: VFol. senae s II.
Fl, roris mari p.I. ponatur ollula cui liae res inditae sunt) se, fornacem, aut in alium locum tepidum, ut ' ioctem vires ex speciebus istis extraban-
Nin jus ipsum deponantur. Mane fiat tum non justa, sed inchoata saltem ebulli- . ne diutina coctione id quod optimum in exbalci. Est enim praedictarum reruΠa : Unis in superficie ut nos appellamus)pO- φa talibus non cxtorquenda,sed elicienda . S, quam quaerimus, Eousque perdu*are
29쪽
nempe ad ebullitionem, materia omnis pei linteum niundum colari, & nonnihil exprii debet. In liquorem colatum&expressum inji cienda est manna pondere j i. eaque bacul aut cochleari agitanda est apud ignem, donec eam dissolutam esse, & in liquorem abiisse appareat. Tum denuo percolanda est potiuncula,& calide ebibenda, maneboras.vel 6.&dis ferendum prandium, donec horae sunt expletae. Necesse enim est vacuationi suum tribus ius ac spacium. Superfundi etiam paulo antequam bibatur exiguum aliquid aquae cinam mi potest,ut potiuncula naribus,palato,& ori siclo ventriculi gratior sit,atque minus inses cireuomitio. Haec potiuncula etsi in speciei, exilis videtur, &constat male ia pauca,rebus bus valde simplicibus: tamen ex iis mixtis ope ratio laudabilis resultat. Educit enim sine vi
Ientia & incommodo , quae corpori adempta esse expedit, hoc est, noxias materias tum pl. tuitosas , tum biliosas e ventriculo & intestianis,& nonnihil etiam ex capite Ablata materi
minus jam periculi est a morbis. Quod si forte
propter materiae copiam una purgatione nolsatis proseistum videbitur, potest usus ejus r peti, sed post idoneum interuallum, ne De
quentia purgandi, vires nimium atterantur quas receptas prius esse oportet , antequali Fujus aliquid denuo tentetur. Hanc parua potiunculam paruo corpori, imbecillo ventriculo, viribusque modicis congruam esse a bitror, ad exonerationem saburrae corporis
i prauisti nocituris s relinquerentur humo ribui
30쪽
. Ab euacuatione inutilis & noxiae mat extenda est cura ad membrorum imbeciles debilitatorum corroborationem, hoc potissimum spectatur, ut memora, munus in corpore exercent publicum, adlium reducantus, quo integri us &feliciustas, quibus destinata sunt, obire & persic dissint. Deinde ut simul etiam amoveantur imium ν edimenta, quae vires recolligere se non s-t.Nam ventriculi coctionem,ut minus b oncoquat,impedit frigiditas.Itemque no- lubinde gignuntur phlegmata & crudita- quae postea intestinis communicamur, &js flatus in colo enascuntur. Et ait ad bo- IN 'ς 3 sanguiscationem interdum obstaculo μ' calor, qui increscens pituitae salsedinem ciliat.& bilem gignit,a quain ventriculum urgitante, fiunt ardores stomachi,scetores, i, aliaque mala. Cerebri alacritatem deiicit, raecipuas ejus functiones publicas sensum stolum hebetat humiditas superflua, materluxionum ad externas & internas corporis tes. Siccitas autem intestinorum & secum Stet 1 t idens facit, ut inutilia in corpore retinean Onera, unde non solum molesta gravitatqtpus assicitur , & a flatibus venter distendit sed graviter etiam ascendentibus olidis fu- .s superiores partes percelluntur. Hinc aptet, quam stin tuo corpore rerum conco Idiscors, ideoque prudenter confortatio- m institui necesse est, ne uni membro contur incommodemus alteri. Igitur ex0ne