Compendium institutionum Caes. Justiniani sive elementa juris civilis in brevem et facilem ordinem redacta

181쪽

xo. Illa vero formula, Titio dimidiam, Geio alteram dimidiam partem fundi dolego, non conjun-- i. git, sed disjungit .ss , Inter omnes conjunctos au-

accresὰ tem locum habet jus accrescendi': bd. D quidem inter legatarios, ta praesumpta voluntate testatoris inter die heredes eX ratione Regulae juris se-ῖ. Ptimae. 2 et Limitatur 2 ante dicta rogula deforma legandi, multumque in te est an pure, an sub conditione, vel in diem legatum sit.

Σ3. Dies legati puri statim cedit& venit a morte testatoris in diem relicti, cedit quide a morte testatoris, sed non venit conditione autem ad- adjecta, nec existente, dies neccessit, , sena necive nitis, nisi conditio sit impossi- ist bilis , quae in legatis, uti in hereduinae institutionibus se habet , adeoque die. pro non adjecta habetur nisi poenae, ed. hoc est coercendi heredis causa im-dς possibilis conditio adiiciatur d.

ζ Ad quartam quaestionem,

essectum legati pertinet regula Le- Inst. -- gati nominet inpersonam heredo, S

182쪽

Compendium. 37

2s Actio in personam heredis,este testamento,quae nascitur e quasi contractu heredis adeuntis , adversus eundena ad praestandam rem legatam cum suis accessionibu aut iis ad praestandam aestimationem si res

culpa heredis periit' aut ad id quod superest, si periit sine culpa heredis 26. In rem autem agitur legati e .i

nomine, vel rei vindicatione, Vel ctia. actione hypothecaria. IV. 27. Rei indicat o data dominod.Legatarius autem dominium in Orodi. 23.

tuo testatore ipso jure accipit, cum res testatoris propria, corporalis , Que .piare legata est in specie e ideoque λ ,

eandem a quocunque pose re re fur Leteum dicat.

28. mpothecaria autem actio datur creditori ad persequendum pignus, adeoques legatario, ad persequendas res hereditarias, quae in qnes legati nomine tacite atque ipso M r.

iure ei sunt pignori obligatae

183쪽

torum.

r. quintam quaestionem de leo gatis pertinet regula haec: Iegara ope extinguuntur, adimuntur,

transferuntur.

a. Atinguitur legatum I. cum legatarius ante testatorem moria Lun. tur . . res legata pereat vel eXila matur commercio sine culpa here,.st. dis, G, cum res e alia causa lucra-bg.iε ti Va adlegatarium pervenit c. de Inst-λ fectu conditionis et s. si testamen-

jτι 'RR ruptum irritumve sit e quod

a. Adimitur legatum vel ipso J

e iij. vel e X ceptionis. Fis q. IEHjure, cum testator volun- vos talem suam mutat bucito Vaenim si hominis voluntas adextremum risi' vit habitum, etsi huic mutationi re.

ei de nunciasset in. γ s. Mutatam autem voluntatem auth. declarat eas saeti lib.prael. et q. f. h. ti

184쪽

declarat testator vel verbis quibus- hu cunque corana quinque testibus cis tamen factis besvel factis, ut si consul Codi. to deleverit legatum vel nulla ne se '

cessitate legatum distraXeritra vel .ri nomen legatum ipse X egerite. Mela.

6. Ope exceptionis aduratur lega VP tum , si quid contigerit ob quod ad- d. ii.

emptio praesumi debeat ut si ini. I ED-micitiae capitales intervenerint gat./7. Quae cro libertas est testato Uris in adimendo , eadem etiam est in e 1.11. transferendo transmutandoque g. Insa.

nuuntur, non solum eXpressa voluntate testatoris, sed lege Falcidia quae est plebiscitum, quo caVetur, ne testator ultra dodrantem leget sed quartam partem heredi re linquat h. h. a. Si contra fecerit testator, heres , ijure retentionis quartam sibi servat , i. i., nec ultra dodrantem legatariis prae t.t f.

stat vel si ipsi jam possideant quartam suam vindicat vel actione Ipbis.

185쪽

s.1 e in factu agita,vel intercticto repetitb. a. De Lege Falcidia ejusque ulu ,1 ub obser Vandae sunt sequentes regulae rlegat. q. Regula prima Lex Falcidia introducta quidem est testatorum e pr. 4edd maxime heredum gratia c.

1 Regula secunda mi plures sint j fa heredes, in singulis ratio legis Falci-

ιια diae est servanda d. q= t in Regula tertia: In deduct ionei quartae Falcidiae quantitas patrimo- .h. . ni spectratur , qualis fuit tempore mortis testatoris, quod post accedit deceditue, lucro damnoque heredis' Regula quarta Cum ratio legis Falcidia habetur, ante deducitur

aes alienum , funeris impensa &se voram manumissorum pretia, isquess .i deductis , e reliquo quarta pars de-IU.h. cerpitur apud heredem mansura 8. Regula quinta In hanc quartam tantum in putantur quae heres capit jure hereditari, non quae habet ex legati, fidei commissi simili veg in causa g.

Regula DYta e Falc. ia si multis cessat casibus, de quibus vulgati sunt versiculi:

186쪽

Con;pendium. I II alcidiam cessare facit pars debita

Dosi, miles o, vetitum d hbertas .

heres si non facit inoemtaria sub

i T. XXIII. Fideicommissarii hereditatibus o

ad Senatusconsiuit Trebelliam . I. Tranium de legatis , sequuntura fideicommissa. a. Fideicomissum est quod quis ultima voluntate rogatus est dare

vel facere '

a. Estque universale vel singula

q. Universale est, quando hereditas vel ejus pars restitui rogatur n. . Singulare, quo res singula re Insera. linquuntur 'I. 6. Utrumque olim infienum Ret erat, sed Augusti tempore servari

187쪽

coeperunt, cum cives Romani peregrinis aliisque qui directo e testamento capere non poterant, per interpositam personam , quae capere poterat, relictum restituere rogabatur relinquerentis fraudem quodammodo legis quod tamen admittendum videbatur tum favore ultimarum Voluntatum, quem ratio naturalis eXigere videbatur: tum coercendae perridiae causa eorum, qui rogati fidem defuncto de restituendo

datam non servabant. Postea magis firmata sunt fideicommissa tempore Neronis facto SCtoTrebelliano,quo Cautum ut actiones hereditariae cum bonis in fideicommissarium transeant, utque hic conveniatur utilibus actionibus, nec ullum damnii sit heredis Tandem magis firmata sunt tempore Vespasiani SCto Pegasiano,quo permissum heredi quartam detrahere ita tame ut, pro ea parte actionibus hereditariis teneretur,

eaque de re stipulationes fiebant. Denique Iustinianus e duobus illis S Ctis unum fecit. Trebellianum ita auriit, correxitque, ut hodie illius S Cti tria sint capita. . Ut fiduciarium

188쪽

rium recusantem adire hereditatem, jude a fideicommissario rogatus cogat adire qua aditione facta fideicommissurius accipit actionem testamentariam ad petendum fideicommissuma. Heres autem coactus inanis lacri eXpers est b. 2. Ut is a g. . qui plus quam dodrantem restitueres 'srogatus est possit detrahere quar . 'iam c. 3, Ut actiones inera here Lo '

ditaria pro rata quartae dividantur obi. sublatis veterum si ipulationum am- bagibus d. qua χ7. Neque tamen quarta nec ne b I.

ra illa pertinent ad fiduciarium , qui ad retenta re certa hereditatem resti 'ς tuere rogatus est. Is enim legatarii 'loco habetur, etsi res ei relicta majo 3. . rem hereditatis partem contineat e. u. 8. Neque etiam fidei commissarius alteri restituere rogatus detrahitTre Asbellianicam x, etsi fidei commissariae S i substitutiones fieri possint in infini ctor. tum . . quae tamen quartum gradum vel generationem non Xcedunt speciali casu illo, quo prohibita alie S .

aratione eκtra familiam, extraneus Tresi

per medium impuberem heres fit Denique cessat Trebellianica . a.

fere

189쪽

fere iisdem modis quibus aescidia

I. 7. Scilicet intestamento militis a. bc eκpressam prohibitionem testato-b M risi'. In rebus certis alienari prohi- r. c. a. bitis ς aut piae cauta relictis' Items , si heres sciens remisit', aut coactus aditis, aut inventarium non fe-

dμο. o. Imputantur autem in nane 3 quartam non tantum quae heresju-

te hereditario accepit, sed & ab eκp. 1s judicio defunctive Ialias, heredi-

- Sc late percepta b. Secus ac in L. Fal-

ii Bona autem fideicommissa-od riae restitutioni obnoxia non possunt alienarii. Nisi ex causa dotis, dona-KL, tionis propter nuptias, simili veli Si. I. tamen rogatus sit restituere quod eX ad SC . hereditate cum moritur fiduciarius superfuerit, recte alienat dodran

t lac. .

dele I 2. Caeterum deicommissa re-S linquuntur non solum testamento,

k ih. sed & ab intestato. in epistola, vel sic libelio.vel sine scriptura muta ad-s hibitis tamen s. testibus in Imo ali- . nuando ne ullo teste scilicet cum auth. I heres

contra

190쪽

heres rogatus jurejurando confirmare non vult, nihil fidei suae commissum a. Si tamen testamento relin asi. quatur fideicommissum universale, is Topus est, ut quis recto jure heres in uis

stituatur b. ζ -

13. In capacibus autem ure novo inutiliter relinquitur. Nam quod palam illis relinquitur,pro non scripto habetur; quod clam ut indignis

auferture est 3

14. Deniq; observandum magnum s . favorem tribui fideicommissis , ob μ' η quem olim Romae rarior proprius, scripe. in Provinciis Praesides, Proconsu-l. I. Fles de iis cognoscebant'. Non tamen * st praesumuntur nisi de voluntate de- functi constet. Unde nec liberi po- pr. siti in conditione praesumunturio. 's, ii in dispositione ς. Et contra cum AE ag pater filium vel avus nepotem pure ut.& expresse rogat restituere heredita ossistem cum moritur, praesumitur ta-

me sub conditione demum, si sine liberis decedat, fideicommisisse nis