Monumenta Paderbornensia, ex historia romana, francica, saxonica eruta, et novis inscriptionibus, figuris tabulis geograficis & notis illustrata. Accedunt Caroli M. Capitulatio de partibus Saxoniae, ex antiquissimo ms. palatino Bibliothecae Vaticanae

발행: 1672년

분량: 455페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

I. π Ic UBI LUDA VETUs.J Ludam seu Luseam a C rolo M. illic castra metato, ad similitudinem Lugduni Galliarum, Lugidianum Saxoniae appellatum esse, fingit Joannes Pideritius in Chron. Lippiens pag. ro Huic fabulae aliam aeque incertam nominis originem attexit Joannes Sellerus in

Chron. Pyrmontana Μs. cap. 2 o. Verum nomen exhibet no-

- bis vita Caroli M. apud Pitharum , ubi vilia Luidi nuncupatur; quod in Annal. Canisi Lutundi, & apud Reginonem ad An. 78 . Linhidi pro corruptum legitur. Vetus nomen tempore Immadi Episcopi Paderbornensis, qui An. IGF2. pit, & An. Io76. desiit, adhuc obtinuit. testes sunt literaeant, quae, quae sic habent. Notumst omnibus ta uturis quampraesenti bus . qualiter Misinsertus cum consensu laude filii justissimi her dis sui Bovonis. duo curtilia in pago Thiremesii ct in vilia Aldentho pe. se jugera cyr jugera in Remi enhu un. ct insiper medistatem cujusambisuia in Bennenberge sanctae Patherbrunnensi Ecclesiae. ordomino ac venerabili Immado ejusdem sedis Disopo in proprium irari

ED. legavit. concessit. ea videlicet ratione. utpraefatus Episcopus Imma .dus tres visi, Odistho . Lavenhusim. Thesteri. ad Ecclesiam quae in odistbove sit a se consecrata es terminaret. or interminationem Episco pati banno terminaret. δε- ut firmius ac magis ratum inconvulsumque permaneat. idem MFrisberim Ecclesiae quas in LIUIT MI. Idylindo presbytero de cvjm parochia tres praefata vilia sumptae ont.. ipse annuente se coliaudante unum mansim in Ubbenbroche in proprium

tradidit. condonavit. 'od si praefatus Episcopus. vel aliquis successserum ejus terminationem hanc infringere. se praed Zas Gyas auferre voluerit. liberam habeat potestatem Imrisberim vel heres ejus sua recipiendi. vel quod voluerit inde faciendi. Hi sunt testes. Bemharaeno. Benno. Be harae misibrath. Thiammo or Mirineto. Beselis. acetin. Erunt. Hoeil. Ermindag. E brahi. Postea in divisione

Sedium Archidiaconalium, Bernardo IV. Episcopo Padem bornensi

282쪽

bornens per dioecesin Paderbornensem facta, LU G ET HE ain pellatur. Quantum ex vetustis literarum monumentis licet coingere,

primi hujus urbis domini fuere Comites de Hallermundi, &deinde nobiles Domini de Homburg ; ex quibus V erneriis nobilis Dominus de Homburg An. ioo 3. filiam suam Adetheidam Sigefrido Comiti de Eberstein in matrimonium dedit , Ludamque dotem despondit. Quam longo post tempore Eberstenti pos*derunt, & Albertus Comes de Eberstein aere alieno OP pressus, An. Iria. Abbati Corbeiensi primo oblatam, sed per

somnolentiam, ut ferunt, neglectam, Paderbornensi Episcopo vendidit. Joannes Sellerus in Chron. Pyrmontano Als. p. 21. &2 2. Caeterum graves ac diuturnae, de Comitatu Pymmontano &Ludens praefectura, cum Spiegel bergiis, Lippiensibus, Gleichiis, & Waldccensibus Comitibus subinde exortae lites, quae multo utrimque sanguine, ac damnis impensisque maximis steterant, faustis denique auspiciis An. I 668. compinsitae, constabilita in Pyrmontanum Comitatum successione Pa-derbornensis Ecclesiae, & omni Ludensis agri jurisdictione etidem transcripta, nunc tandem conquiescunt. 2. AMBRA PERERRAT AGR os .J Emmera major, ut

distinguatur ab Emmera minore, qui in mersam haud procul urbe Monasteriensi illabitur, sic ad An. 78 . appellatur Astr nomo apud Reuberum, Auctori vitae Caroli M. apud Pithaeum,. Adelmo, Auctori Annal. Francicorum apud Canisium, Rogi noui, & Poetae Anonymo. Accolis est Emmer, qui sub radi cibus silvae Teutoburgiensis ad Langelandam vicum in Paderbor nensi dioecesi oritur, & Stein hemium, Schidram, Ludam & arcem Pyrmontanam praetervectus, in Visurgim effunditur.3. A MBRON E S Η Α Β I T As s E F BRUN T. J Alii aliis terrarum oris Ambrones collocent , Nos cum Reinero Reincc-cio in commentario de origine Mysorum, & cum Joanne Pia, deritio. in Chron. Lippiensi pari. I. cap. 6. ad Ambram nostratem illorum sedem ponimus, & ab Ambra denominatos cc

. QUOS,

283쪽

roo MONUMENTA . OS CIMBRIcUS OLIM . J Florus lib. 3- cap. 3.& quotquot Cimbrici belli meminerunt, Cimbrorum in Italiam irrucinium socios faciunt Teutonos, qui Ambronibus Ambraea

colis vicini, siquidem in dioecesi Paderbornensi & Lippiensi

Comitatu, Nutoburgium, Teutobur ensem saltum tenuerunt,& nomine suo donarunt, facile in societatem hujus belli Ambronas pertraxerint, junctis copiis Italiam invasuri. Hi igitur Ambrones, per Noricum Italiam aggredientibus, in Gallias deflexerunt, una cum Teutonis sociis suis alia via irrupturi. Sed, test e Plutarcho in Mario, ad Druentiam flumen, haud procul Aquis Sextiis, quas Teutoni tenebant, a Mario sunt doleti, chim ipsi soli Caepionem, ac deinde Manlium Cossi una cum exercitu Romano jam ante profligassent.

P IN QV Α. J De Germanorum veterum consuetudine selum facile crebroque mutandi, & de causis cur id facerent, ita Str bo l. 7. Commune omnium est qui istis in Acis degunt, facilis se expedita fili mutatis , si tenuitatem victus , se quod neque colunt apros; neque fructus reconiani: sed in casis habitant fructura in unum diem consantibus, cibus eis a pecore plurimus, ut d ' Nomadibus e quorum etiam imitatione rebus uis in currus impositis facile cum pecore suo abeunt quo visum fuerit. Unde , vix invenies, ait Seneca de ConQl. ad Hebviam, usiam terram, quam etiam nunc indigena colant , permixta

omnia re insititia sunt. Alius alii successit. Hic concupivit, quod alii fastidio fuit , unde illi expulerat, ejectus es. Sic in Ambronum ad Ambram sedes Cherusci immigrarunt, quos etiam cis Visum im habitame, supra in notis ad cladem Varianam g. TF. CK ione lib. ostensium cst, & ex ejusdem hist. l. ff. patet: Drusim Chattorum fines ingressum, ad eviam inue processee. Inde

in Cheruscorum agros conversum Hsurgimque transiresum , Albim usique penetrasse, cuncta depopulando. Winhelmannus etiam in notitia veteris Westphaliae lib. I. cap. 8. num. Ios. Nec dubium est,

inquit, Arminium his sedem habuisse: extant enim adhuc reliquia arcis dicta , die I ab Harminis prope Echior I versus Luidam oppidum. vid. Annal. Stangevolii lib. I. Pideritium in

. Chron.

284쪽

Chron. Lippiens. Certe arx ipsa, quae Vulgo nominatur, etiamsi diruta, in altissimo monte, situ ad bellum opportuno, veteris munitionis vestigia adhuc ostentat, & Arminii nomine gloriatur: qui illam, abscedentibus Romanis, ops, o Miroboduo , teste Tacito lib. a. Annalium, regnum adfectans, libe tati popularium sibi adverse, tanquam fraenum imposuisse perhibetur. Hanc a Carolo M. eversam memoratJoan. Sellerus in Chron. Pyrm. Ms. cap. I9. Piderit4is autem in Chron. Lip-Piensi pari. a. pag. ao6. falso putat hoc in loco Irmensulam S Xonicam, &Heresburgum stetisse, quae ad Dimolam erant indaganda. 6. ANNUA DEINDE PIO. J Idquod memoriae prodidit vita Caroli M. apud Pitharum pag. 3I. Rex Carolus iniit consilium

ut hiemis tempore ageret in Saxonia , cir celebravit Natale in Ciarisbur

vium Ambra. Inde abiens in Saxoni pervenit usque ad Rimia. Annal. Francor. apud Canisium : Ibi inito constio cum Francis, ut iterum tempore hiemis iter faceret Domnus Rex in Saxoniam quod ri factum es,incelebravit Natalem Domini juxsa Κiarisburg inpa go Maza,Mannisuprafluvium Ambram in silla L U T V N D I. Regino in Chron. An. 78 . Rex itaque consultis fidelibus, iterato hiemis tempore Saxoniam intravit, ct celebravit Natalem Domini juxta KL Arisburg Is ira agani , seger fluvium Ambra , in vidia quae dicitur

7. ET SCHID ROBURGU M.J Ita olim Schira, seu Schi rametus, locus in Comitatu S Walen bergensi, nunc Lippiensi, inter Siciniaemium & Ludam situs, vocabatur. Adelmus Benedictinus ad An. 78 . Rex autem congregato iterum exercitu, in Sm

niam profectus: celebratoque in caseris Natalitis Domini die,supra Ambram fluvium in pago Huthetoe, juxta castrum Saxonum, quod dicitur SK ID ROBUR G, ad locum vocabulo Rimi, quo Wγμra ct --harna consuunt, populabundus accessit. Eadem vorbis litiem rcommemorat Astron. apud Reuberum; Poeta Anonym. ad An. 78 . Arva petens, juxta vium consederat Ambram,

285쪽

etor MONUMENTA Porro hic Carolum M. filia dasse Ecclesiam Cathedralem, uae tamenpos per Brumnem oranquardum Saxones in Vallarsim per Ericam, inde per Henricum primum in Urse oppidum Northuriniae, ct tandem per otionem ramum M.' 67. Magdeburgumst transata,

testatur Chron. Mindense a Mei bomio editum, Henricus de Hervordia, Joannes de Essendia, Rolevingius in lib. de lauditibus antiquae Saxoniae, Harimannus Scheidelius in Chron. &descriptione Magdeburgi. Pideritius in Chron. Lippicia si pari. a. pag. 2o6. Clein sorgius in M s. Annal. Ecclesiast. V cstphaliae. Quemadmodum igitur Episcopatus hic institutus, ex alio loco in alium migravit, & prorsus hodie evanuit, ut de eo, & similibus Germaniae Ecclesiis illud Severi Imp. pro dolori usurpare jam liceat, Omnia fui ct nihil. ita etiam Schiram novam , veteri Schisae proximam, opulentum latombergensis Monasterii C nonicorum Regularium S. Augustini praedium, Lippienses Comitos in rem se a m , hoc est, usum profanum converterunt. Pi-

QU G. J Fontes Pyrmontanos describit Henricus de Hervordia

in Cod. bis. de tempor. memor. artat. 2. cap. III. In me halia

quoque juxta oppidum , inquit, LUDE dioecesis Paderbo enses fons es, qui dicitur SAc Ex FoNs, de quosquo pronus biberit, infaciem ejus exilit Ur quasi expergi videtur. Ibidem es ct alius fons , qui dicitur FoNs BULLIEN s. se quasi quadratus est is quatuor lateribus aequa libus ; quolibet latere forte I a. pedum misente,dus subter rubeus a pasiorem declinans. Nil in ipsum infuit nec inuit. sed continue bustis es' sonore, se quod adj IIum badi potest audiri. Propter ampusias magni, o viscosas m ipso jugiter et alas σ disiu-priis, perpetuae est bullitionis. Ita Henricus de Hervordia, qui An. 137o. defunctus, & An. I 377. jussit Caroli IV. Imperatoris Mindae praesentis exhumatus, & honestiori loco denuo sepultus , Mindae in templo Patrum Dominicanorum quiescit. Chron. Mindense a Mei bomio editum, pag 119. Postea Aia. IFI6. sacrum hunc fontem mira vi multis gravibusque morbis

286쪽

medendi inclaruisse, & magno externorum concursit celebr tum narrat Joan. Scilerus in Chron. Pyrmoni. Μs. cap. 3. &Joanhes Gigas medicus & Mathematicus insignis, ortu Ludei sis, & Henricus HariusJ. C. in descript. dioecesis Paderbornensis stingulariterjam olim commendarunt. Quem etiam nunc salubritate nobilem, viri Principes ac Dynastae complures, quo annis certatim frequentant, non exiguo accolarum, & Ludei sum praecipuo emolumento.

288쪽

PADERBORNENSI A.

TROPAEA CAROLI M.

FRANCORUM REGIS,

IN CAMPO SINT FEL D.

MEMORIAE. SACRUM

NUNC. Um. FERTILIBUS. LATE. FLAVESCIT. ARISTIS' TAM. CERERI. GRATUS. QUΑΜ. SPATIOSUS. AGER , OLIM.CAMPUS. ERAT. QUO. PRAELIA. SAXO. MINATUS . :FRANCORUM. SIGNIS. OBVIA.SIGNA. TULIT SED. VICTUS. CESSIT. TITULO. VICTORIA. DONAT MOENIA. VICINO. CONSPICIENDA.JUGOSI. MARATHON. PERSIS. NOMEN. FATALE. PEREI TIS MILTIADAE. JACTAT. CLARA. TROPAE A. DUCIS GLORIA. MAIOR. ERIT. CAROLΙ. QVI. PARCERE. VICTIS MALUIT. HOSTILI. QUAM. JUGULARE. ΜΑN U

289쪽

I. A M CERERI GRATUS, IAM SPATIOSUSA AGER.J Quamvis hic ager longe lateque patens frumentis hodie abundet, fertiliores tamen tegetes illic olim provenissic credibile est, quando frequentibus pagis habitatus dii, gentius colebatur , qui plerique omnes una cum oppido Elam henroda Susatensi bello vastati, Theodorico Coloniensi Archi piscopo & Administratori Paderbornensii, suum debent excidium. Tanti Ecclesiae Padcrbornensi, cujus Susiatum nihil imtererat, primum stetit consilium, potentiorem e vicinia Prii cipem cooptandi , qui hanc insuper gratiam Paderbornensibus retulit, ut a Martino V. Pont. MaX. An. I 29. VIII. Kal. D cemb. Pontis ejus Aia. I 3. clam impetratis UNIONI s litoris, dioecesin Paderanam Coloniensi conjungere & subjicere studu rit. Sed haec illius molitio frustra fuit, siquidem Eugenius IV. Pont. Max. ab universis Paderbornensis dioecesis ordinibus de vero Ecclesiae statu certior famis, hanc Martini unionem mala fide quaesitam, diplomate suo Aia. I 3I. v I. Kal.Julii, PontifAn. I. rcscidit, & Ecclosiam Paderbornensem Antistitis sui Da de circumventam in intcgrum restituit. 2. OLIM CAMPUS ERAT. J Quem vita Caroli M. apud Pithaeum Sinissest, Annal. Franc. incerti Auct. apud eundem Annal. Fuidens Sinitfeldi, Astron. apud Reub rum Sinisti, Adelmus Smetfeldum pro Sinetfeldun , Regino Fin eis pro Sinissest, Poeta Anonym. Sinoi eia, diplomata Ottolus III. Imp. & S. Henrici Regis, infra ad monument. Sendae, Grefelt & Grehfeld, quasi in foecundum & sterilem campum dicas,& ejusdem Henrici literae in monument. Saltus

Teutoburgiensis editae,.sinat elitnuncupant. Item literae The dori de Herse Aia. I s. de donatione bonorum inde satis pagis, marcis S E N T F E L D E , in Haren, Κnis enheten, mulsesen.

Et literae Stephani, Geriaci, & Theodori de Maisborch, de d

rima

290쪽

2 ore a sati pagi Osebeis in SENT FELDE M. I 8 I. datae, SENT FELDE appellant. Unde, cum hodiernum nomen Sen fit ab antiquo parum discrepet, miror Reinerum Retheccium, cruditissimum caeteroquin scriptorem, & Paderbornensium locorum, utpote qui Sicin hemii ad Ambrana natus fuit, haud dubie gnarum, in notis ad Poetam Anonym. Sendam, Padem bornensis & Lippiensis ditionis vastum desertum , pro Sint- fit, interpretatum. Pari errore labitur LetZnerus, qui pro Sense feld hic nobis feta obtrudit; & Henricus Hovellus in speculo Westphaliae veteris 31s. qui Sinisti in Del brugia collocat. Vocabulo Fest, campum jam olim appellatum esse, liquet ex AlmoLno lib. 2. c. I 3. Euo tempore Longobardi reti H Rugormn patria τ nerunt in campos patentes, qui mone barbarico Felth appetuntur.

Quid vero illud Sinit, Sini, Sinet, Sinoi, Sinai, denotet, equidem nescio. Bernardus Mollertis lib. s. de Rheno, a synodo, quae nostratibus hodiedum Sent dicitur, unde Senuerichi, hoc est, judicium synodicum, hoc nomon deducit , quasi Quin-Ehilius Varus, qui jurisdictionibus, agendoque pro tr bunali ordine trahebat asi ., jus ibi dixerit, sive antiqui nostri Saxones conventus egerint : quibus si aeque notum, usitatumque Centen rum judicium fuisset, atque Alemannis & Francis fuit de

quo lex Alcmannorum , & Beatus Rhenanus lib. a. rer. Ge man. Regnum siquidem Francorum in Comitatus dissum erat, hi in Centenas: harum autem Praeses Centenarius es Cenigrassus, os .sres Scabini dicebantur o suspicari forsan liceret campum Sen

feld ex eo denominatum, quod hujusmodi judicia illic exerce

rentur.

3. OV o PRAEDIA SAXO MIN TU s. J Saxones etsi tot praeliis, tot cladibus fracti, identidem tamen Francorum jugum excussere, quemadmodum victores victique nunquam stiri, ut Tacitus ait hist. lib. a. c. 7. fide coalescunt. Quare teste Astron. apud Reuberu in An. 79 . Rex bipartito exercitu Saxo, asiam petere statuit, eo videlicet modo, ut ipse cum aemula parte eo piarum ab Australi parte intraret , Carolus vero filius ejus cum alia meietate Rhenum apud Coloniam trajiceret , o in eandem removem

SEARCH

MENU NAVIGATION