장음표시 사용
21쪽
, FRIo Arro Dager RIM. Coloniensi relictis , confirmauit stabilivi Cum verὁptu Arima instar apis Matinae hinc inde collegi sis , periodis schol usque historiam hanc illustrassem, pia ter opinionem vidi sub manibus ipsum opus nonnihil excieuisse. Qua e nonis nulla resecta,euulgationi Annalium Ecclesiasticorum Agrippinensium reseruaui caetera notis margini adscriptis leuiterita a me illuminata sunt Ut ab occupato& grauioribus detento negotiis Lectore primoribus abhs delibaria leui oculo peruolui possint Virorum etiam excellentium conuersatione vitae veluti iubare quodam Ecclesiam illustrantium nomina, ex varios diplomatibus curiose descripsi annotaviqisut aliquando Theatro Genealogico familiarum Patriae seruiat, quae si cui fastidium taediumque pariant, notis scholusque contentus sese oblectet, Si vero alicui ieiunanimis Ducioraque videantur,locupletiora suggerere meque sub onere non vulgari fatiscentem, deficientem, Christiana charitate subleuare, erigere dignetur. Omnibus autem in omnibus C sapere datum non est: Nec tamen sca S. Augustino lib. I.
de Trinit cap. t.&3 pigebit me sicubi haesito quaerere, nec pudebit sicubi erro discere Proinde quisquis legit haec ubi pariter certus est
pergat mecum, ubi pariter haesitat quaerat mecum,ubi errorem suum cognoscit redeat ad me,ubi meum, reuocetane, ita ingrediamur simul charitatis viam.
22쪽
Archiepiscopum, Sancti Engelberti Succetarem. F. Caesarius Hei sterbacensis.
EvEREvno Domino suo Henrico lanctae Coloniensis . Novem. Ecclefiae Archiepiscopo,frater Caesarius, numero, non Martyrol. merito monachus in Valle S. Petri, cum deuotis oratio Roman.
talia nidus paratam ad obsequia voluntatem.Excellentiae,
strae praecepto obediens,vitam,actus,passione&miracula Beatis memoriae Domini EMGELEERT predecestoris vestri, no quomodo debui,sed quomodo potui,scripto commendauici hoc optans. hoc orans.vt Deo eiusque Martyri eue possint accepta vobis&hccles vestrae grata posterisque necessaria. Considerans materiae dignitatem,non sine timore ad iniuneta obediui cum propter scientiae insufficientiam,tum propter linguas detrahentium sciens enim scriptum, quasi peccatum ariolandi est,repugnare , quasi scelus Idololatriae, I. RιI.is. e. nolle acquiescere:malui minus digne scribendo confusionem sulti nere, quam non obedire. Quod si alii viri literati,quorum in Dioecesi vestra copiaesie dinoscitur.post me scripserint excellentius,non illis inui-deo,imo gloriae Martyris congaudeo.Non enim meae professionis est. etiamsi scientia adesset,in historia simplici verborum phaleras quaerere, dc floribus rethoricis sententias purpurare, quod non monachorum, sed philosophorum est qui magis ad ostentationem cientiae. quam ad aedificationem morum loquuntur, secundu quod quida est. Purpureu quia qui μώωνnuso alter Hor. inarina turpannus te poeta VH DE oratoriae uicunditatis dulcedinem,&persuasibilis eloquisverita natem minus utilem contemnens, Beati Martyris actus 3 mortemctylo simplici prosecutus sum intextus defloratione magis diuinae scri-x testimonijs quam dictis utens philosophicis Vestium est,cui Do-m iratas scientiam contulit,apponere lineam correctionis ita ut vestro iis dicio superflua resecenti ir,neglecta suppleantur,mutanda mutentur. Qi a Propter supplico Beatitudini Vestrae, ut quae vestia iussione non m C. Plae limptione, per ministerium meum ad laudem Martyris conscripta lunt, nisi iure reprobari debeant quod abiit, benedictione ve axatoborentur,authoritate perpetuentur.
23쪽
De auctore vitae S. EN GELBERTI, 8 partitione totius operis,&c.
ANCT EN GELBERTI quam plurimi meminerunt Historici, sed nemo fusius Caesario
is Ru Hessiaerbacensi. Hic enim ad mandatum He'QEa tu, rici a Mollenarc de quo infia b. 2.cap ta de selibit mi e* industria gesta erus collegit, ut patet tum ex
dato Hen. - nac praefatione,tum ex dicto cap. Is se tibδ. rici Archia principis ubi scribit,sese,eo die, quo Henricus a Mollenarchsuccessor S. ENCEχBERT Sacerdotio initiatus fuit haud scilicet multo post necem nostri ENCELBERTI tempore Cksi tu, mandatum accepisse isthaec posteritati transmittendi. Fuit in Colo Cgiarius Colonia Agrippina,quod probabile existimat Breniensis deabachius, oriundus: ubiis in scholis in lignis Collegit B. Andreae literas didicit,uti de te fatetur lib. s. miracusiret cap. 6. siriuo clam adbuc puer cum acutissima laboraret febri madciuiu in μ*- quo Neoph via quaedam e Baptismate exierat, linteamini a
f.bti matre inuolutus, mox erumpente ludore non sine miraculo conualuit,vi ipse Auror est sib. io. miraculorum cap-4. cci odisse id videtur e libri quarti s. cap. Anno salutis II 88. aut amarai 87 circiter, siquidem Caesarius testatur allegato capite isto Remi κι ηι anno Henricum Episcopum Cardinalem Albanensem aD Clemente puta II l. missuri in Germaniam crucis praedican-
' m i ta eausa, seque adhuc puerum apud Agrippinenses, euntis,im dem in Ecclesia Sancti Petri audiisse praedicantem truce di plurimos vidisse signantem. Eo dein tempore quo Philippus
24쪽
. eum otione de Imperio decertabat Romano QColoni τοῦ ensem vastabat dioecesin incidit autem primatam vastatio 2' gin anni 1io 8. Octobrem, ut patet ex Godefrido Monacho --. Calarius Geu ardum Heisterbacensem Abbatem e monte Sanctae malburgis Coloniam euntem comitatus est, quo in itinere optimi Praelati institutione, relatione cuiusdam gloriose visionis commotus, animum ordini Cisterciensi& domui Hei sterbacensi adbcere coepit, seque opere ipso
scompleturum Abbati promisit lib. I. miracidorum cap. 7. Eodem tempore ordinem iniisset, nisi voto peregrinationis ad B. Virgine Rupis Saluatoris quo asti ictus erat,retentus fui Dset,qua per mensis tres expisa, ait de se dicto cap. II. nullo amicorum meorum menIe, sola Dei misericordia praeueniente adVallem S. Petri Hesierbacum veni, o quodsiermone conceperam Nouitim fac od reostendi. Vnde clare colligitur,illius conuersitonem incidiste in Anni iis 3 principium, post trium enim mens Caesiarius in uminteruallum nimirum Octobris,Nouembris,Decembris fit mona- Anni iis 8 quibus a Philippo vastabatur Colonientis Dioe chus in Cesis, votum Caesiarius exsoluit, atque postmodum sub initium anni sequentis habitum monasticum luscepit Annum hun CCXprimit M. 2.m aculcap. Io Vbi evenisic ad ordinem dicit ab Incarnatione Domini Millesimo ducentesimo uno minus, factum id fuisse in ipso anni exordio, ex ijs qua di fhit in D LXimus innotescit. In ordine suo talentum sibi concelsum ne si rhin quaquam defodit; utpote qui sedulum Nouitiorum Instru Magister D ctorem egerit testante Trithemiolo descriptori, Eccksia Nouitio sic non spernenda quaedam opuscula posteritati re h-' 'N'elia Crit, quoium paucula resert Trithemius, plura Posieui o T. DUS , Omnia ipsemet Casarius in Epistolamaqgum Praetexit ad D. Petrum Prioremde loco S. Maraal, qua ' stircunfigEpistolam fasciculo moralitatis Caesarianae praefixam R. P. F. inter EdatMAri circa Coppenstein Ordinis Praedicatorum Theologus nummtur
25쪽
LIBER RIM VLe Reeeniet in hac Epistola numero xix hos tres de actibus, Apassione,, miraculis Sancti ENCELBER I quorum prio- seorsit vi res duos ale Anno salutis Iz26. Oiaar conscriptosi pleuitani S. En diuersis locis satis innuit:tertium vero non niu 4137. absongeiberti uisse likj. . 7 4.docet. Caetarius Porro ita partitus est Caeserius hos libros,ut primo SAN- anno 37 cTIEM GELBERT natales, corporis animiq; dotes,&relia
pi quam vitam encomiastico dicendi genere explicet. Secun- ΕΛ ib., O Occasionem MartyriJ,passione ipsam cum circumstantijs, poenam quae Sancti nostri occisores necisq; eiu conscios
Partitio manseri Cum nonullis miraculis enarret.Tertium demum, Historiae bl miraculorum insigniorum tribuit enarrationi.Etylus de S. En Caesari ubiq; planus eth, materiae fatis conueniens quem gelberio tamen Surius in duobus prioribus hinc inde modice corre- xylv c ς xerit tertium Surius incompendium redegit. Caeterum ipse Caesarius styli sui rationem in praefatione reddita
In quo de Et mologia nominu eimmoti M. honorem Dei Pitti,,ωFiliteius Iesu Christi.Domini φSaluatoris nostri, sanctae matris Ecclenae: acriis pam a nem virtutes Preciosi Martyrisvi Archipraesulis nostri SNGε ηεRT descripturus, gratiam inuoco piritus ian Mi ut qui iam positus super candelabrum,fulgore miram lorum lueet in domo Dei,&in Ecclesia specialius beati Petit Apostoli, styli mei ministerio Vtcunque valeat illustrari in ad posterorum noti tiam utiliter declarari videtur mihi inprimis Αntriciis nostri vocabu lum,quoddam futurae beatituditus eius fuisse praesagium. Ex Teutoni
26쪽
co edim Latmoque compositum, Angelicam sonat libertatem,signifi Erymolo cans, ZNOELBERTUM de iugo peccatorum per mortis necessuatem ad gi nomi Angelicam migraturum libet talem.Si Deus a nobis mirabilis praedita nis Eriget turin sanctis suis antiquis, multo magis mirabilem te ostendit in nouo bς xi . martyre est tali martyre diebus his nouissimis, eo quod miraculorum tempora modo non sint, ut quida ait:Rara avis interris,lanctitas huius Psalm.67. temporis. Et ideo miracula crebra,quae de Patre nostro videmus, audimus,& per ipsius merita fieri credimus,tanto nobis debent esse grati ora,quanto propter tempus rariora.Sanctitatem,quae vitae defuit, mors B pretiola suppleuit &n minus perfectus in conuersatione,sancius tamen effectus est in passione. nsummatus in breui, expleuit tempora multa,placita enim erat Deo anima illius.Nam places Deo aeterna prae-demnatione ractus est dilectus in passione. Quis enim sanctitati eius contradieat quem cordium cognitor.&meritorum ponderator Domi Sap. . nus,signis tam variis mirificat 3Non qui seipsum commendat ut ait Α-postolus,ille probatus est sed quem Deus commendat, ille probatus
e Eserius nomen S. EN GEL aERT ex germanico dc latino componens, Anglicam liber.atem interpretatur: antiquari Angelicum filium,vel Angelis dignum dieerent: Fert enim vel brectis berans olim prolem&parere mirirhi dignum significabant. Sic Hildebertus seu Chil debertus ex origine Germanica deritiando, isdimrri obsequio dignus, vel obsequio si proles dicitur: Cheribertus seu Heribertus .ehraeertit I filius honoris, vol honore dignus: Dagubertus, Daumerrtidie dignus,vel diei filius Philibertus, initIn erat/multum clignus,vel multiplicata proles Albertusagirictilomnibus dignus omnisve proles; secundum etymnologiam explicantur.
In quo Ganmnia parentinforma corporis, o Fortuna bonua, aera; iuuenios de recusato fico, Monaferiensi M.
27쪽
' Ioa et v sancto EN GELB To congruere,quod per Salomonem Adicitur:Laeva eius, id est Christi,ssio capite meo,&dextera illius amplexabitur me. Ad laeuam sponsi pertinent bona corporaliavi terrena: ad dexteram vero,bona spiritualia atque coelestia. Bona corporalia sunt, generis morum nobilitas, valetudo corporis pulcnritudo. BoRadex re rae, virtutes sunt,quibus in praesenti anima illum in tur &vita aeterna,quae virtutibus promeretur utraque bona, dexterae
scilicet, sinistrae Salomon alibi exponit, cum dicit Longitudo di rum in dextera eius diuitiae autem &gloria,in sinistra illius Sanctus autem EN GELBER Tu quandiu vixit gloria&diuitiae in domo eius fuerunt. cuius iustitia, quam per passionem meruit, permanet in seculuiseeculi. Quam copiose in prς lenti bonis sinistrae sustentatus sit.& in illis quieuerit, paucus explicabo. Qite: enim in tempore geruntur, cum tem pore volvuntur , nisi lcripto perpetuentur, citius ab hominum memoria delentur. Erat autem vir nobilis valderi spectabilis genere,filius EN GELBERTI Comitis de Monte Cuius patrui fuere Fridericus Bruno Archipraesules Colonienses Adolphus verb, qui Brunoni in Episcopatu successit,patrui eius lilius suit Mater eius, filia erat Comitis Geldrensis, viri diuitis atque potentis. Theodoricus Episcopus Monasteriensis, EN GELEER Tvsosnaburgensis electus. nepotes patrui Ceius extitμα Ecce de lain nobili ac insigni prosapia Martyr noster carnis duxit originem. Nec degenerauit moribus quia ab ineunte aetate puer prudens erat Mamabilis, secundum i fominis sui participium gerens vultum Angelicum tractabilis,liberalis, humilis satis, gratios valde. Annos pueriles transcendens,&in adolescentem proficiens, ita se omnibus conformare studuit, ut clericis sedericum, &militibus se militem exhiberet. Erat etiam in eadem aetate tantae pulchritudinis, ut in omni clero,nec in laicis quadem, vir illo pulchrior inueniri non pose set. Adspeeti decorus, statura procerus viribus robustus:ita ut speciali quodam priuilegio mater natura tantae specie congaudere , in illo quasi in speculo resultare videretur. Huiusnodi diuit ijs naturae accesserunt diuitiae, ut ita dixerim, fortunae. Nam cum adhuc puerulus studeret in scholis,sc stipendijs Ecclesiasticisone latus eli,4 honoratus Abundat ecclesjs,videlicet Praebendisvi Praeposituris ut magis dignitates, di- opibus uitiae eum venerari,quami pie illas, Vidercntur.Non opera tristitia haec, neque salutis diuitiae, sed retia daemoniorum, instrumenia&laqueI
28쪽
peceatorum, quos ipse euadere non potuit. Nam mundanae glosae de clitus,totus illis multipliciteriit irretitus,sed eletiis, teste beato Paulo Apostolo, omnia cooperantur in bonum. Haec idcircd commemoro, ut cognoscat lector, de quali viro martyre sibi elegit Dominus devasei faciens vas gloriae. De scholis emancipatus, in Praepositu maiore est electus. Electus est deinde in Episcopu Monasterientiem: sed eunde Episcopatuuscipere non acquieuit, adolescentiae sua: forte pertimesce
Italiam ArchicancessariuS, est phaliaris Angariae Dux, c. natus est Patre EN GELBERT Montium S alienae Comite, Matre Margarita Geldriensium Comitis Geynardae Erabantae filia , Anno Christi H 8 . quo Engelberto Patri graue bellum minusq; auspicatum cum Comitibus Arns bergensibus intercessit,&icidericus Barbaros. in Imperio trigesmum primum, Philippus Helns bergicus in Archiepiscopatu lectoratu Coloniensi decimum nonum annum agebant. Vt vero Lectoricii pio tum antiquitatis studioso appareat, V M,Iore, snobili is stirpe ortus sit strumque paternum de maternum Esce L- ascendentis lineae adieci schema, ea figura, qua Illustres Metropolitana Coloniensis Ecclesiae Canonici nobilitatem natiuam monstrare solentit B Ha
30쪽
HIs TORIAE S. EN GELBEI Habes Lector, in obiecta tibi pagella, ex pretas inciseris
manu S. EN GELBERTI maiores Vnde ipsi magna laudis fit accesso:nam ut ait Euripides: Inest in homine mira es euidens nota Probissatum esse.generis illuserat decus sui quis inbribus dignus es natabbus. Nunc eiusdem pagellae explicationem accipe. Figura quarad Arboris Genealogicae radicem Episcopum in throno repraesentat, est Archiepiscopale sigillum S. EN aEL aER Ti, sed igii Wy contractiori forma monstratur , cum ipsum magnae manus' 'Mvolam excedat; quale ut plurimum sussixum citatis in hoc opusculo diplomatibus integrius non vidi quam in archiuis Nobilis Collegi Vilecensis, & praeclari Monasteri Sancti
Miximini Coloniensis, quorum exemplaria imitari caelator studuit Epigraphe erat: ΦENOEL ERTU DEI GRATIAS A N Cial Co Loesi Eus Is a CC Lad IAE ARCHIEPIsCΟ-PVs Libro quem Episcopus laeua tenet haec erant inseripta: PA VOBIS. Leo qui ad alterum arboris Genealoeticae latus tenet transuersaria tigna seu potius rhom-boiden , modernum Alienanae
gentis insigne ostendit consentiunt manu scripti Illustrissimam familiam Alienanam post Mar- tyrium SANCTI EN GELBERTI, in detestatione commissi sceleris rosam gentilitiam inignia mutasse quale hodie gerunt ΑRC Ama , qui olim Alienani dice