장음표시 사용
351쪽
litaribus fragoribus aestuabat . Qitare peroportunum in eo belli ardore pertractandae saei id oppidum arbitratus, inde partium evocare oratores , & per nuncios, literasque rem gerere eonstituerat . Haec dum meditatur, paratque Nicolaus, inolesti minuiti de Martini Summi Pontificis sad sanere nuneium Martinus 1'ontifexaeeepit; Is enim decimo tertio Pontificatus anno, a poplectico morbo correptus, satalem Romae apud Sanctorum Λpostolorum Basilicam , ubi residebat, diem .i pontifiei, elecite
summum obierat . Eo tam gravi , ac sui estissimo nuncio acerbo moerore affe-nem eapeaans.ctus Nicolaus , quid ageret, quid consilii capiendum foret, ancipiti, dubio que animo pervolvebat; Romam ne novi ercandi Pontificis gratia proficisci, an Pileariae manere , dc eceptum pacis prosequi opus, seu novi Ponti fieis creationem, dc ejus jussa praest hiri satius esset. Melius consilium visum , nova mandata a novo expectare Ponti seer Quod nec in tempore ipse Romae esse potuisset , dc Ecclesiae brevi a patribus provisum iri non dubitaret. Nec diuturna mora fuit, eum delectum Gabrielem Condulinarium Ve- - η 'ne tum, qui ex patribus erat, Romanae Sedi Summum Pontificem datum novit. M, ' ἡ ....il .' Is est , qui Eugenius I v. est appellatus. Ad eum , ut par erat , eum & nun- Gallieam legatio. cios, dc congratulatorias literas exarasset, de rebus quoque suis , quae ad eau - ' M 3' conissam attinebant, interiervit e dc eum belli conditiones , dc quo in statu cuncta 'a P, ba. ia iis versarentur , & quid de pace agi, & lperari posse confideret, cujus exitum totoque triennio pae dissicillimum , & sere impossibilem judieabat signifieasset, summis a Ponti-stiniς α fice precibus petiit, ut etiam a Gallicana legatione illum absolvere , & sibi Romam redeundi saeuitatem , potestatemque facere dignaretur . Annuit tuitio quidem Eugenius , dc Nicolai precibus se morem gerere velle significavit. Paranti igitur Romam proficis ei, repente commutata sententia , literae a Pon
lisee fbJ redditae sunt, quibus ut omnino in Gallias pergeret , idque quam repentissime , se enim res exigebat mandabatur . Pontificis itaque jussibus facturus satis , Piscaria discedens , superatis Alpibus in Gallieanos fines venit . Fremebant undique bella , & per Gallicanam regionem omnem armorum fragores resonabant, nulla pacis vox audiri poterat , nulla perficiendae coneordiae spes esse videbatur . Quae & si Nicolao haudquaquam obseura erant , tentanda tamen primum omnia , dc experienda ratus , ad Principes pergere, hortari, monere, suadereque adortus, dc quos ipse s lire non poterat, per nuncios, dc literas alloqui, quidquid agi , aut cogitari μposset , incredibili diligentia , patientiaque peregit . Triennium continuum ea de re in Galliis commoratus , universam Galliam peragravit , neque ulla sere suit insignis Galliarum civitas, quam ille pacis gratia non adiret .
Dum in Galliis Nicolaus protrahit moram , in Germania ingens Eugenio Pontifici, dc Ecelesiae bellum suscitatum eit. Nam eum Martinus, priuia Avi
quam vita excederet , Basileae cogi universale Concilium indixisset ; id creato Pa ... : ζ.ά
jam Eugenio ita eceptum , atque adauctum erat, ut etiam ex Patribus Plurimi Eugenii Iussa se e m. invito , dc injusso Pontifice, fuga arrepta, quasi a Pontifice deficientes , Ba- seri , ibique magrus sileam h ο ibus ,
a) Martinus Pontifex supremum diem ob Iedie xx. Ferivarii, ut notat Rarnaidua ad hunearinum f. a.
ba Eugenii. Epipola. qua B. Nieolao Galliis cam legationem deseri, data est die as. Aprili anno a s t. Ad hane legationem pertinent 1 I. I I. se xv. aliaque non paucae . quae apud Noa sunt . B. viri labores in procuranda huiusce Regni mee reeincit adit ipsi Regea Carolus vi . . N Hemieus vi. , iisque consentiunt scripto res Itali. Gaul , Belga . te Argil, quorum testimonia in haue collectionem retulimus.
352쪽
xvII. B. Nieolaus a Conaeillo legatus destillatur ad paeem Ita aleam perselendam. qua insecta , Floren etiam ad Pontifieem
fleam peterent; & iam sere universus eo eoneurrere , & Ibi cogi eaeperat
terrarum orbis, & multa jam adversum Eugenium ordiri videbantur. Et quanquam praeclaros plerosque suo illuc nomine praesules Eugenius delegasset; tamen eum plurimum de NDolai gulari virtute , ac Sanctitate confideret, ex Galliis evocandum , saJ atque Basileam deliinandum putavit, ut Pontificio nomine Synodo praesideret . Habito itaque , & aceepto hoc Pontificio decreto Nieolaus ex Galliis in Germaniam transiens , Basileam venit: Est siquidem nobilis , & clara Germaniae urbs , quam Rhenus fluvius mediam ab altera parte praeterfluit. Initio adventus sui maximis , & amplissimis exceptus honoribus , urbem omnem, & Patres , Ecclesiastieosque ordines incredibili voluptate
complevit. Atque quamprimum ad ea , quae iram,inebant, persolvenda conversus , Pontificis partes singulari fide , prudentiaque tutatus , res Pontificias ad optimum commodissim uinque brevi statum perduxit. Erat ipse id loei summa auctoritate , ad eum univcrs , ut sere ad Pontificem maximum conflue bant, frequentarique ita illius aedes assiduo cunctorum concursu consueverant, ut aliud separatum apud Nicolaum agi concilium videretur . Esseeit denique probatissimis artibus, ut tametsi multorum graves in Pontificem ssent mentes, irrita tamen malignantium studia redderentur . Mansit autem eo in loco pauculis minus integro anno diebus et qui si diutius perstitisset, poterat profecto perturbationibus , & calamitatibus , quae secutae sunt, finem dare . Cceterum eum propter Ligusticum bellum , quod in dies vehementius ingravescebat, duos ex patribus sedandarum rerum gratia universa synodus
in Italiam inittere deerevisset, Nicolaus potissimum , qui ad id paeis opus delegaretur , electus est ; Comes illi alter ex patribus datus Cardinalis DbJS. Petri ad Vineuia ex Hispaniis oriundus. Frequentiis ino itaque concursa
omnium ordinum , nec minori bene sentientium moerore extra urbem deducti , in Italiam seJ eum deseendissent, Paduam primum , inde Venetias petiere , ubi pertractandae paei Incumbere constituerant. Λdhibita quidem ab his est diligentia omnis , & nihil praetermissum , quod ad rem perficiendam perti nere potuisset: sed adeo ineensi erant partium animi, adeo praerupta , ct ar dentia in bellum studia , ut eonatibus in irritum deeidentibus , nihil proficere potuarint. Interea dum haec agerentur, Eugenius ,3 Pontifex Maximus injuriis , contumeliisque a Romanis auctus, vim etia in rerpessus , ignotus fuga sibi eonsuluerat, & ex Romana quidem fuga Florentiam venerat . Quare sed Nieolaus , eum pacis opera non succederent , minime quidem Basileam sibi redeundum fore eonstituens, ad Pontificem Florentiam venit , expositi
ellii Praestentem eonstituit, Data est Roma aput S. Petrum anno Incarnationis Dominicae x 433. xv. la. kal. Ianuarii A. a II. extae apud Lab istim Tom. x II. coneli. Generat. col. 9 74 eὀit.
Paris Alia eluciem Pontiseis Epistola ad A. Ni
colaum caeterosque Concἰlii legatos extat 1. ssa. Data est Florentia anno a 33. urit. kal. Martii Pontificatus an- .. In actis cooeilii Basleensa sessione xv. pag. 3 39. die xxiv. Aprilis a 434. B. Nie Iaum Concilio ineovo tam fuisse legitur. De gestis B. Nieolai in Cohellio Bisleens .ide Poggium . AEneam sylvium, de Ioannem Nau.
s) Nempe Ioannem Cervantem Hispalensemque
Cardinalem ereatum a Martino v. . qui obiit anno a II. ter Ad hane legationem pertinet Epistola B. Nieolat ad Synodum Basileensem , quam edidit Edmundus Martene Tom. vii l. amplissimae Coa lectionia vetet. Monument. eol. 8a . data es Florentiae die xx. Maii anno t4s s. vi Eugenius urbanas rvabas fugiens Florentiam venit xx. kal. Iulit anno I 4 4. te B. NicoIaus minime ad Lasleenses reverti voluit a immo in supralaudata Epistola ad eosdem . se a reditu exeusat his .erbis a sancta simiax Dominus Noster me C νώnalem sane a Crucis mit
353쪽
que superiorum temporum actionibus , apud Pontificem Florentiae manere
Cceterum cum per superiora tempora Gallorum Rex , ct Burgundionum Princeps acerrimo sese invicem , ae diuturno bello lacerassent , oblataque spes pacis inter eos conficiendae vii. esset, plaCuit Pontisci, ut Nicolaus, quem propter vitae sanctimoniam gloriosi apud illos nominis, & amplisliniae auctoritatis esse seiebat, & ob id paci huic aptissimum, & peropportunissimum fore confidebat, denuo Gallicanas regiones peteret. Ex Florentia itaque in sud Gallias delatus , apud Atrebatum Burgundi Principis urbem constitit. Inde enixissimo studio ad rer agendam pacem invigilans, decimo dc sexto , postea quam illuc advenerat mense , multis , di gravibus dissicultatibus tandem Principes ipsos perpetua , & salutari race devinxit . Pacatis itaque , sed aliique Principibus , controversisque sopitis, in Italiam rediens, Bononiam venit . Pontificemque illic eum Curia considentem mperit a sed eum Graecorum gratia Ferrariae sbJ Pontifex Cone ilium indixisset , eo etiam Nicolaus Eugenium, ut par erat, est consecutuS , obviamque Graecorum Imperatori , & Constantinopolitano Patriarchae , qui unionis celebrandae causa ad Ferrari ense Concilium accedebant , Venetias a Pontifice missius Ferrariam Graecos adduxit , celebrandaeque indefessus unioni incubuit. Cum ita totus in fidei rationibus , disceptationibus ablorptus Nicolaus esset, ut sere nihil magis cuperet, dc anhelaret; alia insuper peregrinatio injuncta est . Nam quoniam in se) Germania affectae , ae perturbatae in Pontificem res erant, di novum colloquium ad praefixam diem a Germanicis Prinei Pibus indictum e operae pretium Eugenius existimavit, Nicolaum ad statutum locum , diemque aecedere . Ille itaque, quanquam tot antea itineribus, pro sectionibusque fractus videri potuisset , tamen recens semper, & integer animo , nec laboribus ullis, aut perieulis territus , dum Pontifici modo , & Eeclesiae , aut cujuspiam saluti obsequi valuisset , ex Ferraria movens , iterum in Germaniam veniis adjumentoque non mediocri Pontificis jam apud Germanos labentibus rebus suit; dc quae a Pontifice mandata erant, quoad ejus fieri potuit , integre , atque inviolate persolvit .
Legatua iterum in Gellia, mittitue ab Eugenio. Ihilippum Dueem Ε gundiae tu Atrebat ensi cor. ventu Carolo Franeorum Regi eone ita
t ut . venetias Irmse isti turribique Imperatorem Graeco rum excipit, ae ser
ratiam perducit . xx. Legatur denuo ad
Cerina notum uti cirum conventus
Nutembergae indi. OOs. ac Romani Pon. iis eis dignitatem egregie tuetur. ai Huitisee Legationἰt diplomata extant inter Tristolas Eugenii num. v I. viii. ix.&x. Data sunt Florentiae a 3. S a s. die Aprilis anni a 3 s. Conventus Atrehatensis indidiua sulet kalendis Iulii. L. Ni eo laus Atrebatum venit die xxi. eius dem mensa teste Antonio Taberna in Diarios disten e die 3. Octobria . Die vero s. Deeembris viarentiam ad Ponti ieem rediit, teste Anonum ti Florentino . Qua vero sanctissimus vir in hoe Conventu egerit Scriptores sere omnes . quorum testimonia in hoc volumen congessimus , suse nar. ant . 8e pre ea teris vide Piuin II. Philippum Ducem surgundiae celeberrimo edito miraeuis Io ad paeem sanciendam compulisse assim aut Reisnetus In y . Pontius Heutere, . Ioannes Rivius. Ludoviens Donius. Faberius, Odorieus Raynaldus. Quant vero honore Beatum vitum aliaeetiat Cais
rotas Rex . & Philippus Dux aperte constat ex su- aua laudato Diario Antonii Tabernae, N ex paeia capitulis , quorum selecta quadam dedimus in haeeollectione . pacta tabula signata suerunt die a I. septembris anni a 4 3 s. si Euremi Epistola , qua B. Ni laum Conise iiii vertariensis legatum constituit , extat N xi. Data est Boncinia anno Inearnat Iovis Domini eat 3τ. xv. nonas Ianuatit anno vi a. Quo vero honore a senatu veneto exeeptus fuerit , si se narrat Marinus sanutus .
ea Huluae legati is diplomata ex Tabula rio vaticano deseripta apud nos extant . Data sunt Ferratia anno Incarnationi a Domini eae t 3 s. pridie Idus septembris annis Octavo. B. Nieolave Legationis eo mites habuit Ioannem Arehiis episeopum Tarentinum, Petrum Dignotiam, RAntonium Urbinensem Episeopos , Ioannemr Franisi id de Capitibua Lisia I. u. D. Ioannem de Turre Cremata ordinia Pradieatotum saeti Apostoli et Palatii Magis rum . R Nieolaum de Cusa Decretorum Doctorem . De hae Legatione vide Poprium 6. κ. Vespas anum Florentinum a T. Raynallum, ει Matinum Sanutum.
354쪽
-, F . Ubi vero nihil hisce in locis sua opus esse mora intellex It, Italiam repe-
I Iorentiam revertit, in .. -- -
tibi anuuste hibitat, tens s vlorentiam pellit. Nam ex Ferraria Florent Iam Eugenius L .onci
familiam ingenuam lium transtulerat; fuit autem haec extrema legationum suarum , itineratio ur quς ira ν num peregrinationundique finis . Habitavit autem sad Florentiae apud S. Spiti, opinione sollei. ritus aedema ue enim Augustinensium locum Florentiae voeant eumque ilia nos , cum primum ad curiam are simus , commorantem convenimus , is sala
tauimas. Habitabat autem satis anguste, on familia Γῆ ingenua quidem optime, honesi meque morata , is instituta , verum non lauta nimis , is eo ta, sed nodesta omnιυ , , qtiae Praesulis Sanctimoniam saracti,aret: Ipse vero maxime apud omnes venerationi erat, neque quisquam dignius , aut divinius in ore bo
xxII. Pontifex eum illi dignissimum sc summi Poenitent larii eontulisset i
summus Rum3naeE eum , ejus consilio imprimis gravissimis potissimum in rebus maxime omnium tu,' iiii: 'Iuis . utebatur οῦ neque eum diligebat, & amabat solum , sed pia etiam veneratione eiva virtut a summis colebat δ α ubi quicquam arduum immineret , audire illum antea eupiebat , im recensent ut . & sere omnia Nicolai consilio peragebat. Nieolao vero sumina: LM , ac singulares virtutes inerant f simplicissima humilitas , praeeipuaque clementia , charitas in omnes, pietasque paterna , fidei , & religionis exardens gelus , com muni usu austeram, di asperam satis ducebat vitam ; nee earnibus vescebatur a nec strato jacebat . Carthusiae regulam etiam ad extremam inviolate servavit psacris literis , posteaquam sese immortali Deo dedieavit , operam enixam adhibuit , neque a sacrorum voluminum , cum per Decupationes licebat , lectione cessabat , doctos viros, DI virtutibus deditos , magno amore prosequebatur aegenisque , & inopibus eleri eis opem plurimam ad literarum studia conserebat , in Pau Peres vero omnes , quicquid eleemosynarum poterat, assidue di stribuere consueverat , amnium tuorum neminem seeum domi eta volebat,
perturbare illos reliquam familiam dicens , iis , qui illi ministrabant , salaria menstrua exhibere solitus erat, ne pro immeritis supplieare , dc de spiritualibus illis satisfacere cogeretur, librorum eopiosus fuit , quos sere omnes in morte saeris locis , Monasteriisque legavit . Obiit autem VI mortem Senis, eum ibi Pontifex eonsideret. Cum enim
udi ar Romam proseisti constituissidit Eugenius , Florentia abscedens, Senas venit:
re. Eugenius Ponti quem Nicolaus quam primum secutus est , ita ut ingredientem Senas Pontifi-fen totaque Cutia cem comitaretur. Pauculos vero post menses, calculi inorbo correptus, in ii R r ς dςdς t. horridos , ae terribiles dolorum erueiatus incidit , ita ut miserandos continuo gnam sanctitatis opi . clamores emittere cogeretur. Et quamquam gravi Tmo , cc extremo morboni nem mortui re, affectus, mus, ac pedes summa sa) Roma a. Nieolaus domum hahisit iuxta stum sanctismum ubique praedicant, ac pyaecipue enerati .ne Osculan. Ee.resam s. Potentians, quam magaa ex parte Arnoldva positus, ct petrua Doriandu tui . caleuli magni. eonfiiudiciat . vide Porglum I. xa a. Hane domum udo , ae forma deia laudat Ambrosua Cainaidulensis in Modaporieo. ba Ealeta nat tant portus ibidem, Ae Leonariadus Aretinus in Epistola . quam inferius suo loco dabimus
tri Suffectus est in Ioeum Cardinalis ursiai teste Potaio s. vi Q.
d. Easdem E. Viri virtutes extollunt Romani Pontifices Martinus v. , Eugenius v. . 8t Pius I. Scriptorea liari s. Antaninus . vespasianus , Pogia si . Phil Iphus , Petrus de Movite . Paulus Coris tesus. aliiqua . quorum testimonia habentur hac volumine . Idem silentur Galli eum vetores . tum retentiores. Belga itidem Nicolaum nos rum v seiihirur . ea Franeiscus Philelphus prater epistitis. quas retulimus classi a x I. nuisti v. illi inser ipse latitiam versonem vitae Lieurgi a Plutarebo leti-ptae , quae extat in Codice varieano a a et s. pagi na I l . Petrus de Monte libellum S. Epiphani latine a se redditum , euius plantici habetur pag. 3. L. de Therumda dinissimam apologiam mist pro Eugenio tontra Basleensum vesaniam . qua est in cod. valleano 41 3s. pag. 2 p. Leo nardua Aletlnus aliquot Epistolaa dedie . ae deismum pristus Florentinua eius Familiaritate glom
355쪽
affectus , pati tamen non poterat, ut quicquam sibi de s lita Carthusae obse vantia mutaretur . Cum vero sa) si talem sbi aegritudinem hanc sere cognosceret, Sacramentis Eeelesiastieis eommunitus, saeratissimoque Dominico co Pore devote , atque affectuosissime sumpto , de sui eorporis sepulam non in m mor , ut in Carthusensi coenobio LM . quod prope Florentiam urbem est , conderetur , edixit . Ita aliquandiu flebiliter, eum laborasset , tandem aegritudinis servore , & erneia tuum horriditate consectus, immortali Deo spiritum raddidit . Incredibile dictu est , quanto maerore , quibus lacrymis, atque suspiriis hax Nicolai mors Ponti seem , Patres , curiamque, & urbem omnem, popu lumque compleverit. Nam, ct splendorem , di oreus Eteles ae , illum to cordi omnes , ct contana voee iudicabant , & pra dieare non desistebant . Cum
vero in Basili eam , quae Augustino Doctori dicata est nam apud religiosos A gustino deditos , Senis loeatus erat J exanime corpus delatum est, atque ita media Basilica positum s tantus unites populi, omniumque ordinum concurs*ἔσectus es, MANNUS PEDESQvE DEOSCvLAE DUM, ut comprimere sese coeperint , O vis eontineri saeris aedibus possensi felixque sibi videbatur , cui ilium contingere Leui et . Caeterum prohibendi ste toris gratia quippe ,
ut diximus, ad Carthusiae Florentinum locum dueendum cadaver erat execto ventre, viscera eduxissent; mirum dictu lapis vastae pro humano corpore magnitudinis compertus est 3 hujus autem serma erat plus rotunditatis, quam longitudinis habens , simillimusque cinnitio in quantitate scJ anserino ovo videbatur . Apparebat autem ex minutissimis arenulis paulisper concretis in eam magnitudinem devenis Ie , quod quidem diuturno admodum tempore fieri oportuisse phy sici judi cabant. Experiri etiam pondus eius voluere, & bilibrem illum , ut asserebant , comprobavere a hune nos ipsi vidimus , manibusque at erectavimus , & solid issimum experti sumus s ex eo gypseae plures formae ad illius eisigiem consatae sunt, . di instat monari ad varia terrarum Orbis locadem iviae .
Quod vero ad funera attinet, exactissima , ct splendidissima in principe xxiv. Senensi Basliea celebrata sitnt. Interque alia , pleraque hoe illis praeeipuum adi singulare , se memoria dignissimum extitit, quod Ponti sex Maximus Eu-- . G. ' 'genius coram ipse consuere , interesseque , atque ornare funus voluit . Factum Thomas Sat ne, si
swJ nunquam ante hac patrum memoria celebratum s Neque enim Pontificius . η- Viri pus Floci curiae mos habet , ut in Cardinalis laneribus Romanus Pontisex uspiam in
tersi s neque patratum antea ulla ex cause fuisse quispiam antiquissimorum no marmorea loeulaverat . Commovere vero Pontificem Eugenium, ut tantum ti Dotio decoris , condie. θ' ornamenti impensum MIlet, non Sanctitas modo , is immacurata integritas , gloriaque , atque opinio de im unietes terrarum orbis , os omnium hominum : Sed quod amplissimis Nicolai de Ecclesia . atque Pontifice meritis devinctum , di obstrictissimum sese illi arbitrabatur ι quippe qui suarum partium in-V v a defessus
a Eadem narrant se tiptores eo vl , quos superitari nota reeensui .
ha B. Nieolat . istera Senia e dita Rerunt In Eet Iesia Augustinensum . ut disimus i. notis at illiti, vitam a vespasano Florentina scriptare. Testia est sigismundus Titias senensis in Hiis soria patria . quae Ms. extae in platantissima
ριο ιιι ara apud D. Augustini adem auxia
gradus malloria ara . qua olim inferius Har subareu s o superne pilius appensus i eo pus vera ad Fratres Carrh-enso, emus ordinis erat . ρνοε Horensiam delatum i aitertim quoque I -ιeνtim in majore senens avi an M. maud vit .sea Eandem Lapidis magnitudinem deseribit
vespasanus. vi Id quoque ast mane s. Antoninus, Porgius x I a . . di Auctor Hiltor. Niseell. Bono .
356쪽
defessus semper , ac validissimus sautor , dc propugnator extiterat. Innumera , quae inferri detrimenta potuissent, averterat, suis consiliis non vulgaria Eugenio emolumenta contulerat , auctoritateque , dc praesentia sua ineredibiles illi semper saςores , & Principum c ceterorumque hominum studia compara rat. Funeralibus egregie celebratis , Thomas Apostolieus Subdiae onus s qui familiae praesidebat, & apud Nicolaum diutissime manserat . quod illi nemo earior erat J nonnullis ex familia comitibus sumptis, eorpus ad Carthusiae locum, qui parum Florentia abest , ut a Nieolao vivente institutum fuisse diximus I detulit , & pie religiosissimeque sepulero eondidit, ubi Q ad hodiernam jacet diem I Anima , ut recte judieandum est , in superis gloriosia sellia licitate beata .
ta Epitaphia tumulo inelia recitant Sigonius,& latum an . c sate 3 .Septembris. ut patet ex au. Ugheli M. Cai minum auctorem suisse Marianum UO. thent leo instrumento, Cuiu apographum ex Ar lacerranu in Catthiiliensem assirmat Bartholomaeu, ehiepiseopali Archivo deseriptum extat in Bibli senensis. EIuscorras an .r 633. die a .Iunii primo theea domestiea Sanctissimi Domiai Noliti Beneiareeogdii tum fuit a Petro Nietalino Arehiepiseopo dicti xiv. Pone. M a. Florentino, ae dei neeps digniorem in locum ti aD
357쪽
TEsTIMONIA ROMANORUM PONTIFICUM
Bononiensem. Fidelitatis Sacramentum a Magi ratibus Bononiensibus Remanae Eecisae nomine recipere jubet .
Martinus ire. Venerabili Fratri Nicolao Epistopo Bononiensi ire. NUFER Muidem ad salutare regimen , rectoratum, gubernationem, δέ Pri . i. rufa
administrationem , ae pacem x & tranquillitatem praedilectae , & Pecu .isia M i ofi liari, filiae civitatis nostrae Bononiensis , ejusque Terrarum , Castro Aiart. Ρι. I M , rum, Loeorum, Comitatuum, Territoriorum, & Districtuum , nec non civium habitatorum , ineolarum, & districtualium eorumdem x ut selieiter gubernentur paternae eonsiderationis intuitum dirigentes , ae considerantes , quod propter nostram interdum absentiam necessariam omnibus providere non possumus, ex eertis rationabilibus causis animum nostrum moventibus, dilectis
filii, Antianis , Consilio , & Communi civitatis praefatae regimen , gubernationem , dc administrationem Civitatis , Terrarum , Castrorum , & Locorum praedictorum , quamdiu Nos ab ipse civitate abesse contigerit duraturas sub certis pactis, modis, dc conditionibus in aliis nostris desuper consectis literis denotatis, gratiose concessimus , ac voluimus inter coetera , ut Antiani dictae civitatis, qui pro tempore forent, de omnibus in ipsis literis contentis pro statu , honoreque nostro , & Romanae Ecclesiae effectualiter obserWandis , de etiam adimplendis , singulis bimestribus in manibus tuis praestare tenerentur,& deberent faJ fidelitatis debitae juramentum, prout in ipsis literis latius con tinetur : Nos igitur , Venerabilιs Frater , quem in maφnis expertum , is arduis nostν is , is ipsius Eeclesiae pertractandis negotiis eximia bonitate , is fidelitate probaιum singularium virtutum donis illarum Iargitor Dominus insignivit, Fraternitati tuae , ob cujus Vitae Integritatem, ac praecipuae devotionis affectum, quem ad Nos , , ad eandem EccIesiam gerere comprobaris , aliaque merita , is .irtutes , de illa sperialem in Domino fiduciam obtinemus , per Apostolica seripta committimus, & mandamus , quatenus ab eisdem Λntianis , qui eligentur in posterum singulis bimestribus, di similiter a quolibet Potestate . aliisque ossicialibus , quovis nomine nuncupentur, qui in civitate praefata assumen tur , aut deputabuntur pro tempore , & de suis ossiciis fideliter exereendis jurare sunt soliti de consuetudine , vel de iure, cujuscumque status, gradus , prae eminentiae , vel conditionis extiterint, antequam ipsorum ossieta in iacipiant exercere , de ipsis ad honorem , dc statum nostrum , ac ipsius Eeelesiae bene , dc fideliter exereendis , nostro , & Romanae Ecclesiae nomine solitum recipias juramentum juxta formam , dc modum in praefatis nostris literis seriosius annotatam . Datum Florentiae v. Idus Iunii Pontificatus nostri anno II.
metitibus praetate tenebantur eoram eo uin. Anti
stite ex peculiati eonditione in paeis Instrumento Epposta , qua hoe anno verratia canetia stil.
Mense Februario ecitam Martino PP. v. , & a Niseolao Episeopo Bononiens , ut contat ex authenisticis eiuslem paeis tabulia, quas idem edidit tibi vardavisus pag. a.
358쪽
apostolitae Maeis Humium in Regno Franciae Beatum Nieolaum eonsiluit ad pacem inter fines, ae Principes fa-νndam . Mantinus ire. Venerabili Fratri ire.
O Mnis pax fidelium proe uratio nostra est , nobisque potissimum , qui Divina clementia in Apostolatus apice constituti, lieet immeriti, Christiano generi praesidemus, haee a Domino sollicitudo commista est, ut inter fideles charitatem, & paeem omni studio, & diligentia procuremus. Cum itaque , sicut nosti, dudum gravi, & atroci dissensione Principum Gallieo-rom pestiferum bellum suscitatum in Regno Franciae, & vieinis partibus viguerit , di vigeat de rrae semi cum exterminio illarum gentium , ct iactura gravissima totius Reipublieae Christianae a Nos cupientes finem tantis malis imponere , ct indurata Principum corda placare , ct ob hane piam causam tam necessariae , & sanctae pacis ad partes illas Nuntium Apostolicum destinare, qui in conspectu Principum , di Populorum justus dc idoneus praedicator . &suasor pacis , ct charitatis existat, Te ad hoc sanctum opus ex omnibus Praelatis elegimus dignissimum Nuntium tantae pacis profecturum ad Charissimum
in Christo filium nostrum saJ Henricum Regem fingi iae Illustrem , ct ad dilectos Filios Nobiles Viros μθ Delfinum &c' , & Dueem scJ Burgundiae , &inter ipsos pacem , unitatem , dc concordiam tractaturum : nam post omnipotentis Dei iniserim iam plurimum in tanto negotio de tua sapientia, & singulari virtute confidimus , & speramus, quod ultra profundos sensus tui naturalis ingenii subministrabit Spiritus Sanctus devotioni , ω bumilitati ture
gratiam , ut verba nostra ex ore tuo eum fructu optimo exaudiantur . Quare
Fraternitatem tuam in Domino hortamur , di affectuose rogamus, ut in tanti ,& tam communis boni procuratione Nos adjuUes, di pium hune laborem non refugias, sed pro tot Populorum quiete , & salute fidelium prompta, ct laeta mente suscipias 3 quod enim faeere potes meritum gratius Deo , quod utilius Christianis obsequium, quam si tot Populos in summis angustiis laborantes , di
tot animas , quae in hoc miserrimo statu rerum versantur in summo periculo perditionis extremae , Deo adjutore, tuo labore, de sapientia liberabis 8 Cum enim ebaritas tua semper aάjuva os proximos fit parara, Me in casu pro tam publica utilitate ἀebet esse ferventior. Itaque, Venerabilis Frater , hoc tibi mu nus eo denter imponimus, quia cognoscimus ardorem tuae cbaritatas in pro κimum , is erga nos , is Serem Apostolicam fidelis obedientiae puritatem . Ceae terum hae de causa Te ad nos vocare nolumus , di laborem itineris duplicare , sed quod informatione tua inclusas praesentibus instructiones agendorum mittimus , di literas nostras eum copiis ipsarum literarum , quas Principibus illisseribimus super ista materias volentes, quod instructionibus suprascriptis dicendo
Nane EpIsto am ex autographo Canonicorum ibν De num . hie est Carolus v r. . Caroli va. Bononiensiam vulgauis sironius in viis B. Nicolai Francorum Regis filius tune Franeis Delphinus a p. s. =v. gr. Sed a nostra multo diversim r Carolus vi. eius Pater obiit A. D. i xa. ille Io. Ex ea tamen temporis notam deserips , quae tu Octobris teste eodem Iuvenale Diseri pag. 3εε. egesto valleatim ieer h. Itisdem etiam frag. o Dιιemn Burgiis a. scilieet Philippum xa I. mentum ediast moeteus Rarnalitia in Annalthua cognomento Bonum . Ioannia In tepidi s litim. xeeIesiastἱeia ad A. C. a s . I. ra. qui a militibus Caroli prsdicti viati la Delfhln Ma Horima. Retem Anglia . nempe uenis proditorie oeeistis sest apud Monastellarum .vurg. xleum v. . qui obiit A. D. r xx. die Lundis . Monserean die as. Augusti Ao. f., at idem
Augusti teste D. Iu .enali Ut o in Historia Ca- Ursinus narrat pag. 36. Iuli v I .lag. 3 3 a. edit. Reg.
359쪽
do , & agendo , & negotium hoe tractando addas, & minuas seeundum quod CIAS s. r. circumi pectioni , di prudentiae tuae videbitur expedire . Datum Romae apud Martini P P. v. spi. Santium Petrum vi. Idus Februarii Pontifiea ius nostri anno V. mi ι
Beatum Nicolaum GaIlIeae Legationis onus modese recussantem excitat , . Martinus Pontifex ,jubetque, ut quantocius iter suscipiat. Martinus is e. Venerabili μαινi OQ. SI nostro , de Uenerabilium Fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium iudi TH. in . raramelo de Te ipso anteponis tuum, vide, ne error potius , quam humilitas Mart. PP. V. M.
diei possit; Nos enim, & praefati Cardinales , cum de procuranda pice fidelium μι
tractaremus , & inulti sapientia insignes Praelati, di altioris status , quam Tanominarentur , in te uno quievimus . visumque nobis omnibus fuit Me electionis tuae a Spiritu Sancto coninium accepisse , O ex boc rei bene gerendae a Domino sancto auspicium datum esse ; Propterea noli , Frater , seu i per tuas literas nuper respondisti, infirmitatem tuam a sod vel corporis , aut animi imbeeillitatem in excusationem adducere, eum pridem Nos haec omnia metientes, &gravitatem eausae cum tua bumuitute comparantes , discussis omnibus , quae apud Te reiterare non expedit, ita conclusimus, atque firmavimus, & ad multos de Romana Curia literae diversorum nuntiarunt, Te ad illud se actae pacis negotium continuo profecturum , quos scimus de tua electione gavisios , di plenos optimae spei jam cupidissimis animis tuam praesentiam expectare . Quare ad coeteras rationes , quae Te debent inflammare , & eum sancta voluptate conducere ad procurationem tanti boni, nota est levis a te ratio existimanda , ne videamur, Te non eunte , sitientes pacem delusisse, & inani ga dio replevisse . Tuum vero animum in rems operationibus laborantem , O, D mini auxilio confidentem , quae tantae rei moles , aut difficultas deterrere potest y an nescis , quia Deus quaerentes pacem adjuvat speramus enim, quod hane racem , Deo auctore perficies , multa sunt enim argumenta , quibus in hane spem adducimur , ineli natis jam animis , dc Pri ipibus, ct Populis satigatis non ita difficulter, ut sorte putas, persuadebis; & multa sunt insuper nuntiata Nobis, propter quae bene speramus . Quare velis , Frater , hoc opuε animo magno amplecti, di ingratia Dei sperare , quae omnem infirmitatem tuam sortificabit , nec est tibi tantum in tuis viribus exiguis diffidendum , quantum in ejus infinita potentia confidendum a quod si etiam optata compo-stio non suceederet, quam certe successuram esse confidimus , non propterea operam perdidissim , qui tam neeessariam , dc salutarem paeem procurasses . Non enim ex eventu rerum , sed hominum volucitate , & conscientia recte factorum , & Divino judicio , quaecumque iacimus , extimanda sunt. Nullam igitur amplius excusationem quaeras, sed omnipotentis Dei gratiam , quam ex hoc singulariter promereris, omnibus tuis difficultatibus anteponens, ad iter accingere , dc laeto animo nostrae satissaeias voluntati , eui nihil gratius sacere potes, quam si, omissa omnium literarum replieatione , Te
360쪽
eL 1ss r. quamprimum 1 nserimus profecturum ad in Gallia. de Bononia reeessisse:
M, ianipp. v. ε=l. quod ut sectas Frateruitati tuae in virtute sanctae obedientiae per praesenteschol. 3. praecipimus , & mandamus. Datum Romae apud Sanctum Petrum ii. Idus Martii Ponti fieatus nostri anno v.
EsUSDEM EPISTOLA IV. AD HENRICUM V. ANGLI E REGEM .
Henricum hortatur Pontifex ad pacem eum Gallis componendam. B. eolaum ' eximiis ornat excomiis , quem ad sedandas b Qmodi disco 1 dias Aposolitae
Sedis Visntium praedicto Regi , caeterisque GaIIiarum Principibus mittere Hnificat. Martinus lye. Cari imo in Chriso Aio Henrseo Regi orneliae Altari ire.
Ex Annal. E Zi. o. ADta zit aPud No F Opinio pietatis, di humanitatis tuae, quod omninodorie. Mi Man I confidimus, vocem nostram, immo vocem omnipotentis Dei per Nos ar, s- ao. Viearium suum in terris , licet immeritum , Te vocantes ad pacem , benigne,& devote suscepturum s & quod etiam omni cupiditate , & ambitione seclusa , quam certe in tuo regali animo regnare non credimus , in hae tanta re , a quaslatus universae Christianitatis dependet , nostris , dc Apostolica: Sed is hortationibus , dc consiliis acqui elees , & publicam tot fidelium salutem tuis propriis commodis antepones. Non est opus , Fili carissime , ut commemoremusca , quae notissima tibi sunt, dc in oeulis tuis versamur , vastationes sbJ Urbium , & Provinciarum , afflictiones, dc calamitates innumeras populorum , quae propter eontentiones , dc dissidia Principum Gallicorum per hos annos proximos inciderunt. Maior certe est hae clades, graviorque jactura non tum illarum gentium , quae sunt propinquae , vel immixtae perieulis, sed totius Reipublicae Christianae , quam cujusquam rosse sermonibus explicari; quae mala, quae discrimina , quos labores, eum jam dudum ex Apostolatus apice lacrimantes aspiciamus, & pro pace fidelium, Deum continuo suspirantes oremus , di omnes nostras euras , ct cogitationes ad hoc potissimum intentas habeamus, ut inspirante Domino aperiamus aliquam salutarem viam compositionis , di paeis , ad Te imprimis, quem propter amplitudinem excellentia
que regalem , dc vim atque potentiam militarem omnia magna posse , propter clementiam, & benignitatem naturae tuae Omnia bona velle non dubitamus,
recurrere visum est: & speramus in eo , qui inspirat omnia fana , & sancta consilia , quod nulla belli felicitas te laetet a salute Christianorum , & paeis eonsiliis abhorrere . Considera praeterea , Fili carissime , nullam tantam esse posse rerum humanarum felicitatem , praesertim in bello 3 in quo omnia varia , ecdubia sunt , quae non perieulis , ct casibus innumeris sint subjecta; ita ut ple-Tumque , qui manutenere victoriam videantur , aliqua subita , &improvisa necessitate superentur : & haec tibi jam cognita , dc explorata esse confidimus, qui versaris in bellis , & nune laeta , nunc tristia , aequo & sorti animo pertulisti: tantaque est dubietas, dc vertigo caluum bellicorum , ut si nulla ressa a-
a a Pontiseis imperio confestim patuit P. Ni- venalis Ursnus pag. Us., o Nieolaus decolaus i nam teste Matthio de Crisionibus in Ciemansis id oratione ad Plinei, ea Calliarum.
Memor. Nisi. , quod extat tom. ig. Script. Rer. quae extat inter erus opera pag. Ics. Enguerannus Bal. p. a s. ad Ru. aa. 13. Aprilis Dr Nuca de Monstretet rom. I. pag. 3 i . Alanus Auriga in
laus Episcopus ima pro Ambariatore Domini Dialogo super deploratione Callie ealamitatia Papa Retem Franeia . o. Antia . pag. 4s s. , de demum Jo: Cetoiani Episcopus c. lba Iaselicem Galliarum Statiam . quem hae e- hiiIonens, in vita Philippi r i I. Dueis Burgundiae. pistola deplorat Sum. Pontifex . starhiee deseri- quam edidit Io: Pettis, de Ludevuig. In Reliquiis hum oculatissimi illorum temporum cestea Io. Ju- M s. tom. I l. pag. 4..,