장음표시 사용
391쪽
oceulte raeem secerat, oratores pacem suadebant, haud quaquam Philippi CLASS. III, Postulata improbantes, Veneti inter spem, metumque dubii, hostis vires Ain rami is Arminui cupiebant. Hi ne ambitio , dc majorum rerum appetitus bellum eonti--Π'nuare suadebant. Philippi quoque ea postulata erant, quae omnem belli tim rem excutere viderentur. Interim quamvis hyems effet asperrima , tamen a Carminiola multa oppida tum in Cremonensi, tum in Brixiensi agro ab hoste capta . Re pacis contentionibus Variis diu protracta , tandem virtute legati. auctoritateque post quintum mensem est constituta mense Martio anno supra
Oratio in funere Beati P colai Cardinalis S. cruris.
IN maximo dolore , praestantissimi Patres a & acerrimo luctu , quem ex I. optimi , & sanctissimi Viri morte suscepi, hoe mihi solatium rere rotis vi- i Ri 'rai' adetur tribui, quoa α ea proculdubio sim dicturus x quae summo omnium con Iat virtutes s enera sensu , summa approbatione , summo favore aecipiantur. Et in virtutibus am- tim recensentur.
plissimis tanti viri commemorandis , & si non debitum , at qualem facultas ingenii dabit, honorem sim vitae omni cum laude exactissimae praestiturus ἡAecedit , quod maxime ad viventium spectat utilitatem , ut in excellentiumvirorum exemplis , di vita recensendis , multi ad laudem , & gloriam , ipsorum memoria virtutum , incitentur. Conserunt enim non parum praeclaris ingeniis gesta priscorum ante oculos posita e quae nobis subdunt tanquam calcar . & inei tamenta quaedam ad eorum , quos laudari videmus , imitationem . Equidem existimo , majores nostros, & orationes , quae olim in praeclarorum seneribus habebantur , & imagines, quae priscorum memoriae dicabantur, non tam desunctorum laudes, & gloriam ostendere , quam posteris consequendae virtutis eorum exempla nobis praebere voluisse . Quanquam huic nostro emni laude ornatissimo viro nullius gloria, nullius laudatione opus est, ad ejus vitam in hoc sinere exornandam ; Neque hoc dieendi munus tanta virtus desiderat, quae omnem orationem , quantumvis amplissimam , supera re videtur et Sua illa merita , sua virtutum ornamenta . sua sanctissime acta vita , mores eastissimi. sua in omnes pietas , sua religio adeo illum ornavit, ut nullo sit opus externo adiumento ad laudem hominum consequendam . Quo mihi saeilior erit orationis eursus , cui datur ea materia ad dicendum , ut non verbis ornare hunc hominem , sed tantum , quae ab eo acta sunt s reserre satis esse pro ejus meritis videatur . Sed prosecto integerrimi , ornatissimique viri vitam explicaturus , dum ejus in me , dum vixit, eharitatem , dum in doctos viros benevolentiam considero , dum ejus virtutem x humanitatem , pietatem mente revolvo , dum . quo praesidio Ecclesia , quo au vilio inopes . quo adiu mento boni sunt spoliati , animadverto ; nequeo ullo modo , quae ultro etiam mihi invito in ejus commemoratione effluunt, laerymas eontinere . Quis enim tam inhumanus, tam durus, vel serreus potius effet qui in talis tam laudati , tam desiderati eommunis Patris memoria non moveatur animo , &ad fletum prorumpat i Quis est , qui eum eum nobis , qualem tacula rara se
392쪽
CLAss. III. runt , ereptum videat, non mente, di animo ingemistat subtractus est nobis ossius Fliueaxi .ir v ta , es, moribus singularis , eui parem aetas nostra non protulit; Interiit , ' ' quanquam non interiit, sed ad meliorem prosectus est vitam,Vir summa pruden-ria, is sapientia praedisus, vir religiove insignis, pietalepraecipuus, Meritens integritate vitae, de omnibus optime meritus . In quo nullorum , quamvis μή reces orati uIIum unquam Deum maledicto invenire potuerunt. Facultatibus egenos , subsidio imbecilles , consilio plurimos , opibus singulos , omnes patrocinio subleva bat , ut veluti parentem uni eum bonorum, ae calamitoso Tum refugium lugere, & gemere compellamur s verum quoniam tempus requirit , ut ad ejus laudum commemorationem posthabita tantae jacturae quaerela veniamus , eomplectar paucis vitae institutionem , & mores ejus r ut &ea, quae ipsi nostis , tanquam in vestro conspectu , meis verbis proponantur a& quibus id animi est , ejus viri proposito exemplo, oceasio detur ad idem virtutis iter ingrediendum. Natus est vir iste insignis Bononiae , urbe celeberrima , atque antiqua,n. Na..iii p.M. . di quae inter Italia: Praeclaras urbes sicile adnumerari queat, honestis pa- Parente, , studia. rentibus , & haud obscuro loco natis s sed qui filio per o em vitam . quo-Ca M si 'sem Oidi- eumque esset in statu, possent esse ornamento . Cum pluribus annis Iuri ei-οῦ vili operam dedisset, plurimumque in ea scientia profecisset e tandem cum. ditnTi,te, fie'. legi ila i hujusmodi sapientiam apud Deum stultitiani esse . spiritu Dei ductus,
ineaue sistinet . qui eum in suum obsequium disposuerat segregandum , abjecta legum cura , relicto laeulo, eontempto patrio censa , ordinem Cariusiensium est ingressus et eam professus religionem , quae arctissima omesum judicatur . Sunt plures vivendi formulae propositae his , qui se Det ealtui dicarunt: e quibus leviores quaedam , dc ad sacilitatem vitae propensiores existimantur . non te vem aliquam, non facilem , non vitae, & eommunibus moribus indulgentem elegit, sed illam potissime, quae est ardua inter omnes , dissicilis, austera , severitatis, & diseipyinae arctioris plena ; magna proculdubio mutatio animi major corporis, quod a licentia quadam vitae eommunis ad tam laboriosum vivendi genus, ad tam insuetum onus religionis ascendite non solum Religiosorum vitam sumens , sed eam, in qua petastere dissicillimum existimamus s & eerte ea religio admodum gravis, & toleratu dissicilis putatur, ita Parvis terminis circumscripta , ut nisi speetali dono Dei suffulti, in ea diutius nequeant persistere . Sed omnia sunt volentibus facilia . Nihil tam durum , tam asperum Christum recta via sequentibus, quin leve & molle conantibus fiat. Brevi tempore essecit, ut omnes dissicultates sirperaret, omnem victus austoritatem obedientia, & patientia vineeret , compulit non multo post vitae illius integritas sui monasterii Religiosos, ut illum eligerent in situm Superiorem . Quo in regimine ea fuit modestia, prudentia, temperantia , ut ab omnibus ipsius virtus celebraretur . Et quamvis in monasterio sedulus , atque abditus viveret , cultui divino , & gubernandi curae intentus s virtus tamen , er Sanctitas claudi minime poterat s sed Bononiam usque horum certa vestigia perlata omnes cives in admirationem, stuporemque perduxerant. Ipsi, quibusni. praeerat, absque ulla invidia s quam vitare dissicile his, qui praesident eae te-cleis . & popuIa, ris 3 virtutes ejus admirantes efferebant. Neque vero mirum , facile est ejus ipsi in laudem eonsequi illis , qui non praeesse cupiutit, sed prodesse. η'i Hoe vitae eurrieulo, hae viri fama permotus Bononiensis populus , cum
Aesinu ἡ in defuncti Episcopi locum iaccessor quaereretur , dissideate parum Clero ,
393쪽
s alii allum postu labant 3 uno eonsensu , una mente in suum Pa storem , appro- eLAs S. I Lbante Clero, elegit. Per magnum sane segularis hoc testimonium virtutis fuit, τῶ u H. ς' η' uni 'ersum popuIum s sponte , nemine rogante , nullo dissentiente , s nescio cujus voce illum nominante , Dei voluntate emissa I e vestigio in ejus electionem
exarsisse . Sperabant enim illum unicum eme suturum Antistitem , in quo salus omnium sita esse videretur , cujus ope boni sublevarentur , dc opprimerentur mali: qui mores laseivientes ad meliorem frugem , & vitia posset ad virtutes traducere . Accitum ad urbem , per aIterius rei simu Iationem , ignarum populi voluntatis , mutila precibus omnes civitatis ordines boraati sunt , etiam reluctantem , ne onus sibi iniunctum recusaret. Ille multum , diuque cogitans , quanti esset laboris, ae periculi animarum curam , medelamque suscipere . quamve esset grave hujusmodi pondus illis , qui animarum salutem ex tali dignitate , non quaestum quaerunt 2 cessit vix tandem vir optimus populi volun lati . Attamen ea conditione assensus est , primum ut omnia bona , & castella , quae distracta erant, Ecelesiae restituerentur , tum ne quid expenderet prisconfirmatione Pontificis i sibi enim nummos non esse s Quae vero ab Ecclesia subministrarentur , in alios usus, hoe est , in pauperum alimenta distribuenda sibi esse asseverabat , quod utrumque est vir sanctissimus assecutus . VibiIeo bouore , nihil ea dignitate elatus , nulla in re vitam pristinam mutavit, e dem humilitate , eadem eontinentia , eadem vitae austeritate vixit, victu tenui nulla apparatu contentur . O virum optimum , dc eunElis saeculis summis laudibus eelebrandum i o virtutem raram , dc quam rariores homines sequuntur l Recensete alios, dc illorum vitam inspieite , qui simili sunt praediti dignitate 3 quem mihi dabitis, qui ejusmodi gradum non appetat, quaerat , enixe procuret, coelum, terramque defatiget, ut illum eonsequatur Quotumquemque reperietis, qui non infletur animo adepta dignitate , dc intumescat Qui dignitatem non habeat quaestuosam , qui non voluptatibus plus solito , dc quieti corporis indulgeat, qui non deterior in diem sat iv At hune nostrum virum sanctissimum omnia prioris vi aeservantem Te- Corruptiis Cleri, sigia vidimus, nulla in re immutatum , nullam in partem a eura populi sui ες Populi mores ea oculos defectentem . Primum in id maxime multis reluctantibus ineubuit , ut it sy si
Clerus. qui ad eam diem dissolutior fuerat , non solum Vestibus , sed mori Pauperta frumento. bus quoque compositioribus uteretur . Tum popalam a lascivia ad frugali- vel pecunia Iuvat .
talem deflexit, non solum verbo, sed exemplo , quod plurimum valet ad animos hominum commovendos. In primis id statuit , etiam renuente in ' multis Pontifice, ut Iudaei certo signo a Christianis dignoseerentur . Religiosum quemdam ordinis Minorum ad reddendum depositum mulieri viduae , quod negabat, re eertis conjecturis cognita , licet reluctantem eoegit . Pauperes , qui egestatem erubescebant, occulte perquirens, frumento aut pecu nia elanculum domum missa sublevabat, virginibus egenis dotem subminis rabat , eonfluentibus undecumque mendicis victum publice largiebatur. Id agebat, ut omnes intelligerent, non utilitatem aliquam, aut privatum commodum ex Ecelesia, sed rationem pauperum , populi correctionem , sacerdotum emendationem , ab illo esse susceptam . Erat in corrigendis superiorum temporum moribus, tum mitis , tum severus , prout utilitas ovium sibi eoncessarum postulabat . Denique parvo tempore esseeit , ut longe alius populus , alius elerus esse videretur . Etenim facile est illi ceteros eorrigere, qui sibi
394쪽
revellitiir. caidi-halia a Martino
Ponti iee de lana. tur Eximia ei humilias pos a sertam dignitatem .
abeo. qui seipsum continet . Praeelare enim a lapientibus scriptum accepimus t quales Pνincipes in sepubliea fuerinι , tales reIiquos eqse solere. Hae autem laude , his virtutibus scirentem Martinus pontifex aptissimum judicavit, qui ad componendam paeem inter Franciae , & Angliae reges Legatus mitteretur . In Gauias igitur profectus es , O utroque Maesepius coIIocurus i ad paremque ad5oνιatus , eos in tam rationem sui ostraxit suuIIa munera , naIIa dona accepit . seu stitam suam continentiam , modestiamque servatit. Ea eum se tam urrique vel . rum eriam omnibas in axiine vitae coetinentia, gravitate . ae ρνudentia ρνobasses; tamen in tanta sententiarum diversitate dissicile suit concordiam statuere 3 Id tamen egit , ut ob suas tirtutes tam Gallis , quam MI, 1 resinquerea desiderium sui . ἐν a sutilis Vir νecti mus , atque optimus patiareιών. Re insecta Bononiam rediit e Sensi ego, qui in Anglia tunc morabar, quanti a vae eret , quanti et irrus ejias , o sapientia Himare/ur ab omnibus , quantaque eum Omnium eommendatione munus s-hi iniunctum obiisset. Praedie batur ab bis , qai a ReIe veniebant , eoni inenata huius , innocentia , integrisas , releio : O. hune unum ad se musam Hebant fine ambissone . ne cupiditate : In quo verae Sanctitatis specimen elueeret s Etenim facillime humana eontemnit , qui Christum recte sequitur e neque externis , sed suis fultus bonis , nihil ex ira eoncupiscit , virtutum fretus conscientia . Pervenerat ad Martinum celebris harum virtutum fama , multorumque sermone ejus laus in dies increbrescebat . Et quamvis antea certior factus erat. hunc esse unum , quem laudabant omnes . euius virtutum exempla ex tollebant, in quo nulla invidia ad carpendum loeum invenerat; tamen hac
legatione prudentissime obita , & moribus sanctissimia rictus , Fam designatis II us precibus , nullsus insereessione . sed sua sponse S. 'Ε. Cardinatim . Hccignotum ei esse voluit, quoad Romam s aecers verat enim illum per alterius negotii speciem J veniret s eum jam prope Urbem esset, rem illi signifieari e
vuliv μ--s r ut palam fieret, humani fastigii insgnia parvi ab eodem existimari. Honorem illum suscepit, ne benescentiam in se Pontificis contemne Te videretur . Nihil ex eo ad virtutem , ad vitae molestias multa addi eonspiciebat e vitam ita deinceps instituit, ut & dignitati e s uteret, & Religioni . De privara vivendi auseritate nihiI muravit , exteriora quaedam auxit, quae ad cultum spectarent , & tuenda tantae dignitatis ornamenta s eadem integri ias . eadem continentia , eadem pietatis osseia , eadem benignitas permansit et di quo erat illo fastigio dignior , eo se magis i ignum existimabat s nulla pompa , nulli saltiis , nullae opes impedimento suere , quo minus semper om nem vitam puram, immaculatamque praeberet. Quidquid dignitate , aut au ctoritate poterat . ad praesidia hominum conserebat . Permagna quidem inerat patientia & aequanimitas , ita ut summam modestiam, summam temperan tiam , summam benignitatem semper ostenderit . Vemini unquam nocuat, nemini unquam maledixit, nemini est ijatus s In dioiιiis paupeν atem , in digni rase biamilliar/- , in fastigio tanti honoris pristitiam humanitatem servavit . Quid loquar de liberalitate , vel ut rectius loquar, de charitate , qua egenis adi mendicis est opitulatus Nolo hane ejus praecipuam laudem pluribus verbis efferre, quoniam . quae Christi eausa facta sunt ; non humanam gloriam quae
runt, sed praemia aeterna . Sed milia de ratione vitae hujus integerrimi homi nis
395쪽
nἰs dicenti imago ejus ante oeulos obversatur , quae pro ejus religio no , dc t L Ass- IlI, sanctitate vetat, me in hujusmodi oratione esse prolixum. Nam quae ab eo F- - 'acta sunt , ait se velle potius Dei, quam h nminum testimonio comprcbari. Non enim ad inanem gloriam, non ad vulgi pompam , non ad aliquem sanum se asserit, sed ad veram laudem , ad honorem sui Creatoris, ad immortalis Diacommendationem vitam , dc mores suos composuisse s Nihil se quaesisse , nisi ut opera tua illi accepta essent, qui novit abscondita cordis . Hanc vero saeculi inanem gloriam , semper hunc populi plausiura contempsisse ἱ quae sunt potius ad viventium consolationem , quam ad defunctorum salutem comparata, Cujus voluntati licet parendum esse videatur, tamen aliqua ex parte meo desiderio , ct ipsus in me meritis satis esse faciendum judicavi . Cum igitur sanctissimi viri Ῥιrtus summo in honore , magna in reve- m.
rentia apud Marii num Pontificem esset , cumque eum omnes velut exemplar Semel , ite- honesii intueremur , fama vero virtutum apud omnes esset vulgata , Legatus missus est Venelias ad satuendum racem inter Ducem Nediolanensem , ae ploreris 'i, picrae Venetos , Florentinosque , quos inter aere bellum virebat; dc recte ad fieandos. racem quaerendam electus est is , qui raeis homo erat, de eam prae eeteris rebus salutarem mortalibus esse eensebat . uua conicsa , licet rost inodum cenditiones non servarentur , dc ob id bellum insauraretur, Rcmam reversus est . Inerebrescentibus belli malis , cum mγjcra disertimina imminere videremur , denuo ad eandem pacem procurandam a Pontifice destinatur; cujus in tractatu cum sex menses consumpssset, demum ejus exhortationibus &prudentia Ferrariae consecta paee , ad Martinum is tune Ferentinum restis evitandae causa secesserat γ rediit, sumina cmnium benevolentia . Erat Martino admodum eordi Galliae pax : ad hanc rem, si quo eonis Vm. filio , aut humana ope eomponi posset procurandam , hune optimum tirum si iiin legatio- esse ae eommodatissimum ratus , rursus ad Ga liam Legatum destinavit sed πὸ L . - 'antequam Italia excederet , Pontifex obi,t diem. Huic cum successisset Ebrie. Penti sex Eugenius IV., iter suum , ct legationem susceptam confieere jussos, 'l' iv biennio apud Gallos permansit. Non viliorem eum iteratus adventus cui
plerumque eontingere solet reddidit a sed admirabiliorem , virtus enim quo se eerit ob is ihi diutius tractatur , eo magis placet, praesertim nul la offensone interaupta . Pum lancti. Nulla itinera in diversa loea conseeit, mu tos subiit labores , cum saepius ex ' '' 'ης in morbo laterum , dg calculo maxime torqueretur. Sed virtute & constantia animi infirmitates eorporia superans s utrumque Regem saepius est allocutus . ex hortans ad concordiam, di ad deponendam ambitionem a multa eonsitamine irum , ct conventus habuit , plurimas consultationes , in quibus multum tonsilii c stendit, multum aiator tatis ad rei consect ioneira 3 IIorum rericula ante oculos proposuit 3 quot, quamaeque ea lamitates utrique Regno provenissent, recensuit; Sanctorum Patrum praecepta , sapientum virorum consita , singula omnia scripta dc sententias , quae eam in rem eonferre videbantur ad permovendas mentes hominum , enarravit. Sed gloria , ambitio , copiditas, honor sine uti eum inter se eertarent, & communi bono obstarent, insecta pace abiit. Sed ita abiit, ut Regum uterque, qui bis aderant, proferentur, nunquam se ei virσ prudentia , fide, D ctimoum , vitae integritate parem visisse. Eadem enim , edi priori par integritas, abstinemia , ηt, xentia legationis fuit. Rerum , is ceteroram munera ab eo conte ta;
396쪽
Basl am Pontis Iaaustu petit ad sthis
CL ASS. III. putans, licet operam perdidisset , se boni viri incia omnia in eo legationis mu-Fivi ni M. nere praestitisse . Erat amplior dignitas, sed eupiditas minor . Nihi I sibi praeter honorem , & laudem Pontis eis reportandum existimavit. Et quidem
cum multis pompa & apparatu rerum , ac magni fleentia saeculi inserior videretur et virtute tamen dc eontinentia superior omnibus erat, magisque in eo humilitas admirabilis erat , quam in ceteris ornatus , aut rerum cultus exterarum . Virtutum namque comitatu contentus , ea negligebat , quae fre-eiosa vulgus ducit. Recte enim, ut Bias ille prudens . omnia secum ferebsit, nullius exterioris cultus adminiculo egens . Non tamen obloletam secum se miliam habuit, sed quae satis culta esset , & plus honestatis , quam splendo ris cireumferret a ita ut, & eontemptum sugeret, & superfluitatem . Ex Gallia rediens ex Pontificis praecepto Basileam proficiscitur : ubi
eum multos tumultuantes adversus Pontificis, Sedisque Apostoli eae auctoritatem comperisset, neque popularis insania reprimi a se posse videretur , Flo-d . Florentiam ve rentiam venit, ad quant Eugenius post discessum ab Urbe se eontulerat . In- ς de tertio Legatus in Galliam rediit praeseripto Ponti heis . qui pacem eorum ibique diis opitiam Regum perutilem populo Christiano conspiciebat . Erat omnium opimo , aut raccin componit . hujus Viri sapientia , Ore virtute , aut nullius alterius ope pacem eam esse futu ram I nam is solus cuin neutri parti saveret , tantum enitebatur , quantum communis utilitas postulabat s nulla affectione privata , nulla benevolentia movebatur. Erat liber in consulendo animus , in decernendo aqvus , nihil
a recto declinans . Ibi Consilio utriusique gentis habito . communique despe rata propter diversas sententias paee , Dueem Bursundiae , qui antea Te gi Franciae insensus erat , in gratiam Regis , communemque benevolentiam reduxit. Quae res & statui Regni , ct Reri plurimum conduxit. 2 His actis summa cum laude Florentiam eum revertisset, denue Basileam
Racleam ad schisi mittitur , si qua ratione , aut lanari , aut reprimi pcnet ejus auctoritate mul ti uς um Fr . torum temeritas, qui eontra Romanum Pontificem insurrexerant f Sed in Ai, .a perante , & convalescente in diem stultitia , ac nequitia eorum , qui pacem redit, a quo Ger- Ecclesiae pervertere nitebantur , relicto malignantium eonventu , venit BO in 'iis m Legatio- noniam , quo Pontifex ierat. Cum autem postea celebrandi Concilii gratia , c. rh ad quod G raeei venturi erant , Pontifex Eugenius Ferrariam eoncessistet , in vernitenilii tui estia Germaniam ad Albertum Romanorum Regem , qui erat Nurembergae , Lingit a gatus mittitur ad agendos conventus Principum Germaniae : ad obviandum
schismati , quod postea Basileensium vesania consecit : Hie multa in eo eo Ventu locutus , quae ad deterrendos homines a schismate Eeclesiae pertinebant , hortatuique ad Pontifici solitam fidem servandam. Ferrariam regre sus , postmodum mansit in Curia s pauloque post a Pontifice in iceum Cardinalis Ursicii, qui major poenitentiarius erat, diemque suum obierat a suffectus est. Quo in munere summa optimi viri, piissimique officia r raebuit sid sibi munus demandatum arbitratus , ut salutem quaereret eorim, qUibu Dei gratia lueem poenitentiae tribuisset. est Nirum fortasse nonnullis videri potest, eum tot Cardinales essent in
Ob preeir m ip- curia , quibus hae legationes tam variae demandari potui sient , cur hie solus sua satia inoniam sis eligeretuν r Sed erant in eo per multa , quae ipsi benevolentiam ho ν i; ' minum conciliabant, is praeclarum reddebant apud omnes. Primam Summabaa eeteria Carsi- Religio, Summa Integritas , dc Consummata Sanctitas Morum , cum η ibit in cibus praesert est reprehendi posset et tam per omnem vitam Temperantia , di Continentia δε- arisirII.
397쪽
guiaris. Doctrina praeduus erat , ac scientia rerum pluramarum , ut viris δε- eLASM. III. ctissimis aequari posset. Erat in eo denique agendorum usus , ae experientia ,P FS si quae in eo summam prudentiam essiciebant. Λeeedebat consilii gravitas , dc animus in consultando omni passione vacuus . Auctoritas quantum in ullo homine esse potest , virtute, dc bene agendo contracta , mores probat mi ,
aetas provectior , nullo unquam tempore , ulti . vel par vitiorum labe notata. In negotiis tractandis, ae perficiendis sapientissimus habebatur . His virtutibus addebatur humanitas quaedam , dc mansuetudo, quae eum summe gra' tum omnibus reddebant . Digne ergo ejus opera in rebus arduis Ponti sees utebantur: eum non XII. ad quaestum aliquem , sed ad laborem ossieiosum , non ad propriam , sed ad Ei ir x .m communem utilitatem se mitti arbitraretur. Etenim ex bi s qu ab eo in Elis m. , . exequia o Teio legationum eoncedebantur , nullum emolumentum Praetendebat, gra seazi habitatis condonabantur omnia ab eo , qui didicerat; Gratis acemistis, gratis date . Pontifiec . R 'Bona Ecelesiae Bononiensis, quae ipsi a Pontifice eredita erant , seeundum i- i
canonicas sanctiones distribuit, majorem partem in usus pauperum , ct aedi- ει .ficiorum reparationem distribuens . Nam domos Episcopi instauravit, &au Nit pro dignitate Ecelesiae , dc urbis . Domum quoque in Urbe , magna ex parte confruxit juxta Ecclesiam S. Potentianae , in qua dc habitavit remotus a strepitu populari , dum Romae vixit; Parentibus , aut fratribus , aut Hiis ex suo genere nihil ex bonis Ecelesiae tradidit, asserens se dispenatorem a Deo, non largitorem esse constitutum . Familiam habuit honestam , quae & honestatem servaret , & contemptum vitaret: summam servans in omni statu moderationem . Cibi fuit parcissimi. Numquam pos aditam νe- Iigionem , neque in i mitatibus , quibus gravabatur saepius , neque extremo vitae tempore carnes comedit; vino utebatur , quod satis esset ad vitae substentationem . Religionis normam immaculatam servavit, eam religionem sequens , quae a Beato Iaeobo Apostolo scribitur esse : immaculatum se custodire ab bre realo . Surgebat media nocte, orationi vaean, s lineis utebatur vesi- mentis, eum semper cilleio inιerius uteretur, ae reeubans in stramentis a Saerae Seripturae continuum studium impertiebat. Cum quid otii ab oratione , dc negotiis publieis superesset , humanioribas quoque stadiis tantam operam dedit , quantum sacrarum literarum dignitas patiebatur . Vitam hane eum tanquam peregrinus, dc advena transegisset , nihil in ea aut spei, aut momenti ponens , mortem quoque contempsit. eum se ad meliorem sciret vitam profecturum ; dc eum summo dolore torqueretur ex calculo , qui postmodum ad librae pondus in eo repertus est , tanquam sciens extremum sibi diem instare , de medieos eontempsit, dc dolores immensos summa patientia pertulit, agens semper gratias Deo , qui ipsum etiam in extremo spiritu exereeri ad Patientiam vellet. Deficiente natura , animam Deo reddidit, nihil de rebus externis curans , nisi ut dc familiae rationem haberet , & pauperum meminis set: obiit Senis sexagesimo octavo aetatis anno . Exequiae ejus in majori templo celebratae , quibus Eugenius Pontifex , qui sancti mum virum unice dilexerat . adscit . Commendari profecto digna est , tum ceteris in rebus , tum in hoe maxime Romani Pontificis pietas , qui , quod antea raro auditum est, hute uni praestitit . Annos jam quadraginta in Romana Curia sum eratus , ultra quinquaginta Cardinales mortem obii me memini , nullius unquam suaeri Pontifex ullus intersuit ι Λt & Eugenii egregia virtus, ae de
398쪽
C LASS. III. sancti merita postulare videbantur, ut in ejus su nere vetus consuetudo inter in Γ3 3 Morentinus. mitteretur . Itaque di erga vivum suam benevolentiam ostendit, & tali honore mortuo praebuit virtutum iliarum testimonium sempiternum . Laudanda est a nobis semper divina providentia , & in omnibus, quae nobiscum agit Deus , gratiae sunt agendae . patienter vero serenda quaecumque ejus sapientissimo nuta , licet nobis incognito , videntur aeeidere . Ueruntamen cogor aliquando non solum admirari , sed etiam conqueri parum videri prospicere tantam sapientiam rebus humanis 3 videmus enim tot nefarios homines , tot
scelestos quorum opera in solam perniciem gentium spectant I versari interris prospera valetudine , diutiusque vivere , quam serat communis salus et quos utilissimum seret orbi , aut nunquam natos , aut quam primum interi-isIe ὴ eos vero , quorum est vita nobis salutaris , qui opere , & exemplo prosunt, in quibus multorum refugium eonstitit , aut morbo a negotiis impediri, aut citius eripi nobis , quam ratio Reipublieae patiatur . Quamobrem pluribus verbis deflerem hujus singularis viri mortem , deplorarem publica in commoda . lamentarer privata multorum damna, & communem bonorum rarentem subtractum nobis quererer, nisi censuram Dei timerem, di nisi vererer, ne videremur ejus gloriae, qua nunc in coelis fruitur, invidere . Tantum dico, bonos omnes patre optimo , egenos sanctissimo , Ecclesiam Romanam summo vino, Sedem Apostol icam eon tui tore prudentissimo, esse
hoe talis viri obitu spoliatam , qui splendorem Romanae Cariae , laudem Religioni , dignitatem suo ordini afferebat. Sed postquam ita villim est illi ,
cujus consilia sunt aeterna , nos quoque in ejus interitu consolemur ; scientes ipsum in Beatorum numero eollocatum . Doleamus paululum , si libet , incommoda nostra i illius vicem laetemur , qui nunc fert optatum fructum laborum suorum . Prosequamur quoque grato animo memoriam ejus , & virtutes infixas animo teneamus , eonemur opera , & anteactam optime vitam
imitari, ut instar ejus , aeternam gloriam nostris laboribus , ct actionibus divina adjuvante gratia consequamur . uJIter. I I. vri t. Husdem Histor. TopuIi Florentini Iib. V.
t .ao. 3v. 3 3. π T Is rebus Carminiola intent , Martinus Ponti sex, cujus opera bellum Ira ante protractum erat, cum, quae animo conceperat, vana apparerenta Di hi, i i ι, a. s sima namque frequentior fuerat, ct multorum sententia, illum ante laeveneios . Insu- dus cum Venetis ictum de incurstria eXoptasse , ut bellum vigeret, neque bres, ae Florenti- eo ordia fatueretur, quo Florentini longo , ae diuturno bello fatigati .
v 4 si ivi vitibusque exhausti Philippi odio se , suaque sibi dederent 3 amissa Brixia ,
veritus , ne Duκ reliquarum quoque Urbium discrimen subiret , mente ad pacem conversa , literis Mediolanensem , Uenetos, ac Florentinos exhortatus ad arma deponenda , ut intellexit minime eam omnes refugere, Cardinalem S. crucis Vicolaum , virum sanctissimum ad Venetos, quibus quocumque modo belli componendi arbitrium permissum erat, Legatum misit et qui cum cives concordiam haud horrere intellexisset, Amadet quoque , dc Fl
Potati oratio istat inter Usius opera vallatea edita anno 1 s 3 1φ. ε . eamque iterum vvlis gavia Georgiui Ginne diis a. quem Basileensis ediria latuit . verum in utramque edi lonem menda non pavea irrepserunt vel typographoriuuinuantia . vel editorum incuria ; quae quidemtauere pro viribus studuissem , fi mihi per otium
399쪽
Florentinorum auctoritatem , qui l ocii erant , secuturos dicerent; Medio' CLAss. III. lanum petens , ubi Philippum pacis cupidum , ut ex verbis hominis elici Pos&rus Floretninus. Poterat, Comperit, singulorum oratores Ferri riae convenire jussit: quo in loco multis utrinque lumma animi contentione agitatis , tertium tandem
post mentein Kalendis Ianuariis pax solemni more firmata est . Conditiones dictae, ut Brixia, divina, humanaque omnia , valle quadam excepta, ac quae circa olium ditionis Cremonae essent, Bergamum insuper , omnisque ejus ager Uenetis cederent: quae Florentinorum ante bellum suerant, restituerentar: Λmeduus vero bello capta teneret : Quibus, ut aequiesceret Philippus, Mediolanum reversus Cardinalis illum hortatus est -- ut rationem temporum babereι : Satius esse partis alicuius , quam totius i erit jaeraram subire et prudentis vιri eme parere tempori, a quo eo Ita omnia sumenda essent. γ eui parere sapientes velisut . Utile ρroeul dubio fore adverse fortu uae cede re , cujus arbitrIo bu Metae res regi viderentur . Rrn in eodem statu semper omnia sutura et acci ere posse , ut minori impensa recuperet amura , quam quoesunt perdita . Deoique eam esse Pontificis mentem , ut quaeumque conditione praesentibus consulat rebus et se quoque illi suadere concordiam , utque Pontificis auctoritatem sequatur . At vero Dux tum Florentinorum , qui se Pon lisei restituere urbes Eeelesiae quaerentem impedierunt, superbiam incusa bat; tum venetorum , quibuscum scedere junctas erat , aliena oecupandic piditatein plurimum quaerebatur . Sed Legasi viri gravi mi verbis com intus in datas pacis conditiones descendit &e. Ineunte hyeme legatus idem , qui prioris coneordiae auctor fuerat s Car dinalis S. Crucis ad componendam pacem missus , julsis omnibus , quos inter bellum erat, oratores Ferrariam decernere , ipse eo proficiscitur die. Idem in Dialogo adversus Impoeriam .
Mitimini quendam saJ Religiosum Bononiae , pecuniam penes se a m liere, i t. eo.
secreto , cum Vir bonus haberetur . depositam . pollea petenti denegasi ni i ορν.
se , & derisisse , velut insanam . At viri sanctu i Nicolai Episcopi Bono uten sis , qui postmodum Cardinalis suit, virtute , & diligentia , cum apud eum mulier eam fraudem questa esset, detecta res est , & pecunia restituta . Uidimus J dudum inter eos , quos noverim , probati num , ac san- 'cti mum virum colaum , de quo sura memini , cardinalem sanctae crueis verum virtutis iter inoressum , nulla senulatione nixum . ad tantam dignitatem pervenisse, nulla i Ilecebra , aut specie dignitatis commotas , mores pristi nos , aut vitae superioris integritatem , disciplinamque mutavit s nulla est usus ostentatione, frons sua connivebat popuIo , interior homo ab reliquorum moribus dissidebat, non contrariam ceteris, sed meliorem sequebatur vitam.
ptum edidie Elusat dus Et uva ram. I. p. s a Fateicuit rerum expetendarum Londini a. 3ον. Postmodum ieeusus suit sylsa. Dueis anno x aps.
400쪽
ad Albe t tum Romanorum Regem. cetero ae Cermaniae rincipes .
eo νI. anni is 4. B. Nieola a Basaleam legatur. Inde Calliam petit . ibl-que pacem compo vili a
AENEAS SYLVIUS POSTEA PIUS II.
In Commentario de Gestis Basileensis Concilii lib. t. cap. a. FRequens , Mque insigne Franeoniae oppidum Norimberga est, & tam suis peris , quam inseris Teuthonibus commune, ibique paucis effluxis mensibus , oratores Alberti Romanorum Regis , & aliorum Alemanniae Principum eonvenerunt: tum propter alias communis Patriae causas , tum maxime ut eam , quae inter Concilium , di Papam vigebat, discordiam sopirent. Illue ,& oratores Saeri Concilii aecesserunt, & jumu Papae vir magna hominum opinione sancti mus Cardinalis Crucifer, cum plerisque collegis rervenit . Ut illic persei res nequivit, eonventus ipse Franciordiam ad calendas Martias tune proximas translatus est , quod eo in loco Electores Imperii facilius eoti venturi judieabantur Ece. Idem in Episola I 89. ad Petrum Toxetanum Equitem , is Comitem Palatinum . V Idimus una Genuam Ligurum metropolim e superavimus Apaeninum , ae transmisso Pado Philippum illum inelytum Longobardorum ducem, a pnd Mediolanum adivimus . Transmisimus coelo vieinas Alpes, & formidabilem pontum , & Lucrinum laeum , dc eampos Helvetiorum . Venimus Basileam , & sub dominio Cardinalis tui s qui tune Sanctae Mariae in Via lata cognomine suit, nunc S. Crueis appellatur J in Concilio magno suimus. Quam duleis eonversatio nostra suit quam suavis in omni fortuna societas nihil mihi grave , te comite , videbatur . Memini adhuc , Petre, eum simul uno cubiculo dormiremus, quoties mihi ad multam noctem vigilanti, aenunc unum , nunc alterum poetam legenti, subridens dixeris : Quid te maia ceras AEnea doctis aeque indoctis fortuna eonsulit . At eum Dominiecis quamvis is esset benignus , & optimus pater I eum paupertate eo tempore praemeretur, perseverare minime potuimus. Disiuncti aliquot annis suimus ssed iterum nos fortuna conjunxit apud Nisolaum S. Crucis venerandum Patrem , ἐν omnium opinione sancti um in.
Idem is commentario saJ in libros Antonii Panormitie de Dictis, , Factis Alphoos Regis . IN Calesio eam essem Angliam petiturus, id oppidum in Morinis , ex quo
brevissimum dieunt , in insulam transitum , mineiatum est auctore Nicolas cardinale S. Crucis viro sanctissimo Philippum Burgundiae Dueem , qui partium Anglicanarum antea suimet , ad Regem Franciae defeeita . Quod eum praesectus loel aeeepisset, mox me qui Cardinalis essem Secretarius, eui notus essem, asservari jussit, quae res magno me damno affeeisset, nisi Cardinalis V intoniensis , cui notus effem , illico me dimitti jussisset. Idem Commentariorum lib. I. I Neas eum rediisset Florentiam , comperit Bartholomaeum Vieee-I- . tem Episcopum Novariensem apud Eugenium magnis de rebus aceta satum , eapitali judieio laborantem z ob quam causam ad Nicolaum Caedinalem S. crueis mobati um , is issudati mum patrem eonfugit, qui ct ipsum in Seeretarium accepit , di Bartholomaeum e manibus Eugenii liberavit AΤhoma
Alphonsum Artagonium sicilia utriusque te gema a commetitarium seripse AEne an. I 4ss, eum Neapoli viset Flidellet casaria orator apud