장음표시 사용
31쪽
fidius esse soboles. At fieri non potest,ut pituita,& bilis aduocatis quoque caeteris humoribus tam varias formas in generationum lithurgia attingat. Solus pneumosus mercurius mechanica scientia instructus, ex tincturis sali associatis attractis rerum admirandarum formas pingit&fingit , quod experimento comprobant, qui solerti industria Stiriacas Carinthiacas fontium venas scrutantur,mane mentis Maii serene nebulas in vertice montium emergentes, ac instar lanae vel cotti os
sypti supra cespitem pendulas velut fontium&metallorum indices dedita opera obseruat, ibique argenti vivi venas subesse coniiciunt Has hydrargyro infectas venas qui biberint
aquas,iis heradibus ironchocele tumorea gutture ad pectoris furculam sere pendulo collum turget.Solus autem μουσος credit, hydrargyrum intra cutim ad asperam arteriam, pituitam proritare occludere cum eius genuina virtus sit,pituitam ci terosque humores ab omnibus membris magna violentia expugnare. Euidens ergo experimentum est, quod ex mercurio flatu neumose, quo hydrargyruturget,strumae intra asperam arteriam in collo&ceruice usq; ad pectus pendulae ac supra ad-enas passim venarum in corpore dicta coale
Si mercurius pneumosus palpebras infestet, fit aluosum apostema Alintisar dictum:
32쪽
si interseritoneum,membranam & intestina satus plurimus coaceruetur, TympaniteSgerneratur Hoc malo affectus veter,tympani instar sonitum, si percutiatur,edit, unde morbo nomen inditum est. Si plurimus flatus in intestinis exitum non inuenerit, tormina&mur inura excitat. Si naturae robut eum per anum excernat,crepitu edit:Si peros, ructum,quem
Hippocrates υγματωλν, Galenus inflationem stomachi Eli Aurel. ventositatem ventriculi appellauit. Si partes umbilicales taemedium ventrem infarciat, fit rugitus ventris, Si partes laterales hypochondriorum, gurgulatio vel subrugitus dicitur. Si flatus in tunicis M villis intestinorii obuolutetur, fit punctio, tensio strophus,caras colica&ileos Si exitum nullum inueniat, causa dolore perforatiuum, in quo patiens existimat, viscera sua terebello perforari. Si in inguina vel scrotum statuosus spiritus deuolutetur,aegritrido fit, quae Giaecis μοι, , latinis tum ramex tum hemia dicitur. Si in Peritoneum , vel Siphac status descendat, pneumatocete diotur, quod nonnunquam in hydrocelerari sarcocelem transit. Sit taleon, Enterocele.Si in mentum, Epplocete. Si ad inguina, Bubonocele: Si ad scrotum, Oscheocete. Si ad testiculorum trinicas, a cocele dicitur,sehisce similes innumerabiles inflationes, varices seu glandulas in musculis,villis de membranis flatus producunt. Horum
33쪽
Horum malorum causa iam cognita patet, quod frustra advocentur in auxilium ad auertendum hoc malum,pituitam purgantia; cum haec deformitas huius progenies non sii: Frustra Enemata applicantur, nisi flatus ab indu-xatis iacibus in intestinorum ansactibus detineatur in quo casse solutaeudo Galenici punctum tangunt in caeteris toto aberrant caelo. Frustra ςastanearum flores, formicarum oua deglutiuntur quae flatus gignunt, malum au
seni Tota frustra incarminatiuorum coh0rs cum fatuo sit longa serie ad oppugoandum hoc malum producitur Frustra radix Ireos collo appenditurcipongia crematur, nisi actio-nom regat vertiginosi Entis pagoici potentia.
Corroborantia, consumentia, discutientia, quae amiςa quadam conuenientia loca petunt, partes laesias at ingui,&per insensibilem tran-lpirationem ventum inclusum expellunt, bal-1amica virtute corporum dissi lutiones, ventositatum generationes impediunt,aduocare
Ex Gal. semilia medicamenta ea sunt, quae ex aromaxibus componuntur, quorum laudatissima uni Atii id.e viperis composita,quam Toeriacgm vocant, tum , quae Athanasiad
Ambrosii dicuntur, quibus pro pauperibum
adiungi ur,quod calamini ha est coadunatum. Lxperimur autem indies, haec parum pro
34쪽
t ut oleum philosophorum & quae ex cineribus claueteatis praeparantur, quae gummata in ventre vulpino per affationem disso untur,minime negligantur. Non temere igitur Paracelsus primum Ens commendat, in quo virtus expulsiva consistit. Hac enim facultate omnes inflammationes, postem ta viariae saexpelli dicunt. Hoc resoluit,mitigat, expellit, reuocat Huic adiungi debet practica chirurnica, si apertione d extractione opus. Nos
non igne,iam ii serro,non incisione cruenta; led
cauteri potentiali ex claueli faecum aceti asque omni perceptione e sensiatione in v - nius horae quadrante cutim exurimus , exustam saeuo porcino vel butyro non salito sup- puramus .Etsi apertionem maiorem desideramus, radice quadam vegetabili absq; dolore' quoq; ramen extendimus, glandulae si una extrahimus& resecamus , vulnus communi processu consolidamus.
MIneram Cinaberinam in aqua salis coquito sic impuritas a puro decidit, parum persunde quadruplo salis circulati. una digere in Albanore per mensem, ut transeat in aqua separata purum ab impuro Paruim coagula in lapidem , tunc calcina cum sp vini rectificato calcem solve, solutum digere Linde fiet liquor,in quo virtus est primi Entis.
35쪽
Morbus mercurialis morbi cremos
conui, ro. Embranarum , neruorum, ligamentorii do 'ores &passiones a solo mercurio oriunturi Mercurius destillatus neruos serit, mercurius sublimatus ebranas pungit, mercurius praecipitatus ligamenta, o situ orbitas vibrat,mercurius dellillatus siue a partib solidis siue a cibo fotu segregatus potestate superiorum nonnunquam per ascensum indescensum an diu circulatura ro adur, donec cum tenuitate summas potestates,summas vires acquirat. Quamobrem Paracelsus ipsum fulgur comparat. Sane experientia compe tum est, fulmen non eodem modo omnem materiam impeterea vexare. Nam sicculis illaesisvi nullo modo combustis,sol, venus cluna conflat intus Manente vaginiensem liquat:inuiolato ligno circa pilae ferrum dissoluit integra carneis interdum nulla ignis autichias nota exterius apparente, ossa comminuat,&vnivosim firmiora vehementius disii-pat,obteritq; cum lapide, serro ac durissimis quibusvis confligit, teneris&rarioribus licet flammis oportuna videantur, parcit. plura
alia effictavi miracula fulmen edit. Haud absimilem
36쪽
similem naruram mercurius destillatur, mu a-tiqnam gradus btinuit Hic iis nam massam
cogit&colliquat auiserebrum aut pulmones. aut cor,haud aliter,ac si cera esset,interim alias partes non laedit; ferit, percutit, inflammat exuritq;,quicquid intra cutim clauditur: iplam tamen cutim,carnem, fibras, musculosvi caeteras partes molliores non laedit, Iinguae loquelam activo suo halitu exuri Carnosam tamen eius substantiam intactam relinquit. Ratio tunc exulat, oculi convelluntur, res bratio difficilis suffocatio pulmonis torquet. ac homo intra se velut mustum ex vase obturato
aestuat,totumque eius corpus flagrat, cum ratione sermo,sensus, motus pereunt, collumantumescit&turget, auditus fatiscit Ita perculsus, nullis fere malis indiciis praecurrentibus,repente quasi attonitus concidit, atque si acerbum malum est 'iacet fixis oculis sine sensu,sine motu, sine mente , sola respiratione,
quae gossypio vel speculo ori apposito explo
ratur,a mortuo dissidens , quae Madmodum difficilis mox euadit, cum steriore grauisti mo, a quo etiam hoc habet ut vel fortis, vel debilis, curabilis vel lethalis dicatur. Hunc affectum Apoplexiam vocant. Quamuis autem hoc fulme desuper seriat: non tamen ob id omnes partes,quas attingit, hediu, sed potius neruos, pulmonem dc cor eX- urit,quo alimpeditati diracilis respiratio,cor
37쪽
REFORMATA. dis palpitatio,pulsium peruersiones, sis ca-
etiones,syncope&animi deliqui satis superq; testantur. Imaginatio enim discus hi conasumto vapore, qui fuit alnis ictum antecedit de sequitur,redit, plurimum, permanente motus deprauatione riuod sane non eueniret, si ab humo e quodam neruos obstruente, Apo- pleria fieret. Sublata enim causa tolluntur Diectus. At qui nerui obstruerentur, cum concaui non sitiat, excepto optico Appellemus obstructionem crassiam pituitam ieritorum origini adhaerentem. Sed cur non obseruamus, quod abi tuta Apoplexia ubi cer brum,imaginatio &discursitas,stro iterum fun-
guntur munes: pars quaedam externa ad vitaeterminum non raro laesiaci paralytica maneat
Inanis fuga est , humorem principium istius
membri adhuc occupare , cum superior neruus,a quo inferi Ur qui laesus est, derivatur,libere motum edat.Nec fieri potest,ut tanta copia cra librum humorum in nobilissimo membro congr getur,quae simul in in omento omnes undiq; neruos oppleat, nulla praecedenteactione laesa. Num crassae gravis', naturae in terim qu seque dissicii ter mouentur, hoc sibi vendicant proprium, Ut tam subitum, praecipitem re tam stirpendum motum excitent
Quomodo crassius frigidus' humor, siue pituitam siue Me ancholiam voces dum cong2ritur. pars uius congesta est, ociosus staret,
38쪽
ut nihil reipsa prius producat, quam sero ac
tandem maturum Apoplexi fructum Concludimus ergo causam tanti mali non cratiar, frigidaeque pituitae vel Melancholiae aut alii id genus humori esse tribuendum; sed nebulosiis Potius exhalationibus mercurii destillati in cerebrum evectis in eo conclusis, instar nubium in aere expansarum,quae decidendo ner-uOS,pulmones, cor coarctant, constringunt, exurunt,sicut Spod iam, num constringens.
Hoc analogice declarat; podium vino iniectum velociter circumquaq; extimam vini superficiem constringit de congelat, ut crusta quadam obductum videatur, ne radi vase diffluat: Simili prorsus imodo mercurius non primarum qualiat di, sed altiori instita virtute in rabiem suscitatus corpora constringit &coarctat, ut rigidae quasi congelata gelu concreta S erecta maneant,adeo ut in nullam partem flecti possint. Hunc a lectum Celsus rigorem, vulgus Medicorum Teianum appellati. Quodsi neruos solum constringat, io exurat, quarto die a morbo liberanturi si auteri cum adstrictione sitam exurat, quarto die mori utur. Quemadmodum autem videmus,ful-
nae muri alicuius summam extremitatem coris
riper fissuras' ipsius scrie recta taco ectari, ut via diuuaque diuerendo a summo ad imum snda Aiaxet sicin haec sideratio mterdunt desti per in unam solum parie raping t, quo
39쪽
tamen tractionis principium faciens, ductum postea continuum vel ligamentorum vel ne uorum vel tendinum sequitur:Nonnunquam principium repetentinum motum absque laesione transilit, mediam vel extremam partem laedit. Quamcunq; autem partem percellit, illius partis paralysis paresis S paralphlogia sit. Si partes anteriores percutiat, ε πιο - ονος. si posteriores ,επιογύτονος dicituri a musculum ab Anatomicis latum dictum conuel lat, fit oris tortura conuulsio canina seu resolutio musculorum maxillarum, qua os, nasius oculi&interdum tota altera faciei pars distorquetur si arteriasvi venas asmat, tremoremdipalpitationem concitat si leuiter tantum eruum aut musculum quemcunque tangat, fit spasmus. Si cerebrum, vel rationis cellas desuper percellat, vel alio membro insiliar, tune homo repente sine intellectu, vel cum intellecti cadir,4 si vel amens vel somno narcotico oppressus fremat, spumet,dentibusque stridatimembris conuellatur, spasmus oculos,
aures Os,collum,pedes, manus distorqueat lapsus ii velut domus terrae motu quatiatur contremiscatquME lepsia,caduco, morbo comitiali, facro, magno,sontico, lunatico,
vir de lio,puerili seu puerorum matre vel o
uerca potius seu Plercu eo correptus est: caduci fulguris una eademq; est generatio&codillo inton tria suturo pri tiro obseruamus
40쪽
temfestatem mutari, aeremque aestuosiorest fieri,ita ut volucres,muscaeq; hac mutationem semiant: silc par ter in corpore paro omO in , uadente prodromus aegritudinis est, tentatio
rationis facta mutationem in pomis nubes
coeunt, quae tamen verae matellae pars non sunt'. sic&in homine nebulae cculis oboriun tur,incidit veri o& sis obsi uratio& omnus profundus: Haec omnia in nebula illa pro 'ueniunt quae soporem&animi grauitatem in . . duci Hanc prognostin in equitur ventus,nihil. suo loco relinquens , Ubilia.omnia commo uen d conturbans similis ventus etiam corpus corripit hominem ita contu bani accolicitans, ut nullo loco quietus esse queat,
sed rium vorsum proiectetur. Si vetiistiusmodi quoquoversum perflarint,tum demum horredus tonitru fragor perstrepit, quo vide
muscoelum terram commouer1: Eodem modori in hominis vesica tonitrua apta cor imis quatitur iactatur,xit ut interiora ruiuersa tremat,sicut tonitru externo terra cindi cutitur , donec materia absumatui: TCnRHI
hoc causa est conuulssionis conuulsii. iactationihil est at ud, quam inptio violenta' ventus fortiter inclaisio, is conuellit, extendit&frigefacit omnia memhra Et sicut cum tonitru coruscatione iacidunt ira aegie quo quo oculi coluscant in flammae Maerae Vulis obpetuntur Et ut tonitru sequitur imbra;