장음표시 사용
81쪽
naturalium actiones, vires ac potestates a spiritibus tanquam causis deducere ac de Luare. Nec magna rationum deductione opus, si experientia fidem mereatur. Quis non vini meracioris profundiore somno opprimiturὶ
Hyoscyamus Mandr.papau. Opium reliqua narcotica non frigida sua qualitate somnum lethalem afferunt, sed spiritus sulphurei, quibus abundant, sanguinem coagulant, dc spiritus
mercuriales omnis motu se vigiliarum autores suffocant. Ridiculum est, quod asserunt, ab intemperie frigida neruorum principium in cataleps conge ari, ut prae frigore corpora eorum rigeant e gelu constringat ur, talem profecto frigoris excessum nobilissiimu ebriam non perferret Citius frigida intemperie ventriculi&intestinorum correpti stercora conglaciata cacarent; nec animaduertunt, catalepticorum bonum, rubrum calore non mor-.t , sed vitae signum, non frigoris praesagiun , sed caloris nuncium esse, nec infantes propti, copiam pituitae somniculosi sunt, sed quia hum do illo oleaginoso abundant nutruintur: senes perti :les, quia illo cretia ore fumeo destituuntur. Hinc multi ob inediam insi)mnes noctes traducunt, di econtra post cibum fasile omniam ineunt Id ver non nisii, quia sulphureo halitus suppeditat cibi copia , negat inopia. Qiramobrem quaedam edulia &potioner,Vt an ygd. dulc. dactvii seu palmula, Man-
82쪽
dragora, papaueris lac,vinum, aliaq; eiusmodi somnis eradicuntur, quod plurimi sulphuris resinosi in caput efferant, humente suaui mhalitu cerebrum rrigant, non quod eorum narcotica de soporifera vi, potestas a frigida quada dependeat; sed potius a sulphure quin iam flammabili resoluto indigetio G foeten
te,quopliarimum abundant: Nam&samus sulphul eas arborum,picis, Galbani oppon.&sulpburous vapor tam vini, quamis oci,mulio citius hominem in somnu praecipitabunt pro . fundum de lethalem,quam aqua niu:s aut glaciei, montium, quantum uisis summo a celsa figidissima.Haec enim frigiditas caret spiritib. vaporosiis c sulphureis, qui cerebri ventriculos opplentes, iucunde sonor Feras inducunt' aifcctiones quisc. in croco, vin OS Op Oinueniuntur c odi facile animaduertere po- tulissent, quod caetera, tu niaxime frigida censentur nullum tame somnum inducunt, alioquin aqua frigida palmam facile obtineret: Quae cum sulphureis spiritibus destituta sit,
somnum potia retardat, tua accelerat. Quod
autem narcotica crocus,myrrha mandragora,
hyoscyamus papau opium sulphuris spiritib.
a. andent, odor eorum foetidus iatis testatur. Signum Hinc ex caeteris signis, quibus veteres veriana opium discernebant, hoc quoque unum erat,
quod flammam conciperet Quod enim inppio Lacco icum est, idn hil si liud, quam
83쪽
pars quaedam oleosa& sulphtii ea flamma con- cipiens, quae si a caeteris pii tinctur. separetur,&genuino suo correctorio praeparetur, fit saluberrimum α νο ικο. Caeterum, quod ex Opio manet, nota narcotica potestate, sed dia
phoretica virtute pollet. Quibus tandein praesidiis Paeonis ars mortis fabam ab et Z noli sane digerentibus,incidentibus, pituitam et Melancholiam purgantibus, syrmaismis, glandulis similib. putatiuis laxaminibust, iis mehercule nulla ἀναΘυμ σι e cerebro foras vo-Catur. Vita additione aucta fax ampas illa fagrans ignis vitae nostri e omnes fuligines sulphureosque balitus discutit, languentemq; Echimantem vitae nostrae ignem suificat, vegetat. Him ignem qui non agnoscit, nemialem a profundo sopore liberabit. Hac curandi indicationem febres ardentes 3 intermittentes nobis praefigurauerunt in accensione febris tertianae vel quartana somno satis mo
testo asis imur, cuius haec ratio Quod dumnaalla sulphurea inardescit, fumus magnus seu sulphureus a tus in caput ascedit, cerebrum opplet&sensus ligat, unde somnus quando 'er paroxysmus vliro assurgit, idor ignis totum corpus peruastat, tunc confestim ignis famina omnes in cerebro exhalationes diicu tit&consumit profligato omni somno aegri membra hucri illuc iactant. Haec naturali institutioiaeme: metici edocti Comaticis cal)delam
84쪽
delam accensam ante octilos posuerunt, somno profundo omnes excitarunt Radunamque ardentis ignis per oculorum tunicasMneruum opticum haud aliter, quam sol per vitrum, plexum choroidem illi iminant, ulphureo halitus discutiunt, 'ac ratione asbono excitantur. Vitam igitur eiusq; εντεῖυωκ suscitare de augere oportet, quae non alio pharmaco refocidatur, quam spiritu vitae. Huius instauratione vita restauratur fuligines d sciat ii r&profligatur,no secus ac ignis qui recenti igne renouatur. Et si enim prius ad scintillas usque extinctus fuerit,iterum accenditur, ardet,quam antea peradditiones idipsum augetur ad albi rium nostrum. Hic in considerationem venit , unde vita nostra,spiritus: ignis vitae erat debeat, quo v a nostrae mendari fortificari queat, cum res sit incorporea volatili , inuisibilis: Neq; enim ignis elementum deglutire poterim i . uai itur ratione ignis a re quapiam, in qua nullus st, resiliet Hoc scio quidem nobis impossibrie quamuis videamus ex duriticilicii ad chalybs illisum ignem excuti, cum in
eorum neutro sitis is attamen inde oritur, cum nullius igneae naturae sint, nec adustibilia corpora ,sed igni resistant magis quam alnlapides aut ub metalla, ex quibus nullus igni Selicitur, nec haberi potest. Non aliter ignis seu sp vitae nostiae suam origi Rem sumit ex re quapiam,
85쪽
quapiam; cui inesse non videtur,ut in metallis, caeterisci, rebus, quas mineralia vocant, quae corpus supra complexionem qualitatem ingenitam erigunt&conseritant. Hinc ex praedictis corporibus elicitum ignent philosophi omnes occultarunt, nec niti aenigmatice descripserunt, quem voca lapidem lailosopliorum, qui in igne totus generatus, cuius boni ta in igne, crescit, ignis est eius nutrimentum C perfectio. Quare non immerito filius solis ab omnibus proclamatur; hoc est, Ipsa eius. nima, quae a nullo igne comburi potest, cum sit tota ignis i re ipsa nihil aliud est, qua quinta essentia suillhuris, quae ex re uerberato su phure per spiritum primi S maiori ve relabi lis extrahitur,est cololis rubri, de pelluc da existit, sicut Rabinus solum huius monarchiae peritis cognitus similem operationem habet tinctura , quae ex antimonio elinitur, cuius procellus talis est.
Regali mercurium oleo victrioli rubeo piecipitatum in oleo Alliophil dulci soluit, si-
86쪽
Morbussu hureus ulphuris coagulato
ctium in carne musculos a fibros ac paren-esa matum substantia,tum in sanguine arteriarum & venarum aequale dominium cum sale obtinuit:vtruniq; dii lutionem patitur, silualliquescar, ci de ira fit, si sulphur dillobiatur,fit λάhisiae, qua hic sermo Archaeus stomachi vim, naturam in se continet, separandi odoriferita foetido, malum a bono quod bonum est,noxam non conseri sed quod malum est. Uti referuntur multiplicia venena, laxatiua, oleastinea,viscosia, res calidae, humidae, siccae, stipticae diaphoreticae, diureticae&similia alia. Nulliis cibus est qui sulphur foetidum&im-imaturum non habeat,ac arativae, elemetaris naturae non sit. Stomachi ergo ossicium est ista separare:Z in stercus cogere ac expellere.Stem cus nihil est aliud, luam alimentorum sulphur saeuidum N immaturum, ad nutritionem Ine tum inutile,Expulsionis vis in rebus ipsiise erendis consistit. Vis enim expultrix non in hominis natura condita est , sed in stercore, quod secedit: aliud quide alio citius, vel tardius deponitur, pro naturae suae modo operatur tame simul etiam tempus, quod virilitem hanc
87쪽
REFORMATA. anc producit, sicut pyriam, quod per se decia
ait nec ab arbore decutitur; sed a motu inti- imo se expedit erat cibius stomachi. Nihil enim stercus fieri potest , quod prius in stomacho
non fiterit cibus.Si vero eueniat, Vt stomachus
plus d gelere conetur,quam separatione ipsi mandatum est, hoc est, si oblectationis, aut, quod aiunt, animi gratia stercus , sulphurim maturum digerere aggrediatur, isto iam molim me corripitur venenum laxatiuum, aut elementum ipsium , quod a cibo separatium est. Hic iam', rhoea oritur: stomachia, namque venenum cibi sulphur immaturi. axatiuum, elementaque non separare sed tantu dioerere debet, ac caeterum relinquere. Si vero is separationem quoq; molitur inessentiis, spiritibus iam causam Diari horae confert, prout separatio illa institu tur. Periculosiis fit morbiis, si appetitum mouent, quae non ingeruntur, ut quando ad se trahit partium nutritia entum vel siilphur coagulatum in sanguine, in carne&aliis membirs quod edere appetit Cum appetitu isto corpori morbum infligit: suum enim corpori nutrimentum subtrahi &clum suum ipsius sanguinem absorbere desiderat, periti testina delabitur fitq; dylenteria, luet tamen fluxus sanguinis noeta est, sed eius, aliarumque' ' partium sulphur dis lutum, chymicis adulterinus sanguis, cibus stomachi esse non debet;
sed elementum corpo is, quo sustentes ut sic saltus
88쪽
saepius appetit adipem intestinoru res alias
in corpore ex stentes omnes, ut mucum, flu-Xus,quos ad se trahit, ceu cucurbita angume.
Quoties igitur stomachus sulphuris immaturitandi desiderio lacessitur, quoties sepa allo nis voluptate capitur, quasi scire cupiat, quid praesto sit, hoc fine seorsiam unum ab altero separat, iam per nimiam illam separationem
fluores concitat. Omne autem coagulatum
dissolutum per anum vel vomitum vel per vesicam exit. Si nihil separetur vel digeratur, fit Iienteria: si non separetur digeratur, sitim- modica excretio per aluum, Diarrhoe dicta Si per vomitum Labium simul, quicquid inve uteri intestinis est, cum molestia exce natur,dicitur cholera Morbus in patria mea re-Quens contingit quando offas tingues edunt cereuisiam recenter coctam super bibunt, sine intermissione stercora flava, alba , amara, fellea eiiciuntur prostratis repente viribus variis torminibus cum ventriculi inflatione misere cruciantur H castectum ernacula lingua dela biolo vocant cui pulue
bus sulphur congelatum vere aureum Omlnatur, quod nomen Momen tam odor,quam si natura eius indicat.Siserosus languis persedem profluati dicitur dylenteria rubra Sipm
uia, hoc est mucosum stercus tunicis adhaerensa pinguedo frequenzer c copiosi excer-
89쪽
natur, dicitur cysenteria alba si per urinam potus indigestus copiose exeat, dia belli dicitur. Horum fluxuum omnium causa, si humor praeternaturalis quidam esset, nulladia rhoea, nulla dysenteria vel lienteria lethalis esset Sitalia inquit Hipp.qualia debent purgentur co
fert.&leniter ferunt At humor pia ternaturalis expurgari debet,sive qualitate siue quantitate peccem Noergo hi fluxus actiones euerterent,mortem . duocarent; sed ad sanitatem vitam conducerent. Multo vero inmus hcruditatibus oriuntur , cum excrementa illa cruda non sint nec tantus cumulus humoriani coaceruari poterit in intestinis , qui tantum profluuium proritaret, cum nulla diari hoe ante separatio aena fiat, quam praesentem stibitanea subsequens aridni a rotius corporis arguit, quae ob nudam humorti euacuationem, corpus tam cito non infestaretri de so marer,
nisi sulphur coagulatum in sanguinc', in carne, in musculis de caeteris membris liquesceres; hac facta colliquatione corpus repente tabe
Huius mali fruetus sent consumtio carnis. perturbatio sanguitiis, tabefactio furatu domuculorum brachialium infravi sapi a cubitum, in pedibus infra supra genua, tussis arida, vicissitudo caloris frigoris, sitis inextinguib:-lis, quando sensili separatio horioi de frigore membra conquatiente, per quam con- sumitur
90쪽
lurnitur mollis coagulationis proportio, in sum pondius dist antia, in corpore medullis in omnibus membris interna externarregionis. hoc est,in manibus S pedibus quae inter haec continentur. Haec subsequens ari- dura eiusq; comites ab humorun prostrui osuscitari non possunt,cum nec membra ex hu- motibus constent, nec in humores resoluantur: satis diu stercorum iudicium fallax S inane, egris, imperito tu persuasione, calcar fuit, ut perpetis purgationibus corpora misere disturbanda& torquenda submitterent quod flauum per aluum exit, bilis non est,nec quod nigrum, melachosia,nec quod album, pituita, stercora a digestione alium atqbal um acquitiat colorem. Rhabarb. bilem non purgat, sed stercora tingit suo satio colore,flava Casii nigro colore eadem inficit: Agaricus alba pili litosa re luit. Quod si turtur omni bile&felle carens Rharbar b. sitet flauum cacat stercus, a M. dicis hactenus minime obseruatum Qui ac:dulis fruuntur , perpetuo siue lint sanguinei, siue pituitosi,n grum stercus depo- nut. Q iae ratio victrio tu spiritus pituitosi,stercora nigro colore tingit id si Melancholi
esset,cum in tresve v g se alnum exoneret, omnem Melancholiam suis cum proprietatibus exuerent, omnesque laeti hilaros rubicundi omni nigredine excacata donata redirent; intorinatio animaduertunt, vel, O inti videre