Tentamen medicum inaugurale, de dyspepsia ...

11쪽

INAUGURALE,

DI SPE PSI A.

QUO de meis, in arte hippocratiCa, progressibus constiterit, tentamen inaugurale editurus, res fructus uberioris quaerendas esseratus sum, licet minus ornatae speciei. De Dyspepsia ideo scribam, morborum Certe, inter cultu et artibus emollitas gentes, frequentissimo, multisque morbis nec artis auXilio, ne naturae

viribus debellandis originem ante cujus in- A super,

12쪽

2 TENTAMEN MEDICUM.

super investigando Causas et remedia, tum quae sanis conveniant diaeta, Corporis Xercitatio, animi passiones tum quae imbecillis, inquirere debui, attentusque inquisivi humiles sed utiles labores praeferens superbae eruditionis ostentationi veteres pompos Citasse parvi facio. Quae meae provinciae feci quam elucidatissime potero, sequenti ordine volVam; mo De morbi definitione dicam De historia 3tio De diagnosi; to, De causis sto, De prognosti; to, De consiliis medendi.

DEFINITIO.

DYsΡΕΡsIA idiopathicam sic recte definiebat Cullentis AnoreXia, nausea vomitus, insta- io, ructus, ruminatio, cardialgia, astro ly- nia, pauciora saltem vel plura horum simul OnCurrentia, plerumque cum alvo adstricta sine alio vel ventriculi ipsius, vel aliarum

13쪽

partium morbo;V nunquam enim haecce aderunt symptomata quin adfuerit Dyspepsia, vicissimque muneri exequendo, si impar factus fuerit ventriculus, illa Spectanda erunt, quaedam saltem ex ipsis, ni de levibus istis affectionibus agatur quas indicabit lingua sordida cujus damve in epigastri ponderis sensus. Minus bene a multis nos logis totidem mortaborum genera annumerata fuerunt noreXia, nausea, asstrodynia, Cardialgia ructus, rumitiatio haud dubium enim est quin haec omnia, ab eadem ventriculi affectione, nunc unum, nunc alterum, sint oritura. ultum, omnibus qui ante se scripserunt, antecelluit Cullenus, hae omnia, unius morbi symptomata, diversas formas induere amantis, haberi dum voluit.

Dyspepsiam quidem in suae nos logis generibus disposuit Vogelius, sed nullis signis, quibus di

noscatur, definitam.

HISTORIA

14쪽

HuIus morbi historis scribendae, sui scientem vix fore Esculapium ipsum credimus.

Haud secus ac animalcula haec ephemera observatorum sedulam attentionem deludentia, nunc vi attenditur, adeo celeriter transit; nun autem a primis incunabulis, usque ad longioris vitae Xtremum, miseros illos torquebit quibus immeritam transmiserint labem vitiis onusti parentes vel quos debilitarint exsucca

ubera nutricumve incuria.

Nulla est corporis functio quam identidem non perturbari imbecillus ventriculus quam Constanter, nulla. Plerumque functiones sat bene Xercebit cor, saepe elanguebit palpitabit haud raro, neque, si syncope supervenerit, mireris. Spiritum plerumque bene trahunt dyspeptici

15쪽

peptici et emant, haud pauci, asthmate dyspnoea, tussi laborabunt. Μultis perpetuo rescunt fauces, multis perpetuo defluit saliva; multi super cibis nauseant, multi sat bene appetunt plerique alvum tardiorem incusant;

haud rari alvo solutiori debilitantur. Innumeros macros videris, obesos innumeros. Quidam illaesum retinent gustum, quibusdam omnia amara. Nun aures tinniunt, nunc odores percipiuntur ingrati Visus adeo stupenda narran tu affectiones, ut nullam sibi conciliassent fidem ni ab integerrimis referrentur auctoribus, SauVagesio, Celeb. ros Gregory.Μentis vero functiones, nec non ab iis adeo pendentes voluntarios motus, constantius laedi

certum est. Qui per longum tempus, diro crudelis hujusce morbi imperio subjecti fuerint nullos repereris strenuos, agiles paucissimos

quorum non deprimatur animus, mentalesque facultates non langueant quod autem mirum est,

16쪽

est, hos molestissimos esseetiis, haud raro, primi producent morbi impetus. Incassum, historia conscribenda Causa auXilium petemus a diversorum investigatione morborum quibus Conjungi hic morbus amat, Cephalarae, Hysteriae, Amenorrhinae, enorrhagiae, Colicae, Tympanitidis, Anas arcae, Ephidrosis, Diabetis, schuriae, olysarciae, C. saepe horum omnium, quantumvis inter se discrepantium, vel causa esse poterit, vel effectus, vel

Uno verbo, historiam proteiformis Dyspepsiae scribant solertiores. Viribus imparem me fateor. Quin imo illam vi possibilem esse judico. Nulla definita duratio, nulli definiti violentiae gradus. Nulla asseetio constans confusionem vero adaugebit variabilis successio symptoma

tum.

17쪽

Imo, Atonica podagra plerumque Cum doloribus artuum lenibus, fugacibus, alternat ratio insuper habenda aetatis vitae, quod praecessit, generis praecedentium affectionum consanguineorum morborum temperamenti denique. ado, In Dyspepsia organici vitii symptomati ca, idem fere dolor, eidem semper aflixus erit loco, eodem, post cibos assumptos, temporis intervallo, plerumque sentitus Lucem asseret de praecedentibus morbis inquisitio, astritide, enteritide, C. haud raro dubia solvet tactu partium eXploratio.

3tio, astritidem quam erysipelatosam dicere

Amavit

18쪽

8 TENTAMEN EDICUM.

amavit Cullenus, Comitatur pyreXia Dyspepticis umicissima sunt lenia acria, vinum rubrum, sinapis, C. quae protinus ejiciet astritide laborans ventriculus. Dolorem in astritide adaugebit pressio, inflammationem indicabit lingua rubra e sipelatosusve faucium rubor. to Dolores a calculo felle cui haud descensus patet Dyspepsiam saepe mentientur, quos tamen non praecesserint solitae pravae digestionis

Caulae Eandem, praeterea, sedem semper C- Cupabunt, ne absorbentibus deglutitis levabuntur, nec opto, effectu saltem duraturo, subigentur. item dirimeret sola cieri praesentia, ni identidem, a pasta intestini duodeni pro- Cederet quo raro in casu disticilem esse diagnosim fatendUm. 5to, Cum hepatitide chronica, Ut pote remedia adeo diversa postulante, ne confundatur periculum majus Hepatitide laborantes, mane,

post mensam Dyspepticos, Tiget vomitus. Citius

19쪽

Citius hepatitidem insequentur hydropici affectus, certius icterus nigritiesve quaedam. He par affectum monstrabunt nigrae faeces, horrenda somnia, Constantes hypochondri deXtri dolores, dolor humeri dextri pressione inductus. Quin etiam, Cum haec omnia desiderabuntur, hepar affectum suspicari licebit, acutae hepatitidi antea si subjectus fuerit aeger, vel vitam in Indiis, praecipue orientalibus, degerit. 6to In yrosi sat regulares observantur pa-roxysmi, praecipue matutinis horis vacuoque ventriculo, quo e XCipit humori aquei plerum que insipidi, eruc statio ; durante pyrosis pa-roXysmo, dolorem adauget erectus Corporis

mo, Ab incipiente phthisi sat facile distin

guetur Dyspepsia. hthisicorum enim tussicula vomitum praecedit, frigore Xacerbatur Cum autem, quod saepe evenit, uterque aderit morbus, nulla diagnosis Xpectanda.

20쪽

i TENTAMEN MEDICUM

8so Facile a tabe distinctio siet propter febris

hecticae praesentiam in tabidis ad minimum valde dubia sunt, quae decantantur Xempla Dyspepticorum febre hectica absumptorum. Utrum Dyspepsiae semper symptomatica sit hypochondriasis, haud ausim determinare. Rem autem ita saepe esse nemo dubitabit qui, quam

arctus sit cerebrum inter et ventriculum Consensus, semel tantum perpenderit.

Infausto nuntio praevi V infortunio, mens cum deprimitur, languebit appetitus super cibis nauseabimus quos deglutitos Vomem Us, vel intolerandi sentietur ponderis sensus vice versa, languorem Ventriculi eXCipient Cephalaea, aurium tinnitus, visus depravatio, animi dejectio, c. Male igitur se simul habent cerebrum et ventriculus Bene quoque se simul habent. Peroptato favore exhilarati illiusve obtinendi Certa spe Xultantes, cibos copiosiores degluti-1nus melius Concoquendos. Haud raro infortu

niorum