장음표시 사용
391쪽
discutiatur, sic dolorem Ucit vehementis sim una secundium tib sala adhaerens facit
illum dolorem stupiduio, de quo dixi in uue
si iobis in dentibus hoc taediuna affert, quanto magis ita ventriculo, viis illi proxiinis Terim a es sub d interiecta impedit coctio nem cibi est enim medium ad prohibendum caloris naturalis transitum. Qua tum est det rius aliis quod prohibet traiis iam nutrimentia membrum suadensitate, & sua frigiditatu illius ei sectam assimilationem 4 sui nondere attenuat illud. ii η' ad propositum causa satus cst duplex nam ruta est quasi idem cum es-fectu ut colligitur in xii. Primae philosophiae.
dc in his quaeiaon per se intenduntur a natura non quoi naus finem, ut in morbis Minonstris ideo ut licia dixisse de materia es scia
Is in tertio de causis symptomatum
videtur sanire e lectricem causam esse calore debilem, nam ab exi otio nullus sit satus, ab immodico autem norit nisi ex eduliis aluo sus. atque is, ut dicit de leuis, ut illico uno vel victu evanescat. prostrato igitur omnino natura i calore nullus si satus . in te ro autunon talis qui torqueat,praesertim diu . necesse est guti nominutam hic esse calois. quanto magis imminuitur, eo magis usque ad ma-Σimam imminutionem fluus augetur neque
392쪽
vero potest , ut in frigoribus vivente adhuc homine,calor intantu in extenuari, ut flatus gigni nequeat, sed vix tantum ut modicus.&tunc iam breui super uiuit animal ne igitur te
exemplum decipiat hyemis, ubi etiam nullus
satus gigneretur.namio par ratio utriusque, cum hyeme etiam cadant frondes, manifesta prohibitio generationis herbarum appareat at in corpore humano nunquam quicquam ex toto perit circa nutritionem ventriculi superuiuente diu animali quo fit, ut ea diuisio Principis in diminutam & corruptam ablatamque concoctionem ferme exilii momembro,solum rationi non experimento satisfacit Galeni tamen exemplum ea ex parte est accommodatum qua positum est, scis:cet quod calor non est ex toto imminutus, cui fla3.rae rus succedit Sedri ob id recth dicebat Auer- cap. is roes,qubd satus fit a calore diminuto.&Qui-34 3. cenna declarabat hoc, docebat quomodo' calor etiam non naturalis enerat satiana an
tequam concoquatur cibus. cc ctiam quia imminuit calorem naturale Mideo aequale imo forte maius es detrimentum in his excessus ad calidii sicut ad frigidum, licet excessus ad frigidum celerius sentiatur.quia calidum praeternaturale in sui etiam praesentia obtundit sensum doloris unde acopa Graeci talia vocat medicamenta. Avicenna in quarta primi
de medicationibus doloris appellat nody-
393쪽
na ex quo apparet quam facile sit esse mediacum, quam ver,difficile sit esse bonum in dicum.omnes enim incidunt in hanc foueam, ut calida exhibeat in doloribus saluosis .china quandoque frigida sint longe utiliora: certe iactura a fit a calido medicamento longe deterior est semper aequali facta a frigido. etiam patet causa medicationis illius monstrosa cholicae descripta a Principe u endi de in sex uias aqua frigida, in epidem tali constitutio i teri, ran per experimentum antiqui.&causa etiam P terroris quare nullus ex tympani te seruatur hoc tempore. Eo redeo ad institutum. Galenus pro causa materiam referente ibi ponit cibos: forsan quod ex cibis generantur. pessimum est pituita vitrea, ut dicebat Averro es, praeter e 3.cul inim summam frigiditatem, viscida est atque
lenta, ut dicebat unde Galerii sententia est, quod non purus flatus tantum, sed etiam densus ac vaporibus plenus procreetur nec e netras,nec solui facit aptus Sedri id expres λα Ase confessus est,qubdlatus fiat ex humoribus crudis secundo Prognosticorum talis autem maxim vitreus.&ideo dicebat Gal.quod a 2.a talis spiritus cium sufficienter frigidus fuerit,tuc vehementes excitat dolores nam frigidus cufuerit,erit primo densus: qualitas illa omni ex parte membrorum naturae est inimica patet aute quod ex omni humore crudo potest
394쪽
proximὸ in nrargine scripto, ubi Princeps omnia sumpsit, qua de doloribus, flatu secunda primi loco iam descripto tradiderat, quod i , i, ' Vβ NRxs Π lida exiguum vel nullum
dolorem facit seu enim in concauitatibus, seu inter sensibilium membrorum partes contineatur, minus laedita celerius resoluitur athic diuturni dolores materiam ostendunt fri-ὲ gidam. , ά ά G-lonia etiam in febribus testatur
frigiditatem ad morbi facere longitudinem, verisimile igitur est vitreum humorem, ac pi tuitam melancholia mixtam in causa esse. conat tamen seri posse, ut satus etiam ab alia causa sal,quam a materia frigida de mente Gas.apho. r. leni. sed tamen talis flatus haud adeo ut dixi, dolores excitat pituita autem in ventriculo generatur demente Galeni, ut alias declara-
i a. i. i. si δ Π ibu tormina,&citra umbilicum . ipse . n. Olcro , lumborum dolor, tui neque medicamento, neque aliter soluitur his in hydropem secam firmatur. ideo nisi occurratur,
395쪽
PRO DOLORE VAGO. 373l nec alia mors ex acuto morbo praeueniat, ini tympani tem dispositio haec terminabitur ut unicuique patet, qui diligentius verba Galeni quam Hippocratis rimatus fuerit. Posset,a mensanari omnibus peractis, luc illi sunt necessiaria ad amussim. v d chm difficile sit,
etiam nunc nobis recte praecipientibus, antea etiam erat impossibile. Nam tales morbi tacuti, nunquam casu sanantur, unde in his patet gloria medici, ut Octavianus Horatianus in libro suo de Morbis diuturnis dicebat. Ex quo clarum est,cur per nullum ex his qui hodie celebrantur in toto Mediolani dominio, ut ita dicam, via quam sanari potuerit: minus in posterum posset, cum longe deterior factus sit hic morbus: si ex his tamen unus, sit, ut intelligo, satis eruditus: sed cum modiis cana adhibuerit diligentiam, morem temporum, ut video, sequitur omnes enim malunt magis videri, quam esse. quia ambitioni illoruproceres sua tamen iactura subscribunt: inde ortus omnium malorumi seges. Sed haec praeter propositum.
C R igitur debet dirigi hic ad symptoma, ad morbum, ad causam morbi. Apparetit t. ιυ. s. autem quod aliud est causa continens a mor- m. IAE. bo ipso, ut alias ostendi. Sed hic etiam antecedentem comprehendo. δ nolo hic declara
re quis sit morbus: nam si est solutio continui, cum illa non impediat nisi medio doloris ope
396쪽
rationem membri, erit dolor ex his quae di cuntur a Galeno in libro de Disserentiis sym plomatum ipsa aegritudo, iunquam solii tio continui. Quod si solutio continui est
morbus cnon dolor, oportet quod consequatur impedimentum operationis etiam, nosolam continui solutionem.
si non est hic locus, cum omnia indi-ristia, gς 'x Vr -QV igitur cura indigent sunt do. iis pia Or ptimum trahit enim sicut cucurbitula dicebat Galenus. virtute prosternit, is utita alia facit, ut alias declarauimus.Secundum est prohibitio humoris pituitos e vitrei, pbst mulctilaginos,ut ita dicam,cum melancholia iuncti Tertium est partis adhaerentis membris,d etiam quae obstructionen facit. Quartum est solutionis continui inter membranas. Quinta est diminutionis caloris. Sexta est a
cilentiae.Et vix una horum poterit bene curari sine alia.
igitur per animi affectus est, ut considat de salute,& consoletur quia quisque habet quod rodat:& multi, pene innumeri morientur ante ipsum,qui tamen nunc sunt sani:
quod non potest mori ex hoc morbo, nisi alius superueniat, ic non potest dici in via an mortem quod est in potestate sua, parendo in omnibus, sanitati restitui. Haec &4alia cogitando,minuet tristitiam, moderabitur affectuS.
397쪽
pRO DOLORE VAco. 37 Ct CA somnia,Omnis somnus est bonus, nocturnus,diurnus, modo prolixus sit. Pro
somno conciliando nihil melius conserua filiorum ne nusseris . capiat ex ea a coena ab 3 6. usque ad .i. CVR C A exercitationem, Omnis equitatio, etiam ante cibum, mala:post cibum pessi in a.Omnis motus post cibum malus, sic, immoderatus. Quies extrema mala. Deambulatio autem recta & longa optima est ante cibit. Ex hoc modo faciet facta sua in mane, ie-speriante coenam.' D acre, modice calidus aestate noxius,&uigidus in hyeme, unde locis conclusi, a 'bitet in tempore frigoris,cu aestate locis apricis. Septentrione expolitis: testim ei ta sua semper sint leuissima, quamuis hyeme sint calida: lectus sit ex cotto non ex pluma, habeat tamen puluinari, sed catulus esset long melius, ut teneat illum super ventriculi locum . manus etiam palma est bo-n'n hoc casu. Et grauari pannis est adhuc deterius quam ferre frigus. Et hyeme exercitetur longe plusquam aestate in vitet frigus pedum quantum potest: saepe lauet manus vultum aqua frigida. maxime in tempore aestatis,4 post cibum. Et quamuis haec leuia videatur, multum tamen in longo usu co- ferunt: quoniam multa pauca faciunt unum magnum. Repletio autem omnis noxia, si
398쪽
37 73 CARDANI militer ferre famem naturalem iam ventriculus nutritur ex chilo secundum interiorem tunicam. Omnis etiam euacuatio artificiosam di vi , hoc lia ,cum Cato loquerer. Sed tamen colum hisaea in ur Quandoque Omitum etiam ne tu purcaret. gationem moliri: hac de causa, quod vacuatur tanturia prosit, rub ipsa uacuatio non noxia censeatur.aliter igitur omnis euacuatio
per superiorem partem factaseu etiam vomitus spontaneus abis. Et ideo dico, quod clysteria sunt maxime iuuatiua in hoc casu, ego num describam, quo uti poterit ieiuno
N. Colocynthidos ex pulpa 3 i. .esul P ij.
turbith P ij. radictiori. 3.i. ii Mercurialis,ma tuae, Betonicae, furfuris ana m. i. Senae 3 ii camo millae .s .coquantur in aqua ad consumptionem duarum tertiarum, sic tamen ut laci aria herba, quam passim esulam vocant, betonica inena .camo milia serius addan- tuo inde expressioni addantur mellis crudi . i. olei de lini semine iii Theodorici des cliptione prima Nicolai . iij misceri fatcnema. iotcrit ubi nimis vexaret fieri mitius minuendo heodoricivi lactarii, quan
Eu AC VATI autem quae per coitum sat Omnino noxia, ut patet a Principe de ocumentis coitus, iuxta Galeni sententiam in tertio
399쪽
PRO DOLORE VAGO. χτ- tertio artis medicae Venereorum verbisus tamen in longo interuallo tempori non taest utilis quam necessarius. Ad hoc etiam pertinet, ut mane cum surgit, emittat omnia excremet diligenter, uin vespere ante coenam dico autem praecipia feces, urinam, mucum naribus Vltimo, aut frigidi in primo,aut tem perati hoc osteditur: nam temperatum ha- libro de ab usu medicorum igitur iuuat in omni mala temperatur acquisita.Calidum etiam
a primo est copiam ferme a toto genere habetur a Principe, Quarta pii mi, i itur sed ut
dolorem. Sed frigidum in primo est leuestupefaciens, ut ita dicam . sicut Rosae Vio , alia eiusdem generis, Nymphaea, decla
raui alias,est in secundo genere, ideo omne
frigidum ut frigidiam hebetem facit sensum conueniunt tamen tantum ea quae sunt in primo ordine, reliquis causam augentibus,quare ab aliis abstulendum.
si quis dicat qudd ego reicci temperata in libro de malo medendi usu iam adducto:
Resipondeo quod temperata non sunt, ut medicina, Ged vicibus medicinalis nec complet curam sed possiunt illam adiuuare nos autem aliis insistendum docemus etiam auxiliis Issitur uuae palae ante cibum sunt bonae, humi de quidem valde, in primo autem calidae, ibi cibus sit leuis concoctionis in fine sunt laudo
400쪽
3 8 . CARDANI biliores,&albae propter saporem aceto sena sunt meliores,item citonia tosta sunt bona,de citoniis sumus concordes,quoniam omnes te stantur, Galenus praecipue ea es se ventriculo commoda. Sed de viais passis reclamabunt, inquit enim Et ius, Acetosae autem Mausterae vitae: quae habent crassum corticem, ineptae sunt nutritioni, concoctionem,ac distributionem impediunt praeter id,qubd alia habeti .aum t. iiii reliquae uae detrimenta. At ego cum ι .io. Principe sentiam,dicente quod vita passa comfert ventriculo iecori, tamen etiam quod confert doloribus intestinorum. Nam ωGalenus hoc affirmat: eligit aut e dulces, astrii, gentes cortice subtili, unde magna sunt inultiles quas Tibebas, vulgus vocat, paruae igitur candida dulces Mastringentes, ventriculum, inquit ille,roborant,& dolores leni ut, paruos etiam sedant,nec alios frue iis commodo ipsi
reperio, nisi quis sorba praematura post cibu, aut pyra cocta pro Cydoniis substituat, ex oleribus autem menta: melistaphyllon, saluta&pulegi uini origanum in sceniculum,
spinachia aliqua lo,& Draco,herba noua, lat dantur, aut tolerari possunt, nocent lactuca, en diuia,beta,caule, crispi quos abusios vocant. Ex radicibus rapa,napi,imo omne genus carum,noxium. Ex piscibus limaces ter cocta
cancri raro in fine cibi, persiciri Testudines, Scardoae, omnia alia genera noxia. Ex