Tacuini aegritudinum et morborum ferme omnium corporis humani cum curis eorundem / Buhahylyha Byngezla autore ...

발행: 1532년

분량: 155페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

I VI C extimatione habita, , breuis cura facta cum medicinis rigidis,est minoris fallaciae S nocumenti,Mno respondet ratio extimationi eidem cum usus medicaminis frigidi st maioris nocumenti in loco inconuenienti eius sicut usus medicaminis calidi in loco incongruo . Et si aliquis contra dicaccisi utimur medicamine frigido in loco conuenienti ci nocus mentu eius no erit ut ustis medicaminis calidi in loco incongruo eius. Respondei dum est ei; q, eius iudicium no est firmu, oppositio eius reuestat ignorantia eius quia secundum rationem nulla distinctio est interea. Sed audacia facta est in intensa evacuatio ae abs* opportui irate eius idcPaucitas conseruationis uirtutis est maioris periculi. Et iam dicte sunt

certa conditiones, quae obtinendae s non cura cuiuslibet morbi, iuxta

V ediderunt periti medici consecutis prius coditionibus predictis in costlylcXione aetate dilpositione aeris alioru de quibus facta est adaequatio condigna studio &posse toto Ignorata quidem intentione antiqua, Coru ignorantiam occultant dicentes,q dictum peritoru est iustum cissi signi secans super uiam salutis: tamen occultu sensum habet &manifestum. Et hoc certum est contra eos Q manifestus sensus diei ipsoru non

potest firmari nisi post cog is ite medulla sensus occulti ipsius. Et per

studiu fatis faciens reuelatur e stillido. Et qualiter id quod remouet morbum. poterit coseruare uirtutem uirtus no seruatur nisi consimili. Et D morbus no remouetur, nisi percontrarius& qualiter simile Sc contrariupossit indicari unum: et qualiter id quod remouet frigidum Possit remouere calidum cum s Di duo contraria quorum num Sinuenitur nisi iii priuatione alterius. Et abstinentia cibi penes eos facta in curatu ius ibet sebris. quia antiqui intellex crutes in aliqua febre debet cibari patiens post paroxismum . in aliquo tempore paroxismi ut cusortis debilitas ulrs tutis adest, et dubitatur ne deficiat ex uiolentia paroxismi. Et in alio nulla est tradenda nutritio . Sed aliquado dubitat de aqua ordei. Et uiri neεnctio re dici regime propriti distinguunt cuiuslibet morbi. Et si morbus est uelos rhb is declinationis, subtilis materis eminente uirtute sorti, rege ius est pausens udiet subtili & conuerso. Quare facienda est diei iuxta morbos ipserti. Ubi uero dixerunt .cl coplexiones mutatosunt:intentio ipsoru

debet declarari sic. Utrum copleviones in toto nautatae, an in parte,& si ualentio ipsoru sit. ca n toto intellectualis ratio dictum eoru refutet quia necessario coplexiones erunt aequales, aut in arquales: stipulares, aut os postae. Si singulares: aut cholericae aut frigidae, humidae aut siccs. Si cost positae aut calidae aut humi is aut calidiet siccae, frigida aut humide, aut

fragidae aut siccae. Et sic de dicto ipsoru intelligitur . complexiones sunt mutatς:wineis est addita decima coplexio ultra qua dicitum est in ipsa diuisione rationis. Et si in tetio est Q in parte. mala est loquela ipsetu in hoc, Mno minus intentio. Sed iam in loquela reprobatu est dictu ipsoru ubi dixerunt . mutata sunt in toto possibile est intentio ipsorum sit in Complexio calida in hoc tempore dominatur super hanc regionem et usuPQ hoc cadit intentio ipsoru licet non sequatur eam ipsorum loquela.

62쪽

T AC VINORVM LVII

notum est,quod iuxta eam utendum est eo quod dixerunt medici adcu 'randum morbum frigidum cum medicamine calido, in tale,regione, Scaere, prout competit. Et si quis allegat:qualiter hoc intelligendum et quare si complexio calida dominatur super aliqua re ione aliquo tepore,no utimur medicamine calido in cura morbi frigidi licet hoc raro inueniat: Medici dixerunt certam significationem super quamliberregionem multae caliditatis aut frigiditatis. Vnde certificata specie morbi, 8 cognita caussa eius consequutis conditionibus praedictis utendum est in eis medicamine iuxta modum ipsarum 5 si morbus est calidus curandus est cum setoido: si frigidus, calido. Et si complexio calida dominatur superaγliquam cotonem, utendum est medicinis calidis:in aliis regionibus, se oidis. Et si dominatur in aliquo tempore in quo dominabatur frigiditas

conseruandae sunt conditiones regiminis quae conseruantur in hyeme

uel aestite: na de frigiditate hyemis non potest dici scutde ealiditate aestartis. Et si dicat, quod omnis regio est calida, is qualibet complexione non diuersificatur hyems et stas, nec ethiopes,neq scoli. Eis hoc esse , negaretur ab eo testificatio rei certar,& quilibet homo licet tempus agat aliquid in complexione eius,si credit quod hoc agat in quolibet animali. Sc uegetabili subuertendo naturam cuiuslibet frigiditatis ipsorum ad caeliditatem sequeret quod portulaca fieret calida.& lactuca:& quod com plexio Di .cuiuslibet animalis potest mutari ad caliditate agente in tems Pore in eam certificata enim sunt per medicos famosos signa caliditatis frigiditatis. Vnde prout inuenimus signa significantia super morbos

ipsos remouere debemus cum eis contraria. Vbi uero contradixerutis

prohibedo emplastra:certu est. , medici coposuerunt de hoc lib. et dixerunt utilia, Ss ipsorum utilitates .Etiam intelleximus per aliquos, quod is

psi sic allegant:quod impossibile est,ut aliquod emplastrum non ut caliodum aut Dioidum. Et si calidum, attrahet ad locum cui superponitur susperfluitatem additam super eam, quae est in eo: si Digidii prohibet disso

tutionem eius quod est in eo. Ethri allegatio est inepta cum dictum eo rum iaceat super diuisionem insuffcientem. Secuti sunt in omni diuitio' ne hoc quod non debent sequi. Insufficientia uero diuisionis oritur tali modo . Quia qui diuisionem alicuius rei debet facere habeat praesentes omnes diuisiones rei integra quam diuidere conatus est,&eas diuitiatordinarie: et si aliqua pars diuisionis occultatur, Mnon manifestatur.

contradictori eius dicere potest, quod tale diuisione negasti Mid quoadixisti quod impossibile est quod omne emplastrino sit calida ue Dispidu non est ueru.quia possibile est quod sit temperam:ergo nec cal. ne

Dig. Etia sequuti sunt in qlibet diuisioe dicta per eos id bino debet equi

ali modo : diceres, quod cal. attrahet ad locu superfluitate Et hoc est ine' sexum, imo falsum. quia possibile est quod sit calidu.8c non attrahat. luia inuenitur cal non attrahens, sed turbans distatuens,& congelans sicut

mςdicinae calida dissolutivae,quae dissoluunt,&non attrahunt luper ε

63쪽

LVIII s fluitatem ad locum. Mulcamo milia quae distatuit. 8c attrahit te sui pros prietate. Et corpore purgato , licet aliquis locus in eo emplastretur cum eo quod distatuit 5c attrahit, non attrahetur aliquid per id propter pur gationem corporis praecedentem. ut patet in adamante, qui non attrahit nisi affuerit ferrum: Sc est smile de humore peccante superfluo qui ante purgationem ab emplastris attrahitur, sed post euacuationem non sed

distbluitur. Etiam ubi dixerui. Sed frigidium prohibet dis lutionem et non uerum quia possibile est, quod emplastrum sit frigidum,&non pro hibeat dissolutionem sed erit frigidum 8c distatuens ut farina orde

aqua permanens In quo est secretiam secretorum medicorum antiquoi r

philosophorii. Eti m aliqui dicunt. quod quado emplastrum cst frigidum, reuocat calorem ad interiora corporis. Et hoc dicitum est diuerssum alteri . quia reuocatio caliditatis, necessario dis luit ex ui caliditatis inmissile Verumtamen de superpositione rei frigidae si durauerit super membrum, licet in primis fugiatraliditas ad interiora tamen ob assiduitatatem eius continuabit frigidita eius,cum interioribus suis itaq; sieni unum idem. ilia in habentibus symbolum facilis est transitus. Res estiam frigidae iuuant ad distatuendum riuia quotiens calefit membrurin, egreditur ab aequalitate complexionis in membro debilitate illud. ωdeρhilitatum non potest dis lucre id quod in eo est:tamen quando superponiturei frigidum, in frigidando illud inducit ad aequalem complexio

nem, et uirtutem: S uirtus corroborata in co,distatuit id quod obtinetur in co.quia quoties membrum sit in equalitate attrahit ad se iuvamenta Drac expellit nocumenta: res reducta ad naturalem complexionem reduyeetur ad consuetudinem iis aliquis dicat:si ponatur calidum cum frigido nullius crit uilitatis,&estectus unius irritabit essectum alterius. Dicetur ei, quod non sed magna utilitatis erunt, Z inducentur ad equalitatem Suscitatur enim ab qualitate Mectus aequalis 8c dis luet propter caliditatemque est meo et prohibebit superfluitate:et infrigididabipter frigiditate,et mortiscabit mortificatioe utili et O futura. Ergo in quolibet ipsorum est magna utilitas, si compositione elementali fuerint con utinuata. A debito regimine nature recta .Et non sequitur 'id dicitur post/q3 compositio cadet interea, paratur utilitas cuilibet eorunticum compossit plura sint de calido Sofrigido, Sese equalitate ipsoru excant utilitates 8 iuvamenta in eo super quod fuit compositio ipsoru Vnde cum mors

hus habeat quatuor tempora sicut annusui principium augmentum, statum et declinationem, quodlibet ipsorum temporum exigit medicamendiuersum in teporibus quia Principiu exigit res conforrativas, et repercussi uas . scilicet frigidas, S prohibitivag:et cum tunc in ipso tepore prinscipium inanitionis sit, in inebro non si de quantitate, de qua dubitan αdu est de priuatione dissolutionis, illud tempus exigit id quod rhibet manationem ad membria S restitui ei uirtute ad expellendu . cmpus ψο

au et exigit id id distatuit, adiuncto tu cu eo quod instigidat Eth e

64쪽

T AC VINORUM LIX et limc postea ontitistit etiam. Itio dicmpus status eo quod manatio et Aus fuiem habet ex git id quod usoluit, tamen adiunctum cum eo quoa infrigidat cum multa dissolutione Mid quod infrigidat cum more in

se idatione. Tempus autem declinationis. dis lutiva abstin gidatione Et cum tunc materias in principio distblutionis,&uirtus sequetur, est uietoria supc morbum . Etiam dixerunt periti medici de uam eritis emplastrorum in toto cui opportuna uidentur. Et si quis dicat: quod incompetens est superpositio emplastrorum Picere debet, quod medina Peccauerunt ubi dixerunt quod iuuabilis est superpositio emplastrorutta quod competens erat ipsorum superpositio:tamen nunc amissum est iuvamentum ipsorum ad corroboradu in errorem ipsi, rum . quod in fata sum est et erroneu quia medici uersi dicunt, Rastirmat, ci emplastru proximusit mebro cui perponit:cui rebus aliis sumptis et bibitis eius effoctus maioris iuva meti erit. quia res sumpte 8 bibite multa uati monem sequuntur, antecp competentes sint membro, debilitatis uirtutibus ipsaqxum non admodui emplastri, iii eo in suiu manentes absq; aliqua dimi nutione est ectus eius. Et de Canone Curard hoc iustu uidebat quoa medicamen continuetur cum membro curando de proximiori loco et ustilior ipsus. Et ad id quod dixit, ita od emplastru iuuabile fuerat 'am cradefecit iuvamentum ipsius propter mutati dem locorum, compleXionia,

S temporum anni satis factum est ei se perius qualite intentio ipsorum

inepta Et Deuς excelsus subueniat nobis add

ueram inducendo nos sua gratia ad rectitudine,&semitam rectam iungendo siccum humido,in quo toturniacet magisterili cu ipse solus fons,

et origo omnis scietiae existat, intelle octiisti; creatae elincreatae Cui laus stac gloria semper per infinita seculorum secula,

65쪽

Febris Ephimerae Viri Neruorum Visus, 3 doloruiu, Febris Putridae

Apostematum XI Morborum superficiei corporis ex

causictis interioribus non approspriatis alicui membro irrium XXVII Narium XXIx

Odoratus S Linguae XXX Labiorum, oris. S Dentiu OGingiuarum, S Uuulae XXXIMorborum accidentium Capiti, S morboru Gutturis Epigloti suis aciei XIII Morborum accidentium Manibus S Pedibus XI IIVulnerum 8 Vlcerum eo. Combosturae ignis extraditionis te; lorum, spin percussionis item cum fustibus. XVmonis S Cannaliis ipsus eo-Sput satagninis S saniel morbo orum item panniculi,ccrebri,diaρ fragmatis S Cordis Axiumorborum item Cordis XXXΠuHysophagi S Stomachi XXXV Stomachi lcm XXXVI S sq. morsuum d punctorum animalis intestinorum S partium inserio, una uenenoseru XVI S seq.

Medicinarum mortiferarum

Sodae & specierum eius morborum Cerebri medullae spuaalis Palpebrarum XXIIII

Coniunctivae Corneae

Viuear, Cristati in te S c.

XX Testiculoruitem et Ueretri XLIIIENXVI matticis eo. 8 seq.co Mammillarum XLVEXXVII Ancharum,et Pedum XLVIIE ultimus generalem instruetionem&obseruantiam tradi

iam Medico, si aegro in ministrandis, recipiendis medicinis XLIX.

67쪽

Oeco quod multiplicatur in Hebre piritus quae dicitur Ephimer. O M IN A

Ephimera eX rebus calidis exterioribus, Ephimera ex puscia

in Ephimera ex cibo, Sepotu cali do. Ephim eraex labore Ephi mera ex impesu Ephim era ex angustia. Ephim era ex

Excalidi. spiis

stistituitatis suo se cuspissitudine corporis SP.Phibitide dis

si)lucionis Ex sumptione nutrimen Nue medicina rum calidaru

Ephimera ex a Poste Caliditas a ctus capitis: partius Pul sus, d uelox Resirietio cutis 5eqn tangit in pri. modica caliditas, d deinde sortificabit Hubedo faciei cu ocul Oimaridit. oris eius 4 amaritudo epatis miri flammatio stomachil Ex exercitio in qualitate transgrediente E exitu san.

3 spiritus ad superficiem corporis Ex ingressu caloris S spiritatus ad fundu

E digestione pauca cibi,&modico spiri

tu animali, uel priuatio eius Aliditas oris cutis Φ, SVParuitas pulsus

cuatio

Nulla fiat

minuatur mediana, ne declinet ad PU- tredinem

Nulla fiat Nulla fiat

bedo faciei 3Pardor, S rubea dotarinae Oculi cocaui,

Se arida facies SP parua Nulla fiat Nulla fiat Excalidit. spi

ritus ex uicini late apostema tis faeta deue niet ad cor Oculi concaui sicci declinates ad somnii, grauis motus in Ius acie i flatio, et albedo urinae Fortis rubedo faciei, magnu Suenter SP exte lsus, alba urina Nulla fiat Cum minu tione fiat

leuis inuentionis Cooperias Uestibus delicatis Seutatur Dicatioeleni,et bal neati depostea Cum aqua or dei&mucilla

cu aceto, Sa lsrigi in tribus Partibus eius Cum fricatione SP coopertione facta cupannis Vtat lactucis, citrullis, uel medulla ipsorii uel granato

larii, gallicu lis haedis Utatur quiete anheliis, odo ecaphore, Ava ros. APpotu Iuleo cui ille Cum quiete, uncti Se, hal ne 5 dor mitioneVtatur equali anhelitu, quio te &dormi Audiit uoces leticiae, Adiuratur balneo,&gallinis Utatur odore olei, uiol. Ad somno, 3 sum ptione galli

culorum

Vtatur Icticris diuersis, costaestione citi ullorum AP cucu

merum

Cuaqua ordei granat SPquia lep, Secucurbita cocta cum a TrestaVtatur somno halneo, Aequiete Viai quiete in locis fri .co' mestione laetuce A malus

68쪽

assis:&ucitur odore imis corpore cum aliqua diuersitate pulsus,&urina indigetia Ouare fiat minutio,si sustinet uirtus,aetas,tempus.Ecuratur Pin

-- isi sicco rariatorum.Deinde mulso somno utendum est

haliaeetur,&sede xi dum id quod dii lutum est in corpore. stabus siseratilibus coctis cum cedin P si in 'ς

aliaeetur in camera media cum aqua tepiaac aui Ur Vt per horam. Et cibetur cibarijs tenuibus,ut galliculis Euitato coitu. cum ipse nimi iam corpus desiccet.

's nitim sim cum rebus conuenientib id frigidis stipxicis ux

aqua semperuitiae. Erutatur potum ' agrestae:cibo cucurbitarum,uelpisorum, uel spinaciarum coctarum cum granatorum .Euitetur balneum,&motus,donec declines morbus,&dis luatur apostema.

69쪽

VII De eo quod multiplicatur in Hebre spiritus quae dicitur Eph mera. NOMIN AFebris Tertiana Tertiana dupleae Quartana Quotta diana Sinocha coiitinua Febris composita Ethica Consum Ptio

ci ci :

melancho licta

Ex humore negmatico, Exsanguia

Ex putrefactione duorum humortim, uel plus D praecedeteiab. adtarente, uel pauco cibo, uel tristicia, uel regimine caue, cu sic. EX apostea eca.

pectore, uel ca lidit aede te cor, Scile siccate, iii

eiu S, uel exca inducere ethica.

cuatiol ig. mul. putetio ut acus,cat puli S, fcctor urine critur ignea. Et si erit ita a ven. eruomi. mcticu et S. rat corin lya, alleui arci in die, e fortificat in nocte, cyis Orin tertio erit sortis

Rigori princ. Cu

stoe, pauca siti, subtili urina, Vel turbida, uel spissa uel riata. δε aiaedo cor. rei nistus anhelit',

spissi', sitis, tha

amcta .rub. oculo' , cor. Urinaman. Pulsis, Uar. Iuxta dominationem humorum putrefa ctorum.

Nullus dolor, nec remissio, nec aliud accias b. Dut. sed for

bum SP sOmniI. Oculi concaui, ausiw, arida facies, sicca w, sic cuc corpus, aures cirrine, tortia Ose, mirach siccitdurus pulsus Cu succo granati . pulpa Pipsius,&zuc

caro.

niger, c decoctio epithimi post digessio. Cum uomitu,

turbi t. agarico, sale quori diano, Saqua calida. Cum minuti one mediane.

Cum euacua tione litam Oris codomi nantis.

Nulla fiat Nulla fiat.

regalis

leuis inuentionis

V syr. ros ace-Cu iucco se tos O, cd niue culti, muzi, portui ptisana, cu syr. citrulli,cua isti uiol aqua cucu si in stoma Samerti sarac spo possiemare si est dio SPiulco debilitas. Cum ptisana

cti Tuccaro,

octo. . Cum ziaccaro

rti P. acet. Unc,

so Se histarda

assa in Ueria.

Cum ptisa na, SP farreordei. Cum uua tu daica, o spinaci js frixis cunael morti vitisana modica parte seniculi, et cibo deblitis, spinaciis in cisi acero C cimori coc' sCu mucit ps

nata Ti, et tui. bib. Cum teperatore imine iuxta moduli uori S , cum studio SP cosyderatioe. Cusyr. Papatre.

ingressu balnei scibus couenieri A. pii aque epityssi idcheg, auxde, gallinacei cx'frixi cu et mori tremitati b. uel cucu. citrullis, excpetis spidine' ouis mollibus. Cia tio calorae, C Mittiana, pa8 syi tu iubarii, pauere, balneo,

a s melonii, et sessione in a diu te, et gallic aqua tepida, Deilis si idebeg, cuicu piscibiis couς

Cum medici niSconuenienentibus utri phum Ori. ICuptisana, espio leo amyg. Pa patiere receti. nient. spidebequci Ouis mollib.

70쪽

e ita cum cibi x medic ς s.Et similiter si un

tione detur ei det ciscisca eum potu aquae calidae, ligδηψης μ' oti iribis, S multus,fricetur corpus moderare mul

tis manibus in uno momento: ut commisΠa et Ocecur pariens in aestate uiwUS,chi Aquams fandat. Scamu

SEARCH

MENU NAVIGATION