De restituta utriusque medicinae vera praxi. Liber primus / Gerardo Dorn ... interprete. Germanico, in hunc ordinem recolligente ...

11쪽

THEOPHRASTI

GERMA'

PARA CELSI, MEDICO

RVM ET PHILOSOPHΟ-rum omnium, miniuersum facile Principis.

De refituta v triusque Medicinae Pera

LIBER PRIMUS.

Gerardo Dorn Doctore T sic , ac interprete Germanico,in hunc ordinem recolligente.

Ad Illustris ac Potentis Pon cip. D. FRANCISCUA E SIUM, Andegavorum , Biturigum, Alenionium,Turoneusium,&ς Ducem.

13쪽

AD ILLUSTRIS

SIMUM, ET POTENTIS SI

MUM PRINCIPEM, FRANCISCVM DE VALOIs Galliae filium Regium,DUCem Aleia coitium, d C. R nobis Magnus ille Gema nus Theophrasius Taracci sus Medica, Thilosophiae iamdudum consopitae,atque scpulta cum reliquis artibus,nouosmuρ excitator omnem sapientiam ab nosolo patre lu-1ninum datore Deo pendere ac ad nos,vt ad eius illos,partim haereditari Iure, partim suae liberalita tis munere derivare Largitur siquidem bonus illeparens omnium, sapientiam ct artes omnibus in niuersum singulis aequaliter , t non liceat eaperto cuiquam seu industrio homini , supra vel minimum idiotamisertemue gloriari, nec de se quid prisume re. Vt nemini plura vel pauciora membra dedit in corp re caeteris,at huicit illi paria,non secuso cu-ctorum inimos ex aequo su sapientiae capaces, docilesque eri voluit. Iniquum es igitur hominem ab homine di cere, quod neuter a tero ,hac tu resit licior In νnoquoque delitescunt ac se dormirent artes, quae vigilat in no facultas in alios oratam ea citare datum es coelitus,)non introducere tamen cuncti coim insunt a primordio . Nanque idere dubia

14쪽

EPISTOLA

deliberaturi plures conueniant eaque singulis ignota praterquam ni, cui nodum expedienti reliquas arsalsentitur, patet omnibus aliis eandem fuisse rationec scient im, dum consilium hoc in his dormiens, ab eos citarum approbant, in quo vigilauit. Alio qui nequaqMam in unius omnes acquiescere sententiam potuissent, iecfateri,hunc elocutum fuit e, quae sibi non venerant in mentem, i illi. Quid igitur quo glorietur habet, in ipso iudicium hoc eo momento vigui se in aliis enim aliud, sor sitan melius, atque ea cellentius,tempore suo poterit excitari, quod qui dem in eo ipso dormitare continget. Cotra nemo iure conqueratur ibi minus alio collatum,quippe qui ''tuit,vi somnolente sui muneris obliuisci aor eni monere seipsum vigiliis atque diligentia, in id, quod in se latuit aptitudinis industriae. vel ea citanzibus eum acq leuisse cum patientia,talentoque suo ad suram ct fructum ii, non minus atque si fodere,

inutiliter spernere.Huius calormitatis mi sertus Paracehus, ct et clo charitatis motus e neruo totos in tendere nititur indies magis , ac magis quamquam fato cessit,scriptis νnius tamen)ν in profrisone medicio philoisophica dormientes excitet, atqui tamquam a tenebris, ad lucem reuocet cum itaque ideret eos ab hominibus dotiios , non ex luce ira Ara quae diuinum lumen est, in hunc magnum mundum quequaque suum stlendorem exercens. peculum hoc ipsis ob oculos ponit ut ex eo non secus atque ex libro, cernere, di scere atque bonum inter ac malum discernere,ut verum a falso,valerent exactius serfectius, quam ex tam variis doctorum suorum scriptis oti erunt hactenus.Nu ibi non igitur inculcat

15쪽

DEDICATORIA.

ex anainmia magni mundi, pet am esse mundanam

sapientiam, ut ore ex luce naturae,nonsecus, ex tenebris eiusdem, itiorum genus omne cognoscendu matque vitaisdum, idque artis admodum ea emplis. Homo inquit nonsolum Deiplius edetiam creaturarum eius smnium, quas natura complacititur Vltimasiquidem creatura de limo sumpta, constat ex eis etiam, quae ante ipsum inpropter ipsum creatasunt,' ut ex brutina vi irmamenti natura Etenim palam est nonsolum bruta hominum vivere more sed quod magis,vitam istorum in illorum naturam transmutari. Verumenimuero , quialtius ex seipso non bene cognosci,nec melius, quam ex patre suo potes, naturae brutalis, irmamentique,ac elementorum proprietates, in homine cognitu sunt nece Fariae 2 idos ad cant aves, domos homines atque palatia Hos congredi,copularique imul,marem faminam,vna mora iuere,brutinasuadet ipsa ratio, non aliter,enim bruta iacere,idemus. Apes,hale agrues, suis Ducibus regibusque prima deferunt , obedientiamque praebent hoc ipso nos etiam superant homines. Eiformica nos arguut pigritiae, colliger/que per modum excitationis docent aestate,quibus indigemus oberno tempore uenoque senes Iuli parare neces Iaria ictui Cur his quaeso minus excitamur,quae virtutis aliquodspecimen referunt, eis quae pugnant ex diametro cum virtute iis quia corrupta quae nobis ines tua depraeliatissima natura cem eatingere conatursuis adumbrationibus,adsua νitia brutum nostrum detorquens Vt quum canes,pro lasciuiente canesi gnare, sese lacerare videmus quid aliud bo-mmeipro Meata muliere'Huic per bella compara-

16쪽

rali fornicationis ad caninu opus. Canes itidem ui ditate habendi,ac alius nihil resinquendi pollent inuidia ed homines eiusmodi vitiis, canes cinermit, .lmo longesuperant nec tantum istas sed sutia,ulpes, immanitate ferocitateque leones, genus alia. I ursus homo brmamcnti ilius, quia bruti brutum mprmamentosubiicitur. O . gnus elisol, ψο-mo qui mitis est moribus ac vita Lupi seu Saturnus. homo per rapinam, ser latrocinium rjus.

Gallus gallinac in ilius Martis, o homo per cllum iram firmamentum itaque brutum inclina tione, Pt in homine,praeterea nihil boni ex aduerso per apientiam astrisci firmamento resistere po- teli, non per brutum De hac ero, quod alio, sublimiori loco pertineat. non disserimus. De mundana solum nobis essermo, quae ad alteram collata,meras usticla non comparet ante faciem Dei, cum bruto suo siquidem et noritur. Quare huius igitur alumnsi se Deo placci c magis credunt aliis, qui minus intelli Aut eosque per inacitera pernantur,sbitamcn longufoebiciores 'Si nihil scire, itam reddere fresiicem πι- nemur, quodsui talenti nullam rationem reddere tenetur is qui nihil accepit,minus etiam oneris incumbere per sapientiam, quam plurimum beatius erit. Haec di Ia , non, homines a studio sapientia re

m0rentur, at potius ut cognito brutalem inter rationalem discr/mine maris ad eam partem acce

dant, quae necessitati propter quam artcs inuentre)honcitatem comungit, quam ad illam quae suis oppe

ritibus ex viillitat olum indulget, νἱ bruta irra' tionalia Tariter ut qui rationis magis participc

facti sunt, humaniter humiliterque ferant alios,qμφ

17쪽

DEDICATORIA.iemi ius rem assecuti, ruod homines existant, ti- , etiam bonore dignos ea timent. Qui ouaeso medi-cumberbae serpentariae ires docuit uun uid luxnat irae perserpentema Elfortasse primus, qui hoc ani-χηaduertit in serpente se quin curante laesum, rusicussim .ue mirum,quod 10rs istorum inter sylvana magis c0mpetat. Hac ia comperietur medicum sapientem , a rustico potius, quam huc ab illo dodium e e. bi ergo reiiciendum quicquid ex luce natura prodit in lucem experientiam, siue per nobilem, Ni banum, vel ruralem irum, animaduersone edulas manifestum. brutis igitur ea citari quemqueposse idemus, non minus ad virtutes, quam adiitia,

haec a se reiicere alas porro sibi deligere in specime, iuxta quod itam ct mores insiluere, non es iniqas, sed sapiente viro dignum cum a Deo solosit,irtus

omnis,etiam in brutis ν uiane, adclitate dulationibus abies iis . inuidia:aserpente,prudentiam, re '

lidiis insidiis, ab asino , patientiam , pigritie

inertia negleb iis a columba simplicitatem. Vec desunt inter alia,quae lagi ratum, aequitatem ob seruant. t ex historiis suis colligere est cuicunque igitur ex lucis naturae libro doctisunt etiam1. ἰen'tiae ili legitimi habendi,quod ex Deo suas artes habeant uuandoquidem diuini luminis sapientiae plena sunt omnia,bis tamen quorum oculus est mes. Contra quisolum imaginationibus, dubii quovis opinionibus in iuunt, et doctrinis hominum instruuntur, sparium germen νbique gentium pro seminare singula monstros praepostereque agere, ac tradere tu suos nothos alliare sedulo curant, quatenus pro legitimis ornati forinsecus, exiuimentur. Inde loco

sanitatia.

18쪽

E ISTOLA sanitatis in Medicina moris introduectionum oriun turiaria documenti non aliter, ct in aliis artibus, ut Philosophia,regnorum uersiones ia, dissentiones, ct agenus alia nascuntur calamitatum omnia nefanda,prodigiosaque monstra Tantos errores, tauerteret in Medicina potissimum Paracelsus id

fesso labore summoque udio fundamenta vera iecu

νt par est in luce naturae, per ignem tamen inquirenda . quo prodeat in lucem occultum,in quo virtus latet medicinalis, persedia preciosaque margarita. uuandoquidem ti bruta,non minus elementa hominem excitant in minoi eglobo icut in maiore effrinamentum ora. Qui quis iudicio pollet ac ingenio fateri cogitur ex praecedentibus, non ita, neque

lotiora haberi posse funda menta, bis quae ponit ob

oculos, ct quibus nititur cicitare, facereque, ν re' deatur ad scopum medicinae verum , a quo long/δε- teque dii agatu .es hactenus. Troinde,Princeps illustrissime, cum ante aliquot annos, et isdem graui sim aut boris plerosque libros Germanico sermone conscriptos, in iratiam earum

nationum, quae linguam hanc no tenent, Latinos reddidissem ac viderem prae cunctis aliis, Gallos eo philosophandi medendiquegenere dele Iari eos que multos praeclaros egregios viros, hortari ne ab incaepto desii erem:inter quospraecipue ut in bonis,cr- satus artibus Pstrus DCraut1se EuLiri sim tua

celsitatis, aula magi ter ordinarius, hosce meos ο'natusdummopere prouehere non dinulit, ei quo etiam,dum Illuriri sima tua Celsitas, phisica traduectionis,ac eorundem librorum interpretationis,ordi

naria Ductione me dignata sit, quamquam indignum

ratio

19쪽

DIC ATOMA. Ratio igitμrpostulat,ν quicquid in me virium erit amplinfra omne d enervationem etiam si opus te in re nauiter impendam, ac faciam, quod Idclem seruuum interpretem decet.uis mihi testi ab exordio prisiens hoc opusculum, licet exiguum,at propter tuitatem, quam pari legentibus, non, que adeo ei nendum. Excrescet enimsuo temporei deo date ' ea ex parte locum etiam inueniat inter alia, Fateor genu multo praefantiora debere me Ii si fimo C. T. plendori, quae postquam in lucem emerserint, specubini quibus detinentur hactenus, ad manus peruenient)cripta si que huius authoris Germanica umma fideia diligentia,quibu4 iringor Illustragim T. C. Latiuὰνe Galliιὰ reddita, suam in Bibliothecam superio fauentibus adferre

conabor Quo praeclara quaeque ingenia, rerum arca,

narum in naturastudiosa gratias ct laudem nomini Iuulfius a C. T. referant cuim etiam benedicio penses longo iam temporD tractu, contractam in Gallia sit , alae quam antea loelicioribus undis philosopbicis,medicisquefontibus,satiare modo imuabit cui Principe tanto dignius, in hacisita. D-rioseu e quam studia virtutum erigere, inproue

here, quanto magis,consopita iniuria temporum, hominumvidia deprauatas artes cum citari,tum inuaurari,atque taliquam mortuis, tu riuaa Ideas

restitui velle Ea in re claruere semper Illustrissimae T.C. eges Gallia,perpetuamquesbi demeruere laudem suorum estigia sequi Illustri imam T.C. luce clarius patet,ciam hos libros ad communem omnium Uum 'tilitatem in Galliam a ferri curat Iumma diligeuria,Primum igitur hoc librum Tra

20쪽

EPIST. DEDIC ΑΤctices Taracelse de manibuta humillimi sermjm ι- nem suscipere,necnon exilitatem operta, prosolita benignitate, clementer caci saxo cii Vi qης ς' φ opportunitate, maiora his ad erre licebit. Illustri ni mam Tuam Cel itatem seruet incolumem omnipotens Deum cuius irtute Reges,atque Trincipes, tin litu i,cons imit,corroborantur tuommb- confirmantur. Datum fatile VI. alendas. qi u ι M. LXXVIII.

Illustrisis C.T. Seruulus humillimus