Dispensarium usuale pro pharmacopoeis inclytae Reipublicae Coloniensis. Ex commissione amplissimorum ... procerum, consulum, proconsulumque sanctique Senatus ... Reipublicae

21쪽

progredi Ar. De rudicum itus delectu primum dicamus. DE RADI cIBVS.

CA NON SPECIALI DE

RADICIBUS EVELLE disseu colligendis

Primu s. piniones autorem de rudicum collige darum te pore variant censint enim

iij ut Amalthiol Vore collictas se: plaris lis utuno: uti post folioru cfluuiu, ut Dis corides ali oculatimstat ut tu domu cultiuo quum maxime mcdicamelo ae Ant,uti Diuius. Diui iis sententium uerisimum quidem esse non ambigimus,s constaret, quando singuli rudi,

cibus haec dost uirtut quum maxin re irrcssct .Rantionibus itaque I expcrimcntis vcstigandum quodioluto praerermissumis. Radices tum maximari in uiriti se crcrimus, quum ea ipsis adhuc ad uut, quoru priuatione ' Ventia, viri scurium in Luci uolcri collicimus.

dicibus.

22쪽

dicibur.

neris,quar ndam radicum uircino folium minui, uer metium ipsis radices prorsum macescor erpcrire,quiotidiana expcriptia in ungolica,hippo. selino,petroselmo,cer olla, omnibuis annuis plantis didicimum. Onamolire eos qui post soli rum c um ulliumno quo tempore iam dicta a,

dicibus contigerunt radiccs elic endis putant, haud parum errare arbitramar. Praeterea rationiconsonum,udices tam maxiis me uigere, qz suoco probe concocto abundant. Tuli autem eas polli emcni uernotcmpore tura sere Theophra ius lib. ii .cap. i. de stirpium cam

batiatique imbriam Aquiloniorum copiam G nisvis Ircquetium, totam rigora ine cluobistin ut QIum cnim arbor est o Z partum frumexinanitae penitus ut,repleantur imento, id retineant atq; cocoquant, opus omnino est: siqui

dcm probe germinaturae fri et caturaeque iterusint opiam igitur liment imbrium largitur frequentia retineri posset concoqui,bγcm; unefacit da diu opprescrit. Radices enim quod alim tum ubcrim appctunt portotam arborem quod coeperint expandant ncccsse l. Sed non prius id expedit, quam ipsum alimetum coquatur quasi in utero gcstetur spaci temporis,quanti abuti

de si quod nunquam cri o fit, is si micho

23쪽

metuir,gcmm evocata acti in Theophrastus, ex clii a vobis Pigitur plantarum radices verena Minosio optimo succo esse σcto,eoque statum iis ibu quoque uulsioni per oportunas esse, anti quas reso min. producunt erici sciunt: praesertim

Vcre,a sim ucco probe concocto abundant: iis nos unum incommoda,quo mouentur,qui tui

no uc postfoliorum usum radices uelle iraeu

espiunt, remoraretur, scilicet quod radices, qua Verclcguntur, copiosiore humore qum cucudit cntes,dutumnalibus putred corruptionique magis obnoxiaesnt,ideoque minus diu adisseruaris Uini,quod certe netundum non est.Vbi enim naturali rori in concoctio bidem excremeatagcnerari omnium opinione comprobatum est. id igitur agendum Expcctandum quoad an redictu humiditatis redundamia per primorus horum eruptioncm cxtractv xcrctas fuci lat. Hunc aut mmci folior rhptionem cheditione excernimini ij,munifc eos cndit Arsoissi, tirosccundo de Naturastirpium,inquiens:Scienduigitur est,ubi humiditas debcopios est,ut coco qui ncqueut nec cogi ob relaxatione deris olis euocatione ad uperiora,tunc cuipsum suades audata coctione, infolia permutari conaret quinquidcin alium opum no habent, quam attractio non humiditatis, ni tegumenta ructum,

24쪽

n in porro exemplo ola in si lustrat. Quare dan nimbivi antedicti in unu collatis,coticludimita tirdiςibus hium radices collige lueseunte forum Cr i in C seminum productionem, ex post primorumloliorum eruptionem, Vere, scilicci aut Gatutio uum succo probe concocto turgento cruda excrementiti s humoris quam minimum tabent, duo tempore ipsis iuxta S lui opinioncm, summarum uirium Crin me mcdic entosus urbi trum: r. Signum tamen huius perfectionis seu in tu ritatis Veiose quia,nec mu mollis humi, datari unt,nec nimis durae Erlignosae. Haec aute ut in cimὶ uera sint, necdu tume de constituto tem pore collat me ne an saepti siqvotuniusne uniaterius citerius'ue haec colloctio ita id beat. na fiat radicum natura Iliae enim quovis fere anni tempore lagi possunt, ut hortensum piae ruitis alimetosarum ibosarum proci tim quando pors Cy non operosa hortulanorum rigatione viget: Aliaesolo Vcre res criuntur,ut chelidoni minoris radicula triticariae,aristolochia rotunda uulgaris, Erc ob titia Plucotomo, ne dicere liceat,tepuscfodiendi radices solis pcne hietotomis dilig nistioribws experientia cognosci ut interim taceam, qui lunationcs Erlodera non maleobferuuit.Fucoris itus os craeprccium ingeni prouocandi cxmitandi gratia discriminatio icin aliquam natu

25쪽

DE DIVERSA RADICVM

natura secund s.

RAdisci scutic curum plantae quaeda fiunt

scine tres,ut boraginis frumentaceorum. QMaedam urit annuae, quae ingulis annis radi

QMaedam quas ct pctu e , qui per complures

annorum decuria durant, ut o mundae, topsis, liparagi,ri ci oeniculi,capparum, Athγmalorum quorundam,pluriarumque arborurum stre omnitim. Quaedam im annuas scrpetuas mediae, lit

CANON SPECIALIS D E

AUFERENDA MATRIc Elig ea critus. tum ire edam opinionum contrarietas de aufercnda ligno araiici parte, qVam matriccm ligucum vocant,quam nonnuale quibusdam rudicibus in longumschsta auferendam censent, ut Glutu C NIutthiotiri, aidam tanquam omnium praestantis imam restri adum, qua tu opinione radanus esὶ lib. 8 desubtilit. non procul a princis Q, eam'que sequenti ration probare nitit: Quod vi inruefundit,hocfolii n habet uiros, quia boli m

DE RAis dicibus.

26쪽

luxit.Ideo ignosa p. trs,aut sol aut maxime mi tamentosa 6 pullulat euinisolum quod uiuit, dis ea parte qua uiuit. Iu cichoria vi tenis similibus folia quaedam etiam ecca ticegermino sed lac

scinen maxime eligno.Haec curad. Ad harum opinionum ueritatem inueniendam,

obseruandum putamus, iam Icconlcmplation qhumrcssecundum naturam aliam quum ex usu quem nobis praestit,confideruntur.QMudo igitur radicum partes iuxta sua sub tantis clientias coirditione ut sitia pro actiona operationi inq; nobis litate,inter ecoparamus, uidetur cardani opinioncra.Est enim pariliguo u cortice solidior, durior, roderosior, smilibus quesitutibi praediis,qua.

ruratione magis cocta, uiuacior, incorruptibilior

exillit Praeterea huius udisore nobiliores esse quam corticis quisblutcguinetivatis platis additur exsci minis, loris actuum cor feminis fusones productione patet. Alcibiuxta hoc parti confidouratione ignosa parte cortice insitamedicamelosanici cu cardano pronunciabimus:merue medicoruopimone, qui partium prae lantium ab excellcntia qualitatum Cyfacultatu metiatur, lucisum a Curadano Ocbimus,cxcmpligratia:Aliquis ob bruttione hepatis cici curandus,mcduo amara aperientia qu et cichor occurritradix hic oritur quaestio, utrum cortice lices ligno a tanta parte utendum.Re.

27쪽

pA ARMA COP. AD SER. quam quaerit, Malitati posidet ortici plus inesse maritudinis quam ligno e parti in fellijsivi. R. Rcxperientia di prehendimus quod non lis iubae' SURRrudice,scd in alijs propemodum omnibus experiri licet. in sod uero cur sanus dicit llud fotu uiresia, bere quod gcrmen protrudit, quia soli in uiuit, non satis Tntelligitur. Ex eo nim qui retur olia,cortices,ta c. nli artim Icuirium is prorsus ab urdusti videbitur, ni per uiros occultas i crum propriet tcs,atq; sic foti crum uita procodere intelligis atq; das. Vbi itas occultaru proprieta trι ratione radicibum uti uolimus, certe ni Tag non partes sumcndas rationi consonum uidi bitur. Haec longiusforte pi duximus quam pro canoanu norma, llios breui sedccci, sed Isubiectis demon lautionibu longiorcs esse uidetur, ut cogitandiunt una quibusdam clinquamus.

CANON SPECIALIS DE

Rudicum mundisicutionc repos,

tione cauartus.

Adices primum omnium diligentisime a terra ta omnibulsordibus repurgcntur sit quia

computruit aut corruptum est, cultello obra latur aut amputctur, alioqui tota rudi corrumpitur: quod rra nimis tonaciter adho oscit, chargillo,sa j ,alquatur, statim humiditas uliena uel lineo panno ut acre,c ccctur.

28쪽

SIMPLICIA VsVALIA IN Rudices purgata uel inciduntur, ut integrae L DF A lo traiecto fustrensae seruatitur . Inciduntur qui diςib*Τ drini, ut citius ex iccari, exsiccatae, facili ιε deindet cum usus o ut conter po fuit. Videtur tu, meum lius se, si scri potest intcg vis scruari,q cmadmodum gentiana,gbcirrhira, centauriam malus, circ. nam incis cliquid uirium mittunt,

maxime aromaticis.

Gradiores radice queses boon sunt,transuersim in orbiculos cras dine medietatis digitimini mitio circiter incula si tu is exicccntur. AMinoresta longior digiti logitudincuc circitero ae concidantur,exempta priuis medulli si ligno u st,sium inusitantum induntur, fi ense, I in pauimentum proiecti siccentur edullusifacile eximi non potest pistillo radices tundaturta pulsecutura fummo,' ad imum. Ita enim separabiles redduntur.

ADSERVANDA RVM

Em eratis.

Radices acoriuer quae Athe Ebi t. gulanga maior lio Anchul C. catur. Angelicae hortensiis. Acorivit aris, illorum Augi licae diluc inris. plai irium Ap uulgaris, quod ta

29쪽

linum nunc dicit:

Aristolochiae longae uul

gari , clematicis.

Aristolochiae longae u

Aristolochiae rotundae uulgaris radix conis

Aristolochiae rotundaeu Tae,mesu terrae.

Asari,Baccharis,fodienaeda cum folia mitteare incipit c sole non umbra siccan.

mclior est quoi sci

ces inceru

brum I praestat

rudices

stituere. Boraginta. Boo uiae.

cuppurum chiriopbγIlutis =enedi. chelidoniae maioris, minoris. cichori . cura radix.

30쪽

Cacumeris Diuestris su G. ueu uiui. GAlanga exotici

cM apud Diosc. Graminis.

remus substituatur atrualbum. plinara diluestris Hellcborios niger, verus Dipt i uulguris,fr tru nigrum. ne . Helleborin uulgaris Doroici,curnab dij co consiligo.

Eudiatae hortensis vili in quaei fini

ri o