장음표시 사용
131쪽
sub doloribus, nisus putredo foetus morbus grauidae inflammatorius ineptae contrectationem instrumentorum laesiones aliaque hoc malum faciunt. ι Inflammatio genitalium Xternorum atque ecchymose sanguinis, quae a partus diuturnitate , iuXta cum an inflammatione, quandoque ab ineptae obstetricis manibus, has partes nimis fatigantibus,
κ Haemorrhoides coecae, acriter a foetu descendente dolenteS. λ Excoriata etiam, ob perpetuum Vrinae fluXum, genitalia in partu multum dolent. 1 Tumores labiorum pudendi oedematos, nunc modici ex sola grauiditate, nunc vere hydropici, diffficilem dolentem faciunt explorationem partumque dolentem lentum. . aqq. Quamuis autem haec similia mala partum reta dare soleant quandoque praeternaturalem faciant matri, ob metuendam gangraenam, periculum creare possint, dirisque cruciatibus non destituantur nihilominus tamen, si foetus Muterus recte sunt siti, ipsum foetus exitum non semper impediunt, sed a dolorum viin leuior arte saepe superantur. g. . 24S. Vanus etiam est dissicilis partus metus, quem priamiparae semper concipiunt sibique singunt e genitalibus nondum satis dilatatis. Solet quidem lentior, aegrior atque dolentior reliquis partubus in eadem femina primus esse sunt tamen multae primiparae, quae
facilem satis partum edunt; nec semper a partu diffficill
132쪽
immunes fiant, quae siepius iam pepererunt, imo nec illae, quibus, ob perinaeum in praecedenti partu ruptum, porta amplissima est facta nec illae, quibus sutura perinaeUm est unitum , apropter difflatilem partum patiuntur. Quotiescunque parte molles nequeunt dilatari, a vi dolorum capitis impulsi, nisi debitum auxilium feratur, rumpuntur.
XIo. Foetum fanum X vegetum se oportet. Vtique foetus vegeta vita ad persectillimum partum requiritur, perfectum enim illud dici nequit, quod scopum spemque desideratam frustratur s). An Uero ipse foetus vivus ad partum suum aliquid conferat, de eo sub iudice lis est. Stimulus quidem foetui ad
renixum a compressione uteri excitatus id probare videtur, sed partus foetuum mortuorum, molarum &placentarum, facillimi toties obseruati, idem negant. Veteres etiam unicam spem in vita oetus, e hypothe- 1 sua , posuerunt, sed experientia aliud nos docet. Foetus ver putridus, vel ob longam moram ab amnii liquore resolutus, iusto mollior, ab uteri contractione compressus, orificium vicissim minus premit, minus eX- tendit, minorem dolorum vim recipit, lentioremque partum facit. Putredo etiam iasmate matrem inficiens, periculosis puerperii symptomatibus ansam praebet. g. 47.
8s Scopo suo natura cer tis uti debemus nec, si fortissime excideret, ut foetum an manus praeuix tumida, sub ipso partus decursi in rubra, non pulsans quae diruterficeret Hinc non praeter ficulter reponitur, Warricu necessitatem, non sine rite o soluenda, misi certis lima
instituta indicationum colle adsint infantis demortui ctione laedentibus instrumen signa.
133쪽
9. T. XIIo. Paucis horis partu absoluatur. Quodsi cuncta memorata requisita adsunt, paucae horae a primis doloribus veris ad partus sinem utplurimum numerantur. Raro stra sex, etiam in primi- paris Maetate prouectioribus, partus omni modo facilis differtur. Quotiescunque diutius partus protrahitur, non male suspicamur, adesse aliquid insoliti, quod infera moram ct impedimentum foetui. g. p. XIIIo a'ntersiis fans, partu peracto, morbo assim
Quodsi partus fuit beatus, haec lex sua sponte se. quitur, & vicissim partus felicioris praegressi indicium esse solet. g. . 49. XIVo. Ab Uetrice partus non turbetur M.
Solent frequentius, ac par est, bonam Partu naturam obstetrices corrumpere, praematuris ad nisus edendos
86 Hoc requisitum adis rimi sunt, qui vitio, vel eris innes medi eo pertinet an rore obstetricum peiores facti quam physicos Vrbis atque sunt, hinc quoque apud mul- prouinciales. Si obstetrices tas gentes nullae obstetrices scirent, Opus natiirae partum inueniuntur. licet rariores esse, nisus requiri sub sine apud illas sint partus praeterin partus, nil agi atque essici naturales, paucissimae iri posse nisi risidium teri a partu moriantur Magis ita. pertum it nihil agerent. ire partus turbatur commi Plerique partus animalium tendo quam omittendo, inaeque quam hominum sunt obstetricibus nunquam fati naturales, cimo ipso. inter inculcari illa regula potest partuS, qui praeternaturale in naturali partu plane nihil nuncupantur quidam imoplu agere,
134쪽
dos hortationibus, genitalium superfluis contrectationibus distractionibus, lacerationibus, abdominis pressionibus, variis medicaminibus, peruersis positionibus, violentis secundarum blutionibus, praeuiorum artuum tractionibus4c. g. O. Veteres, ut partum persectissimum determinarent, hac ambage non tebantur. Persectum partum, siue naturalem, Vocabant, si capite praevio infans sese ossi rebat: praeternaturalem, si alia corporis parte prodibat: pessimum, si pedibus prominebat. Sed haec obseruatio minime est perpetua. Ad partum enim persemissimum non sussicit, infantis caput primum exire, sed ut reliquae etiam, quae enarratae sunt, conditiones ne desint, necesse est. Saepe seri solet, ut, licet caput infantis fuerit praeuium, tamen partus admodum sit difficilis, imo praeternaturalis. E Contrario quandoque naturalis, imo facilis partus ille est pronuntiandus, in quo alia plane infantis pars prima prolabitur eXempli gratia in partu praematuro praestat sere clunes ante prolabi, quam caput cum enim foetus corpusculum minus est, clunes maiori vi sigmentum teri inferius premunt, quam ipsum foetus caput. Quam obseruationem frequens Xperientia Comprobat. Nonnunquam etiam, quamlibet rarius, genibus vel pedibus partus opinione facilius absolui potest. g. a SI. Tantum etiam abest, ut semper partus agrippinus dissicillimus & aegerrimus habendus sit, ut potius inter optimos illorum nominandus veniat, qui arte absoluuntur, omnes, quos sola manus perficit, in eundem mutandi sint.
135쪽
Namque α Rarius orificium teri a doloribus suscienter aperitur, cum pondus pro comprimendo segmento inferiori, nisi aquarum impulsus id praestet, deficiar. J Vitae periculo eiusmodi foetus exponitur, nisi I-tissime partus finiatur Funis enim umbilici inter caput, pectus metuim, quando foetus ad umbilicum usque prodiit, premitur sanguinisque circulus intercipitur.
V Caput dissicili opera extrahi solet. Quotiescunque
primum prodit, a doloribus compressum oblongum sit, minusque a lateribus volumen habet. Fundus autem teri, verticem, quum Vltimum caput nascitur, premens idem in maiorem latitudinem expandit.
136쪽
nem versatur, cuius quidem frequens Xercitatio satis commendari nequit. Mirandum ergo est plerosque alviores, praeter DE VENTERVM qui eum
sequuntur, hanc doctrinam fere neglexisse.
a Sin. Ista autem operatio, qua isteriis foetus conditio indagatur, Exploratio dicitur, quae quidem, quoniam partes corporis internas eXaminat, non nisi tactus sensu perfici potest, atque adeo actus recte vocatur. g. 2SS. Hac itaque eXploratione determinatur, Vtrum Orificium teri sit grauidum, an virgineum determinatur virginitas, Violatio, grauiditas, partus praegresUS; terminus grauiditatis detegitur; uteri situs rectus vel obliquus indagatur morbi locales ipsius uteri, ad orificium eiusdem, intra vaginam, ad genitalia Xterna manifestantur; Xaminantur figura eluis, orificii te-rini, partus propinquitas, dolorum disserentia, veri ne sint, an praesagientes, an spurii determinantur velamentorum conditio, an integra sint, an lacera, pars foetus oblata , .stus orificii uterini, adeoque virum
partus futurus sit facilis, dii scilis vel praeternaturalis,
erUuntur etiam nonnullae sterilitatis causae, haemo
rhagiarum teri disseremiae praesentia ab Ortus Xploratur atque similia.
137쪽
I. 236. Haec vero cuneti ex aliis signis vel plane non O-gnsscuntur, vel minus distincte quibus de causis explorationis usus amplissimus patet. Neque etiam prudens medicus vel saga obstetricans prius aliquid via quam molitur . quam praeuia Xploratione conditionem teri detexerit. Hinc si grauida, vel parturiens, s intempestiuo pudore prohibita, hanc explorationem penitus respuit, praestat illam suae sorti relinquere, quam incerta molimina tentare. g. ST Sequenti modo exploratio ista peragitur. 1'. Digitus index halitu calefiat, vel pinguedine, leo, butyro inungatur; quandoque etiam mediu iungitur, ut index eo altior ascendere possit. a'. Manus genitalibus propinquae operator indicem perinae applicet, pollicem versus os pubis dirigat extensum reliquosque digitos in palmam manus fle-
3'. Demittatur index in vaginam, ductu primo perinaei, dein parietis vaginae posterioris, ea parte, qua cum intestino recto cohaeret, atque usque eo progrediatur, donec obiectum obstaculum ulteriorem progrersum impediat Leniter tamenis caute procedendum est, ne partibus vlla vis ins atur, vel
maior agita a ruga pro ea parte vaginae, quae cum ceruice uteri cohaeret, habeatur.
4'. Quodsi vagina longior est, prouti saepius accidit,
perinaeum lente sirsum prematur, donec igitus summitatem vaginae attigerit. s'. Digitus, in summitate vaginae haerens, versus omnes plagas circumferatur, attrue tam status segmen-
138쪽
ii teri inferioris, quam officii uterini propendentis rimaque transuersa distincti indagetur. Caveas, ne vaginae circulum prominentem, vel tuber pro
orificio teri habeas 87ὶ. Quemadmodum vero differens est seminae situs, ita dinrens etiam explorationis ratio debet esse.
g. as 9. Feminae supra vulgi conditionem evectae decum-hentes plerumque explorantur; quare ut digitus intra vaginam mitti possit. a'. Femina genu operatori propinquum ita eleuat, ut sub illo operator manum ad perinaeum ferre
α'. Altera manus lumbis supposita eosdem attollit. 3'. Lateri obstetricanti opposito oblique semina in-eumbit, siquidem id facere non recusat. 4'. Vbi vero hac methodo orificium teri attingi nequit, semina genibus incumbere debet.
facilis operario sit, non sine tunt I. Malae explorati omni tamen cautela perfici ne sunt in feminis, viceritur, quae quidem ad sequen bus, malo venereo, fluoreistia redit momenta que albo maligno laborantiis bus ob mucum secretum, hinc I. Quamdiu explorare pos cauendum ne vulnus quod. sumus uno digito, nunquam dam apertum in digito explo-Plures intromittendi uiar. a. rante adsit, quo mediante Vi-Aliae feminae facilius explo rus resorberi possct se A. Inrantur, huc pertinent femi statu examinis virginis suspe-nae quae plures iam ediderunt Etae, suspensa manu explora- Partus, aliae, sti primiparae re debemuS, ne nempe in ca quibus sunt rugae prominen fu illibatae virginitatis ab exmees Ze constricta vagina diffici ploratione hymen destruatur.
139쪽
Genibus quidem incumbente semina in lecto sito, vel, pedibus insistente, pectore antrorsum Propendente atque natibus retrorsum versis, optime orificium uteri attingitur, altissime etiam haerens, si modo p steriori corporis superficie digitus in vaginam ducatur. Sic enim commode vaginae orificium digito tangenti Offertur. Hic vero Xplorandi modus locum habere nequit, si ob nimis propendens abdomen, grauidae corpus ad anteriora flectere datum non est. I. 26 I.
Aliae seminae non nisi sellae insidentes se explorari patiuntur. Quo vero hoc fieri possit, semina soli margini sedilis insideat, ita ut vaginae introitus liber sit ψeodem fine etiam dorsum reclinet. Ipse dein eXplorationis modus unus idemque est cum illo, qui Masu. descriptus est.
Quae vero sunt vilioris conditionis seminae, stantes explorantur Quocirca. vi Paulo humilior sedet operator, vel & genibus incumbit. β Femina tangenda coram'pso pedibus insistit, cruribus, quantum potest, divaricatis. γ Alteram manum operator ad perinaeum ducit. δ Alteram circa feminae lumbos flectit, eosdemque
a Femina dorsum retrorsum flexum vel ipsa sustinet, vel adstanti applicat. t Ipsa caeterum exploratio sit modo f. as 7. descripto.
140쪽
g. a 63. Qua quidem sponte is solis naturae viribus partus naturalis es facilis peragitur, nec ullo artis auxilio opus est id quod meretricum, indarum, rusticarUm, castra sequentium aliarumque seminarum exempla ab Unde probant. Obstetricantis tamen opera superflua non est censenda, quoniani in omni partu munditiei est prospiciendum, commodus p 3rturienti situs procurandus, funiculus ligandus, infans excipiendus. Raro etiam ita facilis est partus, ut a perita obstetricantis manu iuuari non sit opus. De superueniente etiam symptomatum malignitate securi nunquam sumus.
Quando partus primi dolores veri accedunt, pamturiens sibi prospiciat, atque ut morbo laboranti consulat. Quare ab eo tempore α Ligaturas vestimentorum laXet. β A solidioribus cibis, etiam prandii, coenae horis abstineat male enim, quum musculi, maxime abdominales, cum sanguine, agitantur, digesti persicitur vomitus potius excitatur verae febris so- me generatur aliturque. γ Siti vero suae pro lubitu aquosis potulentis satisfaciat parturiens, siue ea potulenta suerint iuscula tenuiora,