Joannis Georgii Roedereri Elementa artis obstetriciae i usum auditorum denuo edidit

61쪽

cernimus, quoties hoc circa tertium quasi ante partum mensem mobilitate sua illam mentitur. Discriminis momenta petimus a maiori segmenti amplitudine orificio uteri, quod segmenti impulsi ascensum sequitur regularium, quales in capitis pila notari solent, ascensus descensusque vicissitudinum defectia pressione enim eleuatum segmentum teri in elatiore sede moratur, incerto tempore denuo Iapsurum segmenti notabiliore

mollitiei quidem caput distincta ab ore teri eademque durissima pila est, regulares ascensus descensusque vicissitudines seruans. g. 89. Primis i utique temporibus in elatiore eluis loco cum uteri segmento pila locatur, solo inter symphysin ossium pubis is uteri loco medio tangenda Mexplorantis digiti lusu quasi accommodata, ascendens videlicet saltansque, si digito impellitur, moXque relabens. Solet tamen quandoque euenire, ut ad modum segmenti inferioris leuis capitis pila illico non descendat, sed post aliquam moram. At ascendentis motum corpusculique embryonis allisonem in opposita teri sede, circa umbilicum, vel scrobiculum cordis, vel unum alterumue hypogastrium grauida sentit momen taneam moXque, cum labitur corpusculum, cessantem.

In utero auteiri virgineo . in ta manet Eodem vero tem-Vtero qui foetum iam com pore, quo ceruix mutari prehendit, in utero primis explanari incipit, eandem e mensibus grauido , vagina ar pansionem vaginali adhaesionicte teri ceruicem ambit communicat, in hoc modo angustum canalem repraesen ampliorem canalem repraerat, quae angustia tamdiu du sentat, fornicemque amplio-τat, quamdiu ceruix immuta rem essicit.

62쪽

Quas quidem ascensus descensusque vicissitudines repetere exploratori licet, simili propemodum saltatu, quo

homuncione artesian ludimus. Leuius embryonis caput multoque amnii liquore comprehensumin natans in circumfuso liquore non difficulter mouetur secumque in superiora totum embryonis corpusculum abripit, altero Xtremo teri sundum feriens. Aucta pondere

amplitudine pila latior in omni orificii ambitu tangitur sursumque aegrius mouetur. g. O. Inde a tertio mense usque ad partum ascendere &ab ostio vaginae recedere os teri solet g. s Ab illa praeterea periodo, qua in summitate vaginae caput tangitur, depressum in vaginae laquear inferius teri segmentum Xpanditurin a capitis pondere impellitur, ore teri abbreuiato. In plerisque saltem casibus orificium attingendi dis scutias cum grauiditate crescit, pi-Ia capitis victriim viciniore, quo propior partus est. Paradoxon non mirabimur, si partium eluis positum contemplemur. Cum in peluis cauum teri orineium dependet, ipsum ab ostio vaginae remotum pelvis aXin 1equitur; ascendens autem per lentos gradus superioris aperturae pelvis centrum ita occupat, ut exploranti ad sacrum os recessisse videatur. Capitis pila, dum mole minor, in X pariter pelvis, sed nimirum, quae tota ceruicein superiore pelvis apertura elatior est, locatur. Crescens mole caput non magis in laquear vaginae superiorem pelvis aperturam segmentum teri

agit, quam versus ossium pubis symphysin diducit, ab

EXterno sinu, atque adeo Xplorante digito, minus remotum. Quo magis sane distat partus, eo latius inter capitis pilam Moisium pubis symphysin spatium est, arctius successive, dum pondere labens caput expanditur. g. 1.

63쪽

g. SI. Adeo ultimo tempore, nam duas, tres, quinquatuor ante partum hebdomades, insigne capitis delapsi pondus esse solet, ut sine notabili mobilitate superiorern pelvis aperturam pleat. Quare cum segmento teri eXpanso vaginae laquear deprimitur, dum ipsum orificium in superiora trahitur; atque tangentis digito ora teri inserior tensa pone illam obstaculum per integram eluis circumferentiam aequale, durum, globosum, a capite factum, offertur. Simul abdominis

tumor ita subsidere solet, ut sub costis spuriis liberius spatium fiat I). fg. 92. Haec quidem regula esse potest non desunt tamenoceptiones, ipsius naturali modo praeuii capitis. Ita tumorem quandoque uteri non tangimus, quod Vterus nimis sublimis digito exploranti torus surripitur alias eadem altitudinis differentia facit, ut nunc nimis altum

principio caput mouentem manum non admittat, nune prosundius moueatur alias iuxta cum teri ore profundum principio caput denuo in sublime ita rapitur, ut explorantem digitum subterfugiat, rursias postea lapsurum in quibusdam non modica capitis mobilitas altitudo ad partum usque manent.

4i Infans in utero a ria externa signa constituunt, terno nunquam in omnibus quae praecipue in mutato ex- subiectis eundem habet situm, terno abdominis habitu con- aberrationes pendent a motu spiciuntur, Messiciunt ut gra- matris vario, ab adhaesioni uiditatis decursus in quaedambus placentae diuersis, a na stadia diuidi possit. de quiturali omnibus foetudus insita bus vero in lectionibus plura incuruatione, omnia haec, va dicuntur.

64쪽

CAP. V.

A lasticus est uterus, adeoque vi pollet, qua sub-

- lata resistentia extendente, sua sponte contrahitur a). Huic generali elasticitatis vi accedit quaedam specialis, animalibus prolaria, priorem Ugens& roborans, qua ab irritatione Xterna ad contractionem fibrae stimulantur Quare grauidus in perpetuo sese contra

hendi

et Elegantisitimum hoc artis obstetriciae argUmentum fere totum physiologicum est, ex doctrina irritabiliratis atque sensibilitatis explicari debet. Mittimus nunc hypothesium insignem cohorrem,

quibus & nostra Mantiquiora

tempora ludunt, modo exsorminibus, modo ex defecture1pirationis, Vel ali nenti tue-dio atque inopia e acrim0nia liquoris amnii, caloris intolerantia, men serui fluxus moliminibus, nec non e placentae tractione, mutata embimonis figura, mirabilem Vel enim contrahitur terus ibit is legali tempore, ad edendum in lucem partum legitimum maturum, vel

Vero praematurae sint eius contractIsne ut ab Orsus, abortUS, foetus praematuri in lucem edantur, tunc hoc in casu Causae quaedam χternae praeternaturales vehementer irritantes accedirnr, cum in Tiori omnia naruralia fuerint. Contractio itaque uteri in quolibet casu est effectus irritationis, quae si fatis valida fuerit uterum ad contractionem

disponit Aliae manc sunt

hunc contrahendi nisum expli corporis animali parteS, quae care studuerunt. Haec ad nos ab exteriore superficie irritari non pertinent. Proponimus possunt, aliae ab interiore,

hic Tolummodo hypothesin iae ab itraque simul. . Adprobabiliorem, quae cum e mediam classem quae interius xitate, structura uteri ipsisque obseruationibus conciliari potest. Vteri contractio adeoque Contentorum expulsio

duplici modo ieri . potest.

in statu naturali ad contra monem irritantur, pertinet

Uterus grauidus, qui specificam irritamenti causam in contentis suis habet.

65쪽

hendi nisu est, eumque nisum exerceret, nisi ab ipsa causa Xtendente, utpote resistentia sortiori impedi

retur.

g. 94. Cum primum vero vel haec resistentia minuitur, vel irritatio accedit nisum contractionis augens roborans g. 930, ita ut resistentiam superet, vel utraque causa concurrit, nisus ille sese contra bendi in actum deducitur uterusque contrahitur.

g. 9s. Haec vero teri vis contrahendi residet in fibris eiusdem motricibus 43 g. 4sd, quae pertinacissimoneX cohaerent omnemque teri ambitum cingunt, sune laceratione in strata non distinguendae, passim vasis irretitae. Possumus tamen vicunque in grauidis, parturientibus & puerperis varias fibrarum directiones& plura strata, sese vicissim excipientia vari modo, sine constanti, quae saltem appareat, lege secernere.

Asia strata longitudinalia, a fundo ad orificium decurrentia, contracta Xin longitudinalem breuiorem reddunt & contenta teri versus orificium deprimunt. Solent sere ad exteriorem interioremque teri superficiem rel. tua strata complecti, iisdem etiam passim immixta quandoque alternae fere sunt fibrarum longitudi-43y An uterus ex solis va rallelae deest rant, nec infra- sis constet rela celluloia iun ta distincta collectae sint, necctis An fibrae mu1culares asperae inueniantur, ' nec sti A motrice adsint, irrita mulo anatomico ad irritabili bile . . Vix cum veritate ne talem vellicari possint, cum gari possunt ribrae, quamuis foeci xlaum illarum irritamenin muscularium instar non a tum ignoremus.

66쪽

tudinalium transuersalium dispositiones, cum irregulari obliquarum ordine inserto. g. T. Copiosiora crassioraque frequenter sunt transuersalia, quorum alia, quae ad angulum sere rectum longitudinalia secant, pro orbicularibus haberi possiunt; asia magis obliqua sunt vel propria, vel ex longitudinalibus, in latera secedentibus, continuata orbi. cularia fundi contracta partim uteri verticem deprimunt, partim diametrum, seu Xin transuersalem mi nuunt, tunc Himque cum longitudinalibus faciunt, ut contenta teri depressa axin longitudinalem sequantur. Idem praestant orbicularia corporis, circum teri circumferentiam ducta, quae pariter Xin trutisuersalem minuunt, contenta teri aequali vi ex omni ambitu

verius axin longitudinalem pellunt, atque in ea directione suspensa tenent. g. 98. orbicularia circum teri orificium ducta 44), si

longitudinalium actionem superant, aperturam orificii uterini claudunt pro ratione suae contractionis, illis vero victa cedunt, extenduntur, sursum a longitudinalibus super partem oui nascituram, velut super trochleam, trahunttir, diductaque faciunt, ut apertur amplietur.

44 Quamdiu grauiditas ad teri corpus D tempore vero finem perducta nondum est, partus, quando hae fibrae sunthoe fibrarum stratum validis diductae, tunc tenuius est, atri

67쪽

g. 1 99. Reliquis stratis interspersa obliqua nullum quasi vieri punctum, dum partus sit, sine contractione relinquunt, iuuantque finito foetus partu teri in minorem molem reditum vasorumque pressionem. g. Io O. Sub sinem grauiditatis uteri habitus mutatus Ebrarum motricium contractionem determinat. a moles foetus aucta, minutaque liquoris amnii copia g. a. hfaciunt, ut foetus Xtrema terum tangant atque diducant. Minimum obstaculum istis violentiis segmentum inferius obiicit, tenuius videlicet reliquis partibus β. s. , apertura orificii perforatum, mobilitatem ad superiora fibris impertiente , 98. , liberiori vaginae oppositum g 87.), cum reliquae

Vieri partes partibus abdominalibus sustineantur. Quam ob rem in uteri segmentum inferius nititur ovum eiusque fibras dilatat, a se inuicem dimouet, longiores reddit, ipsumque profundius in vaginam detrudit.

Cum descendit ouum, segmenti fibrae elongatae sunt, minuta eiusdem resistentia, robur sua sponte fundo corporique additur, strata eorundem g. O . contrahuntur, atque adeo depressum ouum segmenti inserioris fibras comprimit, earumque varia strata sibi inuicem imposita, propius ad sese pellit, ita ut humores ex suis vasis pellanturis pressi nerui hebetentur. Qui sane essectus ulterius segmentum inferius debilitans, caussam contractionis in undo auget. Quin e tenuato segmento insertoriis in vaginam deturbato, liquor amni iuxta cum foetu delabitur, liberumque

68쪽

ad uteri fundum spatium relinquit, Ouamque Contractionis undo, sublata resistentia, neruum largitur. Premens pondere suo Ouum, perpendiculare vel in

1 Crescit porro fibrarum vis irritatione 46ys . 93.), quam afferunt ιι expansio .compressio ab ovo inductae g. io o. in 3 forma quando nempe tortuosae

nae in re alitudinem eousque eXtensae sunt, ut abS-que elongatione Vel ruptura Vlterius Xtendi nequeant. Frequentior gemellorum partus praematurus, abortur periodipus 47 &c eam mutationem utero contingere

Veri- t An pondus prementis oui inter adiuuantes partus causa pertineat, illud in praesenti nec negare nec amrmare conabimur. Solum Vero Ondus partum non Diicere mihi omnino videtur, cum in animantibus brutis pariter partus contingant, quibus tamen horizontali situ, teri pondus agere adeo multum nequir. Feminae praeterea lectulo perpetuo decumbentes partum quoque edunt.

46 omnis vis uterum ad contractionem disponens duple est mechanica altera, altera propria rei o insita vis vitalis, qua sublata resistentia uterus sese contrahit, omnia- qiae, contenta expellit. Hanc

efficaciam prae reliquis illustrant, Aura teri ubaerica

post mortem remanens conistractio teri post sectionem

caesaream in sentina demortua peractam Detus post mortem 'tris abutero sese conistrahente adhuc expulsi non. taneum naturalis placentae expulsio tandem proportionata teri contractio quam inperator sentit sub versione infantis in pedes. - Duo haec argumenta egregie illustrant perpetuum fibrarum teri motricium in

contractionem nisum Gemelli enim utplurimum in utero maius spatium occupant, hinc ubi usque ad vum mensem

increuerunt, tunc eandena

magnitudinem acquisiverunt, ut terum expandant ad naturalam amplitudinem, qua fibrae eius in contractionem stimu-

69쪽

C. V. THEORIA PARTVS. 49

veris militer probant. Caussae supra fg pp. exposi

tae ad os uteri fibrarum actionem dirigunt. g. IOῖ. Ita vero uterus contrahitur, ut transuersales fibrae ouum in axi sustineant g. 97.), longitudinales cum transuersalibus fundi idem deprimantin orificio apprimant, fundum ex una parte versis orificium ducant, exaltera parte ad fundum trahentes segmentum inserius cum

orificio diducant s. 98. , Worificium, hucusque in

vaginam adhuedum prominens, complanent atque detergant, donec tandem a repetita acatione eius prominentia plane evanescat. f. IOq.

Eousque vero haec actio durat, donec tantum fracta sit vis fibrarum undi4 corporis, ut rursus aequalis fiat vi segmenti inserioris, sicque aequilibrium redeat. Quo facto aequali ratione liquor amni rursus circum foetum distribuitur atque quies redit, perturbanda denuo, cum aequilibrium, restituta fundi actione fuerit sublatum.

Variae autem hae teri contractiones absque sensu doloris fieri nequeunt, hinc iure suo Dolores ad paritιm vocantur Neque tamen semper in ratione contractionum stimulantur. Abortus perio ceptione vix ar partUm ma dici exempla eiusdem valoris turum edunt, sed Taepe sunt. Mantur enim feminae, primo tempore quamuis quae ob saepius repetitos ah ω maritus medicus 4l- ortus vix, nisi Tatic sero lud non semper attendant, abis partum perfectum edere so ortum edunt Vana itaque lent. His procul dubio ali saepius in nuptis sterilitatis quid in strues ura uteri peccat coniectura. Inter so feminas a prima con

70쪽

num cruciatus sunt Multum saepe dolent seminae la paruis contractionibus, parum a magnis.

Ultimo grauiditatis mense uterus, in aliis citius, in Lia aliis serius, istam contractionem patitUr, prout nempe vel citius, vel serius, ouum in uteri segmentum inserius nititur. g. IO T. Cum vero ab initio minoris momenti sit segmenti inferioris dilatatio, atque orificium teri adhucdum in Vaginam protuberet, ita ut fibrae eiusdem orbiculares notabilem reliquis fibris resistentiam faciant hinc leuiores ab initio solent esse istae mutationes, Parum temporis durare .longiora esse interualla, quibus teri contractio redit. I 8. Cum primum vero orificii in vaginam prominentia sere deleta est, atque segmentum inferius detrusum magis' attenuarum, tunc maiori momento fundi & corporis actio actionem segmenti inserioris superat maiori itaque vi & per longius temporis spatium teri fundus corpus contrahuntur, maiori vi contenta Versu orificium premunt, hocque ipsum fortius diducunt, ita ut successive magis aperiatur contractio dicta saepius

Eadem vero fundi corporis amone contenta Versus orificium deprimuntur, adeoque liquor amnii, Velamentis inclusus, foetu mobilior, ante foetu caput pellatur, imo intra ipsam orificii perturam ita truditur, Ut cunei adinstar praecipuique instrumenti idem dilatet.