장음표시 사용
11쪽
CVS VIVES PRINCIPI Ita lustrisiimo Femando, Arachiduci Austriae.
priscorum hominum prudentia facile intellexit,non selum ad omne studioru genus uehementer esse utilem, uerum etiam ad administrationem reipub. siue quis in foro esset de caussa di sturus,sive de consilitatione rerum gerendarum in curia, uel ad multitudinem de nique uitae uniueris ad bene sentiendum, et dicendum. Excitatur enim ingenium illa dili gentia, acuitur docta 8c prudenti concertatio ne, instruitur magnis rationibus ad aetiones omneS uitae,ium sententηs 8 exemplis grauis simis ad usum rerum. expeditur lingua,ut quae mente sis et cogitatione consequutus, facile possis at is explicare. quibus ex rebus maximam parari Sc sapientiam,& facundiam uidebant,et harum ope potentiam ingentem, atque opes. Id circo nihil apud illos aeque in usu suit, ac declamare. Quo magis miro adeo raras, aut Penenullas ad nos uenisse ab illis temporibus declamationes,quum illi non dicerent modo,sed scriberent
12쪽
berentquoque. An sortassis incuria temporum interciderunt,cum eo ipse studio: ut quino de clamarent,necdeclamationibus se indigere arbitrarentur. Ego uero intermissam iam olim,seu ueriusintermortuam hanc studiorum partem, priuatim ad meam utilitatem reuocaui. Nam per prosepoparias sci ipsi non pauca, alia alias: nuperrime uero deDietatura L.Syllae.quod ar
umentu steques inter Declamatores illius aeuitisse,quum Fab. Quintilianus significat, tum uersiis illi Iuuenalis satis ostendunt, Et nos Consilium dedimus Syllnpriuatus ut altum Dormiret. Nos emo primu peribna . Fundani, dissuasimus Sylis,ut dictaturam ne deponeret. tum ut deponeret, suasimus persena M. Fonterj. Adiecimus tertia, qua secimus Sylmp- .sum dictatura se pro concioneindicantem:etrationem reddentem eorum, quae post bella diutilia egisset. Hinc M. Lepidi uerbis duas declamationes addidimus,contra Syllam.Traditum est enim memoriri M. Aemylium Lepidum,qui sauore&sustragatione Gn. Pompei j non modo Consul,sed prior&Consul cum Catulo co-tra SyIlae uoluntarem erat creatus, serociter noselum in Sylis iam moritu adhibuerum inipsum
etiam uiuum esse concionatu. cuius una etiamnum concio ex libris Historiam Sallusti j extat breuis,astricta illa dicendi ratione,Sallustio po
13쪽
euliai i. Statueram aliquot alias ex insecutis de inde rcbus addere,seduci itus sum fastidium Le 'eioris,in eodcm pcne argumento, quum uel ip. sus Ciceronis Verrinas pauci queant deuorare, tanto eloquentiae condimento inuitantes. Verum cum ERAsΜo Roterodamo,& compluribus amicorum maiorem in modum hae O clamationes probarentur, iis autoribus pro serre in publicum statuissem, non erat animus cuiquam nominatim dedicare, ne pulcherrima εc pretiosissima merces ultronea oblatione puteret: illis duntaxat, qui lito as, quas ignorant,
despiciunt aede dentesaec aliud esse libros censent,quam sarcinas capsarum graues. Sed quumihi multa essent de ingenio, de studio,de indole tua praedicata,magna utique& admirabilia, mutata sentetia mittere ad te opus est uisum, ad Principem de principibus, ad recturum popu/los & ciuitates,de re ribus 8c regimine populorum,gentium orbis totius terrarum,qui tum
imperio po. Ro. tenebatur. Siquidem leges hie primum, qus commoda,quae incommoda sint in principatu, quam ficilia, Φ laeta, quam diuturna sint imperia omnia moderata: nec iucunda solum iis qui paret, sed ηs etiam qui imperat
iucundiora.Deinde,quam acerbum & calamitosum sit,inuitis ac repugnantibus praeesse, ut presseipriuatum degere gratiosiim,quam inuti
14쪽
diosum inpotentia: ut nulla res leuius regni po-dus reddat,quam bona subditorum gratia,ea firmum ac perpetuu imperium stabiliat. tum, utinetu hominum ora comprimantur, &coc ceantur stamones: si abscederit tamen parum-Per metus,erumpere liberas uoces,5 iudiciano simulata.Postremo, nihil debere Principeao re,quod non publica potius commoda, quam
sua priuata respiciat: ipsum. persuauisse sibi, quo die principatum iniit, uota 8c uoluntates publicas induisse, uisse priuatas. Haec omnia in his Declamationibus adumbrantur: 8 c quae alibi pricceptis traduntur,hic exemplis. Qus tu in his rebus ostendas boni Principis signa, ad spem omniu: ea in aliud tempus reseruabimus, in quo iam tu plura laudibus 8c gloria dionisii ma gesseris, &nobis ocium maius suppetet. In terra Princeps optimae spe eorum regum principum. exemplis uicte, qui perpatriaeac subditorum pietatem,per ueram sanctam que resigionem,selidam sibi &immortalem gloriam par uerunt has demum sequeris,non nullas uoces, & insana iudicia populorum:illud λυper cum
animo tuo reputanS, Oportere eum,qui
plurimos regit,ingelati esse prudent. tia et probitate instruetum. .
15쪽
OVi alioqui uacuae aliquot paginae suturae erant: visi sumus neque ipsi Autori,nec studiosis rem facturi ingratam, si hae- M. Aemylii Lepidi oratione ex Sallustii Historiarum libris
desumptam hoc loco pretemitteremus: maxime cum & haec ipsa ab autore in Epistola nuncupatoria adducatur, i dg ad praesentem rem pulchre facere uideatur.Boni itaque consule Lector, studiuhoc nosti um, ac Vale.
AD POPV. RO. EX LIBRIS HIS toriarum C. Crispi Sallustri.
LEMENTIA, er probitas vestra Quirites, quibus per caeteras gentes nummi et cimesiis, plurimum timoris mihi mimi, aduersius Urannidem L. S)ne. Neque ip=ι non aestimatis, ne parum credendo de alijs circumuenuimini: prael fertim cum ita spes omnis in scelere, atque po*dias L neque se aliter tutum putet,quam ct peior ars intestabilior m
tu vestro tuerit,quo captiuis libertatu curam miseria eximati aut siprouideretis in tutandis periculis magis, quam ulciscendo teneamini.Satellites quidem, homines maximinominis,non minus optimis maiora exemplis, neqκeo non satis mirari, qui dominationis in uosseruitiusvum mercede dant: π utrunque per iniuriam malant, quam optimo iure liberi agere. praeclara Brutorum alie Aeoliorum, et uastatiorum3les geniti ad ea,quae maiores vis tute pepereresubuertenda.Nam auid
. P bo, Hannibale, Philippol, et Antiocho defensium est aliud, s
libertas, oe siuae cuiquestias ne cui nis legibus pareremus,quae cuncta simus iste Romulus quasiab externis rapta tenet: non tot exmia tuum clade,neque Coll. er aliorum principu,quos fortuna belli consum erat,satiatus .fretum crudelior, cum plerosque siecunda res in
16쪽
ORATIO L sp IDi coNs. lerationem ex ira uertunt e solus omnium poli memor in hominu sit plicia in post futuras composivit, quis prius iniuris quam vita certasset, prauisum, persceleris immanitatem adhuc tutus fuerit, da vos metus auioris 'viij a repetenda libertate terremini Apendum, ars obuiam euium est Q, rites,ne stolia uestra penes illo int.Non prolatandum ne ue uotis paranda auxilii. mcti forte steratis,perdium iam, aut pudorem tyrannidis esse eum per scelus occupata per culosius dimisurum. At ille procesnt, ut nihil oriosum, nisi tutu: o omniaret neniae dominationis honesti aestimet. Itaque illa quies, er otium cum libertate, qκim multi probi potius suam laborem cum bonoribus coegebant,nulla siunt hac tempestate. s. lenium,aut imperitania habendus metus est, aut faciendM,QUrites. Nam quid si tra Queue humana superant,aut diuina impolluta sunt Populus Romanus pauliantegentium moderator,exutus imperio gloria, iure,co-
tanti inops,despectuss nessimilis quidem alimenta rebqua habet. ociorum, O Latij mignauis, riuitate pro multis ire egregijsfactis a uobis data, per unum prohibentur oe plebis innoxiis patrias sedes o evavere pigri satellites mercet scelerum. leges, iudicis,aerarian,
prouinciae,reges: penes unum. Denique necis ciuium, tutae Icetis,
simul humanas bo bas uidistis , oe sepulchra infecti sanguine ciuili. Hi ne iuris reliqui dud. qiam solvereiniuriam,aut mori per uis tutems Quoniam quidem sinum omnibus sinem, natura, uel ferro fi tostatuit. Neqge quisquam extremam necessitatem, nihil aufus,ni muliebri ingenio expectat. Verum ego editiosius, uti S3ra ait, qvi praemuturbarum quaero et bellum eupies,qgia iura pacis repeto scilicet: quis non aliterIalui, satisὶ tuti in imperio eritis, nisi vectius ricens, σβriba Cornelius alieni bene parta prodegerint: nisi approbaueritis
omnes prosicriptiones innoxiora ob diuitias, cruciatus uirorum illustrium uiolatam urbem cura o caelibκs, bona ciuiam milierorum gras Cimbricam praedam uenum aut dona datam. At obtesta mibi posse segiones ex bonis proscriptiorum,quai quidem sicelerum illius vel maximin est. Non ne, netete qam I in omiam satis tutum fisse si recte serererias.sige illa,qetantum formidine mercatus sum precio soluto iure,dominis tuam remuo. Ne pati consilium est, ullum ex ri
17쪽
AD POPVLVM. Jam esse.sitis illa fure in quae rabie contracta toleravinium M ιnvi confierenteis interse Romanos exercitus, O arma ab externis in nosnet uersi celerum et contumeliarum omnium lini sit . quorum
dira S)llam non paenitet, ut cr facta in gloria numeret: δε bceat, allidiusfaceret. Neque iam quid exili metu is , sed qu4ntum κα
deatis vereor.Ne alius alium principem expectantes,ante capiam,
ni,non opibus eius,quaesutilis,er corruptae fiunt sed ueshrasiecoris,
eram raptum iri Icet, o quam audeat tam videri febrem. Nam praester sate1tes commaculatos,quis eadem vult aut quis non omnia mκ-tata praeter uictoriam scibcet milites. quorusan ne Taune,scyrrhos pefimis struor diuitiae partaesiuit: an quibus praelarrim magistratibus caprendis Fufidius,ancilla turpis,bonorum omnium dehonestamentum ita Ve maximam mihi fiduciam parit victor exercitus, i per tot uulnera labores, nihil praeter Tyrannum quaesitum est. nisi forte Tribunitum potestat m euersum profecti uniper arma, condi ta a maioribus suis, uti iura i41cia sibimet extorquerent, Uregus cibcet mercede,cum relegati in paludes ri)luas,in contumeliam claque inuidiam suam praemia penes paucos intelli perent. Q sire igit tanto agmine atqήe animis incedit quia secundae res mire sunt uitiis
obtentui. quibus labefactis, quἰm formidatus antea est,tam contemnetur nisi forte e concordiae o pacis, quae scelerioparricidio suo nomina iniist. Neque aliter R.P.et belu finem ait, nisi maneat expiusa agris plebs, praeda ciuiti acerbifim ius,iudiciami omnium rerum penes sie, qκsti populi Ro fuit.quae si uobis pax oe concordia intelli-
Mintur,maxima turbamenta rei p.atque exul , probae, mite lem
pus impositis. Accipite otium cum struisi oe tradite exemplum pluris ad RO populum umetsanguinis mercedem ciscuuenienda. Mihi, suamquam per hoc summum imperium suis quaesitum erat nomini, maior κm di Putatisque etiam praesidio: tamen non fuit consilium priuatas opes facere: potiors uisa est periculos libertas, qκwto seruitio a fi probatis, adeste oriritesnet
bene iuuantibus 's M. Aemilium Confiducem et torem sequimini ad recipiendam libertatem.
19쪽
IOAN. LODO. VIVIS PRI marum duarum Argumentum. v cIV S co melius is tantinc ingenere,cipiani
siet quaestor j Mirij bello Iugurthino, Iugurtham
Numidarum reum a Boccho Mauritani frege, em socer proditionem accepit.quem vinctum ad imperatorem suum Marium detulit: ut lariij illius gloriam totam sibi adstribras, istu est deii sun
nulasgnatorio, in cuius gemma erat sculptus γchim Iugurtham Syllae trudens. quae res initium 1imultatibuis inter Marium cnsγta attulit quas ipsi auxerat bellis, misico et sociali, multis utrinscitenses inimicitiae Dus post Miltimuerofociale, pum esset Lucius Sγlla confiud cum QJompeio creatus, eis prouincia Maer bellum aduersus Mithridac reum Ponti sorte contigi et, P. Sulpitius Tribunus plebis hoditu me Mario,Cr multa pollicente,rogationem ad populum tuum bellum aduersu Mithridatem c. Mario mandaretur qui tum cratiam si ex , unctus
sex conbulatibus. Ea lege quaeni ictione er paentia Marij esset perlata,lagati sunt a Mario ad exercitu ullae, quι Notata creabat, ni t,ut eus copias in sum potestate redigerent. sγlla clam pro his ad exercitu perficit,ut lagatiinter cocturrieos acinore stimulatostatues,Cr ad omnescelus acansos acparato urbe duxit,conflixit intra moenia ad Expisas cum- πιλο i s qui proco stabant. Hoc fuit primu ciuile praelium, quod iusta acie commisium est.Sulpitius tribunus est interstestu: ex Marius cum filio iuu ne, illiss earundem partim in exiliu profugit. hostes, a senustu θ nes iudicas in pera vllae. Qui ad MithridLurcia bcta proficiscens,Consiuis in urbe reliquit, CCorneliu cinnum,etc Octauiu.eos coegit iurare iihil inos stabbente innovaturos. Iurauit quide illud Cinnasta ista Italia egresso, statim coepit in scnatu crapud populu de exulibus reducenis et rc. quod Pu no mearassam ea caussa tumultus moucre pulsius est ex urbe i colluu Omo, consulatu abrogatus sub Io in eius lacu LCornelio Nerula lamine diali. QMiniuria exasperurus Cinna,udopem ui ex citus mulitis cum lac homissiordidatus cir moerens coniugis: reuocatos praeprorctac Mario calonuadui boni crudeliteradmouit, ali sAruis colo
20쪽
insaliquoternu vicis ad icurtinibi mer totum Italiam uastauit, σ
rius euita ccsu. S Lucro compositis utcunqueribus in buthridatia giones in Italia traduxit. In cu in lix 2 apparatu, cinna in recrutilitata a uis militibia occisia est, 'u cos imitos compta rei in naues a redor, ut aduersus ullam in Asium transimitterent. Milusii ceperunt proco Nodi bamri,carbo, cipio,BrutM,Sertorim,er c.Marua i cnis. Mari sinis f-bus: A q; earundcm partiu duas, ad quindecim numero. m Dila aurem sentiebant Gn. Pompeius, M. crufus, culti ciciti cru lit,catuli a iij, Lepidi: ms tota nobiluas,cum plariss ciuitatibus Italae. his, co-
fis prae sintrinqb ingenti ciuium Crbocior: multitudine costela, sM- laeuasitsupcri scitones aduersa docilatu, ingressus cst urbe is legio ἡψεως. doctaturus illita centi eruiginti annosa trepido Cr perterelim populo midata est. Erat dicta rura summus magistratus Romae,pinosin bucreari,nisi is difficillimis resp. casibus:ncc durabat ex letibus tiru,nisi sex mcnbes. Tu'm σ sex a L. V aerio Flacco Interrege lata di, ut vicit id dictatori liberet,id essetius erressi. In eo magistratusγlla, ut cr,inbuos inimicos ulcisiceretur,er militum luxuriam uis astaritia ea pleret, proposivit tabula prosicriptionis . qmeerat incognitura. Ro. Qui proscribebaturis dictus erat morti bona eius uobis victoris recidcbant.qui proscriptum inrescisset, partem bonoru amplent in praemium. ibi infinititura prosicripti. alii quod pulchras domos,esi quod amoena praedicinus cpitan merosam ex lauta suppelli lambubcrem: mures innoxii,qui neutrara partia fossent. Tum etini' os is usque inlibat, occi bat: post curabataeos ulla res mendos inter proscriptos. licentias fiat illo tempore scelera Crminora incredibilis.secundo anno dictaturae I sic nexum esset s dum iuuentus intemperans co pus tradidisset si invii morbis uisum,er μα- tre,nec si ficere Oetnegyrijstanti imper gerendis, deponeda dictatura coepit cogitare: ut priuatus militer Cysine curactvreta'odsiumrerat aetatis. Admonitus quoque fomito quodam, quouisus est ibi uiam 'ium, quem ex Metella ux re usceperat,qui cum matre Boiam concesserat mutis cum lac mis orantem tu explicitus Cy liberatus tanta Muciora mo-k,ster Metellum matremfu sequerent r. Hallanus aes gesta sanctis narrata.Hoc Iundamento duos induxi ex amicis BZe, Fundo ram M. Fonteii ,quorum illed uadeatine det