Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De vitiis, libris duobus agens quorum primus corporis secundus excretorum vitia continet. ..

발행: 1609년

분량: 1102페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

961쪽

Εἰ CVRATIO. 9i mygdalynum: Interdum Vinum rubrum aqua V-stulata dilutum. Vitent omnia Salsa, Acria & sum inὸ Acida.

Quieti maneant,nequecorpus surgendo ad sel lam , vel ob inquietudinem, lectos & loca muta , do, uti vero facere solent, ab eoq; admodum debi litari,exagitent: Excrementaq; in lecto remanentes, linteaminibus duplicatis, vel pelui depressa. cuius ambitus culcitris sustultus sit, excipiant. Quod si dysenteriae alius aliquis assectus copuletur, aut occasionem praebeat, veluti hepatis aut ventriculi: tunc si ob hepatis morbum bilis fiat prouentus, vel quod maximὰ metuendum, fluxus accedat hepaticus, dilutaque cruenta copiosa quatur deiectio, quod lethale admodum, hepatis habenda erit ratio , illicque epithemata & ceratum illi conuenientia applicabuntur: qualia in fluxu Hepatico, ali3sque iecoris assectibus explica.

Et si ventriculi dolor aut imbecillitas accedat. ea quae illi accommodata sunt, alijs adstringentibus dysenteriae competentibus, permiscebuntur. vi de Mastiche, Rosis, Absynthio, alijsque utrique competοηtibus, dictum est. Vel si ventriculi asse

ctus praeualeat, priuatis etiam remedijs huic subueniendum, quae in dysenteri tamen nocere ne- M 'queunt. Qu lia multa adstringentia, ventriculum roborantia,in illius imbecillitate sunt exposita. Cruentae deiectiones aliae, praeter dysenteriam Veram, cuius curam iam exposuimus, & fluxum

hepaticum, de quo postea agemus, si a reseratis , a Lvenarum meserat carum osculis, accedente insuper patiuis. - inflammatione procedant, Dysenteriar nisi quod rura nondum adest exulceratio, nonnihil correspondent,&interdum pro ea sui nuntur, non Iamen ita . pertinaces sunt. si modo inflammationi occursa- .

. ' a

962쪽

re aluum

stra

is DEI Te TIONI stur,ut vera dysenteria, quae citius quam illa si rem

tractentur, cessant, saepὸ tamen aucta inflammatione & febre, ob dolorem, ut in colico dolore ab inflammatione quo quoprocedeAte, conuulsi mori utur, vel si in abscessum vergant, in veram dysen teriam commutantur, quae ulcus post sit relinqu&sordidum, purulentam dictam, quae dysenteriam sequitur, efficit deiectionem. Huius in assinus cura, causa quae irritando eum procreauit, si adhuc persistat, propellenda & in ea infringenda, ijsdem euacuantibus M abstergentibus sed mitioribus propter inflammationem, & lenientibus, ut in dysenteria dictum fuit, utendum. Et morbi causa. inflammationis scilicet, refrigerantibus eam con pescere studebi mus, qualia in dysenteria cum i flammatione & colicis doloribus proposita fuerunt. Dein ad oscula venarum obseranda. 3c fluxum cohibendum . sedata iam inflammatione transeundum, eligendo ex adstringentibus rem

dijs ea, quae in dysenteria inqci forisque adhiberi

diximus: & si in ascessum vergat inflammatio, iris deque in vicus, tunc quae exulcerationem in dy senteria vera sanare diximus, locum habebunt. Concretus nigricans, uti expositum, apertis o stulis, si copios8 ehciatur sanguis, ob violenta ci tharctica aliave medicamenta, nonnunquam&ὶ mul vomatur, periculosum imprimis, unde aliquos , subito sanguine nimium profuso extinctos vidimus. In quo casu sicuti in vomitione sanguinis docuimus, procedendum , aliaq; adstringentia intus forisque,vt in priori casu,administranda. Tenesmus, cum circa exitum intestinorum italius consistat causa, minus periculosus quamd senteria existit, faciliusq; illa sanatur, cum ad par, tem assectam medicamenta recta perueniant, licet

M hoc quod aegrὸ illa retineant, ob stimulum γ'

diue in

963쪽

WiueXantur, de quem in anum immitia, et u blanda

sint, de nouo incitant, dissicultatem curae ad serat. morbumq; saep)protrahat. Qui&per se nonnuna inquam longus est,difficulterque sanatur, si ulcus sit sordidum, sin alia causa leuior eo facilius. . Scopus curandi pro ciuersitate causae institu . tur: Nam si cum exulceratione tenesmi prima ut species, in qua mucosa subcruen ta egeruntur, si 'ser se inceperit, aut dysenteriam sequatur, aut ex euiore talis factus sit, cum in intestino recto ulcus consistat, eadem cum dysenteria curandi obseru tur methodus, similiaq; ferὸ remedia, uti ostende, tur, huic sedi accommodantur. Si vero sola irrit tio tenesmi alteram inducat speciem, in qua bilio. isa, vel alias acria simul prodeunt excrementa, nec tunc remedia ab illis quae primae speciei conue. niunt admodum diuersia erunt, cum x tunc ea qualiorum aςrimoniam ardorἡmve leniant & conten perent usurpentur, postea quae sordes hasce ause rant, abluant absterga nive, demum, quae inde ΩΡ tam attritionem sanent, Ac si in vicus verum degς- Derarit, quae hoc uti prius dictum, curent. In renecini vero tertia specie, in qua solus conatus citra e . cretionem aliquam urget, causae habita ratione, eam amouere studebimus, ut si a duris hoc procedat excrementis,quae ea emolliant, si a frigore, qui calore suo illud emendent,administrantes. Si a calx n lculo intestinum premente, vel vermibus, auid' ctus vesicae causa accidat, curatio horum in doloribus illarum partium fuit eaeposita. In reliquis,sq. quentibus remedijs hoc pacto erit procedendum. i . Exhibetur rarius hic purgantia, cu humor cirς locum assectum consistens, tenesmum efiiciens extremis intestinorum consistat nisi ntecedent, sae nomine, ne malum augeatur vel repetat

964쪽

pro DEIECTIONI squae in dysenteria competere, & prae ter vim pura sandi etiam adstrictione praedita esse diximus. hycquoq; usurpari poterunt: si vero alia adsit causa, ad

alia quoq; quae humores moderatὸ euacuat, transire possumus, leuiora tamen, ne aluum hisce de nouo irritemus.

Hoc idem de alijs, quae per os sanationis gratia exhiberi debent, intelligendum, parum haec, in P distantiori hac intestinorum sede assecta, posse effficere. Interim tamen si ea quae in dysenteria conuenire diximus, lenientia victisq; sanantia, aliquOties vel copiosὸ exhibeantur. vires ipsorum etiam τeous i. deferri possunt. Vt si Lac, Decoctum hora dei, copios saepeq; bibant, aliave sumant,quae interim alijs partibus nocere nequeunt, Decoctum Betonicae sunt si in tenesmo laudant, uti de Saluit. Inhciuntur imprimis in hoc c se Clysinata, cum ad partem affectam proximὸ accedant, eamque al- luant, quae ut diutius contineri queant, quantitate mediocri insundenda, saepeq; quia cum labore ob

conatum retinentur,reiteranda, canalem cum ap-

bus, siue pars erosa, vicerata, irritatave tantum sit. conatu & dolore urgente, cum illum mitigent &humorum acrem vim retundant, competet; Qua-

lia in dysenteria descripta sunt, ex Lacte, Iure. Ueco ct s, oleis parata, & prout vel smul abstergere

vel glutinare volumus, haec illave eligemus. Detergentia enemata, si in tenesmo exulceratio adsit sordida, vel irritatio a mucosa aliave adhae- rente tenaci materia, ad eam abstergendam comvenirent. Similiter eadem quae in dysenteria ex Sero, Hydro inelite, Decocto hordei alioruinue pa. ori diximus,hic etiam usurpanda.

965쪽

C V IU A T I o. fri. Consolidantia solummodo in tenesmo ab emulceratione procedente, infunduntur clysmata,exillis quae in dysenteria diuersimodὸ proposita sunt. maximὰ conuenientia,seligendo. Emollientia clysmata in tenesmo, cuius stimu- lum dura excrementa commouent, ad ea dissolu&, da inijciuntur. Quibus laxantia aluum adduntur,' si in tenesmo ad deiectionem sed vanam tantum irritentur,nihilque vel parum prodeat. Demum Secalefacientia flatusq: discutientia, s seisidus litial mor aut ali refrigeratio, fatuumq; ad si t copia,ὰ quibus quae blando calore praedita sunt, dolorem etiam leniunt.Ita cum emollire & laxare volumus, decoctum Plantarum quinque emollientium sumimus:vti & seminum Lini,Foenograeci,additis oleis aliisque pinguibus laxantibus. Si simul calefa cere Se flatus discutere, tunc quq illud efficere pociant, adiicimus, ut herbas calidas, Origanum, Ca- lamentum, Pulegium utrumque, Melissam, Hys pum, Saluiam, Maiora nam, solia Lauri.Rutam,flo-

res Chamomili. Meliloti, Anethi, Rosmarini,Stoeὸ

chados; semina Carui,Foeniculi, atq; hisce similia. Cuiusmodi clysmata quamplurima in colicis doloribus a faecibus flatibus & frigore genitis,descripta sunt,quae inde peti possunt, caussis i hisce si. milibus accommodari. Imponuntur podici in forma suppositorii vel a

dia, quae dolorem leniant, in omni tenesmo, in quo ille urget: dei ia & quae erosiones & exulcerationes sanent, si tenesmus inde fiat: quae cum locum assectu in attingant, admodum iuuarent, si diutius reat tineri in parte hac summὸ sensili, quae ad omnelni duriorem contactum mox excitatur, possent: quod tamen ut fiat, blanda admodum esse debent. nec dura aut aspera,&si siccare oportet, citra mota sum illud faciant: Talia autem ex sequetibus com-

l ponuntur. vim s

966쪽

sa a I x I E C T,I o N i x Saeuum hirci vel caprae in formam supposito sectum &inditum, cruciatum sedat,& sanat exco

riationem factam. 2

Cui tauo liquefacto prius, si semen Papaueri vel Hyo uiami quod efficacius est, subtilissimotusum permisceas, de in modulum chartaceum suppositorii forma fundas, ac suppositorium formes,ad dolorem sedandum amplius coferet. Lon. dgeque magis, si horum loco oleorum, ex hisce se. Vminibus expressorum guttas tres, cuilibet suppostorio addas : vel Opii dissoluti in olei Amygdal. dulcium B g. Ad sanandum efficacius fiet, si euo ut dictum soluto,vel simplici vel narcoticis additis,Amylum&Gummi tragachatum tritum vel infusum prius

in aqua Plantaginis misceas. .

Vel sic: N. gummi Tragachanti portionem, asis funde tantillum aquae Plantaginis ut intumescat saltem, neque nimium liquescat, adde mucilaginis seminis Psylli vel Cydoniorum tantundein, 3e Vitellum oui assum, misce, illisque calentibus non nihil, adde Cerae albae dissolutae q. s ut concretum

formam suppositorij nanciscatur, scque indi poc is vel si mollius remanserit, bombace aliove molli immerso in anum trudi. Cui λ narcotica dicta addi possunt. Hisce suppositorijs ad erosionem maiorem curandam mi centur etiam pulueres,qui tamen sata πtili istinὸ triti ne irritent. esse debent, ut Cerusa Tuthiae praepaLBoli, Balaustiorum, aliorum 'e cu .

tra acrimoniam siccantium.

Vel si magis adstringendum, succi Acaciae, Hypocistidis, Sanguinis dr conis, cum infus gummi Tragachant. emo liti & triti usurpandi. γ iEx Licio paratum suppostorium Rhazis, *osi & vi sanandi praeditum est

967쪽

. Emollientia suppositoria in duris recrementis. aliave laxantia, additis calidis, fatus discutienti, bus. in alijs causis, conuenientia,uti de clysteribus dictum,in colicis quoque describuntur doloribus. quae si necesse sit, huc quoque referri possunt. Ex c Ladano & Styrace additis oleis calidis, quaedam parata, in tenesmo eiusmodi quoque laudantur. Vapores vel se mi tus, uti&sumi in tenesmo ab exulceratione, ijdem qui in dysenteria competebant, illic que descripti sunt, hic quoque conueni

uni Praeter hosce sumus etiam factus ex validὸ ad -

huc siccantibus, multamque fuliginem reddentubus prodest, ut Pice, Bitumine Succino, Colophonia,Terebinthina,Resinapini, Sarco colla&similiabus, quibus Sc Sulphuris portionem aliqui addui, de in L ceto prius illa macerant. Vel si calefaciendum potius, vaporem eX dec cto clysmatis hoc idem efficientis, ut illic exposuix mus, eXcitabimus. Sabinae in Vino & Aceto co-Etie sumitum aliqui probant.

Fotus ad sanandam exulcerationem in tenesmo,

ex plantis in dysenteria propositis, fieri quoq; posisunt: Vel etiam insessio ex illis. Myrrhae decoctionis fotum, tenesmum qui dysenteriam sequitur, sanare docent. Si multum sanguinis reddant: N. Verba sci cum radicibus M ij. Rosarum rubri r i. cortic. Granatorum,Galla ruina na ξ g. coquantur in Aquae ferrari

partibus duabus & una Vini. Possunt addi Bala: stia vel Psidia ad 3 p. Se cortic. Pini. Efficacius fiet si Numinis 2 f.addas. l , Ad calefaciendum, solus ex plantis i nelysmate

in quo decocto etiam sedere possunt. Cui, si quae isdam adsit qroso, Verbas cum & Plantaginem adia

968쪽

yr D ETI E C T ONI s. dimus. Vel solo etiam Verbasco cocto in Vino, si haemorrhois accedat . anus fouetur aliisve inhaemorrhagia expositis. . Vel fiat latus cum Aqua, oleo de Vino sinuic lefactis : Aut cum oleo solo aliquo enarratarum herbarum . ut Chamomiliari Anethino de Ruta.

Vnguentis ad sanandam exulcerationem. licdem quibus in dysenteria usi sumus, hic quoq; uti

possumuS.

Imprimis dolore urgente in tenesmo, illitione quae ex oleo Rosaceo, Vi Olac. Nympheae 3cmucialagine seminis Psylli, tellis ovorum paratur vesaliis in haemorrhoiduin dolore descriptis. Vel si calefaciendum , utendum oleis calidis. Chamo melino, Anethino, Laurino,Rutaceo simi- libusque. Cataplasmata ex iisdem quae clysmata, solus. unguentasubintrant, concinnari possunt. Erui farinam Vinio subactam applicat in teneLmo Dioscor. Sacculus calefaciens et nodynus sit ex Milio, Furfure de Sale, frixis in sartagine, additis aliquam do herbis calidis in io tu dictis, aridis contritis. Vel in exulceratione fiat ex adstringentibus,ut seminibus Coriandri, Myrtillorum, Glandium capulis. Galli salsisve herbis, in fotu dysenteriae e positis : Sacculoque in Vino rubro decocto inistideat. . Laterem eX fumo denigratum. comminutum& in Aceto serueti immersum, inuolutum linteo, perinaeo & podici in tenesmo cum excoriatione. applicant. Sedeat supra Arthemisiam calefactam aeger. ' Puluini, Pannive lintei calidi actu adhibiti ad um Se perinaeum, blando calore dolorem e rum sedant. Diauhoea,

969쪽

C v RATIO. 'rue Diarctoea, in qua saeculenta excrementa varia Duro humores ij in ventriculo & intestinis genita,vel eo ς r

transi ni a , per alui fluxum euacuantur, non erit

silenda, si vel arte per medicamenta promota, Vela natura sponte sustitata,ad redundantiam corporis expurgandam,rem ae set citer procedat. Tum in nondum aegrotantibus ad morbos praecauem Jdos: tum in morbis, ab humorum copia & caco- , ymia pendentibus, deinde in acutorum principiis, ubi docente Hippocr. si talia qualia oportet dei iciantur,& aegri bene tolerent, bonum, vel etiam declinatione se crisi, quae per alui fluxum mor bos quandoque soluit. Compescenda vero tunc erit, si in sanis & puris corporibus haec veniat,maximeque superpurgatio dicta sequatur. In aegris vero si vel promota vel spontὸ superueniens, vel quia non cessat, vel quia de causa morbi nihil aut parum aufert, vires prosternit de sic nocet, vel iam prius illis de epis, exitium adfert. Veluti in inter nis inflammationibus, pleuritide, peripneumonia,

de in febribus quibusdam acutis malignis, pestilentibus & in aliis quibusdam diuturnis vires prostera nentibus, ut febribus hecticis, phtisi. hydropi superueniens lethalis. Quem ad modum in affectibus hisce aliisve, ubi pernitiosa est, fuit expositum. Inouibus omnibus, quantum fieri potest,ne fiat, aut ali facti sit rursuin sistatur, praemisso prognostico si

periculosa videatur, procurandum. Idque hac methodo , obseruando primum an per se haec accidat, citra alium affectum comitem, Vel an alius assectus concurrat, illumve sequatur. Si itaque per se eueniat, sitque vel a medicamento facta luperpurgatio, vel a cibo 3e potu nimio,cr do vel corrupto proficiscatur, aut humoribus biliosis vel acribus, vel pituitosis serosis, tunc perem uacuantia si quid de causa subsistat, de exagitare s

970쪽

pro DE CT iovi snon desinat, illud propellere oportet, stimulusques

illius reprimendus Dein ventriculus, eoque magias vomitus simul infestet, &intestina roboranda. constringenda. idque calidioribus magis minusve, vel temperatis vel frigidis, prout causa plus minusnve frigida vel calida existit. Quae omnia sequentiabus operandi modis perficiuntur. Expurgadus ventriculus & intestina ab humo re peccante, idque leuioribus, ne aluum prius commotam nimium exagitent : utendo si humor ais

queus 3c pituitosus sit, pitulis stomacho simul congruentibus , imprimis illis quae Mastichem simul recipiunt, ut Asia iereth, Mastichinis alijsq: in Lien.

teria eXponendis.

Vel datur electuariunt Hierae sinplicis ad 3 vj. aut pulueris 3 ij. addendo propter amaritudinem. Oxysaccharae simpl. ἔ j dissoluendo omnia cum

liquore conuenienti, vel mulsa, uti veteres voluearunt. Sed haec amara commodi uri forma pitularum dantur, Pilalete scilicet de hiera. Possunt&aliae formae id praestantes, in vino aliove modo. illud efficere, sicuti in lienteria & im becillitate ventriculi variae eiusmodi compositio.

nes proponuntur. .

Sibiliosus vero humor vel alioquin ac is, diaris rhoeam inducat, eadem remedia leuiter purgantia&adstrictionem quandam simul habentia , in drasenteria explicata, hic quoque usurpabuntur. Veluti potio ex Rhabarbari vel integri vel tota refacti puluere, vel diluto ipsius, adiectis etiam a iijs uti illi e dictum, parata: cui de hic Vinum ab synthites vel Syrupus illius, aut de Mentha commota additur. Qua ratione & ex Myrobalanorum citrinarum vel chebularum, eodem modo ad I g. infusarum potius expressio ne vel decoctione leui, quam pub

SEARCH

MENU NAVIGATION