C. Suetonii Tranquilli Libri 2. De inlustribus grammaticis et claris rhetoribus cum Achillis Statij Lusitani commentatione

11쪽

di in doctrinae iludiis excellentes vocabanti Si quide antiquissimi doctorii quidem di poetae & oratores semigraeci eranti Legendu videtur, doctoria quida. Liuium di Enniu dico,quos utraq. lin ua domi forisq. docuisse adis notum est Docuisse, fabulas scilicet. nam si nihil amplius, quam graece interpretabantur,latine alios profecto non do. cebanti Adnotum, ut adprime, adfabre. Ac siquid latine ipsi composuissent,praelegebant. in veteri impresso, praealis legebanti legendum forte,prae alsis legebant. Sed legendum potius, praelegebant. nam diphthongi vocales separatae scripta suerunt ordine praepostero.

De Cratete Mallote primo grammatico in Urbe P Rimui igitur,quantum opinamur, nudium gram

maticae in Urbem intiuit Crates Mallotes Rarobi aequalis,qui missu ad Senatum es Attalo Rege inter secundum,ac tertium bellu Punicum subii am Emit mortem cum in regione palatis prolapsus in cloacae foramen cru, fregisset, per omne legationis simul,& valetudinis tempus plurimas α κρωσε sD-

binde fecit, assidueq; disseruit, ac nostris exemplo fuit

ad imitandum. Hactenus tamen imitati, ut comina

parum adhuc diu uegata, vel defunctorum amicorum, ,el siquorum aliorum probassent, diligentius retractarent,ac legendo, commentandoq; etiam ceteris nota ficerent,ut C. Octavius Lameadio Muti Punicum is lum,quod mico uo umine, est continenti Jcriptura e positum, diuisit inseptem libros, ut postea Var se teius annaleis Emps,quos certis diebus in m. na in tuentia pronuntiabat,ut Laelius, Archelaus, Vectius. O . Philocomus Luciliis Satyras familiaris seu, quo

12쪽

- ligisse apud Archelaum Pompeius Lenaeus apud Phi

locomum, Valerius Cato praedaeant. Ins,inerunt a xeruntq; ab omni parte grammatica LaeliusLanuuinurgener P. Aelii,Seruius Classius uterq; eques Romanus,

multiq; , ac astarii ct in doctrina ct in Rep. Uu.

De Cratete In V.imp.hi tituli nulli fuerut,nec in utroqvaticano. Qui missus ad senatu ab Attalo rege inter s. du. desse verbu puto, Legatus, ut sit,ab Attalo rege legatus,sed legi possit etia illo modo. Cu in regione palath in V. imp. abest in.sic Verg. qua te regione reliqui. x κρθοδεειν In V. imp .de manuscriptis latine scriptum,acroasis. lunt aute

nostris exeplosuit ad imitandu no sunt in V.imp.verba,Ad imitandu . idq ut opinor,comode. Ceteris nota taceret)Nota facere,ideli explicare,nota esse vidiculurea quae inteligatur, Sic post de crassitio,intima cui soli nota sua extiterint. lini scriptura perpetua, no distincta libris ac numero. Vt Laelius, Archelaus, Vecti .Q. Philocomus Lucili satyras familiaris sui, quas legisse apud Arcnelau Laeneus, apud philocomum Valerius Cato praedicant legendum, Vettius di Philocomus. Ac post praedicantu non praedicant. instruxeis Tunt auxeruntq. ab omni parte grammatica Laelius Lanuuiis nus) Legendum ut in V. imp. di manuscriptis,grammatica L. Aelius Lanuvinus. Servius Clodius in v. imp. Ser. Clodius. Vias. non effin V. imp. legitur aute in manuscriptis eode modo hic locus,quo in v. impresso. L. Aelius Lanuvinus merQ. Aelii Ser. Ego coniectaram hanc faciebam, I. Aesus Ianuvinus genere QAely seruus, dc Clodius. Iam quod sequitur, uterq. eques Romanus, in manuscriptoin sero, uno minus verbo legitur, uterq. Romanus, ut ille quidem lanuvinus genere, vel Lanuuio fuerit oriundus, natus tamen Romae. in veterib. autem monumentis. SER. seruasgvificati sic in hortia vaticinis, CAES. N. SER.

13쪽

L Hiiii crinomine duplici fuit,ram o Praecomin

nus,quod pater eius praeconeum fecerat, Ascab tur, Utilυ,quod orationes nobil4smo cinq; siri bene solebat. tantus optimatum fanor,ut Q. Metellum Numidicum in exilium comitagus sit.Seneus cum libesi

Ioceri non dum edetum fraude Mercepisseter ob hoc repudiatus pudore, ac taedissecessisset abVrbe in podipue m tam incidit, curus impatiens amnem stiper xit pedes,o enecuit da,in parte ea corpuris quas prae mortui 'rixerit. post hoc magis ac magis oe gratia, cura artis increuit, ut ne clarissi,ni quidem ini abili-nuerint,quo misus oe ipse aliquid de ea scriberet. VtFtemporisus quibusdamIuper tax. celeti essibiiaue fasse

in Urbe tradantur . pretia grammaticorum tanta,mercedesq; tam magnae,ut constet Lutatium Daphniadem,qNem Lenaeus Melissus per c Plautonem nominis πανος α γημα dicit, centis millibus numum Carido emptum,ac brem manumissi . L. spidetisnabocio Caduino equite Rin praediuite quadringenis amnuis conductum, multos edocuisse. diram inprouincias quoq grammatica penetrauerat, ac nonnulli de notiosnus doctoribus peregre docuerunt, moniae in Gallia ιogata, riter quos Ocitarius Teucer, er Sisicennius Iacchus, ct Oppius Cares,sic quidem ad Uti Uam uetate,

14쪽

Numidicem, in-exilium comitatus lit) in V. imp. Tantum qui manum fautor. Legendum, Tantus quidem optimatum . cautor. vel, ut in manu scriptis,tantus optimatum fautor. vG ntaritumq. Metelloruin fautor. Simile quiddam narrat pol

de Aurelio Opili Ut constet Lutatium Daphnidem, quem Lenaeus Nesissus per Cavillatione nominis πανο σ α γημα dicit Iravo Or α γημα idq.trist Soλι κωλ suit autem hic.

mpmor,finis carminis veteris poetae itaq. insigniter stolidum ac stupidum uiscabat. in manuscriptis vitio scriptum, sagasantema, et ut in V. imp. pano gacema. Ducentis millibus nummum In V. imp. Dcc nummum. L. Appuleium ab Esicio Caluino equite Romano legendum videtur a Fuficio Caluino. Sed in ri imp. totus hic locus legitur . L. Ap. puleium ab Eficio Caluino equite Romano praediuite quadringenis annuis couductos multos edocent; Ex quo faciebam, L. Appuleius a Fusecio Caluino equite Romano prae,

ductus multos edocuit. Et Siscennius) in V. imp. sescentur. Tt cum iam nongressu modo deficeret la v. imp. deficeretur, ut in manu scriptis, .

De grammaticorum appellatione, A rit tin grammaticorum graeca consuetudine inualuit es initio litterati vocabatur. Cornelius quoq; Nepos in libello,quo distinguit litteratum ab erusto, litteratos quidem Ῥulgo appellari ait eos. Ediquid diligenis, ct acute, ienterq; possint auπdicere, mi Fribere. Ceterum proprie sic appellandos poetarum interpretes,qui i graecis grammatici nominetur, eosdem litteratos vocitatos. MessallaCoruintis in Guadam epistola non esse sibi dicens rem cum Furio Bu

15쪽

svΕΥΟNII TRANQVlLLI. baculo,nec cum Sigida quidem aut litteratore carone. significat enim haud dubie Valerium Catonem poetasmuLgrammaticumq; notissimum. Sunt qvi littera ia litteratore distinguant,ut aci grammaticum agra- malicta,cr illum quidem absilute, hunc mediocriter doctim existiment, quorum opinionem Orbilius etiam exemplis confirmat. Nam apud maiores ait cum D milia alicuius Ῥenesis produceretur, non temere quemno litteratum in titulo ed litteratorem inscribi solitum esse,quasi non perfectum litteris ed imbutum. Veteres grammatici oe rhetoricam docebant,ac mu torum de Ῥtraq; arte commentarii feruntur, secundum qua comsuetudinem poneriores quoq; existimo,quanquam iam diseretis professonibus nihilo minus et retiussisse, ,el instituisse et ipsis qwedam genera infiitutionum ad eloquetia praeparandam Ῥt problemata, periptitasses, elocutiones, ethologias, atq; alia hoc genus, ne scilicet sicci omnino, atq; aridi, pueri rhetoribus traderentur. e quidem omitti iam ideo demia quorumdam, erinfantia. non enim fastidio putem. me quidem ades scentido, repeto quendam Principem nomine, aeternis Lebus declamare, aeternis disputare, nonnullis emmane disserere,post meridiem remoto pulpito declamaresolitum. audiebam etiam me oria patrum, quosdaὶ grammaticis statim ludo transisse in forum, atq; innumerum praenantismorum patronorum reccptos.clari professores,er de quibus prodi post aliquid dumtaxat a nobis, fere hi fuerunt.

16쪽

CEterum proprie sic appellaudos poetarum interpretes, qui a graeci Srammatici nominentur,eosdem litteratos vocitato,iCic. iac, Ut Cornelius Nepos , poetarum g am- maticos vocat in .i. de diuinat . nua memoria salior. Et illi in quidem V. imp Ne illum quidem. legendum torte,' illum quidem. Non temere quem id est aliquem. Quasi non persectum litteris, sed imbutum) Horat. uiri M. ae past. ad Florum de puero seruo venali, litterulis graecis imbutus. In V. mip. distinctum a ceteris caput, dc in manulcriptis. Re moto pulpito) E quo docebant . Horat. in. i. term . Giamiamaticas ambire tribus,& pulpita dignor. Audiebam etianti memoria patrum quosdam e grammaticis statim ludo transisse in solum V. imp. Eludendo, non, ludo leg. e ludo e In manus cripto altero,e grammatici statim ludo,ui altero,ct. grammatici ita ty ludo,

De Samio Nicanore.

S. euius Nicanor primus ad famam, dignationeq,

docendo peruemn fecitq; praeter comentarios, quo ruin tamen pars maxima intercepta dicitur, D ram quoq; in qua libertinum si, ac duplici cognomine esse hoc indicat. Saevius Nicanor Marci libcrtus. nega bis Saevius Polibum ius idem. At M.doccbit. Sunt qui tradant ob infamiam quandam eum in Sardiniam '

SAtyr in quo l. vi qua libertinum se .ac duplici coga miisne esse hoc indicat placet lectio V. imp. In qua liberti innu se duplici cognomine esse per hoc indicat Horat quOq.

in. II. serm. de teruo, opinor, Tamquam habeas tria nomina. Saevius Nicanor Marci libertus, negabit laeuius poliu-rmus ide At Marcus docebit in V. imp Saeuius polluinus ac Marcus. in manu scripto altero, Scrutus post huius, in altero, seruius post hic. Ego vero verius e saty ra Nicanora nos est putabam, itaq. coniti tuebam. Saeuiu, Nicanor Vi iri i libertus.

negabit saeuius postumius, ait idem Marcus docebit.

17쪽

3vΕΤΟNII TRANQUILL LDe Aurelio Opilio.

λ'elim Opilius Epicurei cuiusta libretus Tu

losophiam primo, deinde Rhetoricam ,nuissime Gramasicam docuit,dimissa autem schola Rufilium Rufum damnatum in Asiam secutus, ibidem Smyrnae, simul p consenuit , composuisse astaria cruditionis aliquot γolumina,ex quibus nouem -- 'pomis, qui qui criptores,ac poetas sub clientcia mus rum iudicaret,non algurde cripsi Ie, 9 feci si ait ex numero riuarum idi appellatione. huius cognomen

inplerisq; indicibus,ct titulis pernonam litteram siriptum animaduerto, 'uerum ipse id per duas esseri in Tarichidae libellis,qui insicribitur Panax.

Erum ipse per duas ecfert in parassichi de libellis, qui inscribitur pinax. V. imp in parassichide libelli. leg. in parastichide, ut erat in manuscriptis, vel prostichide libelli , qui inscribitur pinax.

natus,II expostus,u nutritore suo manumis res, institutusq; Alexandriae quidem, ut aliqui tradunt,in contubernio Dionysii Scithobrachionis, quod equidem non temere crea uerim, cum tempori mratis vix congruat, stilae dicitur ingenil magni, mem0riae gularis, nec minus graece, quam latine doctus. praetemea comi, faciliq; natura, nec 'onquum de me

cedabus pacii , eoq; plura ex liberalitate disientium cosecutus. docuit primu in diui Ii ij dumo pueri adhuc,

18쪽

DE INLUS T. GRAMMATICII. 1deinde in Ha priuata, cuit autem oe Rhetorica ita, .

ut quotidie praecepta eloquentiae traderet. Declamaret vero n0n nis nundinis . scholam eiuri claros quoq; viros frequentase aiunt. In his M. Ciceronem etiam cumpraetura fungeretur. Scripssit multa, quamuis annum aetatis quinquagesimi mn exceserit est Atteius Philologus tantu 'volimina de Latino se one r

Iliqui e eum tradit. na caetera scripta discipuloru eius ese no ipsius in quibus oesucti alicubi reperi nomen.

HVius etiam meminit Quintilian. in h. Sicut,inquit, An

tonius Gnipho, qui robur quidem di ebur atq. etiam marmur fatetur esse, verum fieri vult ex his,robura, ebura, marmura. Sed expositus.) distinguendum videtur hoc loco. Nam cetera scripta discipuloium eius esse, non ipsius, in qui b. dc suum alicubi reperi nomen In V. imp. reperiti, non repperi. Vt repetatur, Atteius Philologus tradit, italeii in manuscrip.

De M. Pompilio,

Pompilit Andronicus natione Syrus studio DAcumeae sitatae de diosior in professione Gramma D

19쪽

PRaecipuum illud opus uluin annalium elenchorum lex

decim millibus nummum cui dana vendere. placet V. imp Annalium Ennii Elenchorum xvi. nummu . Et quae sequuntur.

De Orbilio. ORbilini Pupillus Beneuentanus morte poeniuisa, atqῖ eadem nte mimicorum dolo interemptorum denutulus, primo apparisinam agita

iratibus fecit, deinde in Macedonia Corniculo, mox equo meruit, functusq; militia, studia repetit,quis iam deinde a puero non Icuiter attigerat, ac professus dium patria qrunquagesimo demi vi anno Romani confula Ochrone tran it,docuitq; maiore fama, quam Iumcnto. nanq; iam persenex pauperem se, er habit re ita tegu is quodam scripto fatetur. librum etiam, cui elici trilus Perialogos edidit,continentem querelas, de iniuri', quas profestores negligenter ab ambitione

parcntum acciperentinuit autem uatitia ademae non modo in antisopbrsiaa,q os omni sim, rite laceravit,

sed etiam in is ιpulos 2 Horatius senificat pia usum eum appellans, ct Domitius Marsui cribens, Siquos Orbilius scruta, si uticaq; ceci Ti. ne principum quidem Ῥirorum inaectatione ab ii nuit, siquidem ignotus adhuc cum iudicio frequenti testimonium diceret,interrogatus a Varrone diuerse partis aduocato,quid nam ageret, ct quυ artissio 'rier tur, Obberosis sie de te in numbram transferre, ref 9-dit quod Murena gibbei erat. Vixit prope ad centesia lim aetatis a lim, amisia iampridem memoria, Mώι Visi Libacati docta.

20쪽

DFINI VIT. GRAMMATICI s. sorbillius 'ubi nam in litterarum oblivio.

Statua eius Beneuenti ostenditur in Capitolio ad se strum latus marmorio habitu sidentis ac palliati, ap- pq itis duobus siriniis. Reliquit filium inbil)um'i' sum grammaticu prosis orem.

Librum etiam cui est titulus perialogos; edidit, continentem querellas de iniuiqs. quas professores neglegeter legendu videtur cui est titulus, ατ αλογοο .Na ατι α etia querella gizece significat. Senex enim qui ab Arillotelectιλατιο τ dicitur,ab Horatio querulus tominatur. in V. imp. neglegente, non neglegenter. lege tu forte neglegentes. vel ut in inanuscriptis, neglegentia di ambitione. Varrone Non est In V. urip. neq. quod sequitur ro Mureua.

hunc Capito vite us iurisionsub inter grammaticos rhetorem, inter rhetores Iramaturun sui se ait. De eodem A simius Pollio in libro quo Saliuntii scripta reprehendit, Ῥι nimia prisiorum Ῥerborum allecitatione oblita,ita tradιt. In eam rem adiutorὶmnet jecit maxime quidam Attrius praetextatus nobissis grammaticus Latinus. declamantium deinde adiutor, atq; praeceptur ad jummam Philol in ab siemet nominatus ipse ad Laelium H ermam siri sit,st in Graecis litteris magnum pr9cesium habere, edi in Laturis nomnullum. gud e .Antonium Gniphonem, eiusqἰ Hem nam posca docupe, prae pisae aulcm mutuo ex cla